Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 29 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : SSO Alicja Zych

protokolant : Paulina Radomska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2015 roku

sprawy z powództwa : J. J. i K. K.

przeciwko : A. I., W. B., K. C.

o uznanie za nieważne orzeczeń Wojewódzkiego Związku (...) z dnia 10 kwietnia 2013 roku i z dnia 7 listopada 2013 roku

oddala powództwo

I C 713/14

UZASADNIENIE

W pozwie datowanym 29 października 2013 roku, skierowanym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, przeciwko A. I., W. B. i K. C., powodowie J. J. i K. K. domagali się uznania za nieważne orzeczeń Wojewódzkiego Związku (...) w L. z dnia 10 kwietnia 2013 roku oraz z dnia 7 listopada 2013 roku.

Uzasadniając żądanie pozwu wyjaśniono, iż pozwani umocowani jako skład Sądu Koleżeńskiego Wojewódzkiego Związku (...) w L., działając na wniosek Zarządu tegoż Związku wymierzyli powodom kary
w postaci zawieszenia w prawach członka z rygorem natychmiastowej wykonalności. Podniesiono, iż pozwani wydając powyższą decyzję bez wskazania konkretnych okoliczności, które były podstawą jej wydania, naruszyli zasady nie tylko etyki pszczelarskiej ale i zasady współżycia społecznego (pozew k. 2-3, pismo procesowe powodów k. 8).

Postanowieniem z dnia 22 maja 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i sprawę przekazał tut. Sądowi do rozpoznania ( postanowienie k. 16 ).

Na rozprawie w dniu 15 maja 2015 roku powodowie popierali powództwo przeciwko pozwanym, zaś pełnomocnik pozwanych wniósł o oddalenie powództwa w całości z uwagi na brak legitymacji biernej pozwanych ( protokół rozprawy k.75 ).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 17 kwietnia 2013 roku, na posiedzeniu Sądu Koleżeńskiego Wojewódzkiego Związku (...) w L., po rozpoznaniu sprawy J. J. w sprawie naruszenia § 10 pkt 6 Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L., Sąd Koleżeński Wojewódzkiego Związku (...) w L. w składzie: Przewodniczącego – A. I. oraz Członków: W. B. i K. C., na podstawie § 30 p. g i p. II wymierzył karę zawieszenia w prawach członka na okres 12 miesięcy i nadał rygor natychmiastowej wykonalności od dnia posiedzenia Sądu , tj. od dnia
10 kwietnia 2013 roku zgodnie z §10 p. 6 Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L. ( protokół k. 4, zeznania J. J. k. 75, zeznania K. K. k. 75, zeznania K. C. k. 75, zeznania A. I. k. 75 ).

W dniu 17 kwietnia 2013 roku, na posiedzeniu Sądu Koleżeńskiego Wojewódzkiego Związku (...) w L., po rozpoznaniu sprawy K. K. w sprawie naruszenia § 10 p. 6 Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L., Sąd Koleżeński Wojewódzkiego Związku (...) w L. w składzie: Przewodniczącego – A. I. oraz Członków: W. B.
i K. C., na podstawie § 30 p. g i p. II wymierzył karę zawieszenia w prawach członka na okres 12 miesięcy i nadał rygor natychmiastowej wykonalności od dnia posiedzenia Sądu , tj. od dnia od dnia
10 kwietnia 2013 roku zgodnie z §10 p. 6 Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L. ( protokół k. 5, zeznania J. J. k. 75, zeznania K. K. k. 75, zeznania K. C. k. 75, zeznania A. I. k. 75 ).

Orzeczeniem Sądu Koleżeńskiego Wojewódzkiego Związku (...) w L. w składzie: Przewodniczącego – A. I. oraz Członków: W. B. i K. C., po zaocznym rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013 roku sprawy z wniosku Zarządu przeciwko K. K. za zachowanie w sposób nie dający się pogodzić
z postanowieniami Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L.
i regulaminu K. zgodnie z § 30 ust. 2 pkt d i w związku z § 11 ust. 1 pkt 3 Statutu, wykluczono K. K. ze Związku. Na zasadzie §30 ust. 4 i 5 Statutu nadano orzeczeniu rygor natychmiastowej wykonalności
( orzeczenie k. 10, zeznania J. J. k. 75, zeznania K. K. k. 75, zeznania K. C. k. 75, zeznania A. I. k. 75 ).

Orzeczeniem Sądu Koleżeńskiego Wojewódzkiego Związku (...) w L. w składzie: Przewodniczącego – A. I. oraz Członków: W. B. i K. C., po zaocznym rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013 roku sprawy z wniosku Zarządu przeciwko J. J. za zachowanie w sposób nie dający się pogodzić z postanowieniami Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L. i regulaminu K. zgodnie z § 30 ust. 2 pkt d i w związku z § 11 ust. 1 pkt 3 Statutu, wykluczono J. J. ze Związku. Na zasadzie §30 ust. 4 i 5 Statutu nadano orzeczeniu rygor natychmiastowej wykonalności ( orzeczenie k. 11, zeznania J. J. k. 75, zeznania K. K. k. 75, zeznania K. C. k. 75, zeznania A. I. k. 75 ).

W niniejszej sprawie powodowie J. J. i K. K., domagają się uznania za nieważne powyższych orzeczeń Wojewódzkiego Związku (...) w L. z dnia 10 kwietnia 2013 roku oraz z dnia
7 listopada 2013 roku. W toku postępowania strona powodowa nie dokonała przekształcenia podmiotowego i popierała powództwo przeciwko A. I., W. B. i K. C. ( bezsporne ).

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy dokonał na podstawie wyżej wymienionych dowodów.

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy oparł się przede wszystkim na dokumentach złożonych do akt niniejszej sprawy, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana. Zeznania powodów
i pozwanych Sąd ocenił jako wiarygodne, z tym zastrzeżeniem, że ocenił je jedynie w tym zakresie, w jakim dotyczyły faktów, to jest organu który podjął powyższe decyzje w zakresie zawieszenia i ostatecznie wykluczenia powodów ze Związku. Nie podlegały natomiast weryfikacji pod kątem wiarygodności subiektywne oceny powodów odnoszące się do wskazanych wyżej faktów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powodowie J. J. i K. K., kierując powództwo przeciwko A. I., W. B. i K. C., domagali się uznania za nieważne orzeczeń Wojewódzkiego Związku (...) w L. z dnia 10 kwietnia 2013 roku oraz z dnia 7 listopada 2013 roku. Pełnomocnik pozwanych negował legitymację bierną pozwanych do występowania w niniejszym procesie. Zarzutu strony pozwanej nie sposób nie podzielić.

Na wstępie zważyć należy, że legitymacja procesowa jest to określone normami prawa materialnego uprawnienie konkretnego powoda do dochodzenia sądowej ochrony określonego roszczenia materialnoprawnego przeciwko konkretnemu pozwanemu. Jeśli więc zostanie wykazane, że strony są związane prawnomaterialnie z przedmiotem procesu, którym jest roszczenie procesowe, to zostanie wykazana legitymacja procesowa powoda ( czynna ) i pozwanego ( bierna ). W przeciwnym razie brak będzie legitymacji procesowej czy to powoda, czy też pozwanego, albo też obu stron.

Należy też pamiętać, iż zagadnienie legitymacji biernej w postępowaniu wiąże się bowiem bezpośrednio ze zdolnością prawną strony, gdyż zdolność prawna wyznacza pole cywilnych praw i obowiązków, jakich podmiotem strona może zostać. Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. W sytuacji, gdy legitymacja materialna i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa. W odróżnieniu od zdolności sądowej
i zdolności procesowej Kodeks postępowania cywilnego nie zawiera definicji legalnej legitymacji procesowej. W nauce prawa postępowania cywilnego, jak
i w praktyce sądowej przyjmuje się jednak na ogół, że legitymacja procesowa jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego sąd może rozstrzygnąć
o istnieniu albo nieistnieniu indywidualno – konkretnej normy prawnej przytoczonej w powództwie. Podmiotami posiadającymi legitymację procesową są np. podmioty posiadające interes prawny w ustaleniu istnienia albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego, którego nie są podmiotem. Legitymacja procesowa jest więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego. Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony
w chwili orzekania co do istoty sprawy a stwierdziwszy brak legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), zamyka rozprawę i wydaje wyrok oddalający powództwo.

Zważyć należy, iż (...) Związek (...) jest przedstawicielem organizacji członkowskich Związku i członków tych organizacji. Związek
w swojej działalności statutowej jest niezależny od organów administracji państwowej, samorządowej, partii politycznych oraz organizacji gospodarczych. Wojewódzki Związek (...) w L. działa na podstawie ustawy oraz Statutu Wojewódzkiego Związku (...) w L. (tekst jednolity uchwalony przez Walny Zjazd Delegatów w dniu 24 kwietnia 2010 r. stanowiący załącznik nr 1 do uchwały nr .1. ), który określa w szczególności cele i przedmiot działalności Związku, sposób nabywania i utraty członkostwa w Związku, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków. Statut jest umową szczególnego rodzaju, gdyż jego postanowienia stanowią umownie wprowadzone normy (prawa i obowiązki) obowiązujące jego członków. Wojewódzki Związek (...) w L. jest dobrowolną, niezależną i samorządną społeczno-zawodową organizacją, reprezentującą prawa i interesy pszczelarzy zrzeszonych w Związku. Działa na zasadzie rolniczego zrzeszenia branżowego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz.U. Nr 32, poz. 217 ze zm.). Celem zaś tego Związku jest stałe rozwijanie pszczelarstwa, reprezentowanie i ochrona interesów oraz godności i dobrego imienia pszczelarza, kontynuowanie tradycji poprzednich organizacji pszczelarskich i dawnego Związku (...). Stosownie zaś do § 11 ust. 1 pkt 3 członkostwo w Związku ustaje na skutek wykluczenia członka ze Związku, gdy jego zachowanie w sposób rażący nie daje się pogodzić
z postanowieniami statutu Związku, regulaminu koła lub zasadami etyki pszczelarskiej. Wykluczenie członka ze Związku następuje po prawomocnym orzeczeniu Sądu Koleżeńskiego podjętym z inicjatywy organów Związku. Wyjątkiem od tej zasady jest nadanie orzeczeniu rygoru natychmiastowej wykonalności, o którym mowa w § 30 ust. 4 i 5 ( §11 ust. 2 ). Zawieszenie
w prawach członka następuje uchwałą Zarządu Związku lub orzeczeniem Sądu Koleżeńskiego ( §12 ). Sąd Koleżeński składa się z trzech członków, w tym
z Przewodniczącego i 2 członków. Do zakresu działalności Sądu Koleżeńskiego należy rozpatrywanie spraw wynikłych na tle działalności związanej pomiędzy członkami Związku lub pomiędzy organami Związku a członkami. Sąd Koleżeński rozstrzyga w formie orzeczeń w sprawach przeciwko członkom Związku o czyny niezgodne z etyką pszczelarską, związane
z nieprzestrzeganiem postanowień Statutu i przepisów wewnętrznych ( §29 ust. 1 -3 ) ( Statut Wojewódzkiego Związku (...) k. 66-68 ).

. W niniejszej sprawie, pozwani A. I., W. B.
i K. C., zasiadali jedynie w składzie organu Związku - Sądzie Koleżeńskim Wojewódzkiego Związku (...) w L. wykonując jedynie czynności do jakich byli umocowani przez Wojewódzki Związek (...) w L., wymienione w Statucie Wojewódzkiego Związku (...) w L.. W związku z tym bezspornym jest, iż nie posiadają oni legitymacji procesowej do występowania w niniejszej sprawie w charakterze pozwanych.

W świetle powyższych uregulowań, to Wojewódzki Związek (...) w L. ma obiektywną zdolność bycia adresatem żądań powodów, a więc legitymację procesową do występowania w niniejszym postępowaniu
w charakterze pozwanego.

Biorąc powyższe pod uwagę oraz fakt, iż do dnia zamknięcia rozprawy powodowie nie dokonali przekształcenia podmiotowego, Sąd oddalił powództwo z uwagi na brak legitymacji procesowej biernej.

Z powyższych względów na podstawie wyżej powołanych przepisów Sąd orzekł, jak w sentencji.