Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09.06.2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Winkler-Galicka

Sędziowie: SO Leszek Matuszewski

SO Dariusz Śliwiński (spr.)

Protokolant: apl. radcowski B. M. (1)

przy udziale M. N. Prokuratora Prokuratury Wojskowej del. do Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 09.06.2015 r.

sprawy K. B. (1), K. K., L. B. (1), L. W., L. Z., M. D., D. Ś. (1), R. C., M. P. (1), M. T., W. F. (1) ,R. F., M. C., G. B., B. M. (2) , J. G. (1) , M. W. i G. K.

oskarżonych o przestępstwa z art. 286 § 1 i in.

z powodu apelacji wniesionych przez prokuratora, oskarżonych K. B. (1), M. D., G. K., M. P. (1), D. Ś. (1), L. W., obrońców oskarżonych K. B. (1), L. B. (1), M. C., M. D., K. K., M. T.

od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie z dnia 17 lipca 2013 roku sygn. akt II K 526/04

uchyla zaskarżony wyrok co do oskarżonych K. B. (1), K. K., L. B. (1), L. W., L. Z., M. D., D. Ś. (1), R. C., M. P. (1), M. T., W. F. (1), R. F., M. C., G. B., B. M. (2), J. G. (1), M. W. i G. K. i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

D. M. W. L. M.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Gnieźnie w sprawie sygn. akt II K 526/04 uznał oskarżonych:

I.  KarolaBorowiaka za winnego tego, że:

1.  w okresie od 29.03.1999 r. do 14.04.1999 r. w G.w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...) Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami oraz J. G. (1)wyłudzili pieniądze w łącznej kwocie 15.296,95 zł z tytułu kolizji drogowej z dnia 29 marca 1999 r. w G.między samochodami: marki V. (...) nr rej. (...)własności i prowadzonym przez K. B. (1), marki V. (...) nr rej. (...)stanowiącym własność B. R.i prowadzonym przez J. R., i marki F. (...)p nr rej. (...)własności M. G. (1)a prowadzonym przez J. G. (1), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak w dniu 14.04.1999 r. wyłudzili pieniądze w kwocie:

- 11.986,49 zł dot. samochodu marki V. (...) nr rej. (...) za samochód należący do K. B. (1),

- 3.309,46 zł dot. samochodu marki V. (...) nr rej. (...) za samochód należący do B. R.,

tj. przestępstwa z tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł;

2.  w okresie od 20.01.2000 r. do 03.02.2000 r. w G.w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...)Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami wyłudził w dniu 03.02.2000 r. pieniądze w kwocie 6.500 zł. z tytułu kolizji w dniu 20.01.2000 r. w miejscowości S.między samochodami: marki B.nr rej. (...)własności M.i K. B. (1)prowadzonym przez K. B. (1)a marki M. (...) nr rej. (...)stanowiącym własności i prowadzonym przez L. B. (2)w wyniku douszkodzeń swego pojazdu,

tj. przestępstwa z tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł;

3.  w okresie od 29.06.2000 r. do 21.07.2000 r. w G.w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...)Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami wyłudził pieniądze w kwocie 14.300 zł z tytułu kolizji samochodu marki B. (...)nr rej. (...), która miała mieć miejsce w dniu 29.06.2000 r. na trasie W.-K., a która nie powstała w podanych przez oskarżonego okolicznościach,

tj. przestępstwa z tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł.

Na podstawie art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk wymierzone wobec oskarżonego K. B. (1) kary pozbawienia wolności i kary grzywny połączono, i wymierzono mu karę łączną 2 lat pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł.

Tym samym wyrokiem Sąd Rejonowy uniewinnił oskarżonego K. B. (1)od tego, w okresie od 14.04.1998 r. do 30.09.1998 r. w G.wspólnie i w porozumieniu z R. B., M. P. (2)i innymi osobami oraz z W. F. (1), M. T.doprowadził (...)Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, wyłudzając pieniądze w wysokości łącznej 4.378,07 zł z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 14.04.1998 r. w R.między samochodem marki F. (...)nr rej. (...) należącym do T. C.a prowadzonym przez M. T.a samochodem marki S. (...) nr rej. (...)własności W. F. (2)a prowadzonym przez W. F. (1)i tak:

- w dniu 22.06.1998 r. w kwocie 2.668,97 zł. za samochód marki S. (...)

- w dniu 30.09.1998 r. w kwocie 1.709,10 zł za samochód marki F. (...),

tj. od popełnienia przestępstwa z ar. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk.

II.  KonradaKoniecznego za winnego tego, że:

1.  w okresie od 19 grudnia 1999 r. do 22 lutego 2000 r. w G.w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzając (...)Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami i A. M., wyłudzili pieniądze w kwocie łącznej 10.905.04 zł z tytułu kolizji drogowej mającej miejsce w dniu 19.12.1999 r. w M.z udziałem samochodów: marki O. (...) nr rej. (...)stanowiącym własność i prowadzonym przez A. M.a samochodem marki (...) nr rej. (...)stanowiącym własność M. K. (1)a prowadzonym przez K. K.poprzez douszkodzenie samochodów i tak:

- w dniu 18.02.2000 r wyłudzili odszkodowanie w kwocie co najmniej 5.870 zł dot. samochodu marki (...) nr rej. (...)C za samochód należący do M. K. (1),

- w dniu 22.02.2000 r. wyłudzili odszkodowanie w kwocie 5.035,04 zł dot. samochodu marki (...) nr rej. (...)za samochód należący do A. M.,

tj. przestępstwa z tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł;

2.  w okresie od 17.09.2000 r. do 09.01.2001 r. w G.w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzając (...)Oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami i P. G.wyłudzili pieniądze w kwocie 71.187 zł z tytułu kolizji drogowej mającej mieć miejsce w dniu 17.09.2000 r. w G.z udziałem samochodów: marki F. (...) nr rej. (...)F stanowiącym własność M. K. (2)a prowadzonym przez K. K., marki N. (...) nr rej. (...)stanowiącym własność (...)w G., użytkowanym przez M. B.a prowadzonym przez P. G., marki A. (...) nr rej. (...)Z stanowiącym własność i prowadzonym przez T. K.i tak:

- w dniu 06.10.2000 r. wyłudzili odszkodowanie w kwocie 24.190 zł dot. samochodu marki F. (...) za samochód należący do M. K. (2),

- w dniu 25.10.2000 r. wyłudzili odszkodowanie w kwocie 27.130 zł dot. samochodu marki N. (...) za samochód należący do (...) S.A. w G.,

- w dniu 09.01.2001 r. wyłudzili odszkodowanie w kwocie 19.867 zł dot. samochodu marki (...) za samochód należący do T. K.,

tj. przestępstwa z tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł.

Na podstawie art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk wymierzone wobec oskarżonego K. K. kary pozbawienia wolności i kary grzywny połączono, i wymierzono mu karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 zł.

Tym samym wyrokiem Sąd Rejonowy uniewinnił oskarżonego K. K.od tego, że w okresie od 12.01.1999 r. do 10.02.1999 r. w G., wspólnie i w porozumieniu z R. B., M. P. (2)oraz z innymi ustalonymi osobami doprowadził (...)oddział w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, wyłudzając pieniądze w łącznej kwocie 56.443 zł z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 12 stycznia 1999 r. w miejscowości S.z udziałem samochodu marki (...)o nr rej. (...)stanowiącym jego własność i prowadzonym przez T. R.i samochodu marki (...)o nr rej. (...)stanowiącym własność K. K., a kierowanym przez P. P.tak:

- w dniu 04 lutego 1999 r. w kwocie 23.813 zł za samochód marki (...)o nr rej. (...)

- w dniu 10 lutego 1999 r. w kwocie 32.630 złotych za samochód marki (...)o nr rej. (...),

tj. od popełnienia przestępstwa z ar. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk..

III.  L. B. (1) i L. W. za winnych tego, że w okresie od 12.12.1998 r. do 23.12.1998 r. w G.i innych miejscowościach, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu oraz z innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzili (...) O.. w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 15.850,50 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 12.12.1998 r. w miejscowości J.między samochodami (...) nr rej. (...)K stanowiącym własność i prowadzonym przez L. W.oraz marki (...) nr rej. (...)stanowiącym własność L. B. (3)i prowadzonym przez L. B. (1), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach.

- w dniu 23.12.1998 w kwocie 5.405,59 zł za samochód marki (...) za samochód należący do L. B. (3),

- w dniu 23.12.1998 w kwocie 10.444,91 zł za samochód marki (...)za samochód należący do L. W.,

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza każdemu z oskarżonych karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk oraz każdemu z oskarżonych karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł.

IV.  LechaZarta za winnego tego, że w okresie od 17.04.2000 r. do 26.04.200 r. w G.działając w krótkich odstępach czasu w wykonywaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...) O.. w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 6.064,68 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 17.04.2000 r. przed skrzyżowaniem dróg ul. (...)w G.między samochodem marki (...) nr rej. (...)stanowiącym własność K. G.a prowadzonym przez L. Z., samochodem marki A. nr rej. (...)stanowiącym własność M. S.a prowadzony przez P. S.oraz samochodem marki F. (...)- o nieznanym nr rej., która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach, działając na szkodę (...)i tak:

- w dniu 20.04.2000 r. w kwocie 4.337,68 zł za samochód marki A. (...) nr rej. (...) za samochód należący do M. S.,

- w dniu 26.04.2000 r. w kwocie 1.727 zł za samochód marki M. nr rej. (...) za samochód należący do K. G.,

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

V.  M. D., D. Ś. (1), R. C. za winnych tego, że w okresie od 25.06.2000 r. do 28.07.2000 r. w G.i innych miejscowościach działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonym osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzili (...) O.. w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 52.678,35 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała miejsce w dniu 25.06.2000 r. na trasie z B.do O.miedzy samochodami: marki B. nr rej. (...)prowadzonym przez M. D., R. (...) nr rej. (...)stanowiącym własność C. I.prowadzonym przez R. C., O. (...)nr rej/ (...)stanowiącym własność i prowadzonym przez D. Ś. (1), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach, działając na szkodę (...)i tak:

- w dniu 12.07.2000 w kwocie 19.500 zł za samochód O. (...) należący do D. Ś. (1)

- w dniu 04.07.2000 w kwocie 27.630,22 zł za samochód B. należący do M. D.

- w dniu 28.07.2000 w kwocie 5.548,13 za samochód R. (...) należący do C. I.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza każdemu z oskarżonych karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk wymierza każdemu z oskarżonych karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

VI.  M. P. (1) za winną tego, że w okresie od 12.12.2000 r. do 01.02.2001 r. w G. i innych miejscowościach działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy doprowadziła (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 47.981,54 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 12.12.2000 r. na trasie ze S. do G. między samochodami: marki V. (...) nr rej. (...) stanowiącym własność R.
S. a prowadzonym przez P. Z. (1), marki V. (...) nr rej. (...) stanowiącym własność i prowadzonym przez M. P. (1), marki F. (...) nr rej. (...) 854 prowadzonym przez J. G. (2), stanowiącym własność R. B., a która nie powstała w podanym przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 01.02.2001 r. w kwocie 10.099,22 zł za naprawę samochodu V. (...) nr rej. (...) należącym do M. P. (1)

- w dniu 19.01.2001 r. w kwocie 11.266,69 zł za naprawę samochodu V. (...) nr rej. (...) G należącego do R. S.

- w dniu 01.02.2001 r. w kwocie 15.424,46 zł oraz w dniu 25.01.2001 r. w kwocie 11.191,17 z za naprawę samochodu maki F. (...) należącym do R. B..

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza jej karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

VII.  MichałaTryka za winnego tego, że w okresie od 14.04.1998 r. do 30.09.1998 r. w G. i innych miejscowościach działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z W. F. (1) i innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzili (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 4.378,07 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 14.04.1998 r. w R. między samochodem marki F. (...) nr rej. (...) P należącym do T. C. a prowadzonym przez M. T. a samochodem marki S. (...) nr rej. (...) własności W. F. (2), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 22.06.1998 r. w kwocie 2.668,97 zł za samochód marki S. (...) należący do W. F. (2),

- w dniu 30.09.1998 r. w kwocie 1.709,10 zł za samochód marki F. (...) należący do T. C.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

VIII.  WojciechaFrąckowiaka za winnego tego, że:

1.  w okresie od 14.04.1998 r. do 30.09.1998 r. w G. i innych miejscowościach działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z M. T. i innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzili (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 4.378,07 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 14.04.1998 r. w R. między samochodem marki F. (...) nr rej. (...) P należącym do T. C. a prowadzonym przez M. T. a samochodem marki S. (...) nr rej. (...) własności W. F. (2), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 22.06.1998 r. w kwocie 2.668,97 zł za samochód marki S. (...) należący do W. F. (2),

- w dniu 30.09.1998 r. w kwocie 1.709,10 zł za samochód marki F. (...) należący do T. C.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

2.  w okresie od 15.06.1998 r. do 10.07.1998 r. w G. wspólnie i w porozumieniu z B. P. (1), R. B. oraz z R. F. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzili (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, wyłudzając pieniądze w łącznej kwocie 13.108,02 zł z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 15.06.1998 r. w G. między ciągnikiem rolniczym U. nr rej. (...) z przyczepą nr rej. (...) a samochodem marki S. (...) nr rej. (...) własności W. F. (2) a prowadzonym przez R. F. i tak:

- w dniu 02.07.1998 r. wypłacono odszkodowanie w kwocie 13.042,14 zł,

- w dniu 10.07.1998 r. wypłacono odszkodowanie w kwocie 65,88 zł

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł.

Na podstawie art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk łączy wymierzone wobec oskarżonego W. F. (1) kary pozbawienia wolności i kary grzywny połączono, wymierzając mu karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł.

IX.  RomanaFrąckowiaka za winnego tego, że w okresie od 15.06.1998 r. do 10.07.1998 r. w G. wspólnie i w porozumieniu z B. P. (1), R. B. oraz z W. F. (1) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, wyłudzając pieniądze w łącznej kwocie 13.108,02 zł z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 15.06.1998 r. w G. między ciągnikiem rolniczym U. nr rej. (...) z przyczepą nr rej. (...) a samochodem marki S. (...) nr rej. (...) własności W. F. (2) a prowadzonym przez R. F. i tak:

- w dniu 02.07.1998 r. wypłacono odszkodowanie w kwocie 13.042,14 zł za samochód należący do W. F. (2)

- w dniu 10.07.1998 r. wypłacono odszkodowanie w kwocie 65,88 zł za ciągnik rolniczy.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

X.  MieczysławaCiesielskiego za winnego tego, że w okresie od 18.03.1998 r. do 04.05.1998 r. w G. i innych miejscowościach, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami doprowadzili (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 14.294,43 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 18.03.1998 r. w J. samochodem marki T. (...) nr rej. (...), który uderzył w psa, stanowiącym własność E. C. i prowadzonym przez M. C. a która nie powstała w podanych przez jej uczestnika okolicznościach.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

XI.  GrzegorzaBorzykowskiego za winnego tego, że w okresie od 28.03.2000 r. do 12.06.2000 r. w G. i innych miejscowościach, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadzili (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 22.831,20 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 28.03.2000 r. na skrzyżowaniu dróg G. – K. K. – W. miedzy samochodem marki M. nr rej. (...) stanowiącym własność Banku Spółdzielczego w G. i prowadzonym przez P. Z. (2) a samochodem marki F. (...) nr rej. (...) stanowiącym własność G. i A. B. i prowadzonym przez G. B., która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 17.04.2000 r. w kwocie 16.730zł za samochód marki M. należący do Banku Spółdzielczego w G.,

- w dniu 12.06.2000 r. w kwocie 6.101,20 zł za samochód marki F. (...) należący do G. i A. B.,

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

XII.  BogusławaMatkowskiego za winnego tego, że w okresie od 20.09.1998 r. do 13.11.1998 r. w G. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu góry powziętego zamiaru, wspólnie i porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...) w G. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi w kwocie 3.274,65 zł poprzez wprowadzenie pracowników Inspektoratu w błąd co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 2.009.1998 r. w G. z udziałem samochodów: marki F. (...) nr rej. (...) stanowiącym własność i prowadzonym przez B. M. (2) z samochodem m-ki WV Golf o nr rej. (...) stanowiącym własność M. R. a prowadzonym przez J. R., podczas gdy do uszkodzeń pojazdu F. (...) nie doszło w podanych przez jej uczestników okolicznościach.

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) zł;

XIII.  JackaGorączniaka za winnego tego, że w okresie od 29.03.1999 r. do 14.04.1999 r. w G. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z innymi ustalonymi osobami, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...) S.A O.. w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 15.296,95 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu co jednej kolizji drogowej z dnia 29 marca 1999 r. w G. między samochodami: marki V. (...) nr ej. (...) własności i prowadzony przez K. B. (1), marki V. (...) nr rej. (...) stanowiący własność B. R. i prowadzony przez J. R., i marki F. (...) p nr rej. (...) własności M. G. (1) a prowadzony przez J. G. (1), która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 14.04.1999 r. wyłudzili pieniądze w kwocie:

- 11.986,49 zł dot. samochodu marki V. (...) nr rej. (...)

- 3.309,46 zł dot. samochodu matki V. (...) nr rej/ (...)

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

XIV.  MariuszaWesołowskiego za winnego tego, że w dniu 06.12.2001 r. w G. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz wspólnie i w porozumieniu z inna ustalona osobą usiłował doprowadzić (...) SA Oddział w G. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi w kwocie 25.558,82 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników Inspektoratu co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu uszkodzeń samochodu maki N. (...) nr rej. (...), które miały powstać w wyniku kolizji, która miała mieć miejsce w dniu 06.12.2001 r. na trasie G.-K. z udziałem w/w pojazdu prowadzonego przez M. W., stanowiącego własność Banku Spółdzielczego w Ł. podczas gdy kolizji tej i uszkodzeń pojazdu nie doszło w podanych w dokumencie zgłoszenia szkody okolicznościach, lecz zamierzonego celu nie osiągnęli z uwagi na odmowę wypłaty odszkodowania.

tj. przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł;

XV.  GrzegorzaKleczkowskiego za winnego tego, że w okresie od 10.12.1999 r. do 29.12.199 r. w G., wspólnie i w porozumieniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, bezprawnie wywołując stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy, doprowadził (...) S.A Inspektorat w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wypłaty odszkodowania w kwocie 15.400 zł z zakresu ubezpieczenia OC z polisy ubezpieczenia samochodu marli C. (...) o nr rej. (...) seria 199 nr (...), oraz wypłaty odszkodowania w kwocie 8.126,10 zł z zakresu ubezpieczenia AC z polisy ubezpieczenia w/w pojazdu seria (...) w ten sposób, że wprowadzili pracowników pokrzywdzonego Zakładu (...) w błąd, iż stwierdzone w pojazdach marki C. (...) o nr rej. (...) i C. (...) o nr rej. (...), uszkodzenia powstały w następstwie kolizji drogowej w dniu 9.12.1999 r. na skrzyżowaniu drogi K.-P. z droga prowadzącą do miejscowości T., do której miało dojść na skutek wyjechania z powodu awarii hamulców przez kierującego samochodem marki C. (...) na drogę z pierwszeństwem przejazdu i zderzenia obu pojazdów, podczas gdy w rzeczywistości uszkodzenia wspomnianych pojazdów powstały w innych okolicznościach,

tj. przestępstwa z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 1, 2 i 3 kk karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł.

Nadto na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązano oskarżonych do częściowego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A.:

- przez oskarżonego K. B. (1) kwoty 20076,59 zł

- przez oskarżonego K. K. kwoty 15030 zł

- przez oskarżonego L. B. (1) kwoty 2703 zł

- przez oskarżonego L. W. 5222,46 zł

- przez oskarżonego L. Z. kwoty 863 zł

- przez oskarżonego D. Ś. (1) kwoty 9750 zł

- przez oskarżonego R. C. kwoty 2774 zł

- przez oskarżonego M. D. kwoty 13815,11 zł

- przez oskarżonego M. P. (1) kwoty 5633,35 zł

- przez oskarżonego M. T. kwoty 854,55 zł

- przez oskarżonego W. F. (1) kwoty 4764,49 zł

- przez oskarżonego R. F. kwoty 3430 zł

- przez oskarżonego M. C. kwoty 764,81 zł

- przez oskarżonego G. B. kwoty 3051 zł

- przez oskarżonego B. M. (2) kwoty 1637,33 zł

- przez oskarżonego G. K. kwoty 4064,05 zł.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonych kar pozbawienia wolności:

- łącznej kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego K. B. (1) i łącznej kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego K. K. warunkowo zawieszono na okres 5 lat próby;

- łącznej kary pozbawienia wolności wobec W. F. (1) warunkowo zawieszono na okres 4 lat próby;

- wobec pozostałych oskarżonych warunkowo zawieszono na okres 3 lat próby.

Tym samym wyrokiem Sąd Rejonowy uniewinnił oskarżoną K. N. z domu F. od tego, że w okresie od 06.11.1998 r. do 04.12.1998 r. w G.działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą i R. B., B. P. (1)i innymi osobami doprowadzili (...) S.A O.. w G.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 5.774,25 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracowników (...) co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 06.11.1998 r. w G.na ul. (...)między samochodami: marki V. (...) nr rej. (...)prowadzonym przez K. F., stanowiącym własność banku Spółdzielczego w G.a samochodem marki O. (...) nr rej. (...)stanowiącym własność C. K., która nie powstała w podanych przez jej uczestników okolicznościach i tak:

- w dniu 27.11.1998 r. w kwocie 2.000 zł

- w dniu 04.12.1998 r. w kwocie 2.774,25 zł

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk.

Na podstawie art. 415 § 3 kpk pozostawiono powództwo cywilne pokrzywdzonego bez rozpoznania.

Na podstawie § 14 ust. 2 pkt. 1 w zw. § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. t. jedn. z 2013 r., poz. 461) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz:

- adw. W. S. w G. kwotę 4442,76 zł tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu oskarżonej K. N.,

- adw. B. P. (2) w G. kwotę 2479,68 zł tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu dla G. K..

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 627 kpk zasądzając od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości.

Apelacje od powyższego wyroku złożyli prokurator, oskarżony G. K., obrońca oskarżonego M. C., oskarżona M. P. (1), oskarżony D. Ś. (1), oskarżony L. W., obrońca oskarżonych M. D., K. B. (1) i L. B. (1), oskarżony K. B. (1), obrońca oskarżonego K. K., oskarżony M. D., obrońca oskarżonego M. T..

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok w części na niekorzyść oskarżonych K. B. (1), K. K., L. B. (1), L. W., L. Z., M. D., D. Ś. (1), R. C., M. P. (1), M. T., W. F. (1), R. F., M. C., G. B., B. M. (2), J. G. (1), M. W. i G. K., zarzucając obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 413 § 2 pkt 1 kpk poprzez brak dokładnego określenia przez Sąd I instancji w opisie czynów przypisanych wyżej wskazanym oskarżonym wszystkich znamion przestępstwa określonego w art. 298 § 1 kk oraz w art. 286 § 1 kk, przez co przyjęty przez Sąd Rejonowy w Gnieźnie opis czynów nie odpowiada zastosowanej kwalifikacji prawnej i tak:

- w stosunku do oskarżonego K. B. (1) w punkcie II, III i IV wyroku brak w opisie czynów znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania oraz znamion przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk to jest wprowadzenia w błąd pracowników (...) S.A. co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowych, które nie powstały w podanych przez ich uczestników okolicznościach bądź w wyniku douszkodzeń pojazdów,

- w stosunku do oskarżonego K. K. w punkcie VII i VIII wyroku brak w opisie czynów znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania oraz znamion przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk to jest wprowadzenia w błąd pracowników (...) S.A. co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowych, które nie powstały w podanych przez ich uczestników okolicznościach bądź w wyniku douszkodzeń pojazdów,

- w stosunku do oskarżonych L. B. (1) i L. W. w punkcie X wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego L. Z. w punkcie XI wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego M. D., D. Ś. (1), R. C. w punkcie XII wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonej M. P. (1) w punkcie XIV wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego M. T. w punkcie XV wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego W. F. (1) w punkcie XVI wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego W. F. (1) w punkcie XVII wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk, to jest niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz wprowadzenia w błąd pracowników (...) S.A. co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowej, która miała mieć miejsce w dniu 15 czerwca 1998 r. w G. między ciągnikiem rolniczym U. o Ne rej. (...) z przyczepą o nr rej (...), a samochodem marki S. (...) o nr rej. (...) własności W. F. (2), a prowadzonym przez R. F., która nie powstała w podanych przez jej uczestnika okolicznościach,

- w stosunku do oskarżonego M. C. w punkcie XX wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego G. B. w punkcie XXI wyroku brak wskazania w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego B. M. (2) w punkcie XXII wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego J. G. (1) w punkcie XXIII wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego M. W. w punkcie XXIV wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania,

- w stosunku do oskarżonego G. K. w punkcie XXV wyroku brak w opisie czynu znamion przestępstwa z art. 298 § 1 kk, to jest działania w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i spowodowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty takiego odszkodowania.

W konkluzji prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie opisu wskazanych powyżej czynów i ujęcie w nich wszystkich wyżej wymienionych znamion przestępstwa.

Oskarżony G. K. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający zwłaszcza na nieuzasadnionym uznaniu, iż upozorował wypadek ubezpieczeniowy w celu wyłudzenia odszkodowania, będący następstwem zanegowania niezadziałania hamulców w jego samochodzie oraz wykonania manewru skrętu w lewo w kierunku K. i w konsekwencji stwierdzenia, że niemożliwe było „uzyskanie takich uszkodzeń w obydwu pojazdach, jakie zgłoszono ubezpieczycielowi w okolicznościach, które podał on i drugi uczestnik kolizji, skutkujący w rezultacie przypisaniem zarzuconego mu czynu i wymierzenie kary;

2)  obrazę przepisów postępowania skutkującą w rezultacie wydaniem błędnego orzeczenia, w szczególności przez:

a.  nieuwzględnienie naczelnej zasady procedury karnej, iż nie dające się usunąć wątpliwości w sprawie winny być rozstrzygnięte na jego korzyść,

b.  oparcie się przy wydawaniu orzeczenia na opinii H. F., co do której oskarżony podniósł pisemnie sformułowane zastrzeżenia w piśmie z dnia 8 maja 2012 r., wnosząc o jej odrzucenie i dopuszczenie dowodu z innej opinii, którą winna wydać pracownia badania wypadków drogowych, a który to wniosek nie został formalnie do dnia dzisiejszego rozpoznany, powodując niemożność zrewidowania błędnej opinii przez zespół innych biegłych.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od przypisanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie.

Obrońca oskarżonego M. C. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

1)  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 kpk poprzez wydanie wyroku skazującego oskarżonego, pomimo że nastąpiło przedawnienie karalności czynu zarzuconego oskarżonemu M. C.,

2)  obrazę przepisów prawa materialnego, tj.:

a.  art. 4 § 1 kk, art. 2 § 1 kk/69, art. 286 kk i art. 205 kk/69 w zw. z art. 2 Konstytucji RP poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na zastosowaniu wobec oskarżonego ustawy surowszej od ustawy obowiązującej w chwili popełnienia czynu i skazanie oskarżonego za popełnienie przestępstwa oszustwa opisanego w art. 286 kk zamiast oszustwa opisanego w art. 205 kk/69, a tym samym naruszenie konstytucyjnej i kodeksowej zasady lex benignior nakazującej w przypadku zmiany ustawodawstwa stosować ustawę względniejsza dla sprawcy, którą niewątpliwie jest kodeks karny z 1969 r.,

b.  art. 286 kk poprzez skazanie oskarżonego za doprowadzenie (...) Oddział w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w sytuacji gdy zarówno w treści art. 286 kk jak i ar. 205 kk/69 jako czynność sprawcza wyraźnie wskazano doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a oddział osoby prawnej nie ma osobowości prawnej i nie posiada zdolności do czynności prawnych – nie jest osoba (fizyczną, prawną, ułomną osobą prawną), a tym samym nie może być pokrzywdzonym, osobą, która została doprowadzona do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym, a w konsekwencji tak opisany czyn nie wyczerpuje znamion przestępstwa z art. 286 kk,

3)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na:

a.  ustaleniu, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn z góry powziętym zamiarem oraz wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w sytuacji gdy likwidacja szkody odbywała się „poza” oskarżonym M. C. na podstawie udzielonego przez niego pełnomocnictwa oraz umowy łączącej warsztat z (...), a tym samym oskarżony w likwidacji szkody faktycznie nie uczestniczył i nie miał na nią wpływu, a tym samym brak było u niego zamiaru popełnienia czynu zabronionego oraz zamiaru i woli popełnienia go w porozumieniu (elementu wolicjonalnego) z innymi osobami oraz postrzeganie czynu popełnionego wspólnie z innymi osobami jaki własnego (tzw. animus auctoris),

b.  ustaleniu, że oskarżony doprowadził (...) Oddział w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przy braku jednoczesnego i jednoznacznego ustalenia, że ubezpieczonej nie przysługiwała wypłata z tytułu ubezpieczenia AC za uszkodzenia, które co prawda mogły powstać w innych okolicznościach niż opisane przez oskarżonego, ale które powodowały obowiązek wypłaty odszkodowania w tej samej wysokości, która została wypłacona, a tym samym nie nastąpiło niekorzystne rozporządzenie mieniem.

W konkluzji obrońca oskarżonego wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i umorzenie postępowania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Oskarżona M. P. (1) zaskarżyła powyższy wyrok w całości, zarzucając zarówno obrazę przepisów postępowania przy przeprowadzaniu postępowania dowodowego jak i błędów w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę wyrokowania (oparcie ustaleń na opinii biegłego M.) prowadzących w rezultacie do nieuzasadnionego skazania oskarżonej za zarzucane jej wyłudzenie odszkodowania z (...).

W konkluzji oskarżona wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie jej od przypisanego jej czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Oskarżony D. Ś. (1) zaskarżył powyższy wyrok w całości wskazując, iż kwestionuje możliwość przypisania mu wyłudzenia odszkodowania z firmy ubezpieczeniowej, gdyż czynu nie popełnił, a cała sprawa ewentualnych nieprawidłowości przy likwidacji szkody, poczynając od samego holowania a skończywszy na doprowadzeniu do wypłaty odszkodowania, była poza jego udziałem.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od przypisanego mu czynu.

Oskarżony L. W. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający m.in. na nieuzasadnionym uznaniu, iż upozorował wspólnie z L. B. (1) wypadek ubezpieczeniowy w celu wyłudzenia odszkodowania, skutkujący uznaniem go za winnego zarzucanego czynu i wymierzeniem kary,

2)  obrazę przepisów postępowania polegająca zwłaszcza na nie dopuszczeniu dowodu z nowej opinii biegłego z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych pomimo, że opinia biegłego J. dotknięta jest szeregiem błędów zarówno warsztatowych jaki i z zakresu logicznego rozumowania, a także wykorzystaniem jako pełnowartościowego materiału dowodowego wyłącznie zdjęć poglądowych zawartych w aktach szkodowych wykonanych niezgodnie ze sztuką dokumentowania kolizji drogowych.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od przypisanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonych M. D. , K. B. (1) i L. B. (1) zaskarżył powyższy wyrok co do M. D. i L. B. (1) w całości a co do K. B. (1) w części skazującej, zarzucając:

1)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a konkretnie art. 167 kpk w zw. z art. 352 kpk i art.6 kpk polegającą na pozostawieniu bez rozstrzygnięcia wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt sprawy I C 175/05 Sądu Rejonowego w Gnieźnie, które to naruszenie miało wpływ na treść orzeczenia, albowiem dowód ten miał istotne znaczenie dla oceny zeznań świadka H. K.;

2)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a konkretnie art. 404 § 2 kpk i art. 402 § 2 kpk w zw. z art. 2 pkt 4 kpk poprzez prowadzenie rozprawy po jej odroczeniu w dalszym ciągu, pomimo iż nie zachodziły wyjątkowe okoliczności;

3)  obrazę przepisów prawa materialnego, a konkretnie art. 46 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk poprzez orzeczenie obowiązku naprawienia szkody pomimo braku wniosku;

4)  mające wpływ na treść wyroku naruszenia art. 170 § 1 kpk oraz art. 193 kpk w zw. z art. 201 kpk i art. 170 § 2 kpk poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego fotogrametry;

5)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a konkretnie art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób nieprawidłowy, nierzetelny i zawarcie w jego treści oczywistych przekłamań;

6)  mające wpływ na treść wyroku naruszenia art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk i 7 kpk polegające na pominięciu przy wyrokowaniu obiektywnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, dokonania jej z uwzględnieniem zasad prawidłowego i logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz rozstrzygnięciu wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, co doprowadziło do przyjęcia, iż oskarżeni dopuścili się zarzucanych im czynów, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie pozwala na przypisanie oskarżonym odpowiedzialności za te czyny, w szczególności poprzez nieprawidłową ocenę zeznań świadka H. K. oraz oparcie rozstrzygnięcia na niepełnych opiniach biegłych, opiniach niejasnych oraz sprzecznych z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym, a także pominięciem stwierdzeń biegłych wygłoszonych na rozprawie, a mających istotne znaczenie dla sprawstwa oskarżonych.

W konkluzji obrońca oskarżonych wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od przypisanych im czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie.

Oskarżony K. B. (1) zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

- obrazę przepisów postępowania poprzez prowadzenie sprawy w okresie od 13 lipca 2009 r. do 23 kwietnia 2013 r. przez sędziego, co do którego został złożony i nierozpoznany wniosek współoskarżonego K. K. o wyłączenie od prowadzenia sprawy, a także poprzez nierozpoznanie wniosku o adw. R. L. o przeprowadzenie dowodu z akt o sygn. I C 175/05 Sądu Rejonowego w Gnieźnie na okoliczności wiarygodności zeznań H. K.;

- błędy w ustaleniach faktycznych.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez umorzenie postępowania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego K. K. zaskarżył powyższy wyrok w części skazującej, zarzucając:

1)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

a.  art. 41 § 1 kpk polegającą na nie wyłączeniu SSR Krzysztofa Kaźmierskiego od udziału w sprawie, pomimo że a rozprawie w dniu 22 czerwca 2009 r. ujawniły się okoliczności, które mogły wywołać uzasadnioną wątpliwości co do bezstronności sędziego oraz art. 42 § 3 kpk polegającą na nie powstrzymaniu się sędziego, co do którego zgłoszono wniosek o wyłączenie, od udziału w sprawie przez okres ponad trzech i pół roku;

b.  art. 413 § 2 pkt 2 kpk polegającą na nie zaliczeniu oskarżonemu K. K. na poczet orzeczonej kary okresu tymczasowego aresztowania i zatrzymania trwającego od dnia 4 lutego 2002 r. do dnia 15 lipca 2002 r.,

c.  art. 424 § 1 pkt 2 kpk polegającą na nie wyjaśnieniu podstawy prawnej wyeliminowania z opisu czynu zarzuconego oskarżonemu K. K. w pkt II oskarżenia kwalifikacji prawnej z art. 12 kk;

d.  art. 413 § 2 pkt 1 kpk i art. 424 § 1 pkt 1 kpk polegającą na sprzeczności pomiędzy treścią sentencji wyroku a jego uzasadnieniem oraz wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia wyroku w części dotyczącej czyny przypisanego oskarżonemu w pkt VII wyroku;

e.  art. 4 kpk i art. 167 kpk polegającą na nie przeprowadzeniu z urzędu dowodu z przesłuchania funkcjonariuszy policji, którzy przybyli na miejsce zdarzenia bezpośrednio po kolizji drogowej, opisanej w pkt VII I VIII wyroku, w celu ustalenia czy doszło do kolizji drogowych, kto był uczestnikiem kolizji, w jakich okolicznościach doszło do kolizji, czy zakres uszkodzeń pojazdów odpowiadał okolicznościom zdarzenia, czy a jeżeli tak to, który z uczestników kolizji został ukaranym mandatem;

f.  art. 424 § 1 pkt 1 kpk polegająca na nie wskazaniu w uzasadnieniu wyroku jakie fakty, dotyczące czynów opisanych w punkach VII i VIII wyroku, Sąd Rejonowy uznał za udowodnione lub nieudowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach;

g.  art. 7 kpk i art. 424 § 1 pkt 1 kpk polegająca na błędnej ocenie wiarygodności zeznań świadków H. K. i R. B. w części, w której świadkowie wskazywali na udział oskarżonego K. B. (2) w popełnieniu czynów opisanych w punktach VII i VIII wyroku;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na błędnym ustaleniu, że oskarżony K. K. wyłudził od (...) S.A. odszkodowanie za pozorowane wypadki ubezpieczeniowe z tytułu kolizji drogowej z dnia 19 grudnia 1999 r. i z dnia 17 września 2000 r.

W konkluzji obrońca oskarżonego wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

Oskarżony M. D. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

- obrazę przepisów postępowania poprzez prowadzenie sprawy w okresie od 13 lipca 2009 r. do 23 kwietnia 2013 r. przez sędziego, co do którego został złożony i nierozpoznany wniosek współoskarżonego K. K. o wyłączenie od prowadzenia sprawy, a także poprzez nierozpoznanie wniosku o adw. R. L. o przeprowadzenie dowodu z akt o sygn. I C 175/05 Sądu Rejonowego w Gnieźnie na okoliczności wiarygodności zeznań H. K.;

- błędy w ustaleniach faktycznych.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez umorzenie postępowania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego M. T. zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając:

1)  naruszenie przepisów prawa materialnego, a zwłaszcza treści art. 18 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk i art. 298 § 1 kk poprzez błędne przyjęcie, iż na podstawie prawidłowo zebranego materiału dowodowego można wyprowadzić wniosek, iż:



oskarżony M. T. wszedł w jakiekolwiek porozumienie z W. F. (1) a także R. B. i M. P. (2), którego celem było doprowadzenie (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, mimo iż żaden dowód nie potwierdza istnienia takiego porozumienia,



oskarżony M. T. działał „w celu” osiągnięcia korzyści majątkowej, albowiem żaden dowód nie wskazuje, że M. T. przedsięwziął takie działanie a korzyść właściciela pojazdu F. (...), gdyż nie wiedział, czy w ogóle samochód jest ubezpieczony od zdarzeń z tytułu (...) Casco,



oskarżony M. T. w celu wypłaty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia celowo „spowodował” zdarzenie będące podstawą wypłaty odszkodowania, albowiem żaden dowód nie wskazuje, że oskarżony M. T. mógł wiedzieć, iż właściciel pojazdu F. (...) jak i drugiego samochodu S. (...), zgłoszą się wypłatę odszkodowania,

2)  naruszenie przepisów postępowania, mających wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a zwłaszcza:



art. 2 § 2 kpk w związku z art. 366 § 1 kpk poprzez nie dążenie do wykrycia prawdy materialnej w przedmiotowym postępowaniu, a zwłaszcza tego:

⚫

czy samochód F. (...), którym poruszał się w dniu 14 kwietnia 1998 r. M. T. był wcześniej uderzony w tylna część (to samo tyczy się samochodu S. (...), a zwłaszcza prawdziwości oświadczenia W. F. (1)),

⚫

czy przy stwierdzeniu ewentualnych takich uszkodzeń nie ustalono, czy było one naprawione do dnia 14 kwietnia 1998 r. (to samu tyczy się samochodu S. (...)),

⚫

czy M. T. wiedział o ewentualnych takich uszkodzeniach czy naprawach w obu pojazdach oraz czy składając oświadczenie pracownikowi (...) wiedział, że część uszkodzeń jaka została ujawniona w obu pojazdach po 14 kwietnia 1998 r. była już spowodowana wcześniej,



art. 410 kpk poprzez pominięcie przy wydawani wyroku części okoliczności faktycznych sprawy, a zwłaszcza tego, iż:

⚫

z zarówno wyjaśnień oskarżonego M. T., W. F. (1) jak i świadka T. C. wynika dynamiczny przebieg zdarzenia w dniu 14 kwietnia 1998 r., który potwierdza, że do zderzenia obu pojazdów doszło nagle, podczas ucieczki M. T. przed nieznanymi sprawcami, w konsekwencji czego M. T. porzucił uderzonego przez siebie F. (...) na poboczu,



art. 4 kpk w związku z art. 7 kpk poprzez dowolna, bo sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, ocenę materiału dowodowego, iż oskarżony M. T. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami wprowadził w błąd pracownika (...) wyłudzając nienależne odszkodowanie, a jednocześnie „zaaranżował” całe zdarzenie z napastnikami i co więcej porzucił uszkodzony samochód.

W konkluzji obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje prokuratora, obrońców oskarżonych i oskarżonych okazały się częściowo zasadne i zaskarżony wyrok nie mógł się ostać.

Sąd Okręgowy, działając na podstawie art. 436 kpk, ograniczył rozpoznanie wyżej wymienionych środków odwoławczych tylko do najistotniejszych kwestii w nich podniesionych, które przemawiały za koniecznością uchylenia orzeczenia Sądu I instancji. Waga tych uchybień nakazywała bowiem uznanie, iż szczegółowe odniesienie się do wszystkich zarzutów wywiedzionych apelacji byłoby przedwczesne. Z tego względu Sąd Okręgowy nie będzie omawiał zasadności zarzutów podniesionych w każdej apelacji z osobna, lecz skoncentruje się przedstawieniu uchybień zaskarżonego wyroku, które były podstawą orzeczenia kasatoryjnego.

W pierwszej kolejności wypada odnieść się do zarzutu obrazy art. 41 § 1 kpk i art. 42 § 3 kpk podniesionego w apelacji obrońcy K. K., jak również w apelacjach własnych oskarżonych K. B. (1) i M. D..

Jak trafnie zauważyli ww. skarżący procedowanie Sądu Rejonowego w Gnieźnie w przedmiocie rozpoznania wniosku oskarżonego K. K. z dnia 13 lipca 2009 r. o wyłączenie SSR Krzysztofa Kaźmierskiego od prowadzenia niniejszej sprawy z uwagi na wystąpienie okoliczności, która mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwości co do jego bezstronności w sprawie (art. 41 § 1 kpk), było prowadzone z rażącą obrazą art. 42 § 3 kpk.

Po wniesieniu przedmiotowego wniosku SSR Krzysztof Kaźmierskie złożył w dniu 28 lipca 2009 r. oświadczenie do akt, w którym odniósł się do jego zasadności, stwierdzając, że w jego opinii prowadził rozprawę w dniu 22 czerwca 2009 r. prawidłowo i nie dał powodów do posądzania go o brak bezstronności. Następnie, wbrew treści art. 42 § 3 kpk, sędzia nie powstrzymał się jednak od udziału w sprawie do czasu rozpoznana wniosku oskarżonego K. K.. Z zupełnie niezrozumiałych powodów orzeczenie w przedmiocie nieuwzględnienia wniosku oskarżonego K. K. zapadło dopiero w dniu 23 kwietnia 2013 r. W tym okresie Sąd Rejonowy pod przewodnictwem SSR Krzysztofa Kaźmierskiego procesował na 33 terminach rozpraw prowadząc postępowanie dowodowe w sprawie.

Z treści art. 42 § 3 kpk wynika, że sędzia, co do którego zgłoszono wniosek o wyłączenie na podstawie art. 41 § 1 kpk powstrzymuje się do udziału w sprawie, jest natomiast obowiązany przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki. Użyte w tym przepisie sformułowanie „powstrzymuje się” oznacza, iż taki sędzia nie może, ale musi powstrzymać się od udziału w sprawie i żadnego rodzaju decyzje tego sędziego, czy też Sądu o możliwości kontynuowania postępowania przez takiego sędziego, nie mają żadnego uzasadnienia prawnego. Kontynuowanie rozprawy i przesłuchiwanie kolejnych świadków, które z pewnością nie należy do czynności nie cierpiących zwłoki, uznać należy za ten za rażące naruszenie prawa procesowego (zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 14 grudnia 2009 r., II AKa 176/09, Apel. W-wa 2010/2/9; wyrok SN z dnia 1 października 2007 r., IV KK 232/07, OSNwSK 2007/1/2147).

Sąd Okręgowy w pełni podziela również stanowisko SA w W. wyrażone w wyżej wskazanym orzeczeniu, zgodnie z którym obraza art. 42 § 3 kpk wynikająca z w pełni świadomego i celowego naruszania prawa przez odmowę powstrzymania się do udziału w sprawie sama w sobie również stanowi okoliczność wywołująca uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego. Żadna bowiem okoliczność faktyczna, czy też prawna nie uzasadnia rażącego naruszenia prawa przez sędziego. Strony, a szczególnie oskarżeni muszą mieć nowiem przekonanie, iż w trakcie prowadzonego przeciwko nim postępowania, przepisy prawa będą przestrzegane.

W niniejszej sprawie zarówno oskarżony K. K. jak i pozostali oskarżeni, z uwagi na zignorowanie przez sędziego nakazu powstrzymania się od udziału w sprawie do czasu rozpoznania wniosku oskarżonego K. K. o jego wyłączenie, wysłowionego w treści art. 42 § 3 kpk, mogli czuć się pozbawieni przeświadczenia, że prowadzący ich sprawę sędzia będzie prowadził postępowanie w dalszym ciągu obiektywnie i bezstronnie, niezależnie od wątpliwości w tym zakresie wyrażonych przez oskarżonego K. K. we wniosku z dnia 13 lipca 2009 r.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dopuścił się w tym zakresie rażącej obrazy przepisów postępowania, godzących w podstawowe prawa stron zagwarantowanych w przepisach postępowania karnego. Postępowanie karne winno być przeprowadzone w sposób, który nie budzi żadnych wątpliwości, co do jego rzetelności i obiektywizmu, w tym zagwarantowania prawa oskarżonych do obrony w toku tegoż postępowania. Takim standardom nie odpowiada sposób rozpoznania wniosku oskarżonego K. K. z dnia 13 lipca 2009 r. Warto zauważyć, iż Sąd Rejonowy w żaden sposób nie wyjaśnił, z jakich powodów, nie rozpoznał niezwłocznie przedmiotowego wniosku. Kontynuował rozprawę na kolejnym terminie rozprawy w dniu 4 września 2009 r. bez udzielania stronom żadnych informacji w tym zakresie. Jednocześnie nie sposób wskazać żadnych obiektywnych przeszkód, dla których orzeczenie w przedmiocie wyłączenia SSR Krzysztofa Kaźmierczaka nie mogło zapaść przed dniem 4 września 2009 r. Nie można oprzeć się wrażeniu, iż o wniosku oskarżonego K. K. po prostu zapomniano.

W konsekwencji uznać należało, iż postępowanie dotknięte tak istotnym uchybieniem nie mogło być w jakikolwiek sposób sanowane i winno być powtórzone. Niedopuszczalne byłoby utrzymanie w mocy skazania zapadłego w postępowaniu, podczas którego oskarżeni mogli powziąć uzasadnione wątpliwości, czy mogli bronić się w nim efektywnie, m.in. poprzez skuteczne zainicjowanie postępowania wpadkowego w przedmiocie zweryfikowania bezstronności i obiektywizmu sędziego prowadzącego sprawę. Oceniając postępowanie Sądu I instancji pod tym kątem, nawet przy braku jakichkolwiek wątpliwości co do tego, że orzeczenie o nieuwzględnieniu wniosku oskarżonego K. K. było prawidłowe, nie trudno zauważyć, że z perspektywy oskarżonych na takie rozstrzygnięcia wniosku o wyłączenie sędziego istotny wpływ mógł mieć fakt obszerności postępowania dowodowego przeprowadzonego w okresie od 13 lipca 2009 r. do 23 kwietnia 2013 r., które Sąd Rejonowy starał się w ten swoisty sposób „uratować”. Również z tego względu powtórzenia postępowania w tym zakresie uznać należało za konieczne. Tylko decyzja procesowa tej treści będzie wystarczająca dla dania stronom postępowania, a przede wszystkim oskarżonym wyrazu tego, że składane przez nich wnioski o wyłączenie sędziego, który dał w ich ocenie wyraz braku swojej bezstronności, są traktowane przez sąd rozpoznający ich sprawę poważnie i rozpoznawane merytorycznie, a nie na podstawie przesłanek pozamerytorycznych.

Ponadto na uwzględnienie zasługiwały również podniesione w apelacjach oskarżonych K. B. (1), M. D., obrońcy oskarżonych M. D., K. B. (1) i L. B. (1) oraz w apelacji oskarżonego G. K. zarzuty dotyczące nie rozpoznania wniosków dowodowych adwokata R. L. w przedmiocie zwrócenia się do Wydziału I Cywilnego SR w Gnieźnie o nadesłanie akt o sygn. I C 175/05 w celu zweryfikowania wiarygodności zeznań świadka H. K. na podstawie tych materiałów oraz wniosków oskarżonych K. B. (1) i G. K. o dopuszczenie dowodu biegłego z dziedziny fotogrametrii dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych z dziedziny technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych, techniki samochodowej, mechanoskopii i identyfikacji pojazdów.

Jak trafnie zauważyli oskarżeni K. B. (1) i M. D. Sąd Rejonowy w ogóle nie rozpoznał wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt o sygn. I C 175/05. Przedmiotowy wniosek, jak wynika z akt niniejszej sprawy, nie został przez Sąd I instancji w ogóle zauważony.

Sąd Okręgowy w pełni podziela zapatrywanie Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 11 stycznia 2012 r., III KK 182/11 (LEX nr 1212344, Biul.PK 2012/3/18), zgodnie z którym zaniechanie wydania postanowienia o oddaleniu wniosku dowodowego stanowi rażące naruszenie art. 170 § 3 kpk, gdyż uniemożliwia poznanie stanowiska organu procesowego w tym zakresie. Właściwe procedowanie w kwestii wniosków dowodowych stron stanowi bardzo ważny element materialnego prawa do obrony oraz gwarancji kontradyktoryjnej formy rzetelnego procesu.

Jeżeli chodzi o pozostałe ze wskazanych wniosków dowodowych Sąd I instancji wydał, co prawda, formalnie orzeczenia o ich oddaleniu, nie mniej jednak nie zawsze mając na uwadze całą treść wniosku dowodowego, a ponadto uzasadnił swoje orzeczenia w tym zakresie zbyt lakonicznie, aby móc odtworzyć jego tok rozumowania prowadzący do stwierdzenia, że wnioski te nie zasługiwały na uwzględnienie. Jak trafnie zauważył Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 24 kwietnia 2013 r., II AKa 106/13 (LEX nr 1313466), oddalając wniosek dowodowy, sąd nie może ograniczyć się do powtórzenia treści ustawy, nie odpowiada to bowiem prawidłowo rozumianemu nakazowi uzasadnienia postanowienia, a wreszcie i uniemożliwia sądowi odwoławczemu dokonanie kontroli prawidłowości rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji.

Mianowicie w postanowieniu z dnia 23 kwietnia 2013 r. Sąd I instancji odniósł się do wniosku oskarżonych G. K. i oskarżonego K. B. (1) dotyczącego uzupełniającego przesłuchania biegłych z dziedziny mechaniki pojazdu powołanych w niniejszej sprawie. Tymczasem we wniosku z dnia 8 maja 2012 r. oskarżony G. K. wnosił również o dopuszczenie dowodu innego zespołu biegłych tej specjalności. Do tej części wniosku oskarżonego G. K. sentencja postanowienia Sądu I instancji z dnia 23 października 2013 r. w ogóle się nie odnosi.

Nadto Sąd Rejonowy uzasadnił swoje orzeczenie zaledwie jednym zdaniem, wskazując, że dotychczasowe opinie biegłych są spójne, jasne i nie wymagają uzasadnienia, zatem zgodnie z treścią 201 kpk brak podstaw do ich uzupełnienia. Oskarżony G. K. sformułował na piśmie konkretne zastrzeżenia pod adresem opinii biegłego H. F. (2). Sposób sporządzenia uzasadnienia przedmiotowego postanowienia, ograniczającego się do zacytowania treści art. 201 kpk, nie pozwala stwierdzić, czy Sąd Rejonowy je rozważył, a jeśli tak to, dlaczego uznał je za pozbawione podstaw.

W ocenie Sądu Okręgowego, skarżący zasadnie podnieśli w tym zakresie uchybienie przez Sąd I instancji obowiązkowi uzasadnienia orzeczenia w przedmiocie oddalenia ich wniosków dowodowych, jak również obowiązkowi odniesienia się do całej treści tychże wniosków.

Ponadto Sąd I instancji orzekał w przedmiocie wniosków oskarżonych w przedmiocie powołania nowych biegłych z dziedziny technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych oraz fotogrametrii i fotointerpretacji w postanowieniach z dnia 22 października 2012 r. oraz w postanowieniu z dnia 5 czerwca 2013 r.

Odnośnie obu wymienionych rozstrzygnięć aktualne pozostawały wyżej wskazane zastrzeżenia, co do sposobu ich uzasadnienia sprowadzającego się do zacytowania fragmentu przepisu art. 201 kpk, przez który orzeczenia te nie poddają się kontroli instancyjnej. W przypadku postanowienia z dnia 5 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy nie sprecyzował dodatkowo, wniosków których z oskarżonych jego orzeczenie się dotyczy.

Na podstawie wyżej wskazanych orzeczeń Sąd Okręgowy nie był w stanie dociec, na jakich przesłankach Sąd Rejonowy oparł swoje przeświadczenie, iż ani uzupełniające przesłuchanie biegłych z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych, ani powołanie nowego zespołu biegłych nie jest konieczne. Sąd Rejonowy nie przedstawił bowiem żadnej analizy spójności, jasności i wyczerpujących treści przeprowadzonych dowodów z opinii biegłych tej specjalności. Podobnie Sąd I instancji nie wyjaśnił, dlaczego powołanie biegłych z dziedziny fotogrametrii i fotointerpretacji nie byłoby przydatne dla potwierdzenia możliwości czynienia rzetelnych ustaleń w przedmiocie wzajemnej korelacji uszkodzeń stwierdzonych w pojazdach uczestniczących w kolizjach drogowych w oparciu o zgromadzony w niniejszej sprawie materiał fotograficzny. W toku procesu przed Sądem I instancji podnoszono zarzuty zarówno niskiej jakości dokumentacji fotograficznej jak i brak precyzyjnego zwymiarowania poszczególnych uszkodzeń i śladów. Sąd Rejonowy orzekając w przedmiocie wniosku dowodowego w tym zakresie obowiązany był do tych zarzutów się odnieść.

Kolejnym uchybieniem zaskarżonego orzeczenia, które przemawiało za koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia było zupełne zignorowanie przez Sąd I instancji faktu, iż czyn przypisany oskarżonemu M. C. został popełniony w okresie od 18 marca 1998 r. do 4 maja 1998 r., a więc przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, tj. przed dniem 1 września 1998 r.

Obrońca oskarżonego M. C. trafnie podniósł, iż okoliczność ta obligowała Sąd I instancji do rozważenia, zgodnie z treścią art. 4 § 1 kk, czy kwalifikacja względniejsza dla oskarżonego byłaby kwalifikacja jego czynu na podstawie ustawy karnej obowiązującej w chwili jego popełnienia, tj. z art. 205 kk/69. Rozważania prawne zamieszczone przez skarżącego w wywiedzionej przez siebie apelacji w wyżej wskazanym przedmiocie winny stanowić treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Ich brak nie pozwala stwierdzić, czy Sąd I instancji problem ów w ogóle dostrzegł i uznał, że względniejsza dla oskarżonego będzie kwalifikacja popełnionego przez niego czynu z art. 286 § 1 kk, tj. z ustawy obowiązującej w chwili wyrokowania, czy też problemu tego w ogóle nie zauważył.

W konsekwencji merytoryczna kontrola orzeczenia w tym zakresie w postępowaniu odwoławczym nie była możliwa.

Sąd Okręgowy podzielił również zastrzeżenia obrońcy oskarżonego M. C. dotyczące braku wyczerpującego uzasadnienia podstaw do przypisania jego mandatowi doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Z ustaleń Sądu I instancji wynika bowiem, iż szkoda zgłoszona przez oskarżonego nie powstała w podanych przez niego okolicznościach. Nie wynika z nich jednak, że oskarżony umyślnie spowodował zdarzenie będące podstawą wypłaty odszkodowania z polisy AC, tj. celowo uszkodził samochód lub go douszkodził. Z tego względu jak trafnie podniósł skarżący rozważenia wymagało, czy ujawnienie wobec zakładu ubezpieczeń prawdziwych okoliczności powstania uszkodzeń stwierdzonych w pojeździe oskarżonego, skutkowałoby odmową wypłaty odszkodowania albo wypłatą odszkodowania niższego od kwoty wypłaconej oskarżonemu M. C.. Tylko przy takich ustaleniach, w jego ocenie, można bowiem zasadnie uznać wypłatę przez zakład ubezpieczeń odszkodowania za niekorzystne rozporządzenie mieniem.

Wyżej zasygnalizowana kwestia winna być rozważona przy ocenie zachowań wszystkich oskarżonych, którym zarzucono popełnienie występku z art. 286 § 1 kk. Sąd Rejonowy wykluczając celowe uszkodzenie przez oskarżonych w niniejszej sprawie samochodów osobowych, co do których następnie wystąpiono z wnioskami o wypłatę odszkodowania z tytułu polisy AC, winien pochylić się nad tym zagadnieniem, mając na uwadze zarówno treść art. 827 kc jak i ogólne warunki ubezpieczenia doprecyzowujące podstawy odpowiedzialności pokrzywdzonego zakładu ubezpieczeń. Jego rozważania w tym przedmiocie winny doprowadzić do przesądzenia kwestii tego, czy zgłoszenie szkody z podaniem nieprawdziwych okoliczności jej powstania mogło być uznane za wystąpienie wypadku ubezpieczeniowego rodzącego odpowiedzialność ubezpieczyciela, z uwzględnieniem faktu, iż ciężar dowodu wykazania zajścia wypadku ubezpieczeniowego spoczywa na ubezpieczonym; nadto czy w takich okolicznościach odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie byłaby wyłączona z uwagi na inne okoliczności przewidzianych w umowie ubezpieczenia, w tym w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Dopiero po uzupełnieniu rozważań w wyżej wskazanym zakresie ocena charakteru rozporządzenia przez pokrzywdzony zakład ubezpieczeń swoim mieniem, warunkującego odpowiedzialność karną za przestępstwo oszustwa, będzie wyczerpująca.

Sąd Okręgowy podzielił również zasadność zarzutów apelacji prokuratora w przedmiocie braku dokładnego określenia w opisie czynów przypisanych oskarżonym wszystkich ustawowych znamion czynów zabronionych z art. 298 § 1 kk i art. 286 § 1 kk, tj. obrazy art. 413 § 2 kpk.

Jeżeli chodzi o kwalifikację z art. 286 § 1 kk prokurator trafnie wskazał, iż w przypadku czynów przypisanych oskarżonym: K. B. (1) w punktach II, III i IV, K. K. w punktach VII i VIII, W. F. (1) w punkcie XVII, R. F. w punkcie XIX, zabrało dookreślenia, iż wprowadzili w błąd pracowników (...) S.A, co do zasadności wypłaty odszkodowania z tytułu kolizji drogowych i w konsekwencji doprowadzili swoim zachowaniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzony zakład ubezpieczeń.

Jeżeli chodzi o czyny oskarżonych kwalifikowane przez Sąd I instancji z art. 298 § 1 kk, zaskarżonemu orzeczeniu można jednak zarzucić nie tylko brak ujęcia wszystkich znamion tego występku w opisach czynów przypisanych oskarżonym, co zarzucił prokurator, lecz również brak wyczerpujących rozważań prawnych w przedmiocie możliwości przyjęcia kwalifikacji z art. 298 § 1 kk.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, iż oskarżeni wywoływali stan pozorujący wypadek ubezpieczeniowy poprzez zgłoszenie szkody w postaci uszkodzeń pojazdów, które, jak wynika z opinii biegłych z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych i mechanoskopii, nie mogły powstać w okolicznościach podanych w zgłoszeniu szkody.

Z treści art. 298 § 1 kk wynika, iż występek ten popełnia sprawca, który w celu uzyskania ubezpieczenia z umowy ubezpieczenia, powoduje zdarzenie będące podstawą do wypłaty takiego odszkodowania. W doktrynie prawa karnego materialnego przyjmuje się, iż należy przez to rozumieć umyślne i celowe spowodowanie wypadku ubezpieczeniowego w rozumieniu art. 805 kc. Natomiast kontrowersję wzbudza kwestia tego, czy pod tym pojęciem kryje się również upozorowanie zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia. Co więcej powszechnie przyjmuje się w literaturze przedmiotu, iż poza polem penalizacji art. 298 § 1 kk pozostają takie stany faktyczne, w których rzeczywiście dojdzie do zdarzenia losowego będącego podstawą wypłaty odszkodowania, a zachowanie sprawcy ograniczy się jedynie do kłamliwego przedstawienia jego okoliczności w celu uzyskania wyższego odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe, uznać należało, iż przy wyżej wskazanej treści ustaleń faktycznych dotyczących zachowania oskarżonych K. B. (1), K. K., L. B. (1) i L. W., L. Z., M. D., D. Ś. (1), R. C., M. P. (1), M. T., W. F. (1) (pkt XVI), M. C., G. B., B. M., J. G. (1), M. W., G. K., możliwość kwalifikacji ich zachowań z art. 298 § 1 kk była co najmniej wątpliwa i wymagała bardziej pogłębionych rozważań, których niestety w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zabrakło. Brak rozważań w tym zakresie uznać zatem należało za obrazę przepisu art. 424 § 1 pkt 2 kpk, który miał wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy pragnie również zwrócić uwagę, iż analiza zaskarżonego wyroku oraz jego uzasadnienia prowadzi do stwierdzenia, iż opis czynów przypisanych oskarżonym K. B. (1) w pkt III oraz oskarżonemu K. K. w pkt VII nie do końca koreluje z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Sąd Rejonowy. Z ustaleń tych nie wynika mianowicie, aby pojazdy uczestniczące w kolizjach opisanych w tych punktach wyroku były douszkadzane. Tymczasem w opisie czynów Sąd I instancji takie twierdzenie zawarł. W przypadku oskarżonego K. K. Sąd Rejonowy, w części uzasadnienia poświęconej subsumcji ustalonego stanu faktycznego pod normy prawne wysłowione w treści art. 298 § 1 kk i art. 286 § 1 kk, stwierdził, że wzmianka o douszkodzeniu pojazdu znalazła się w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt VII jedynie wskutek omyłki. Nie mniej jednak Sąd I instancji nie odniósł się do tożsamej rozbieżności między opisem czynu przypisanego oskarżonemu K. B. (1) w pkt III a treścią swoich ustaleń poczynionych w tym zakresie.

Nie sposób zaakceptować także rozstrzygnięcia Sądu I instancji w przedmiocie obowiązku naprawienia szkody orzeczonego na podstawie art. 46 § 1 kk. W tej części rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy nie uwzględnił treści art. 49a kpk, określającego warunki złożenia przez pokrzywdzonego wniosku o naprawienie szkody. Zgodnie z treścią art. 49a kpk pokrzywdzony może złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 kk do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie, jednakże tylko wówczas, gdy nie złożył wcześniej powództwa cywilnego.

W niniejszej sprawie pokrzywdzony zakład ubezpieczeń złożył wniosek o zobowiązanie oskarżonych do naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk pismem z dnia 12 lutego 2010 r. Przed tą datą złożył jednak pozew adhezyjny przeciwko oskarżonym, domagając się zasądzenia od nich odszkodowania. Sąd Rejonowy przyjął powództwo cywilne wytoczone przez oskarżonego. Stąd też, zgodnie z treścią art. 49a kpk, uznać należało, że pokrzywdzony nie mógł skutecznie złożyć wniosku o naprawienie szkody na podstawie art. 46 § 1 kk.

Z treści art. 46 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym w dniu orzekania wynikało, że sąd może zobowiązać oskarżonego do naprawienia szkody również z urzędu. Nie mniej jednak lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie pozwala stwierdzić, czy Sąd I instancji orzekał w tym wypadku na wniosek pokrzywdzonego, czy też z urzędu.

Poza tym uwzględnić należy, iż art. 46 § 1 kk w brzemieniu obowiązującym przed dniem 8 czerwca 2010 r., a więc w okresie objętym aktem oskarżenia, sąd nie miał możliwości orzekać o obowiązku naprawienia szkody z urzędu. Uregulowanie to, zgodnie z treścią art. 4 § 1 kk, trzeba uznać za względniejsze dla oskarżonych. W konsekwencji zobowiązanie oskarżonych do naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk w niniejszej sprawie bez skutecznego złożenia wniosku przez pokrzywdzonego jawi się jako niedopuszczalne.

Podsumowując, Sąd Rejonowy nienależycie rozważył i w konsekwencji nie uzasadnił podstaw rozstrzygnięcia zawartego w punkcie XXVII zaskarżonego wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji bardzo zdawkowo uzasadnił wymiar kar orzeczonych wobec oskarżonych. Oczywistym jest stwierdzenie, iż sposób działania wszystkich oskarżonych, którzy zostali uznani za winnych zarzucanych im czynów, był podobny. Nie mniej jednak wymiar kar im wymierzonych winien uwzględniać skalę zaangażowania w proceder wyłudzania odszkodowań. W tym zakresie oskarżony K. B. (1) oraz K. K. zdecydowanie wyróżniają się spośród pozostałych oskarżonych. Poza tym stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonym różnicuje bez wątpienia wartość wyrządzonej szkody pokrzywdzonemu zakładowi ubezpieczeń. Wartości te wahały się od kilku tysięcy złotych przez kilkanaście tysięcy złotych do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Sąd I instancji powyższych okoliczności przemawiających za zróżnicowaniem kar wymierzonych poszczególnym oskarżonym w ogóle nie uwzględnił, wymierzając za czyn każdego z oskarżonych karę 1 roku pozbawienia wolności oraz karę 50 stawek dziennych grzywny. Zróżnicował jedynie wysokość stawki dziennej grzywny z uwagi na poziom dochodów i ogólny status materialny oraz rodzinny oskarżonych.

W konsekwencji uznać należało, iż Sąd I instancji wymierzył oskarżonym kary bez uwzględnienia wszystkich zasad i dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 § 1 kk. Nadto uzasadnienie zaskarżonego wyroku w tym zakresie nie spełniało standardów określonych w art. 424 § 2 kpk.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy, działając na podstawie art. 437 § 1 kpk, zobowiązany był uchylić zaskarżony wyrok co do oskarżonych K. B. (1), K. K., L. B. (1), L. W., L. Z., M. D., D. Ś. (1), R. C., M. P. (1), M. T., W. F. (1), R. F., M. C., G. B., B. M. (2), J. G. (1), M. W. i G. K. i w tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania. Przy czym w stosunku do oskarżonych K. B. (1) i K. K. powyższe rozstrzygnięcie dotyczy tylko części skazującej wyroku Sądu I instancji.

Za uchyleniem zaskarżonego wyroku przemawiały wyżej wskazane uchybienia przepisom postępowania karnego, które miały wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Przy ponownym rozpoznaniu niniejszej sprawy Sąd Rejonowy zobowiązany będzie merytorycznie odnieść się do ewentualnych wniosków stron w zakresie uzupełnienia materiału dowodowego poprzez dopuszczenie dowodów z opinii nowego zespołu biegłych z dziedziny rekonstrukcji wypadków drogowych i mechanoskopii oraz opinii biegłego z dziedziny fotometrii, aby jego rozstrzygnięcia poddawały się kontroli instancyjnej.

Ewentualne uzupełnienie postępowania karnego z urzędu Sąd Okręgowy pozostawia do uznaniu Sądu I instancji. W pozostałym zakresie Sąd I instancji będzie władny ujawnić zgromadzony materiał dowodowy na podstawie art. 442 § 2 kpk..

Następnie Sąd Rejonowy dokona ponownych ustaleń faktycznych i rozważy zasadność zarzutów postawionych oskarżonym, przy czym swoje stanowisku wyczerpująco uzasadni zarówno od strony faktycznej jak i prawnej. Przy ewentualnym ponownym skazaniu oskarżonych Sąd I instancji będzie miał na uwadze poczynione przez Sąd Okręgowy uwagi w przedmiocie kwalifikacji zachowań oskarżonych z art. 298 § 1 kk a przy wymiarze kary będzie baczył na okoliczności przemawiające za koniecznością zróżnicowania jej wymiaru w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynów oskarżonych oraz stopnia ich zawinienia, jak również bardziej wnikliwie rozważy możliwość zobowiązania oskarżony do naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk.

/D. Ś. (2)/ /M. G. (2)/ /L. M./