Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania S. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 22 kwietnia 2014 roku nr (...)

w sprawie S. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 546/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 maja 2015 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 22.04.2014 r. odmówił S. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy powołując się na art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.) wskazał, iż komisja lekarska ZUS - orzeczeniem z dnia 02.04.2014 r. stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy.

S. P. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, wskazując, że jest ona krzywdząca. Nie zgadza się z rozstrzygnięciem bowiem wbrew stanowisku organu rentowego, schorzenia na które choruje nie ustąpiły, a stan zdrowia nie uległ poprawie. Odwołujący domagał się zmiany zaskarżonej decyzji organu rentowego poprzez przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

S. P. urodzony w dniu (...) r. ma wykształcenie podstawowe, przyuczony do zawodu murarza, pracował jako murarz, pracownik fizyczny, w trakcie renty jako portier. Odwołujący w okresie od 17.11.1990 r. do 31.12.2013 r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 04.12.2013 r. odwołujący złożył do organu rentowego wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(dowód: wniosek z dnia 04.12.2013 r. –k. 227 ar czIII)

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u S. P. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń zm.) Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu kardiologii, chirurgii-ortopedii, neurologii, interny i psychiatrii.

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania odwołującej i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły kardiolog, chirurg-ortopeda, internista i neurolog, w zbiorczej opinii pisemnej, rozpoznali u odwołującego:

- zespół bolesnego barku prawego,

- przewlekły zespół bólowy górnego i dolnego odcinka kręgosłupa na podłożu zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych bez przedmiotowych objawów korzeniowych,

- nadciśnienie tętnicze umiarkowane, pierwotne,

- chorobę wrzodową dwunastnicy,

- żylaki prawego podudzia bez cech niewydolności krążenia obwodowego,

- stan po operacji wyrostka robaczkowego i przepukliny pachwinowej po stronie prawej.

Odwołujący z uwagi na schorzenia reprezentowane przez biegłych nie jest niezdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami od 01.01.2014 r.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, badanie fizykalne odwołującego było utrudnione w związku z brakiem współpracy i agrawacją. Odwołujący rozbierał się i ubierał sprawnie, chód miał wydolny. Badaniem przedmiotowym nie stwierdzono zaników mięśniowych, niestabilności kolan. W związku z brakiem współpracy z odwołującym nie udało się określić zakresu ruchomości w stawach barkowych, biodrowych oraz ruchomości kręgosłupa. Badanie fizykalne wykazało natomiast wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Odruchy głębokie z kończyn dolnych są osłabione, ale obecne. Nadciśnienie tętnicze, na które wnioskodawca leczy się, przebiega z wydolnym układem krążenia. Nad polami płucnymi i sercem nie stwierdzono obecności patologicznych zmian osłuchowych. Żylaki prawego podudzia przebiegają bez cech niewydolności krążenia obwodowego. Rozpoznana choroba wrzodowa dwunastnicy może być leczona ambulatoryjnie. Pod względem reprezentowanych przez biegłych lekarzy specjalności brak podstaw do stwierdzenia u odwołującego długotrwałej niezdolności do pracy.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 16-19 as/.

Biegły sądowy z zakresu psychiatrii stwierdził w oparciu o przeprowadzone badanie specjalistyczne oraz analizie akt, że u S. P. występuje zespół psychoorganiczny o niewielkim nasileniu objawów - głównie o charakterze neurastenii, ale nie czyni on odwołującego niezdolny do pracy z przyczyn psychiatrycznych od dnia 01.01.2014 r. W uzasadnieniu opinii biegły podniósł, że odwołujący w czasie badania był zorientowany auto i allopsychicznie prawidłowo. Nastrój wyrównany, napęd psychoruchowy, afekt dostosowany do treści wypowiedzi. Niższy niż przeciętnie zasób słownictwa i poziom rozumienia pojęć. Skupiony na dolegliwościach somatycznych. Bez objawów wytwórczych. Uwaga mało przerzutna, obniżona sprawność pamięci. Niższy niż przeciętnie poziom sprawności intelektualnej powoduje, że odwołujący ogólnie radzi sobie gorzej w różnych sytuacjach życiowych, ale jego stan zdrowia psychicznego nie powoduje niezdolności do pracy.

(dowód: opinia sądowo- lekarska - k. 7-8 as,

Wydane w tym zakresie opinie biegłych sądowych Sąd uznał za trafne i dostatecznie wyjaśniające przedmiot sporu, gdyż zostały wydane przez specjalistów z tego rodzaju schorzeń na jakie choruje odwołujący, po wnikliwej analizie aktualnych wyników badań oraz zebranej aktach sprawy dokumentacji lekarskiej.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy nie kwestionował opinii.

Odwołujący kwestionował opinie biegłych sądowych twierdząc, że z powodu bólu prawej ręki nie jest w stanie jeść, a co dopiero pracować. Sąd nie podzielił zastrzeżeń odwołującego do opinii biegłych uznając, iż w pełni zasługują one na uwzględnienie jako prawidłowo przeprowadzony dowód sądowo-lekarski zwłaszcza, iż zastrzeżenia odwołującego nie miały merytorycznego charakteru ograniczając się do negacji wniosków. W przekonaniu Sądu zastrzeżenia zgłoszone przez odwołującego nie znajdują potwierdzenia w świetle analizy przedmiotowych opinii. W opiniowaniu sądowo-lekarskim zdaniem Sądu istotne znaczenie ma bowiem stopień naruszenia funkcji organizmu spowodowany stanem lub procesem chorobowym w odniesieniu do zdolności bądź niezdolności do pracy. Natomiast mnogość rozpoznanych schorzeń, stałe leczenie – nie przekładają się automatycznie na stopień zdolności do pracy. Subiektywne odczucia odwołującej muszą być oceniane w toku badania klinicznego i obiektywnie zweryfikowane. Obiektywna weryfikacja nie zawsze jednak spełnia oczekiwania stron zwłaszcza w postępowaniu w sprawach rentowych - co jednakże nie przesądza automatycznie, że opinia wydana jest z naruszeniem obiektywizmu i bezstronności.

W orzecznictwie wskazuje się słusznie, że nie uzasadnia potrzeby powołania innego biegłego jedynie ta okoliczność, że opinia powołanego już biegłego jest dla strony – w jej odczuciu niekorzystna (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22.07.1997 r., I CKN 174/97, nie publ.).

Dowody z dokumentów zalegających w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, a ponadto ich nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie S. P. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 22.04.2014 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

W myśl art. 107 powołanej ustawy prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy ubezpieczony, ze względu na stan zdrowia był niezdolny do pracy, czy też był zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłych, którzy wydali opinię na podstawie osobistego badania odwołującego, dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach rentowych i w aktach sprawy. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99 wskazał, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. (OSNP 2000/15/601). W uzasadnieniu tego postanowienia wyjaśnił, że w „postępowaniu, wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń, i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji (art. 477 § 2, art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a KPC).”

Sąd w oparciu o opinie biegłych kardiologa, neurologa, internisty, chirurga-ortopedy i psychiatry stwierdził u odwołującego brak niezdolności do pracy jako jednej z niezbędnych przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do renty od dnia 01.01.2014 r. Stwierdzone schorzenia tj. zespół bolesnego barku prawego, przewlekły zespół bólowy górnego i dolnego odcinka kręgosłupa na podłożu zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych bez przedmiotowych objawów korzeniowych, nadciśnienie tętnicze umiarkowane, pierwotne, choroba wrzodowa dwunastnicy, żylaki prawego podudzia bez cech niewydolności krążenia obwodowego, stan po operacji wyrostka robaczkowego i przepukliny pachwinowej po stronie prawej, zespół psychoorganiczny o niewielkim nasileniu objawów - głównie o charakterze neurastenii w aktualnym stopniu zaawansowania nie uzasadniają uznania S. P. za nawet częściowo niezdolnego do pracy. Odwołujący od dnia 01.01.2014 r. jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami jako pracownik fizyczny, murarz, portier. Obecny stan psychiczny i funkcjonowanie nie dają podstaw do uznania odwołującego za niezdolnego do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji. Badanie fizykalne odwołującego było utrudnione w związku z brakiem współpracy i agrawacją. Odwołujący rozbierał się i ubierał sprawnie, chód miał wydolny. Badaniem przedmiotowym nie stwierdzono zaników mięśniowych, niestabilności kolan. W związku z brakiem współpracy z odwołującym nie udało się określić zakresu ruchomości w stawach barkowych, biodrowych oraz ruchomości kręgosłupa. Badanie fizykalne wykazało natomiast wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Odruchy głębokie z kończyn dolnych są osłabione, ale obecne. Nadciśnienie tętnicze, na które wnioskodawca leczy się, przebiega z wydolnym układem krążenia. Nad polami płucnymi i sercem nie stwierdzono obecności patologicznych zmian osłuchowych. Żylaki prawego podudzia przebiegają bez cech niewydolności krążenia obwodowego. Rozpoznana choroba wrzodowa dwunastnicy może być leczona ambulatoryjnie. Z uwagi na aktualny stopnień zaawansowania rozpoznanych schorzeń brak podstaw do stwierdzenia u odwołującego długotrwałej niezdolności do pracy od dnia 01.01.2014 r.

Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

W niniejszym przypadku odwołujący nie spełnia przesłanek z art. 12 w zw. z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 477 ¹⁴ §1 kpc należało orzec jak w sentencji wyroku.