Sygn. akt: XXIII Gz 965/12
Dnia 5 listopada 2012 roku
Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
w następującym składzie:
Przewodniczący : SSO Renata Puchalska ( spr. )
Sędziowie : SSO Andrzej Sobieszczański
SSO Bolesław Wadowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 listopada 2012 roku w Warszawie
sprawy z powództwa : (...) sp. z o.o. w P.
przeciwko : (...) S.A. Oddział w Polsce
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego dla(...) w(...)
z dnia 22 czerwca 2012 roku sygn. akt: XVI GNc 2478/12
postanawia:
oddalić zażalenie.
Sygn. akt XXIII Gz 965/12
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy dla (...) w(...) odrzucił pozew z dnia 03 stycznia 2012 r. (pkt I) oraz ( pkt II) zwrócił ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Rejonowego dla (...) w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 30 zł tytułem opłaty od odrzuconego pozwu. Sąd w uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał, że pozwany nie ma podmiotowości prawnej i tym samym zdolności sądowej, co uzasadnia odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 kpc..
Powyższe postanowienie zaskarżył w całości powód, zarzucając naruszenie:
1. art. 199 § 2 k.p.c. w zw. z art. 70 § l poprzez przyjęcie wystąpienia ujemnej przesłanki procesowej w postaci nieusuwalnego braku zdolności sądowej powoda i w konsekwencji odrzucenie pozwu, podczas gdy oddział zagranicznego przedsiębiorcy - ubezpieczyciela jest częścią przedsiębiorcy zagranicznego, a więc w przypadku uzupełnienia braku zdolności sądowej poprzez prawidłowe oznaczenie pozwanego, tożsamość podmiotowa strony tego postępowania zostałaby utrzymana
2 . art. 505 37 § l k.p.c. poprzez brak wezwania powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu i tym samym pozbawienie możliwości dokonania prawidłowego oznaczenia strony pozwanej
3. zasady swobody przedsiębiorczości wyrażonej w art. 49 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE z 30.03.2010, C83) oraz zakazu dyskryminacji przedsiębiorców ze względu na przynależność państwową wyrażoną wart. 18 Traktatu poprzez zastosowanie przez Sąd pierwszej instancji art. 199 § l pkt 3kpc
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie przedmiotowego postanowienia i przyznanie powodowi kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zasadnie Sąd Rejonowy odrzucił pozew w niniejszej sprawie. Należy uznać za Sądem Rejonowym, iż powód pozwał i wskazał jako stronę postępowania nie zagranicznego przedsiębiorcę ale oddział zagranicznego przedsiębiorcy.
Z treści art. 88 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, iż zagraniczny przedsiębiorca może rozpocząć działalność w ramach oddziału, po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców.
Podkreślenia wymaga, że wpisanie oddziału do rejestru przedsiębiorców nie stanowi o nabyciu przez oddział osobowości prawnej, ale o uprawnieniu do rozpoczęcia działalności.
Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że podmiot oznaczony w pozwie jako strona pozwana (...) S.A. Oddział w Polsce, ul. (...) w W. nie posiada zdolności sądowej w rozumieniu art. 64 k.p.c., a tym samym prawidłowo odrzucił pozew na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 kpc.
W ocenie Sądu Okręgowego, treść pozwu, a w szczególności oznaczenie strony pozwanej nie budzi jakichkolwiek wątpliwości oraz jednoznacznie wskazuje, że zamiarem powoda było wytoczenie powództwa przeciwko Oddziałowi w Polsce przedsiębiorcy zagranicznego zakładu ubezpieczeń, który to zakład ubezpieczeń ma siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Natomiast żaden przepis prawa nie przyznaje oddziałowi zagranicznego zakładu ubezpieczeń, którego siedziba mieści się w państwie członkowskim UE, zdolności sądowej.
Ponadto, wbrew zarzutom zażalenia nie było podstaw do wzywania powoda do usunięcia braków. Przepis art. 64 § 1 k.p.c. definiuje zdolność sądową jako zdolność do występowania w procesie w charakterze strony. Zdolność sądowa jest instrumentem proceduralnym umożliwiającym podmiotom stosunków cywilnoprawnych obronę swych praw i realizację obowiązków. Wiąże się ona zatem ściśle ze zdolnością prawną - jest atrybutem tej ostatniej. Każdy podmiot mający zdolność prawną ma zdolność sądową. Skoro zatem powód oznaczył jako pozwanego podmiot nie posiadający osobowości prawnej to koncepcja powoda o konieczności wezwania do uzupełnienia braku sprowadzałaby się w istocie do ustalenia przez Sąd I instancji kto powinien być prawidłowo pozwany i w konsekwencji do zmiany strony pozwanej, co nie jest dopuszczalne w procesie gospodarczym. Oddział jako nieposiadający osobowości prawnej nie posiada automatycznie zdolności sądowej, zatem nie jest możliwe usunięcie takiego braku w trybie art. 199 § 2 k.p.c.
Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie.