Pełny tekst orzeczenia

554/6/B/2014

POSTANOWIENIE
z dnia 19 listopada 2014 r.
Sygn. akt Ts 102/13

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Piotr Tuleja – przewodniczący
Wojciech Hermeliński – sprawozdawca
Andrzej Rzepliński,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 sierpnia 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej J.K.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

1. W skardze konstytucyjnej z 20 marca 2013 r. J.K. (dalej: skarżący) wniósł o zbadanie zgodności art. 370 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) i art. 102 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1025; dalej: u.k.s.c.) z art. 77 ust. 1 i 2 Konstytucji.

2. Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2013 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał stwierdził, że skarżący nie wyczerpał drogi prawnej, ponieważ nie wniósł zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji. Tym samym nie spełnił przesłanki dopuszczalności skargi konstytucyjnej, która wynika z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Samodzielną podstawę odmowy nadania analizowanej skardze dalszego biegu w zakresie dotyczącym zakwestionowanego art. 102 u.k.s.c. stanowiło ustalenie, że przepis ten nie był podstawą orzeczenia wskazanego przez skarżącego jako ostateczne rozstrzygnięcie o jego prawach lub wolnościach, Skarga nie spełniała zatem przesłanki określonej w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK. Ponadto Trybunał uznał, że w odniesieniu do zakwestionowanego art. 370 k.p.c. podstawami odmowy nadania skardze dalszego biegu była nieadekwatność art. 77 ust. 1 Konstytucji jako wzorca kontroli (zawiera on gwarancję materialnoprawną, a zakwestionowany przepis jest regulacją proceduralną i dotyczy przesłanek odrzucenia apelacji) i oczywista bezzasadność zarzutu naruszenia art. 77 ust. 2 Konstytucji (sprawę skarżącego rozpoznał właściwy sąd, a apelacja została odrzucona z powodu nieuiszczenia opłaty).

3. W zażaleniu z 26 sierpnia 2013 r. skarżący zakwestionował postanowienie z 16 sierpnia 2013 r. w zakresie dotyczącym art. 370 k.p.c. Stwierdził, że „zajęte w sprawie (...) stanowisko prawne nie znajduje uzasadnienia w świetle mających miejsce faktów oraz obowiązującego stanu prawnego”. W zażaleniu na postanowienie Trybunału wyjaśnił, że ˝w dniu złożenia apelacji skarżący (…) był głuchy, niemy, a możliwość poruszania się była możliwa tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Reagował tylko przez ruchy głową. (…) W tej sytuacji profesjonalny pełnomocnik skarżącego nie mógł dokonać czynności przewidzianych zapisem art. 394 k.p.c., a także czynności zgodnych z zapisem art. 370 k.p.c.˝. W ocenie skarżącego art. 370 k.p.c. „winien być stosowany (...) odpowiednio do stanu skarżącego, czego (...) [s]ąd nie zrobił”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a argumenty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie. Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny w wyniku wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu jest jedynie prawidłowość podjętego rozstrzygnięcia.

2. Trybunał stwierdza, że w zażaleniu skarżący nietrafnie wskazuje na brak możliwości złożenia przez pełnomocnika na podstawie art. 394 k.p.c. zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji. Stan mocodawcy (komunikowanie się jedynie za pomocą ruchów głową) nie zwalniał profesjonalnego pełnomocnika od dopełnienia czynności, które ten, działając z należytą starannością, powinien był podjąć w analizowanej sprawie – tzn. zakwestionować postanowienie o odrzuceniu apelacji. Skarga konstytucyjna nie jest środkiem służącym do sanowania zaniedbań powstałych w postępowaniu przed sądami powszechnymi.

3. Zarzuty podniesione w zażaleniu nie odnoszą się do argumentacji zawartej w postanowieniu o odmowie nadania skardze dalszego biegu, uzasadniającej nieadekwatność art. 77 ust. 1 Konstytucji jako wzorca kontroli oraz oczywistą bezzasadność zarzutu naruszenia art. 77 ust. 2 Konstytucji. Zwalnia to Trybunał z kontroli prawidłowości zakwestionowanego postanowienia w tym zakresie.

4. W zażaleniu skarżący wskazuje jedynie, że - w jego ocenie - sąd orzekający błędnie zastosował art. 370 k.p.c. i niezasadnie odrzucił apelację. Tymczasem stosowanie prawa, choćby nawet błędne, pozostaje poza kognicją Trybunału Konstytucyjnego. Przedmiotem kontroli Trybunału są nie akty stosowania prawa, a więc orzeczenia lub ostateczne decyzje wydane w indywidualnych sprawach, lecz akty normatywne stanowiące podstawy tych rozstrzygnięć. Prawo do skargi konstytucyjnej na gruncie art. 79 Konstytucji dotyczy jedynie naruszeń gwarantowanych konstytucyjnie praw i wolności (verba legis: w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie ). Skarga nie może zatem dotyczyć meritum orzeczeń ani innych rozstrzygnięć dokonanych na podstawie tych przepisów (zob. wyrok z dnia 12 listopada 2002 r., SK 40/2001, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 81). W swoim orzecznictwie Trybunał zwracał także uwagę na to, że jako sąd nad prawem nie rozstrzyga on wadliwości związanych ze stosowaniem prawa (zob. wyrok z dnia 27 czerwca 2000 r., K 20/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 140).

W związku z powyższym Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.