Ts 107/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
9/1/B/2014
POSTANOWIENIE
z dnia 3 stycznia 2014 r.
Sygn. akt Ts 107/10
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Granat,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Polskich Linii Lotniczych LOT S.A. w sprawie zgodności:
1) art. 288 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 22, art. 31 ust. 3 w związku z art. 22, art. 32 w związku z art. 22, a także art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.) z art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 kwietnia 2010 r. Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność: po pierwsze, art. 288 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.; dalej: prawo ochrony środowiska) z art. 2 w związku z art. 22, art. 31 ust. 3 w związku z art. 22, art. 32 w związku z art. 22, a także art. 42 ust. 1 Konstytucji; po drugie, art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska z art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na tle następującego stanu faktycznego. Po przeprowadzeniu kontroli w skarżącej spółce Marszałek Województwa Mazowieckiego, decyzją z 23 stycznia 2008 r., wymierzył skarżącej opłatę z tytułu wprowadzania gazów i pyłów do powietrza. Rozstrzygnięcie to utrzymało w mocy Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie decyzją z 3 marca 2008 r. (nr KOC 871/Oś/08). Skarżąca wniosła na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który oddalił skargę wyrokiem z 29 lipca 2008 r. (sygn. akt IV SA/Wa 830/08). Skargę kasacyjną od tego wyroku oddalił Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 24 listopada 2009 r. (sygn. akt II OSK 1758/08).
Zdaniem skarżącej zakwestionowany art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nadmiernie ingeruje w wolność działalności gospodarczej skarżącej (art. 31 ust. 3 w związku z art. 22 Konstytucji), gdyż przyznaje marszałkowi województwa kompetencję do wymierzenia opłaty za korzystanie ze środowiska w oparciu o własne ustalenia lub o wyniki kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. W ocenie skarżącej przepis ten nie uwzględnia możliwości zastosowania środków o mniejszym stopniu uciążliwości dla skarżącej, a służących osiągnięciu tego samego celu, jakim jest ochrona środowiska. Umożliwienie organowi administracji wymierzenia opłaty na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska grozi natomiast arbitralnością i daleko posuniętą swobodą działania tego organu. Skarżąca podkreśliła, że nie istnieje konieczność przekazania organom administracji „pełni uprawnień do określenia wysokości opłaty środowiskowej”. W jej przekonaniu tak daleko posunięta ingerencja w wolność działalności gospodarczej prowadzi do naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 w związku z art. 22 Konstytucji). Skarżąca podkreśliła również, że ingerencja ta nie ma wystarczającego uzasadnienia w innych wartościach konstytucyjnych. Jednocześnie wskazała, że u podstaw samego obowiązku wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska w obecnym ich kształcie leży przede wszystkim cel fiskalny, nie zaś dążenie do skutecznej ochrony środowiska. Skarżąca zarzuciła także naruszenie zasady równości (art. 32 w związku z art. 22 Konstytucji). Jej zdaniem zakwestionowany art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska prowadzi do gorszego traktowania skarżącej w porównaniu do innych przewoźników lotniczych prowadzących działalność w państwach Unii Europejskiej, którzy nie mają obowiązku ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska. Skarżąca zakwestionowała również zgodność art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 42 ust. 1 Konstytucji. Jej zdaniem konstrukcja zaskarżonego przepisu powoduje, że podmiot zobowiązany do uiszczenia opłaty za korzystanie ze środowiska nie może przewidzieć, w jakiej wysokości zostanie ona wymierzona, nie jest więc świadomy grożącej mu sankcji.
W odniesieniu do art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska skarżąca sformułowała zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji. Jej zdaniem zakwestionowane przepisy w zakresie, w jakim zawierają wytyczne do wydania rozporządzenia określającego jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska, nie spełniają wymogów konstytucyjnych, nie zawierają bowiem wystarczająco szczegółowych wytycznych.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, zakwestionować zgodność z Konstytucją przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego prawach lub wolnościach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka ochrony wolności i praw, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 tej ustawy na skarżącym ciąży obowiązek wskazania naruszonych wolności lub praw oraz sposobu ich naruszenia. Z kolei z art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o TK wynika obowiązek uzasadnienia zarzutu niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów. Ponadto, zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, znajdującym zastosowanie do spraw rozpatrywanych w trybie skargi konstytucyjnej na podstawie art. 49 tejże ustawy, Trybunał Konstytucyjny w toku wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej odmawia nadania jej dalszego biegu, jeżeli jest ona oczywiście bezzasadna.
Analiza skargi konstytucyjnej wniesionej w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że skarżąca nie uprawdopodobniła naruszenia swoich konstytucyjnych wolności i praw, a sformułowane przez nią zarzuty są oczywiście bezzasadne.
W odniesieniu do zarzutu niezgodności art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 31 ust. 3 w związku z art. 22 Konstytucji oraz z art. 2 w związku z art. 22 Konstytucji skarżąca podkreśliła, że – jej zdaniem – zakwestionowany przepis pozostawia marszałkowi województwa nadmierną swobodę w określeniu wysokości opłaty za korzystanie ze środowiska, co grozi arbitralnością działania tego organu i stanowi nieuzasadnioną i nieproporcjonalną ingerencję w wolność działalności gospodarczej. Twierdzenie to nie znajduje jednak uzasadnienia. Art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie pozostawia bowiem marszałkowi województwa żadnej swobody uznania co do wysokości wymierzanej na podstawie tego przepisu opłaty. Jej stawki zostały kwotowo określone w art. 290 i 291 prawa ochrony środowiska oraz wydanym na podstawie tych przepisów rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 196, poz. 1217, ze zm.). Wysokość opłat, do których uiszczenia zobowiązany jest dany podmiot, zależy jedynie od zakresu, w jakim korzysta on ze środowiska – w niniejszej sprawie od ilości pyłów i gazów wprowadzonych przez skarżącą do powietrza. Zgodnie z zaskarżonym przepisem oraz zasadami ogólnymi postępowania administracyjnego do marszałka województwa należy w takiej sytuacji dokonanie, w ramach postępowania administracyjnego, zgodnych z rzeczywistością ustaleń faktycznych. Oczywiście bezzasadne jest przy tym twierdzenie skarżącej, że doprecyzowanie w ustawie, iż za podstawę takich ustaleń można przyjąć wyniki kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub własne ustalenia poczynione na podstawie pomiarów dokonywanych przez organy administracji lub przez podmiot zobowiązany do poniesienia opłat lub innych danych technicznych i technologicznych, przyznaje nadmierną swobodę w określeniu wysokości opłaty.
Ponadto Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że w myśl prawa o ochronie środowiska obowiązek podania danych koniecznych do ustalenia wysokości opłaty za korzystanie ze środowiska, jej obliczenie i wniesienie jest w pierwszym rzędzie obowiązkiem podmiotu korzystającego ze środowiska. Dopiero w sytuacji niewywiązania się przez podmiot z ustawowych obowiązków przedstawienia odpowiednich danych wymierzenie opłaty następuje na podstawie art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska. W wypadku braku informacji od podmiotu zobowiązanego do dokonywania regularnych pomiarów oraz dostarczania danych o zakresie korzystania ze środowiska organ wymierzający opłatę musi więc mieć możliwość dokonania własnych ustaleń. Oczywiście bezzasadne jest więc twierdzenie, że przepis pozwalający na ich dokonanie nadmiernie ingeruje w wolność działalności gospodarczej skarżącej.
W zakresie, w jakim skarżąca wskazała, że u podstaw obowiązku wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska leży przede wszystkim cel fiskalny, nie zaś dążenie do skutecznej ochrony środowiska oraz w jakim zarzuciła niezgodność art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 32 w związku z art. 22 Konstytucji argumentując, iż obowiązek ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska stawia ją w gorszej sytuacji w porównaniu do innych przewoźników, zarzuty skarżącej nie wiążą się z zaskarżonym przepisem. Przedstawione argumenty odnoszą się bowiem do samej konstrukcji opłat za korzystaniem ze środowiska i katalogu podmiotów zobowiązanych do ich uiszczania. Skarżąca nie zakwestionowała jednak przepisów formułujących obowiązek uiszczenia opłaty z tego tytułu, wyznaczających katalog podmiotów objętych tym obowiązkiem, ani przepisów ustalających wysokość opłat, a jedynie przepis dotyczący procedury wymierzenia tych opłat w wypadku niewywiązania się przez podmiot korzystający ze środowiska z obowiązku dostarczenia odpowiednich danych i obliczenia opłat. Jej zarzuty w tym zakresie nie wiążą się więc z treścią normatywną art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska, a tym samym są oczywiście bezzasadne.
W tym kontekście Trybunał przypomina, że to na skarżącej spoczywa obowiązek dokładnego wskazania przepisów, z którymi wiąże naruszenie swoich konstytucyjnych wolności i praw. Z obowiązku tego nie może zwolnić skarżącej, działający niejako z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (zob. np. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91).
Ponadto Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że art. 42 ust. 1 Konstytucji nie jest adekwatnym wzorcem kontroli zakwestionowanej regulacji. Przepis ten odnosi się bowiem do zasad wymierzania odpowiedzialności karnej, a więc do unormowań o charakterze represyjnym. Art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie dotyczy odpowiedzialności (ani karnej ani administracyjnej) skarżącej. Odnosi się jedynie do zasad wymierzania opłat za korzystanie ze środowiska, które mają charakter daniny publicznej w rozumieniu art. 217 Konstytucji (zob. np. wyrok TK z 13 lipca 2011 r., K 10/09, OTK ZU nr 6/A/2011, poz. 56, a także wyrok NSA z 26 maja 2009 r., sygn. akt II OSK 800/08, niepubl, Lex nr 574681). Ocena konstytucyjności art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie może zatem być dokonywana przez pryzmat art. 42 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji. Również w tym zakresie sformułowane przez skarżącą zarzuty są więc oczywiście bezzasadne.
Nie znajduje także uzasadnienia zarzut skarżącej, że art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska są niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji w związku z art. 22 Konstytucji, gdyż nie zawierają odpowiednio szczegółowych wytycznych do wydania rozporządzenia określającego stawki opłat za korzystanie ze środowiska. Art. 290 ust. 1 w związku z art. 291 ust. 1 prawa ochrony środowiska wyraźnie określają bowiem maksymalną wysokość stawek tych opłat w odniesieniu do różnych form korzystania ze środowiska, a art. 290 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 3 zawiera wytyczne co do sposobu określenia tych stawek. Przepisy te wskazują w szczególności na możliwość zróżnicowania opłat w zależności od wymienionych w nich kryteriów oraz na czynniki, które Rada Ministrów musi uwzględnić przy określaniu stawek opłat. Nie ma przy tym podstaw twierdzenie skarżącej, że sposób sformułowania tych przepisów nie spełnia wymogu szczegółowego określenia wytycznych co do treści rozporządzenia, które ma być wydane na ich podstawie. Wniesiona w niniejszej sprawie skarga również w tym zakresie jest więc oczywiście bezzasadna.
W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
POSTANOWIENIE
z dnia 3 stycznia 2014 r.
Sygn. akt Ts 107/10
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Granat,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Polskich Linii Lotniczych LOT S.A. w sprawie zgodności:
1) art. 288 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.) z art. 2 w związku z art. 22, art. 31 ust. 3 w związku z art. 22, art. 32 w związku z art. 22, a także art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.) z art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 29 kwietnia 2010 r. Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność: po pierwsze, art. 288 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.; dalej: prawo ochrony środowiska) z art. 2 w związku z art. 22, art. 31 ust. 3 w związku z art. 22, art. 32 w związku z art. 22, a także art. 42 ust. 1 Konstytucji; po drugie, art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska z art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została wniesiona na tle następującego stanu faktycznego. Po przeprowadzeniu kontroli w skarżącej spółce Marszałek Województwa Mazowieckiego, decyzją z 23 stycznia 2008 r., wymierzył skarżącej opłatę z tytułu wprowadzania gazów i pyłów do powietrza. Rozstrzygnięcie to utrzymało w mocy Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie decyzją z 3 marca 2008 r. (nr KOC 871/Oś/08). Skarżąca wniosła na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który oddalił skargę wyrokiem z 29 lipca 2008 r. (sygn. akt IV SA/Wa 830/08). Skargę kasacyjną od tego wyroku oddalił Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 24 listopada 2009 r. (sygn. akt II OSK 1758/08).
Zdaniem skarżącej zakwestionowany art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nadmiernie ingeruje w wolność działalności gospodarczej skarżącej (art. 31 ust. 3 w związku z art. 22 Konstytucji), gdyż przyznaje marszałkowi województwa kompetencję do wymierzenia opłaty za korzystanie ze środowiska w oparciu o własne ustalenia lub o wyniki kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. W ocenie skarżącej przepis ten nie uwzględnia możliwości zastosowania środków o mniejszym stopniu uciążliwości dla skarżącej, a służących osiągnięciu tego samego celu, jakim jest ochrona środowiska. Umożliwienie organowi administracji wymierzenia opłaty na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska grozi natomiast arbitralnością i daleko posuniętą swobodą działania tego organu. Skarżąca podkreśliła, że nie istnieje konieczność przekazania organom administracji „pełni uprawnień do określenia wysokości opłaty środowiskowej”. W jej przekonaniu tak daleko posunięta ingerencja w wolność działalności gospodarczej prowadzi do naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 w związku z art. 22 Konstytucji). Skarżąca podkreśliła również, że ingerencja ta nie ma wystarczającego uzasadnienia w innych wartościach konstytucyjnych. Jednocześnie wskazała, że u podstaw samego obowiązku wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska w obecnym ich kształcie leży przede wszystkim cel fiskalny, nie zaś dążenie do skutecznej ochrony środowiska. Skarżąca zarzuciła także naruszenie zasady równości (art. 32 w związku z art. 22 Konstytucji). Jej zdaniem zakwestionowany art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska prowadzi do gorszego traktowania skarżącej w porównaniu do innych przewoźników lotniczych prowadzących działalność w państwach Unii Europejskiej, którzy nie mają obowiązku ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska. Skarżąca zakwestionowała również zgodność art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 42 ust. 1 Konstytucji. Jej zdaniem konstrukcja zaskarżonego przepisu powoduje, że podmiot zobowiązany do uiszczenia opłaty za korzystanie ze środowiska nie może przewidzieć, w jakiej wysokości zostanie ona wymierzona, nie jest więc świadomy grożącej mu sankcji.
W odniesieniu do art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska skarżąca sformułowała zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji. Jej zdaniem zakwestionowane przepisy w zakresie, w jakim zawierają wytyczne do wydania rozporządzenia określającego jednostkowe stawki opłat za korzystanie ze środowiska, nie spełniają wymogów konstytucyjnych, nie zawierają bowiem wystarczająco szczegółowych wytycznych.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, zakwestionować zgodność z Konstytucją przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego prawach lub wolnościach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka ochrony wolności i praw, precyzuje ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 tej ustawy na skarżącym ciąży obowiązek wskazania naruszonych wolności lub praw oraz sposobu ich naruszenia. Z kolei z art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o TK wynika obowiązek uzasadnienia zarzutu niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów. Ponadto, zgodnie z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, znajdującym zastosowanie do spraw rozpatrywanych w trybie skargi konstytucyjnej na podstawie art. 49 tejże ustawy, Trybunał Konstytucyjny w toku wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej odmawia nadania jej dalszego biegu, jeżeli jest ona oczywiście bezzasadna.
Analiza skargi konstytucyjnej wniesionej w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że skarżąca nie uprawdopodobniła naruszenia swoich konstytucyjnych wolności i praw, a sformułowane przez nią zarzuty są oczywiście bezzasadne.
W odniesieniu do zarzutu niezgodności art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 31 ust. 3 w związku z art. 22 Konstytucji oraz z art. 2 w związku z art. 22 Konstytucji skarżąca podkreśliła, że – jej zdaniem – zakwestionowany przepis pozostawia marszałkowi województwa nadmierną swobodę w określeniu wysokości opłaty za korzystanie ze środowiska, co grozi arbitralnością działania tego organu i stanowi nieuzasadnioną i nieproporcjonalną ingerencję w wolność działalności gospodarczej. Twierdzenie to nie znajduje jednak uzasadnienia. Art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie pozostawia bowiem marszałkowi województwa żadnej swobody uznania co do wysokości wymierzanej na podstawie tego przepisu opłaty. Jej stawki zostały kwotowo określone w art. 290 i 291 prawa ochrony środowiska oraz wydanym na podstawie tych przepisów rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 196, poz. 1217, ze zm.). Wysokość opłat, do których uiszczenia zobowiązany jest dany podmiot, zależy jedynie od zakresu, w jakim korzysta on ze środowiska – w niniejszej sprawie od ilości pyłów i gazów wprowadzonych przez skarżącą do powietrza. Zgodnie z zaskarżonym przepisem oraz zasadami ogólnymi postępowania administracyjnego do marszałka województwa należy w takiej sytuacji dokonanie, w ramach postępowania administracyjnego, zgodnych z rzeczywistością ustaleń faktycznych. Oczywiście bezzasadne jest przy tym twierdzenie skarżącej, że doprecyzowanie w ustawie, iż za podstawę takich ustaleń można przyjąć wyniki kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska lub własne ustalenia poczynione na podstawie pomiarów dokonywanych przez organy administracji lub przez podmiot zobowiązany do poniesienia opłat lub innych danych technicznych i technologicznych, przyznaje nadmierną swobodę w określeniu wysokości opłaty.
Ponadto Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że w myśl prawa o ochronie środowiska obowiązek podania danych koniecznych do ustalenia wysokości opłaty za korzystanie ze środowiska, jej obliczenie i wniesienie jest w pierwszym rzędzie obowiązkiem podmiotu korzystającego ze środowiska. Dopiero w sytuacji niewywiązania się przez podmiot z ustawowych obowiązków przedstawienia odpowiednich danych wymierzenie opłaty następuje na podstawie art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska. W wypadku braku informacji od podmiotu zobowiązanego do dokonywania regularnych pomiarów oraz dostarczania danych o zakresie korzystania ze środowiska organ wymierzający opłatę musi więc mieć możliwość dokonania własnych ustaleń. Oczywiście bezzasadne jest więc twierdzenie, że przepis pozwalający na ich dokonanie nadmiernie ingeruje w wolność działalności gospodarczej skarżącej.
W zakresie, w jakim skarżąca wskazała, że u podstaw obowiązku wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska leży przede wszystkim cel fiskalny, nie zaś dążenie do skutecznej ochrony środowiska oraz w jakim zarzuciła niezgodność art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska z art. 32 w związku z art. 22 Konstytucji argumentując, iż obowiązek ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska stawia ją w gorszej sytuacji w porównaniu do innych przewoźników, zarzuty skarżącej nie wiążą się z zaskarżonym przepisem. Przedstawione argumenty odnoszą się bowiem do samej konstrukcji opłat za korzystaniem ze środowiska i katalogu podmiotów zobowiązanych do ich uiszczania. Skarżąca nie zakwestionowała jednak przepisów formułujących obowiązek uiszczenia opłaty z tego tytułu, wyznaczających katalog podmiotów objętych tym obowiązkiem, ani przepisów ustalających wysokość opłat, a jedynie przepis dotyczący procedury wymierzenia tych opłat w wypadku niewywiązania się przez podmiot korzystający ze środowiska z obowiązku dostarczenia odpowiednich danych i obliczenia opłat. Jej zarzuty w tym zakresie nie wiążą się więc z treścią normatywną art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska, a tym samym są oczywiście bezzasadne.
W tym kontekście Trybunał przypomina, że to na skarżącej spoczywa obowiązek dokładnego wskazania przepisów, z którymi wiąże naruszenie swoich konstytucyjnych wolności i praw. Z obowiązku tego nie może zwolnić skarżącej, działający niejako z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (zob. np. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91).
Ponadto Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że art. 42 ust. 1 Konstytucji nie jest adekwatnym wzorcem kontroli zakwestionowanej regulacji. Przepis ten odnosi się bowiem do zasad wymierzania odpowiedzialności karnej, a więc do unormowań o charakterze represyjnym. Art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie dotyczy odpowiedzialności (ani karnej ani administracyjnej) skarżącej. Odnosi się jedynie do zasad wymierzania opłat za korzystanie ze środowiska, które mają charakter daniny publicznej w rozumieniu art. 217 Konstytucji (zob. np. wyrok TK z 13 lipca 2011 r., K 10/09, OTK ZU nr 6/A/2011, poz. 56, a także wyrok NSA z 26 maja 2009 r., sygn. akt II OSK 800/08, niepubl, Lex nr 574681). Ocena konstytucyjności art. 288 ust. 1 pkt 1 prawa ochrony środowiska nie może zatem być dokonywana przez pryzmat art. 42 ust. 1 w związku z art. 22 Konstytucji. Również w tym zakresie sformułowane przez skarżącą zarzuty są więc oczywiście bezzasadne.
Nie znajduje także uzasadnienia zarzut skarżącej, że art. 290 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 284 ust. 1 prawa ochrony środowiska są niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji w związku z art. 22 Konstytucji, gdyż nie zawierają odpowiednio szczegółowych wytycznych do wydania rozporządzenia określającego stawki opłat za korzystanie ze środowiska. Art. 290 ust. 1 w związku z art. 291 ust. 1 prawa ochrony środowiska wyraźnie określają bowiem maksymalną wysokość stawek tych opłat w odniesieniu do różnych form korzystania ze środowiska, a art. 290 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 3 zawiera wytyczne co do sposobu określenia tych stawek. Przepisy te wskazują w szczególności na możliwość zróżnicowania opłat w zależności od wymienionych w nich kryteriów oraz na czynniki, które Rada Ministrów musi uwzględnić przy określaniu stawek opłat. Nie ma przy tym podstaw twierdzenie skarżącej, że sposób sformułowania tych przepisów nie spełnia wymogu szczegółowego określenia wytycznych co do treści rozporządzenia, które ma być wydane na ich podstawie. Wniesiona w niniejszej sprawie skarga również w tym zakresie jest więc oczywiście bezzasadna.
W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.