Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO 2084/14

WYROK
z dnia 21 października 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: Przewodniczący: Piotr Kozłowski

Protokolant: Agata Dziuban

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2014 r. w Warszawie odwołania
wniesionego 8 października 2014 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
przez wykonawcę: Centrum Wspierania Administracji „Pro Publico” sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego pn. Przygotowanie i przeprowadzenie
w zakresie merytorycznym, organizacyjnym, rekrutacyjnym i promocyjnym wydarzeń, tj.
konferencje i seminaria w projekcie „Doskonalenie strategii zarządzania oświatą na poziomie
regionalnym i lokalnym II etap” (nr postępowania 53/ORE/PN/UE/2014)
prowadzonym przez zamawiającego: Ośrodek Rozwoju Edukacji z siedzibą w Warszawie
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Business Center 1 A. K., Katowice, OŚWIATA sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach –
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Ośrodkowi Rozwoju Edukacji
z siedzibą w Warszawie: unieważnienie wyboru najkorzystniejszej oferty oraz,
przy powtórnej czynności badania i oceny ofert, odrzucenie oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Business
Center 1 A. K., Katowice, OŚWIATA sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach.
2. Kosztami postępowania obciąża przystępującego – wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Business Center 1 A. K., Katowice,
OŚWIATA sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Sygn. akt KIO 2084/14

odwołującego – Centrum Wspierania Administracji „Pro Publico” sp.
z o.o. z siedzibą w Poznaniu,
2.2. zasądza od przystępującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia: Business Center 1 A. K., Katowice, OŚWIATA sp. z
o.o. z siedzibą w Katowicach na rzecz odwołującego – Centrum
Wspierania Administracji „Pro Publico” sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
kwotę 18727 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy siedemset dwadzieścia
siedem złotych zero groszy) – stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu uiszczonego wpisu od odwołania oraz uzasadnionych
kosztów strony w postaci wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów dojazdu
na wyznaczone posiedzenie.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.

Przewodniczący: ………………………………






Sygn. akt KIO 2084/14

U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Ośrodek Rozwoju Edukacji z siedzibą w Warszawie – prowadzi
w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –
Prawo zamówień publicznych {tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.; zwanej
dalej również „ustawą pzp” lub „pzp”}, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
usługi pn. Przygotowanie i przeprowadzenie w zakresie merytorycznym, organizacyjnym,
rekrutacyjnym i promocyjnym wydarzeń, tj. konferencje i seminaria w projekcie
„Doskonalenie strategii zarządzania oświatą na poziomie regionalnym i lokalnym II etap”
(nr postępowania 53/ORE/PN/UE/2014).
Ogłoszenie o tym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 2014/S_140-251558 z 24 lipca 2014 r., w tym samym dniu Zamawiający
zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie na tablicy ogłoszeń oraz na swojej
stronie internetowej {www.bip.ore.edu.pl}, na której udostępnił również od tego dnia
specyfikację istotnych warunków zamówienia {zwaną również dalej w skrócie „SIWZ” lub
„s.i.w.z.”}.
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp.

29 września 2014 r. Zamawiający przekazał drogą elektroniczną Odwołującemu –
Centrum Wspierania Administracji „Pro Publico” sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu {spółce
zwanej również dalej w skrócie „Pro Publico”} zawiadomienie o rozstrzygnięciu postępowania
– wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: Business Center 1 A. K., Katowice, OŚWIATA sp. z o.o.
z siedzibą w Katowicach {zwanych również dalej w skrócie „Konsorcjum”}.

8 października 2014 r. {pismem z 7 października 2014 r.} Odwołujący wniósł do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie {zachowując wymóg przekazania jego kopii
Zamawiającemu} od powyższej czynności Zamawiającego, a także od zaniechania
odrzucenia oferty Konsorcjum – zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 oraz art.
89 ust. 1 pkt 6 ustawy pzp.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej, ponownego
dokonania oceny ofert, odrzucenia oferty Konsorcjum i wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Odwołujący sprecyzował zarzuty przez wskazanie następujących okoliczności
Sygn. akt KIO 2084/14

prawnych i faktycznych uzasadniających wniesienie odwołania.
W ocenie Odwołującego oferta złożona przez Konsorcjum powinna zostać odrzucona
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 pzp, jako zawierająca błąd w obliczeniu ceny polegający na
zastosowaniu niewłaściwej stawki podatku od towarów i usług {VAT}.
W pierwszej kolejności Odwołujący zauważył, że Zamawiający podczas badania
i oceny ofert wystąpił do wykonawców, w tym również do Konsorcjum o wyjaśnienie podstaw
{prawnych} dla zastosowanych stawek podatku od towarów i usług. W odpowiedzi
Konsorcjum udzieliło jedynie zdawkowych wyjaśnień, oświadczając, że jest zwolnione
podmiotowo jako niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego oraz, że dysponuje
indywidualnymi interpretacjami Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPP1/443-
610/11/AL oraz IBPP1/443-1139/11/AL. Odwołujący podniósł, że w wyjaśnieniach
Konsorcjum nie odniosło się w żaden sposób do usług będących przedmiotem niniejszego
zamówienia.
Odnosząc się do przywołanych przez Konsorcjum indywidualnych interpretacji
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Odwołujący zauważył, że dotyczą one usług
w zakresie szkoleń i kursów, które zostały wskazane we wniosku z 6 kwietnia 2011 r.
o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie
dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług
szkoleniowych. Według Odwołującego tym samym uznać należy, że przywołane przez
Konsorcjum interpretacje dotyczą jedynie usług wykonanych przed datą złożenia wniosku
(interpretacja IBPP1/443-610/11/AL) i usług określonych w statucie przedstawionym wraz
z wnioskiem (interpretacja IBPP1/443-1139/11/AL). Zdaniem Odwołującego wątpliwe jest
powoływanie się na te interpretacje w odniesieniu do usług określonych przez
Zamawiającego w SIWZ w 2014 r.
Tymczasem w opinii Odwołującego możliwość zastosowania przez Konsorcjum
zwolnienia z podatku od towarów i usług powinna być oceniana indywidualnie, w odniesieniu
do konkretnego stanu faktycznego, w tym rodzaju usług stanowiących przedmiot
zamówienia.
Odwołujący wskazał, że przedmiotem zamówienia jest przygotowanie
i przeprowadzenie w zakresie merytorycznym, organizacyjnym, rekrutacyjnym i promocyjnym
wydarzeń; 5 konferencji ogólnopolskich i 5 seminariów tematycznych w ramach projektu
systemowego „Doskonalenie strategii zarządzania oświatą na poziomie regionalnym
i lokalnym” II etap dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego oraz pracowników
jednostek podległych JST, zwanego dalej „Zadaniem” (rozdz. IV SIWZ). Odwołujący zwrócił
uwagę na fakt potwierdzenia przez samego Zamawiający w piśmie z 29 września 2014 r.,
że przedmiotem zamówienia są konferencje i seminaria oraz towarzyszące im usługi
Sygn. akt KIO 2084/14

hotelowe, gastronomiczne, wynajęcie sal, materiały promocyjne. Odwołujący szczególnie
podkreślił fakt oświadczenia przez Zamawiającego w tym piśmie, że usługi będące
przedmiotem zamówienia nie są usługami w zakresie kształcenia bądź przekwalifikowania
zawodowego, co uczynił podstawę do odrzucenia ofert niektórych wykonawców.
Według Odwołującego z dalszej analizy SIWZ wynika, że celem Zadania jest
upowszechnienie rezultatów i produktów wypracowanych I i II etapie projektu poprzez
dostarczenie wiedzy uczestnikom wydarzeń a także pogłębienie ich świadomości w zakresie
potrzeby zmiany podejścia do zarządzania lokalną oświatą oraz zwiększenia ich motywacji
do podnoszenia własnych kompetencji w zakresie efektywnego i skutecznego zarządzania
lokalnymi systemami oświaty. (rozdz. III ust 2 załącznika nr 1 do SIWZ). Odwołujący
podniósł, że pojęcia takie jak upowszechnienie rezultatów i produktów wypracowanych w I i II
etapie projektu, czy też pogłębienie świadomości czy też zwiększenie motywacji
do podnoszenia własnych kompetencji, nie są pojęciami tożsamymi nawet z bardzo szeroko
rozumianym pojęciem „kształcenia”.
Analizując dalej SIWZ Odwołujący zauważył, że zgodnie z treścią rozdziału III ust. 1
załącznika nr 1 do SIWZ: Projekt ten jest kontynuacją projektu systemowego realizowanego
od lutego 2010 r. do grudnia 2012 r. Wypracowane w ramach I etapu projektu rezultaty
i produkty są systematycznie upowszechniane w ramach szkoleń, konferencji oraz spotkań
informacyjno-konsultacyjnych z przedstawicielami JST. Zdaniem Odwołującego powyższe
jednoznacznie wskazuje, że Zamawiający w ramach realizacji projektu pn. Doskonalenie
strategii zarządzania oświatą na poziomie regionalnym i lokalnym II etap przewidział różne
formy wydarzeń, tj. zarówno konferencje, jak również jako osobny rodzaj spotkań –
szkolenia. Według Odwołującego w sposób jednoznaczny potwierdza to przywołane
wcześniej stanowisko Zamawiającego, że usługi będące przedmiotem zamówienia nie są
usługami w zakresie kształcenia.
W związku z powyższym Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535),
{zwanej również dalej „ustawą o VAT”} zwolnieniu z opłacenia podatku od towarów i usług
podlegają usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu
przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania. Tym samym
przedmiotowe zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy, tzn. aby mogło być
zastosowane muszą łącznie wystąpić następujące przesłanki: po pierwsze – usługi muszą
być świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty, po drugie – usługi muszą być
w zakresie kształcenia i wychowania.
Ponieważ – jak to wywiódł Odwołujący powyżej – usługa będąca przedmiotem
zamówienia nie może zostać uznana za usługę w zakresie kształcenia i wychowania, w opinii
Sygn. akt KIO 2084/14

Odwołującego nie zachodzą przesłanki umożliwiające jakiemukolwiek wykonawcy
zastosowanie stawki „zw.” w odniesieniu do podatku od towarów usług.
Niezależnie od powyższego Odwołujący podniósł, że zwolnienie na podstawie 43 ust.
1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT dotyczyć może jedynie usług w zakresie kształcenia
i wychowania, świadczonych z własnej inicjatywy przez jednostkę objętą systemem oświaty.
Z art. 2 pkt 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572, z późn. zm.; zwanej dalej „ustawą o systemie oświaty"), wynika bowiem,
że system oświaty obejmuje m.in. placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia
praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające
uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych. Natomiast
kształcenie ustawiczne jest to – zgodnie z art. 3 pkt 16 ustawy o systemie oświaty –
kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy,
umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły
obowiązek szkolny. Zgodnie z art. 68a ust. 5 pkt 2 ustawy o systemie oświaty warunki,
organizację i tryb prowadzenia kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych oraz
rodzaje tych form określa minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.
Według Odwołującego tym samym przyjąć należy, że wszystkie usługi świadczone
przez Konsorcjum, aby zostały uznane za świadczone przez jednostkę objętą system
oświaty (w tym przypadku – niepubliczną placówkę kształcenia ustawicznego), powinny być
zgodne z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego
w formach pozaszkolnych z dnia 11 stycznia 2012 r. (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 622; zwanego
dalej „rozporządzeniem”). Natomiast z § 3 rozporządzenia wynika, że kształcenie ustawiczne
prowadzi się w następujących formach pozaszkolnych: 1) kwalifikacyjny kurs zawodowy; 2)
kurs umiejętności zawodowych; 3) kurs kompetencji ogólnych; 4) turnus dokształcania
teoretycznego młodocianych pracowników; 5) kurs, inny niż wymienione w pkt 1-3,
umożliwiający uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
W ocenie Odwołującego bezsporne wydaje się, że usługi stanowiące część
przedmiotu zamówienia mogłyby być zakwalifikowane jedynie do ostatniej kategorii.
W zakresie kursu, o którym mowa § 3 pkt 5 rozporządzenia, odpowiednie zastosowanie mają
przepisy § 18 ust. 2, § 21 oraz § 22 rozporządzenia. Powyższe oznacza, że aby usługi
wykonywane w ramach przedmiotowego zamówienia mogły być uznane za świadczone
przez jednostkę objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w
zakresie kształcenia i wychowania, powinny one obejmować: po pierwsze – wydanie
zaświadczenia o ukończeniu kursu zgodne z załącznikiem nr 5 do rozporządzenia; po drugie
– prowadzenie dokumentacji zawierającej co najmniej: 1) program nauczania, który zawiera:
a) nazwę formy kształcenia, b) czas trwania, liczbę godzin kształcenia i sposób jego
Sygn. akt KIO 2084/14

organizacji, c) wymagania wstępne dla uczestników i słuchaczy, które w przypadku
słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych i uczestników kursów umiejętności
zawodowych uwzględniają także szczególne uwarunkowania lub ograniczenia związane
z kształceniem w danym zawodzie określone w przepisach w sprawie klasyfikacji zawodów
szkolnictwa zawodowego, d) cele kształcenia i sposoby ich osiągania, z uwzględnieniem
możliwości indywidualizacji pracy słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub
uczestników kształcenia w innych formach pozaszkolnych, w zależności od ich potrzeb
i możliwości, e) plan nauczania określający nazwę zajęć oraz ich wymiar; f) treści nauczania
w zakresie poszczególnych zajęć, g) opis efektów kształcenia, h) wykaz literatury oraz
niezbędnych środków i materiałów dydaktycznych; i) sposób i formę zaliczenia; 2)dziennik
zajęć, zawierający: a) imiona i nazwiska słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub
uczestników kształcenia w innych formach pozaszkolnych; b) liczbę godzin zajęć; c) tematy
zajęć; 3) protokół z przeprowadzonego zaliczenia; 4) ewidencję wydanych zaświadczeń.
Natomiast według Odwołującego z SIWZ wynika, że wiele z ww. elementów jest
niedopuszczalna lub niemożliwa do zastosowania. Przykładowo Konsorcjum w programie nie
może określić wymagań dla uczestników spotkań, gdyż ich rodzaj ma narzucony przez
Zamawiającego. SIWZ nie dopuszcza również możliwości przygotowania i przeprowadzenia
w jakikolwiek sposób i jakiejkolwiek formie zaliczenia upoważniającego uczestnika spotkania
do uzyskania zaświadczenia o udziale w spotkaniu. Odwołujący zauważył ponadto, że
zarówno w zakresie informacji przekazywanym uczestnikom spotkań, jak również częściowo
w zakresie osób występujących podczas spotkań, a więc i przekazywanych treści,
Konsorcjum nie będzie miało decydującego głosu i wpływu. Z rozdziału II etap II lit. A
załącznika nr 1 do SIWZ wynika bowiem, że wykonawca zobowiązany jest do opracowania
propozycji szczegółowej tematyki merytorycznej wraz z jej uzasadnieniem oraz propozycji
sposobów realizacji tej tematyki. Jednakże w razie uwag Zamawiającego do koncepcji,
wykonawca zobowiązuje się do ich uwzględnienia. Wykonawca zobowiązany jest również do
uwzględnienia w harmonogramie każdego z wydarzeń 15% czasu dla prelegentów
wskazanych przez Zamawiającego. Szczegółową procedurę zgłaszania uwag przez
Zamawiającego i obowiązki wykonawcy w tym zakresie określa rozdział V załącznika nr 1 do
SIWZ, zgodnie z którym: po pierwsze – wszystkie materiały powstające w ramach realizacji
Zadania, w tym treść oficjalnej korespondencji kierowanej przez Wykonawcę do
samorządowych jednostek terytorialnych, wymagają akceptacji Zamawiającego; po drugie –
materiały przekazane Zamawiającemu przez Wykonawcę do akceptacji, Zamawiający
zaakceptuje lub zwróci Wykonawcy z uwagami w ciągu 2 dni roboczych od ich otrzymania;
po trzecie – w przypadku zgłoszenia uwag, Wykonawca zobowiązuje się do ich
uwzględniania i przekazania poprawionej wersji w terminie 2 dni roboczych. Po tej
Sygn. akt KIO 2084/14

procedurze ponowne przekazanie przez Wykonawcę propozycji niepoprawionej lub
niezgodnej z uwagami Zamawiającego, zostanie uznane jako niewykonanie danego
elementu Zadania. W uzasadnionych okolicznościach Strony mogą dokonać modyfikacji
trybu akceptacji, o którym mowa powyżej.
Według Odwołującego powyższe jednoznacznie dowodzi, że o zakresie
przedstawianych podczas spotkań Informacji decyduje Zamawiający, a nie wykonawca. Tym
samym usługi świadczone w ramach wykonania przedmiotu zamówienia nie mogłyby być
uznane za świadczone w zakresie kształcenia i wychowania przez niepubliczną placówkę
kształcenia ustawicznego, jako niezgodne z ww. przepisami regulującymi zasady
świadczenia usług przez placówki kształcenia ustawicznego.

10 października 2014 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło – w formie
pisemnej {pismo z tej daty} – zgłoszenie przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia: Business Center 1 A. K., Katowice, OŚWIATA sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Wobec dokonania zgłoszenia w odpowiedniej formie, z zachowaniem 3-dniowego
terminu oraz wymogu przekazania kopii zgłoszenia Stronom postępowania (zgodnie z art.
185 ust. 2 pzp) – Izba nie miała podstaw do stwierdzenia nieskuteczności przystąpienia,
co do którego nie zgłoszono również opozycji.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Szczegółowo do odwołania Przystępujący odniósł się w swoim piśmie z 17
października 2014 r.
{1.}
W pierwszej kolejności Przystępujący zaprzeczył jakoby w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego udzielił jedynie zdawkowych wyjaśnień, gdyż udzielone pismem z 3 września
2014 r. obejmowały po pierwsze – wskazanie na fakt, że Business Center 1 A. K. posiada
status niepublicznej placówki kształcenie ustawicznego (czyli placówki systemu oświaty), po
drugie – w załączeniu przedstawiono dwie indywidualne interpretacje Dyrektora Izby
Skarbowej w Katowicach w kwestii wysokości stawki podatku VAT. Przystępujący powołał się
na to, że każda z tych przedłożonych Zamawiającemu interpretacji zawiera w swej treści
precyzyjnie opisany stan faktyczny, zadane pytania oraz szczegółowe stanowiska organu.
Wyjaśnienia nie były lakoniczne, gdyż pismo przewodnie należy odczytywać łącznie z treścią
załączonych interpretacji indywidualnych, a przenoszenie tej treści do samego pisma
przewodniego działaniem bezcelowym.
Przystępujący następnie stwierdził, że interpretacje te są przykładem jednymi z wielu
wydanych w podobnych sprawach, i zdecydowanie potwierdzają ogólnie stosowaną
Sygn. akt KIO 2084/14

wykładnię co do możliwości zastosowania zwolnienia VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26
lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług {t.j. Dz. U. 2011 r. Nr 177
poz. 1054 z późn. zm.}. Przystępujący wyraził stanowisko, że usługi świadczone przez
Business Center 1 A. K., jako jednostkę objętą systemem oświaty w zakresie kształcenia i
wychowania, korzystają ze zwolnień od podatku.
Przystępujący nie zaprzeczył, że załączone do pisma z 3 września 2014 r.
indywidualne interpretacje nie odnosiły się do usług objętych przedmiotowym
postępowaniem o udzielenie zamówienia. Zdaniem Przystępującego nie ma to znaczenia,
gdyż nie budziła jakichkolwiek wątpliwości okoliczność, że usługi te są formą kształcenia.
Przystępujący podniósł, że z art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT wynika, że
zwolnienie od podatku od towarów i usług obejmuje usługi w zakresie kształcenia
i wychowania świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów
o systemie oświaty oraz świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Zatem, aby
możliwe było skorzystanie z tego zwolnienia podmiot musi być jednostką objętą systemem
oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty oraz musi świadczyć usługi w zakresie
kształcenia. Zdaniem Przystępującego przesłanki te zostały przez niego spełnione
w odniesieniu do złożonej w przedmiotowym postępowaniu oferty.
{2.}
Według Przystępującego zarzuty odwołania opierają się m.in. na nieuprawnionym
założeniu, że usługi określone w SIWZ nie są usługami kształcenia. W opinii
Przystępującego wynika ono z błędnej interpretacji przytaczanych – w sposób wybiórczy albo
w oderwaniu od całości – w uzasadnieniu odwołania postanowień SIWZ.
Przystępujący podniósł, że zacytowany za pismem Zamawiającego z 29 września
2014 r. fragment należy odczytywać w całości, a znajdujący się na końcu przymiotnik
„zawodowy” dotyczy niewątpliwie również wyrazu „kształcenia”. Z kolei w odniesieniu do art.
43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT (w brzmieniu: zwalnia się od podatku usługi
kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt
26), który był podstawą odrzucenia ofert niektórych wykonawców, według Przystępującego
nie powinno budzić wątpliwości, że usługi {objęte przedmiotem zamówienia} nie są usługami
kształcenia zawodowego, a usługami kształcenia w ogóle.
W ocenie Przystępującego twierdzenie przez Odwołującego, że pojęcia:
upowszechnienia rezultatów i produktów wypracowanych w I i II etapie projektu, pogłębienia
świadomości czy też zwiększenia motywacji do podnoszenia własnych kompetencji nie są
mieszczą się w nawet bardzo szeroko rozumianym pojęciu kształcenia, należy uznać
za arbitralne i absurdalne. Według Przystępującego już choćby minimalna wiedza z zakresu
organizacji kształcenia wystarczy, aby zauważyć, że są to typowo cele kształcenia, które są
Sygn. akt KIO 2084/14

nierozerwalnym elementem procesu kształcenia. Odwołujący natomiast myli cele z treściami
kształcenia, tymczasem zarówno jedne i drugie są nierozerwalnie związane z pojęciem
„kształcenia”.
Przystępujący przypomniał, że pojęcie „kształcenie” oznacza całość doświadczeń
składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz
rozumienia otaczającego ją świata i obejmuje ono zarówno proces nauczania jak i uczenia
się {vide: portal Wikipedia}. Przystępujący podjął się zakreślić definicję kształcenia, sięgając
do literatury fachowej {w piśmie wymieniono bibliografię}, I tak, „kształcenie” jest pojęciem
wieloznacznym, może oznaczać zjawisko, czynność, proces, a także stan pożądany, czyli cel
kształcenia lub wynik, stan końcowy (wykształcenie). Najogólniej można powiedzieć, że
kształcenie to ogół zjawisk i procesów stwarzających warunki dla wszechstronnego rozwoju
umysłowego człowieka, Oznacza to nabywanie przez niego wiedzy, poglądów, przekonań na
temat ludzi, ich dzieł, świata, w którym żyją, możliwości zmieniania otaczającej go
rzeczywistości oraz samego siebie, gotowości do podejmowania działań intelektualnych
i praktycznych, a także dążenie do rozwijania swoich zainteresowań, zamiłowań, zdolności
i uzdolnień. Pojęcie kształcenia obejmuje swoim zakresem bardzo bogaty obszar zjawisk
pedagogicznych. Treść tego pojęcia w dużym stopniu zależy od założeń teoretycznych, które
mogą być płaszczyzną odniesienia konstruowanej definicji, a także od różnych kontekstów
społeczno-kulturowych. Tradycyjnie przez kształcenie rozumiano proces przyswajania
wiadomości, umiejętności i nawyków, a więc formowania intelektualnej strony osobowości
człowieka, Taki sposób rozumienia spotykamy zarówno w języku potocznym, jak i niektórych
pracach pedagogicznych (np. H. Muszyński, K. Sośnicki). W innych opracowaniach pojęcie
to określane jest znacznie szerzej (J. Kędzierska, Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku,
2003, s. 858). Można przyjąć, że kształcenie to system działań zmierzających do tego, aby
uczącej się jednostce lub zbiorowi jednostek umożliwić: poznanie świata, jaki stworzyła
natura i jaki zawdzięczamy kulturze, włącznie z nauką, sztuką i techniką; przygotowanie się
do zmieniania świata poprzez rozwinięcie kwalifikacji fizycznych i umysłowych, zdolności
i uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań oraz potrzeb i umiejętności samokształceniowych;
ukształtowanie indywidualnej osobowości poprzez rozwinięcie postaw twórczych oraz
osobistego stosunku do wartości moralnych, społecznych, poznawczych artystycznych
i religijnych. Proces, w którym uczestniczy jednostka lub jakaś wyodrębniona zbiorowość –
jako podmiot kształcenia – może być organizowany przez instytucje, zwłaszcza przez szkolę,
uczelnię wyższą i rodzinę, przez różne organizacje, zakłady pracy i pojedyncze osoby,
głównie będące nauczycielami. Przystępujący podsumował, że w jego ocenie usługi będące
przedmiotem zamówienia są zdecydowanie usługami w zakresie kształcenia.
Dalej Przystępujący wywiódł, że usługi w postaci szkolenia, konferencji oraz spotkań
Sygn. akt KIO 2084/14

informacyjno-konsultacyjnych przewidziane przez Zamawiającego są jak najbardziej
usługami kształcenia, gdyż decyduje o tym cel kształcenia, jaki zaplanował Zamawiający,
oraz rodzaj dostosowany do możliwości i potrzeb odbiorców. Natomiast czas trwania ani
rodzaj danej formy kształcenia nie przesądza o jej kwalifikowaniu jako kształcenia.
Przystępujący zauważył, że art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku VAT nie ogranicza
w żaden sposób ani rodzajowo, ani czasowo, prowadzonej formy kształcenia. Przystępujący
powołał się na to, że potwierdzają to choćby liczne interpretacje indywidualne, które
akceptowały np. seminaria i konferencje jako formy kształcenia (np. interpretacja
indywidualna z 14 lipca 2011 r. IBPP1/443-585/11/AW). Według Przystępującego potwierdza
to również prawo oświatowe, które w art. 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach
pozaszkolnych (Dz.U. 2014 poz. 622) pozostawia dowolność organizatorowi kształcenia co
do czasu trwania danego rodzaju kształcenia w ramach wprowadzonej w § 3 ust. 5
rozporządzenia kategorii „kursów innych” (Pismo MEN do Polskiej Izby Szkolnictwa –
w akapicie Ad. czas trwania kursu, cyt.: pozostawiono całkowitą dowolność w tym względzie
organizatorowi kształcenia). Zdaniem Przystępującego filozofię traktowania tego zapisu
rozszerzająco potwierdza również oficjalne stanowisko MEN zamieszczone na stronie jego
internetowej, gdzie w odniesieniu do postanowienia § 3 ust. 5 rozporządzenia wskazano, że
chodzi o rozszerzenie oferty kształcenia, a ponadto program nauczania tych kursów nie
odnosi się do podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej
kształcenia w zawodach (http://www.men.gov.pl/index.php/2013-08-03-12-11-15/ksztalcenie-
doroslych).
W opinii Przystępującego brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych oraz logicznych
do stwierdzenia, że jeśli organizator kształcenia nie wypełni któregokolwiek z wymogów
określonych w przywoływanym rozporządzeniu MEN, dana forma przestaje być
kształceniem. W ocenie Przystępującego w przypadku podnoszonym przez Odwołującego
można mówić co najwyżej o niespełnieniu pewnych wymogów jakościowych, co może
wywoływać pewne negatywne konsekwencje dla organizatora (np. nieuzyskanie akredytacji),
lecz nadal niewątpliwie jest formą kształcenia. Według Przystępującego z pewnością nie
można wywodzić, że nie jest to kształcenie w myśl art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku
VAT, który w żaden sposób nie uzależnia zwolnienia z VAT od kryteriów jakościowych
kształcenia.
Zdaniem Przystępującego wymogi jakościowe określone w stosunku do formy
kształcenia określonej w § 3 ust. 5 rozporządzenia MEN są możliwe do spełnienia przez
wykonawcę przedmiotowego zamówienia. Jako organizator szkolenia działający na zlecenie
Zamawiającego może on określić wymagania w programie dla uczestników spotkań,
Sygn. akt KIO 2084/14

a w świetle rozporządzenia MEN nie znaczenia kto lub co jest źródłem treści czy wymogów
programowych, w przypadku rodzajów kształcenia z kategorii „kursu innego”. W opinii
Przystępującego podobnie wygląda sytuacja w odniesieniu do np. szkół, które również mają
narzucone wymogi przez podstawę programową i inne rozporządzenia MEN. Według
Odwołującego nieprawdą jest, że SIWZ nie dopuszcza w jakikolwiek sposób i jakiejkolwiek
formie zaliczenia, gdyż rozporządzenie nie narzuca konkretnej formy zaliczenia, wymaga
natomiast określenia sposobu i formy zaliczenia, co powoduje, że jest możliwe zaliczenie np.
na podstawie obecności. Zamawiający ma prawo uzgodnić z potencjalnym organizatorem
kształcenia (wykonawcą), a nawet zalecić, taką właśnie formę zaliczenia. Podobnie szkoły
prowadzące kształcenie mają narzucone z zewnątrz wymogi zaliczania.
Według Przystępującego negowanie przez Odwołującego przedmiotowych usług jako
kształcenia, w oparciu o twierdzenie jakoby Konsorcjum nie będzie miało decydującego
głosu i wpływu na treści przekazywanej wiedzy, nie ma podstaw prawnych ani
merytorycznych. Przystępujący wywiódł, że przyjmując hipotetycznie takie rozumowanie
za prawidłowe, należałoby stwierdzić, że działalność, jaką prowadzą szkoły w polskim
systemie edukacji, nie jest w ogóle kształceniem, ponieważ szkoły posiadają program,
prelegentów i zasady oceniania narzucane z zewnątrz. I to nie szkoły, czyli organizatorzy
kształcenia, decydują o treściach przekazywanych odbiorcom.
W związku z powyższym według Przystępującego brak jest podstaw do podważenia
prawidłowości zastosowania przez niego przy obliczeniu ceny oferty zwolnienia z VAT
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.
{3.}
Przystępujący wskazał, że przyjmując dla przedmiotu zamówienia zwolnienie z VAT
kierował się postanowieniami SIWZ, pismem Zamawiającego z 22 sierpnia 2014 r., zgodnie
z którym określenie stawki podatku VAT i jego doliczenie do ceny oferty należy
do obowiązków wykonawcy (odpowiedź nr 1), a także stanowiskami wyrażonymi przez
organa właściwe dla dokonania interpretacji prawa podatkowego, zgodnie z przepisami
rozdziału 1a Interpretacje przepisów prawa podatkowego art. 14b ustawy z dnia 29 czerwca
1997 r. – Ordynacja podatkowa oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20
czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa
podatkowego.
Przystępujący oświadczył, że wskazuje interpretacje indywidualne, na których oparł
swoją ocenę – odnoszące się do okoliczności występujących w przedmiotowym
postępowaniu: interpretacja indywidualna Ministra Finansów – Dyrektor Izby Skarbowej
w Katowicach z 12 lipca 2011 r. nr IBPP1/443-610/11/AL, interpretacja indywidualna Ministra
Finansów – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 12 lipca 2011 r. nr IBPP1/443-
Sygn. akt KIO 2084/14

1139/11/AL. W ocenie Przystępującego cechą wszystkich interpretacji indywidualnych są
treści pytań wnioskodawcy, sprowadzające się do rozstrzygnięcia następującej kwestii:
Czy w świetle znowelizowanej od 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług, ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy
o podatku od towarów i usług, usługi szkoleniowe oraz dostawa towarów i świadczenie usług
ściśle z tymi usługami powiązane w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU
85.59.19.0), które są obecnie świadczone przez Wnioskodawcę w ramach jednostki objętej
systemem oświaty (jako placówka oświatowa kształcenia ustawicznego) (wymienione
w opisie stanu faktycznego), podlegają od 1 stycznia 2011 r. zwolnieniu od podatku VAT, na
podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a) (placówka oświatowa) ustawy o VAT?
oraz
Czy w świetle znowelizowanej od 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług, ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy
o podatku od towarów i usług, usługi szkoleniowe oraz dostawa towarów i świadczenie usług
ściśle z tymi usługami powiązane w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU
85.59.19.0), które będą w przyszłości świadczone przez Wnioskodawcę w ramach jednostki
objętej systemem oświaty (jako placówka oświatowa kształcenia ustawicznego) (wymienione
w opisie zdarzenia przyszłego), podlegają od 1 stycznia 2011 r. zwolnieniu od podatku VAT,
na podstawie art. 43 ust 1 pkt 26 lit. a) (placówka oświatowa) ustawy o VAT?
Przystępujący stwierdził, że w każdej z przywołanych powyżej interpretacji
indywidualnych organ właściwy do dokonania interpretacji potwierdził poprawność
rozumowania i argumentacji wnioskodawcy. A według wiedzy Przystępującego żadna
z powyższych interpretacji nie została uchylona wyrokiem sądu.
Ponadto Przystępujący oświadczył, że utożsamia się w pełni ze stanowiskiem
wyrażonym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku
z 18 stycznia 2013 r. sygn. !li SA/Wa 1619/12 co do gwarancyjnej funkcji indywidualnej
interpretacji prawa podatkowego jako instytucjonalnych gwarancji ochrony zaufania
do państwa i jego organów.

17 października 2014 r. Zamawiający przesłał do Izby odpowiedź na odwołanie
{pismo z tej daty}, w której oświadczył, że – działając na podstawie art. 186 ust. 1 ustawy pzp
– uwzględnia w całości zarzuty Odwołującego.

21 października 2014 r. Przystępujący na posiedzeniu przed Izbą wniósł sprzeciw co
do uwzględnienia przez Zamawiającego w całości zarzutów odwołania.

Sygn. akt KIO 2084/14

Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych, a wpis od niego został
uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
W toku czynności formalnoprawnych i sprawdzających Izba nie stwierdziła,
aby odwołanie podlegało odrzuceniu na podstawie przesłanek określonych w art. 189 ust. 2
pzp. Nie zgłaszano w tym zakresie odmiennych wniosków.

Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
odwoławczego, wobec zgłoszonego sprzeciwu, stosownie do art. 186 ust. 4 pzp, sprawa
została skierowana do rozpoznania na rozprawie, podczas której podtrzymane zostały
dotychczasowe stanowiska.

Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Uczestników postępowania odwoławczego
(Stron i Przystępującego), uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w odwołaniu
odpowiedzi na odwołanie, zgłoszeniu przystąpienia i dalszym piśmie Przystępującego,
a także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, Izba ustaliła
i zważyła, co następuje:

Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego, przeprowadzając dowody z
tej dokumentacji w następującym zakresie niezbędnym do rozpoznania zarzutów odwołania:
ogłodzenie o zamówieniu, s.i.w.z. wraz z wyjaśnieniami, oferty Konsorcjum, wezwania do
wyjaśnień i wyjaśnień udzielonych przez Konsorcjum, zawiadomienia o rozstrzygnięciu
postępowania.
Izba dopuściła również dowód z dokumentu w postaci statutu placówki Business
Center 1, wnioskowany przez Przystępującego, dokonując odpowiedniej oceny jego mocy
dowodowej oraz znaczenia dla rozstrzygnięcia zarzutu zawartego w odwołaniu.

Izba ustaliła uzupełniająco w stosunku do odwołania i odpowiedzi na odwołanie następujące
okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia zarzutów odwołania:

Zamawiający nie wskazał w s.i.w.z. stawki VAT jaka jest właściwa dla przedmiotu
zamówienia, a na pytania wykonawców w tym zakresie 22 sierpnia 2014 r. udzielił wyjaśnień
{odpowiedź nr 1}, że ustalenie właściwej stawki VAT leży po stronie wykonawcy składającego
ofertę.
Sygn. akt KIO 2084/14

Konsorcjum zastosowało zwolnienie z podatku VAT do całości oferty.

Pismem z 3 września 2014 r. Zamawiający, działając na podstawie art. 87 ust. 1 pzpz,
wezwał Konsorcjum do złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty w zakresie
przyjęcia stawki podatku VAT „zwolnione”. W szczególności Zamawiający zwrócił się o
podanie postawy prawnej wraz ze szczegółowym uzasadnieniem.
W uzasadnieniu wezwania Zamawiający zwrócił uwagę, że przedmiotem zamówienia
są konferencje i seminaria, usługa hotelowa, gastronomiczna, wynajęcie sal, materiały
promocyjne itp.

Pismem z 3 września 2014 r. Konsorcjum udzieliło następującej odpowiedzi: (…)
informujemy, że jesteśmy zwolnieni podmiotowo jako niepubliczna placówka kształcenia
ustawicznego (placówka systemu oświaty) oraz dysponujemy indywidualną interpretacją
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w sprawie podatku VAT: IBPP1/443-610/11/AL
IBPP1/443-1139/11/AL. (obie interpretacje z dnia 12.07.2011 r.).
Do pisma nie załączono tych interpretacji ani jakichkolwiek innych załączników.

W tak ustalonym stanie faktycznym Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje
na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja
do wniesienia odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie Izby
Odwołujący ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, gdyż złożył ofertę, która
została sklasyfikowana przez Zamawiającego na drugim miejscu w rankingu ofert. Wobec
tego Odwołujący, który podniósł w odwołaniu zaniechanie odrzucenia wybranej oferty,
wykazał tym samym, że może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu
naruszeniami przepisów ustawy pzp, gdyż pozbawiony został w ten sposób możliwości
uzyskania odpłatnego zamówienia publicznego, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.

W ocenie Izby potwierdził się zawarty w odwołaniu zarzut, że Zamawiający zaniechał
odrzucenia oferty Konsorcjum na podstawie art. 89 ust. 2 pkt 6 pzp – jako zawierającej błąd
w obliczeniu ceny polegający na zastosowaniu niewłaściwej stawki podatku VAT, w tym
przypadku zwolnienia z podatku VAT.
W postępowaniu odwoławczym niesporne było, że zastosowanie w ofercie
Sygn. akt KIO 2084/14

niewłaściwej stawki podatku od towarów i usług mieści się w zakresie podstawy odrzucenia
oferty, o której mowa w art. 89 ust. 2 pkt 6 pzp.
Poza wszelkim sporem była również okoliczność, że zastosowanie przez Konsorcjum
zwolnienia z podatku VAT do całości przedmiotu zamówienia nie było wynikiem omyłki.
Konsorcjum w toku postępowania odwoławczego jako podstawę zwolnienia z podatku
VAT wskazało art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi
na argumentację podnoszoną przez Przystępującego celowe jest przypomnienie, że godnie
z art. 43 ust. 1 pkt 26 tej ustawy zwalnia się od podatku usługi świadczone przez: a) jednostki
objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia
i wychowania, b) uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki
badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym – oraz dostawę towarów
i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
W złożonych Zamawiającemu wyjaśnieniach lider Konsorcjum oświadczył, że jest
zwolniony podmiotowo jako niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego, czyli jako
placówka systemu oświaty. Argument ten został podtrzymany w toku postępowania
odwoławczego, choć Przystępujący jednocześnie stara się abstrahować od tego, co taki
status oznacza, zamiast tego szeroko wywodząc na temat wieloznaczności i pojemności
pojęcia „wykształcenie”. Stanowisko Przystępującego można sprowadza się do twierdzenia,
że jako jednostka systemu oświaty jest zwolniony z podatku VAT w zakresie świadczenia
wszystkich usług, które można zaliczyć do wykształcenia w rozumieniu pedagogicznej
literatury fachowej.
Oczywiste jest, że takie stanowisko jest oderwane od treści art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a,
który posługuje się terminem „jednostka objęta systemem oświaty”, wprost odsyłając
do przepisów o systemie oświaty. Skład orzekający Izby podziela stanowisko Odwołującego,
że skoro zwolnieniem jest objęta jednostka systemu oświaty w zakresie kształcenia
{i wychowania}, zwolnienie może dotyczyć wyłącznie działalności w zakresie kształcenia,
którą dana jednostka objęta systemem oświaty – w tym przypadku niepubliczna placówka
kształcenia ustawicznego – wykonuje w ramach systemu oświaty, w rozumieniu przepisów
o systemie oświaty, a nie każdej działalności, która dotyczy wykształcenia w najszerszym
rozumieniu znaczenia tego terminu, które niewątpliwie jest pojemne.
Zgodnie z art. 2 pkt 3a ustawy o systemie o oświaty, system oświaty obejmuje m.in.
placówki kształcenia ustawicznego. Przy czym, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 16 tej
ustawy, przez kształcenie ustawiczne należy rozumieć kształcenie w szkołach dla dorosłych,
a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach
pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny. Z kolej art. 3 pkt 17 ustawy
definiuje formy pozaszkolne jako formy uzyskiwania i uzupełniania wiedzy, umiejętności
Sygn. akt KIO 2084/14

i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a {czyli
m.in. właśnie w placówkach kształcenia ustawicznego}, a także kwalifikacyjne kursy
zawodowe. Ponieważ w sprawie niesporne było, że usługi stanowiące przedmiot zamówienia
nie stanowią elementu kształcenia zawodowego, w dalszej części rozważań nie ma potrzeby
analizowania tej kwestii.
Ustawa o systemie oświaty zawiera dalsze, bardziej szczegółowe regulacje odnośnie
kształcenia ustawicznego w art. 68a – 68b z rozdziału V Organizacja kształcenia,
wychowania i opieki w szkołach i placówkach publicznych {pomimo takiego tytułu rozdział
zawiera również uregulowania dotyczące placówek niepublicznych}. Zgodnie z art. 68a ust. 1
pkt 2 kształcenie ustawiczne jest organizowane i prowadzone m.in. w publicznych
i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego, z zastrzeżeniem ust. 2 {kwestia ta
została poruszona poniżej}. Art. 68a w ust. 5 zawiera delegację dla Ministra właściwego do
spraw oświaty i wychowania określi, aby określił w drodze rozporządzenia m.in. warunki,
organizację i tryb prowadzenia kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych oraz
rodzaje tych form {pkt 2}, sposoby potwierdzania efektów kształcenia uzyskanych w wyniku
ukończenia kształcenia realizowanego w poszczególnych formach pozaszkolnych {pkt 4} czy
wzory dokumentów wydawanych po ukończeniu kształcenia realizowanego
w poszczególnych formach pozaszkolnych {pkt 5} – uwzględniając możliwość zaliczania
potwierdzonych efektów kształcenia przy podejmowaniu dalszego kształcenia w formach
pozaszkolnych oraz konieczność dostosowania kształcenia ustawicznego do potrzeb
i warunków rynku pracy, zapewnienia dostępności do form kształcenia ustawicznego
umożliwiających przekwalifikowanie się oraz uzyskanie nowych kwalifikacji, a także
włączenia pracodawców w proces kształcenia ustawicznego. Rozporządzenie w sprawie
kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych, jak to opisano w odwołaniu
{z podaniem dokładnej nazwy i miejsca publikacji}, zostało wydane 11 stycznia 2012 r.
Skład orzekający Izby podziela stanowisko Odwołującego, że spośród uregulowanych
w § 3 tego rozporządzenia form pozaszkolnych kształcenia ustawicznego, jedynie ostatnią,
najmniej szczegółowo uregulowaną formę – kursu innego niż kursy: kwalifikacyjny
zawodowy, umiejętności zawodowych, kompetencji ogólnych – można teoretycznie rozważać
jako kategorię obejmującą usługi stanowiące przedmiot zamówienia.
Co istotniejsze jednak dla sprawy, biorąc pod uwagę adekwatnie przywołane
i opisane w odwołaniu dalsze przepisy ww. rozporządzenia , w ocenie składu orzekającego
Izby Odwołujący trafnie wywiódł, że niepodobnym jest, aby usługi objęte przedmiotem
zamówienia uznać za formę mieszczącą się w ramach kształcenia ustawicznego, gdyż taki
kurs nie może być organizowany w sposób dowolny. Placówka kształcenia ustawicznego ma
obowiązek, zgodnie z § 21 rozporządzenia {którego treść adekwatnie przywołano
Sygn. akt KIO 2084/14

w odwołaniu} prowadzenia szczegółowej dokumentacji, zawierającej co najmniej program
nauczania, dziennik zajęć, protokół z przeprowadzonego zaliczenia i ewidencję wydanych
zaświadczeń, których forma została uregulowana w załączniku do rozporządzenia. Sam
program nauczania musi również spełniać szczegółowe kryteria przywołane w odwołaniu
za § 22 rozporządzenia. Skład orzekający Izby podziela stanowisko, że nie przystaje
to do przedmiotu zamówienia, którym jest przygotowanie i przeprowadzenie w zakresie
merytorycznym, organizacyjnym, rekrutacyjnym i promocyjnym 10 wydarzeń rozumianych
jako konferencje i seminaria dotyczące doskonalenia strategii zarządzania oświatą na
poziomie regionalnym i lokalnym dla przedstawicieli samorządu terytorialnego (w obszarach
tematyki: finansowanie oświaty, zarządzanie oświatą, strategie oświatowe samorządów,
edukacja przedszkolna, informacje o stanie realizacji zadań oświatowych, obniżenie wieku
obowiązku szkolnego, decentralizacja oświat, wyzwania współczesnego świata a system
oświaty), a nie przeprowadzenie kursu kształcenia ustawicznego dla osób dorosłych, które
spełniły obowiązek szkolny, w celu uzupełnienia ich wiedzy ogólnej {niesporne było,
że przedmiot zamówienia nie dotyczy dokształcania zawodowego}.
Przystępujący nie kwestionował, że w stosunku do niego – jako jednostki kształcenia
ustawicznego – znajdują zastosowanie przywołane w odwołaniu przepisy ustawy o systemie
oświaty i ww. rozporządzenia wykonawczego. Jednakże według Przystępującego
niedochowanie wymogów określonych w tych przepisach nie powoduje, że wykonywane
przez niego usługi utracą walor kształcenia, a jedynie wpływają na możliwość uzyskania
akredytacji {o której mowa w art. 68b ustawy o systemie oświaty}. W ocenie składu
orzekającego Izby Przystępujący pośrednio potwierdził w ten sposób, że wykonywanie usług
objętych przedmiotem zamówienia nie mieści się w ramach kształcenia ustawicznego,
a w ramach bliżej niesprecyzowanego kształcenia. Tymczasem – jak już to zaznaczono
powyżej – jednostka kształcenia ustawicznego może w formach pozaszkolnych, np. kursach
zapewniać uzyskiwanie i uzupełnienie wiedzy ogólnej osób dorosłych, które spełniły
obowiązek szkolny, a nie prowadzić dowolną działalność, którą można zakwalifikować jako
„kształcenie” według definicji tego terminu w naukach pedagogicznych. Choć w definicji
zamieszczonej w art. 2 pkt 16 wprost nie wpisano, że przedmiotem kształcenia
ustawicznego, którego przedmiotem nie jest kształcenie zawodowe, jest wiedza ogólna,
wynika to jednak pośrednio z art. 1 pkt 8 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym
system oświaty zapewnia w szczególności możliwość uzupełniania przez osoby dorosłe
wykształcenia ogólnego, zdobywania lub zmiany kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych,
co zapewnia właśnie kształcenie ustawiczne. Również w rozporządzeniu wykonawczym
dotyczącym kształcenia ustawicznego mowa jest o kształceniu ogólnym, którego podstawę
programową stanowią przepisy wydane na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy
Sygn. akt KIO 2084/14

o systemie oświaty {zob. definicję zawartą w § 2 pkt 2}. Nawet jeżeli kurs inny niż
kompetencji ogólnych nie musi być prowadzony według programu nauczania
uwzględniającego dowolnie wybraną część podstawy programowej kształcenia ogólnego,
trudno przyjąć, że może odnosić się do treści nie mieszczących się w ramach podnoszenia
przez osoby dorosłe kompetencji w zakresie wiedzy ogólnej.
Wbrew intencji Przystępującego nie stanowi oparcia dla jego stanowiska Statut
niepublicznej placówki oświatowej kształcenia ustawicznego o nazwie Business Center 1
z 15 grudnia 2010 r., z uwzględnieniem zmian uchwalonych 1 stycznia 2012 r., który został
przedstawiony jako dowód w sprawie. Z § 1 statutu wynika, że do placówki znajdują
zastosowanie przepisy ustawy o systemie oświaty, które dotyczą niepublicznych placówek
oświatowych kształcenia ustawicznego, a zatem również przepisy przywołanego powyżej
rozporządzenia w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych. W § 6
statutu wskazano jako cel działania kształcenie osób dorosłych – przez organizowanie
kursów, szkoleń, seminariów, warsztatów, konferencji, spotkań i konsultacji, które dotyczą
dziedzin doskonalenia zawodowego i kształcenia ogólnego, a zatem nie jakiegokolwiek
kształcenia w rozumieniu nauk pedagogicznych. Z kolej wśród licznych {dokładnie
czternastu} i szeroko zakreślonych dziedzin, w których {co prawda m.in.} ma się
specjalizować placówka, żadna nie dotyczy specjalistycznych obszarów tematycznych
zakreślonych jako obszary tematyczne objęte doskonaleniem strategii zarządzania oświatą.
Wobec tego przedmiot zamówienia nie mieści się nawet w ramach statutu ustalonego przez
dyrektora generalnego w osobie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą Business Center 1.
Niczego w tej sytuacji nie zmienia posługiwanie się w statucie specyficzną
terminologią – niewiele mającą wspólnego z ustawą o systemie oświaty, a w szczególności
z jej przepisami dotyczącymi kształcenia ustawicznego, a za to dziwnie zbieżną z używaną
w s.i.w.z. – typu „wydarzenia edukacyjne”, jako zbiorczego określenie dla prowadzonych
form zajęć. Myląca jest również – z punktu widzenia przepisów o systemie oświaty –
terminologiczne dzielenie wiedzy w zakresie każdej z dziedzin wymienionych w § 10
na „wiedzę ogólną” i „wiedzę specjalistyczną” {np. Wiedza ogólna i specjalistyczna z zakresu
znajomości języka polskiego i języków obcych; Wiedza ogólna i specjalistyczna z zakresu
cateringu, gastronomii, florystyki, wizażu, stylizacji i pokrewnych}.Tymczasem, jak już
powyżej to zasygnalizowano, w przepisach ustawy o systemie oświaty kształcenie ogólne
odnosi się do wiedzy i umiejętności, które powinien posiadać uczeń po zakończeniu
określonego etapu edukacyjnego {vide chociażby art. 3 pkt 13b definiujący termin „program
kształcenia ogólnego”, odróżnianego od „programu kształcenia w zawodach” z art. 3 pkt
13c}.
Sygn. akt KIO 2084/14

Warto odnotować, że taki statut nie może mieć dowolnej treści i ulegać zmianom
ad hoc, gdyż zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy o systemie oświaty szkoła lub placówka działa
na podstawie statutu nadanego przez osobę prowadzącą, który według ust. 2 powinien
określać: 1) nazwę, typ szkoły lub cel placówki oraz ich zadania; 2) osobę prowadzącą
szkołę lub placówkę; 3) organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań; 4) organizację
szkoły lub placówki; 5) prawa i obowiązki pracowników oraz uczniów szkoły lub placówki,
w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów szkoły lub placówki;
6) sposób uzyskiwania środków finansowych na działalność szkoły lub placówki; 7) zasady
przyjmowania uczniów do szkoły lub placówki. Placówka działa zatem zgodnie z uprzednio
nadanym statutem, a nie według uzyskanych ad hoc zamówień, które nie dotyczą jej
działalności statutowej. Potwierdza to również § 21 statutu Business Center 1, zgodnie
z którym, cyt. Zmiana statutu nie może dotyczyć istotnych zmian celu Placówki. A przecież
celem tym jest kształcenie dotyczące dziedzin doskonalenia zawodowego i kształcenia
ogólnego, a nie kształcenia jakiegokolwiek. Dodać jeszcze należy, że na mocy art. 83a ust. 1
ustawy o systemie oświaty prowadzenie niepublicznej placówki kształcenia ustawicznego nie
stanowi działalności gospodarczej. Natomiast na mocy art. 82 ust. 1 ustawy o systemie
oświaty założenie szkoły lub placówki niepublicznej wymaga uprzedniego uzyskania wpisu
do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną
do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek. Jednym z elementów
koniecznych dla uzyskania takiego wpisu jest przedstawienie statutu, który nie będzie
sprzeczny z obowiązującym prawem.

W ocenie składu orzekającego Izby argumentacja Przystępującego, w której
akcentował, że Business Center 1 może zajmować się kształceniem w najszerszym tego
słowa rozumieniu, co może obejmować również przedmiot zamówienia, w niezamierzony
sposób odwołuje się do kształcenia ustawicznego realizowanego na podstawie art. 83a ust. 2
ustawy o systemie oświaty. Z przepisu tego wynika, że działalność oświatowa nieobejmująca
prowadzenia placówki {czyli m.in. placówki kształcenia ustawicznego} może być
podejmowana na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.
o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 i 675). Z kolei zgodnie
z art. 68 ust. 4. ustawy o systemie oświaty nie dotyczy ona kształcenia ustawicznego
realizowanego na podstawie art. 83a ust. 2 oraz w formach i na zasadach określonych
w odrębnych przepisach, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Oznacza to,
że takie komercyjne kształcenie ustawiczne może dotyczyć kształcenia w rozumieniu
zaprezentowanym w piśmie Przystępującego, gdyż nie dotyczą go przepisy ustawy
o systemie oświaty, w tym rozporządzenia wykonawczego w sprawie kształcenia
Sygn. akt KIO 2084/14

ustawicznego w formach pozaszkolnych.
Zawartość oferty Konsorcjum zdaje się świadczyć o tym, że jego lider ubiega się
o udzielenie zamówienia właśnie jako przedsiębiorca działający pod firmą Business Center 1
A. K., a nie jako niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego o nazwie Business Center
1. Do oferty nie tylko nie załączono powyżej wspomnianego statutu, ale przede wszystkim
dokumentu potwierdzającego wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu
terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i
placówek. Został za to załączony dokument potwierdzający zarejestrowanie prowadzonej
działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
{CEIDG}.
Oczywiście taka komercyjna działalność w zakresie kształcenia ustawicznego nie
podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o podatku
od towarów i usług, gdyż przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie
kształcenia ustawicznego nie ma przymiotu jednostki objętej systemem oświaty w rozumieniu
przepisów o systemie oświaty.

Przystępujący, pomimo tego, że wbrew jego twierdzeniom zawartym w piśmie
procesowym, uzyskane przez lidera Konsorcjum interpretacje podatkowe nie zostały
załączone do wyjaśnień złożonych Zamawiającemu, co zostało ustalone na początku
rozprawy, nie zdecydował się zgłosić w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych.
Jednak nawet fragmenty zacytowane w piśmie procesowym Przystępującego potwierdzają,
że zwolnienie z podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o podatku
od towarów i usług, dotyczy usług szkoleniowych świadczonych w ramach jednostki objętej
systemem oświaty – placówki kształcenia ustawicznego. Jednocześnie Przystępujący nie
zaprzeczał, że stan faktyczny podlegający ocenie przez organ podatkowy nie obejmował
usług objętych przedmiotem zamówienia. Wobec nieprzedstawienia tych interpretacji
pozostaje niejasne na jakiej podstawie Przystępujący wywodzi, że interpretacje te mają
znaczenie dla niniejszej sprawy, a także powołuje się na gwarancyjną funkcję uzyskanych
w przeszłości, w odmiennym stanie faktycznym, indywidualnych interpretacji podatkowych.

Dodatkowo nie sposób nie zauważyć, że Konsorcjum zastosowało zwolnienie
do całości przedmiotu zamówienia, w którego zakres wchodzą nie tylko usługi szkoleniowo-
edukacyjne {w rozumieniu terminologii klasyfikacji CPV}, ale również usługi hotelarskie
w zakresie noclegów, usługi wyżywienia, a także usługi promocji wydarzeń objętych
przedmiotem zamówienia. Tymczasem w myśl art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od towarów
i usług, m.in. zwolnienie, o którym mowa w ust. 26 nie ma zastosowania do dostawy towarów
Sygn. akt KIO 2084/14

lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli: nie są one
niezbędne do wykonania usługi podstawowej, nawet zwolnionej zgodnie z ust. 26 lub ich
głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne
wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego
zwolnienia.

Mając powyższe na uwadze, Izba stwierdziła, że naruszenie przez Zamawiającego
art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych miało wpływ na wynik
prowadzonego przez niego postępowania o udzielenie zamówienia, wobec czego – działając
na podstawie art. 192 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 i art. 186 ust. 6 pkt 4 lit. b ustawy pzp w związku z § 3 pkt 1
i 2 i § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) –
obciążając Przystępującego tymi kosztami, na które złożył się wpis uiszczony przez
Odwołującego oraz jego uzasadnione koszty w postaci, po pierwsze – wynagrodzenia
pełnomocnika, które uwzględniono w kwocie 3600 zł, na podstawie rachunku złożonego
do zamknięcia rozprawy, po drugie – kosztów dojazdu na wyznaczone posiedzenie Izby,
które uwzględniono w kwocie 127 zł, na podstawie biletu kolejowego złożonego do
zamknięcia rozprawy.


Przewodniczący: …………………………