Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 134/04
POSTANOWIENIE
Dnia 4 marca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie ze skargi (…) Zakładu Ubezpieczeń S.A., Inspektoratu w J. o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 5
lipca 2002 r., sygn. akt II Ca (…) w sprawie z powództwa L. C. przeciwko (…) Zakładowi
Ubezpieczeń S.A., Inspektoratowi w J. i M. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 marca 2005 r.,
zażalenia (…) Zakładu Ubezpieczeń S.A., Inspektoratu w J. na postanowienie Sądu
Okręgowego w K. z dnia 14 października 2004 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 października 2004 r. Sąd Okręgowy w
K. odrzucił skargę (…) Zakładu Ubezpieczeń S.A. Inspektoratu w J. o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 5
lipca 2002 r. oddalającego apelację tego pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w C.
z dnia 24 lipca 2001 r. Wyrokiem tym zasądzono od pozwanego (…) Zakładu
Ubezpieczeń S.A. w W. Inspektorat w J. i pozwanego M. S. na rzecz powódki L. C.
kwotę 15 000 zł, z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku.
We wniosku z dnia 27 lipca 2002 r. o wstrzymanie wykonalności orzeczenia
pozwany (…) Zakład Ubezpieczeń podniósł, że już po wydaniu wyroku przez Sąd
2
drugiej instancji wyłoniła się okoliczność, że sprawca wypadku M. S., w którym zginęła
matka powódki, miał ubezpieczony samochód nie u pozwanego lecz w Towarzystwie
Ubezpieczeniowym "W.(…)" S.A. w K.
Kasacja pozwanego (…) Zakładu Ubezpieczeń S.A., w której także podniósł, że
wcześniej nieznany był mu fakt, iż sprawca wypadku nie był u niego ubezpieczony,
została odrzucona postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2003 r., ze
względu na brak przedstawienia w skardze okoliczności uzasadniających jej
rozpoznanie.
Odpis tego postanowienia został doręczony skarżącemu w dniu 5 maja 2003 r. W
skardze o wznowienie, która wpłynęła do Sądu Okręgowego w dniu 16 maja 2003 r. (…)
Zakład Ubezpieczeń S.A., powołując się na podstawę wznowienia określoną wart. 403 §
2 k.p.c. podniósł, że dopiero po zapadnięciu wyroku w Sądzie drugiej instancji wykrył
fakt, że sprawca wypadku był ubezpieczony u innego ubezpieczyciela.
Według oceny Sądu Okręgowego skargę należało odrzucić, gdyż nie został
zachowany trzymiesięczny termin do jej wniesienia (art. 407 k.p.c.). Podniósł, że wyrok
tego Sądu z dnia 5 lipca 2002 r. uprawomocnił się w dniu 9 września 2002 r., skoro jego
odpis z uzasadnieniem został doręczony skarżącemu w dniu 8 sierpnia 2002 r. Z
powołaniem się na judykaturę wskazał, że wniesienie środka odwoławczego lub innego
środka zaskarżenia po upływie terminu lub niedopuszczalnego z innych przyczyn nie ma
wpływu na datę uprawomocnienia się orzeczenia. Nie jest nią dzień wydania, czy też
data prawomocności postanowienia odrzucającego ten środek, lecz pierwszy dzień po
upływie terminu do jego wniesienia (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 marca
1993 r. I CRN 19/93, OSNCP 1993, nr 11, poz. 250, z dnia 8 sierpnia 1995, II CRN
83/95, OSNC 1995, nr 11, poz. 167 i z dnia 26 września 1995, III CKN 3/96, OSNC
1997, nr 2, poz. 22).
W zażaleniu (…) Zakład Ubezpieczeń S.A. wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trzeba zgodzić się ze skarżącym, że dopóty dopóki wyrok się nie uprawomocnił
brak było podstawy do wystąpienia ze skargą o wznowienie postępowania, co wynika
wprost z treści art. 399 § 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy wyraził rzeczywiście też pogląd, że dopiero od dnia w którym
strona (a nie jej pełnomocnik) dowiedziała się o podstawie wznowienia, należy liczyć
trzymiesięczny termin przewidziany wart. 407 k.p.c. Termin do złożenia skargi o
3
wznowienie postępowania rozpoczyna swój bieg od dnia, w którym stało się możliwe jej
złożenie (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZ
99/01 niepubl. i z dnia 25 stycznia 1967 r., OSPiKA 1968, nr 9, poz. 198).
W rozpoznawanej sprawie występował jednak inny problem, a mianowicie, czy
skarga została oparta na ustawowej podstawie wznowienia. Nowe okoliczności
faktyczne lub środki dowodowe, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy to takie
fakty, z których strona nie mogła skorzystać w postępowaniu prawomocnie
zakończonym. Wykrycie okoliczności faktycznych lub dowodów w rozumieniu art. 403 §
2 k.p.c. dotyczy faktów i środków dowodowych, które poza przesłanką ich nieujawnienia
w postępowaniu prawomocnie zakończonym powinny być dla strony skarżącej
"nieujawnialne". Przepis ten obejmuje fakty nieujawnialne albo stronie nieznane i dla niej
niedostępne. Fakty natomiast ujawnialne czyli, te, które strona powinna znać, tj. miała
możliwość dostępu do nich nie są objęte hipotezą tego przepisu.
W omawianym wypadku skarżący powinien oczywiście sprawdzić, czy sprawca
figuruje w wykazie ubezpieczonych. Należało więc przyjąć, że podniesione okoliczności
faktyczne nie stanowiły nowości objętych hipotezą art. 403 § 2 k.p.c.
Skarga zatem jako nie oparta na ustawowej podstawie wznowienia musiała ulec
odrzuceniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I Gl
122/67, OSNGP 1968, nr 8-9, poz. 154).
Z tych względów zażalenie uległo oddaleniu (art. 39814
k.p.c. w zw. art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c. oraz art. 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy
- Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - prawo o ustroju sądów powszechnych,
Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98).

III CZ 134/04

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia