Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CK 651/04
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 15 kwietnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
w sprawie z powództwa Banku P.(…) S.A. II Oddział Centrum w P.
przeciwko S. Ł., M. A., I. Ł. i A. Ł.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 15 kwietnia 2005 r.,
kasacji pozwanych od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 18 czerwca 2004 r., sygn.
akt IV Ca (…),
uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie przed Sądem Okręgowym w P. i
przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 18 czerwca 2003 r., wydanym w składzie
jednego sędziego w związku z rozpoznaniem sprawy według przepisów o postępowaniu
odrębnym uproszczonym, oddalił apelację pozwanych od wyroku Sądu Rejonowego w
P., na podstawie którego utrzymany został nakaz zapłaty zobowiązujący pozwanych do
2
solidarnego zapłacenia stronie powodowej kwoty 28.962,11 zł z odsetkami – z tytułu
niespłaconego kredytu. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy przyznał, że „sprawa nie
należy do postępowania uproszczonego ze względu na wartość przedmiotu sprawy,
wydanie wyroku nastąpiło z rażącym naruszeniem przepisów postępowania
skutkujących nieważnością”.
Rozpoznając kasację opartą na podstawie naruszenia przepisów postępowania –
art. 367 § 3, art. 375, 387 i 5051
k.p.c.,
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Katalog spraw rozpoznawanych według przepisów o postępowaniu odrębnym
uproszczonym ukształtowany został za pomocą dwóch kryteriów: przedmiotowego i
wartościowego. Według pierwszego z nich, w postępowaniu uproszczonym
rozpoznawane sąd sprawy o roszczenia wynikające z umów, natomiast zgodnie z
drugim kryterium w sprawach tych wartość przedmiotu sporu nie może przekraczać
pięciu tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia wynikające z rękojmi, gwarancji
jakości lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej,
jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty (art. 5051
pkt 1 k.p.c. w
brzmieniu obowiązującym do dnia 4 lutego 2005 r.).
Kryterium wartościowe wyłączone zostało w odniesieniu do roszczeń: 1) o zapłatę
czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę, 2) o zapłatę opłat z
tytułu korzystania z mieszkań w spółdzielniach mieszkaniowych. W sprawach tych nie
ma ograniczenia wartości przedmiotu sporu.
Rozpoznawana sprawa spełnia jedynie kryterium przedmiotowe, bowiem
roszczenie wynika z umowy, nie spełnia natomiast kryterium wartościowego, skoro
przedmiotem sporu jest kwota 28.962,11 zł. Sąd Okręgowy nie powinien więc rozpoznać
jej według przepisów o postępowaniu uproszczonym, tj. na posiedzeniu niejawnym i w
składzie jednego sędziego (art. 50510
§ 1 i 2 k.p.c.), lecz w składzie trzech sędziów i na
rozprawie (art. 367 § 3 i art. 375 k.p.c.). Popełnione przez Sąd Okręgowy uchybienia
spowodowały, że sprawa rozpoznana została w warunkach nieważności, bowiem skład
sądu był niewłaściwy (art. 379 pkt 4 k.p.c.), a skarżący na skutek rozpoznania sprawy na
posiedzeniu niejawnym pozbawieni zostali możności obrony swych praw (art. 379 pkt 6
k.p.c.).
Z przytoczonych względów należało uchylić zaskarżony wyrok, znieść
postępowanie przed Sądem Okręgowym i przekazać sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania (art. 39313
§ 1 w zw. z art. 396 § 2 i art. 39319
k.p.c. oraz art. 3
3
ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego
oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98).