II CZ 49/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:20-10-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 49/05
POSTANOWIENIE
Dnia 10 czerwca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
w sprawie z powództwa I. S. i L. S.
przeciwko Z. K.
o ustalenie nieważności umowy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie
Cywilnej w dniu 10 czerwca 2005 r., zażalenia powodów na postanowienie Sądu
Okręgowego w P. z dnia 7 grudnia 2004 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2004 r. Sąd Okręgowy odrzucił kasację
powodów od wyroku tego Sądu z dnia 4 lutego 2004 r. z tej przyczyny, że wpis od
kasacji został uiszczony po terminie przewidzianym w art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 13
czerwca 1967 r., o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze
zm.).
W zażaleniu na to postanowienie powodowie podnosili zarzut naruszenia art.
39318
w zw. z art. 380 k.p.c. i wnosili o uchylenie tego postanowienia, ewentualnie – z
ostrożności procesowej - o zmianę postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 10
września 2004 r., zawierającego oddalenie wniosku powodów o zwolnienie ich od
kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym. W ocenie skarżących, wspomniane
postanowienie o kosztach miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
W zażaleniu powodów stwierdzono to, że wpis od kasacji został uiszczony na
rachunek Sądu Okręgowego w dniu 29 września 2004 r., przy czym wpłaty dokonano w
„punkcie przyjmowania opłat prowadzonym przez agenta Banku S.A. o/o K.”. Dokonanie
takiej wpłaty potwierdza kserokopia dokumentowego polecenia przelewu (z pieczęcią
punktu przyjmowania opłat, bez podpisu zlecającego). Z załączonych do akt sprawy
dokumentów wynika to, że w dokonaniu wpłaty wpisu na rachunek bankowy Sądu
Okręgowego pośredniczył podmiot o nazwie „F.(…)”- K. G. i po dokonaniu przez
powodów wpłaty na rzecz tego podmiotu pośredniczącego, podmiot ten następnie
dokonał przelewu na rachunek bankowy Sądu Okręgowego z własnego rachunku
bankowego (wydruk komputerowy obrazujący dokonywanie przelewu). W „Regulaminie
wewnętrznym” Firmy Handlowo-Usługowej, regulującym niewątpliwie treść
porozumienia, zawartego między powodami i tym partnerem, przewidziano sposób,
terminy „realizacji wpłat” na rzecz kontrahentów („wpłaty realizowane są do dwóch
roboczych nie licząc dnia wpłaty”; „datownik na dowodzie wpłaty jest tylko informacją o
przyjęciu wpłaty do realizacji”). Podmiot pośredniczący dokonał wpłaty na rachunek
Sądu Okręgowego w dniu 1 października 2004 r.). Nie było uzasadnionych podstaw do
stwierdzenia, że wspomniany podmiot stanowił element struktury organizacyjnego
banku prowadzącego rachunek Sądu Okręgowego. W tej sytuacji Sąd Okręgowy
prawidłowo przyjął, że wpis od kasacji został wniesiony już po terminie (termin ten
upłynął z dniem 30 września 2004 r.).
W związku z tym za bezpodstawny należy uznać zarzut skarżących, że
uiszczenie wpisu nastąpiło już w dniu 29 września 2004 r., tj. w dniu dokonania wpłaty
podmiotowi o nazwie Firma Handlowo-Usługowa, ponieważ sposób księgowania
(rozliczeń wewnętrznych)wpłat na rachunek Sądu Okręgowego nie powinien mieć
żadnego wpływu w zakresie dochowania terminu przez powodów. Opłaty sądowe mogą
być, oczywiście, uiszczane także na rachunek bankowy właściwego sądu przy
wykorzystaniu różnych form bankowych rozliczeń pieniężnych (§ 1 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 1981 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat
sądowych w sprawach cywilnych; Dz. U. Nr 21, poz.107 ze zm.). W judykaturze Sądu
Najwyższego ukształtował się pogląd, zgodnie z którym w razie uiszczenia opłaty
sądowej przelewem, za dzień jej uiszczenia uznaje się dzień przyjęcia polecenia
przelewu przez bank, w którym zlecający ma swój rachunek, jeżeli przelew w dniu jego
przyjęcia lub w terminie do uiszczenia opłaty miał pokrycie na rachunku zleceniodawcy.
Nie ma wówczas znaczenia to, kiedy bank faktycznie wykonał polecenie przelewu (por.
3
przede wszystkim uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia
2004 r., II CZ 38/04, OSNC 2005, z. 5, poz. 84, s. 68). Jak wskazano wcześniej,
powodowie przy wnoszeniu wpisu od kasacji posłużyli się podmiotem pośredniczącym
między nimi i bankiem prowadzącym rachunek bankowy Sądu Okręgowego. Ponoszą
zatem ryzyko skorzystania z usług takiego pośrednika. W związku z tym należy
stwierdzić, że dniem dokonania opłaty sądowej, płaconej za pośrednictwem podmiotu
nie będącego bankiem i w wykonaniu umowy z tym podmiotem, nie jest dzień
powierzenia temu podmiotowi funduszy niezbędnych do uiszczenia opłaty sądowej.
Decydujące znaczenie ma wówczas data uznania rachunku bankowego prowadzonego
dla właściwego sądu.
Nie można uznać za uzasadnione zarzuty dotyczące bezpodstawności oddalenia
wniosku powodów o zwolnienie ich od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym,
podniesione – jak zaznaczono – jedynie z ostrożności procesowej. W zażaleniu
powodowie stwierdzają ogólnie to, że Sąd Okręgowy „niewłaściwie ocenił ich sytuację
materialną i osobistą”. Brak jest jednak przekonywających, skonkretyzowanych zarzutów
co do tego, na czym ta nieprawidłowość oceny w istocie miałaby polegać.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powodów jako
nieuzasadnione (art. 3941
§ 3 i art. 39810
).
POSTANOWIENIE
Dnia 10 czerwca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak
w sprawie z powództwa I. S. i L. S.
przeciwko Z. K.
o ustalenie nieważności umowy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie
Cywilnej w dniu 10 czerwca 2005 r., zażalenia powodów na postanowienie Sądu
Okręgowego w P. z dnia 7 grudnia 2004 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2004 r. Sąd Okręgowy odrzucił kasację
powodów od wyroku tego Sądu z dnia 4 lutego 2004 r. z tej przyczyny, że wpis od
kasacji został uiszczony po terminie przewidzianym w art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 13
czerwca 1967 r., o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze
zm.).
W zażaleniu na to postanowienie powodowie podnosili zarzut naruszenia art.
39318
w zw. z art. 380 k.p.c. i wnosili o uchylenie tego postanowienia, ewentualnie – z
ostrożności procesowej - o zmianę postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 10
września 2004 r., zawierającego oddalenie wniosku powodów o zwolnienie ich od
kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym. W ocenie skarżących, wspomniane
postanowienie o kosztach miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
W zażaleniu powodów stwierdzono to, że wpis od kasacji został uiszczony na
rachunek Sądu Okręgowego w dniu 29 września 2004 r., przy czym wpłaty dokonano w
„punkcie przyjmowania opłat prowadzonym przez agenta Banku S.A. o/o K.”. Dokonanie
takiej wpłaty potwierdza kserokopia dokumentowego polecenia przelewu (z pieczęcią
punktu przyjmowania opłat, bez podpisu zlecającego). Z załączonych do akt sprawy
dokumentów wynika to, że w dokonaniu wpłaty wpisu na rachunek bankowy Sądu
Okręgowego pośredniczył podmiot o nazwie „F.(…)”- K. G. i po dokonaniu przez
powodów wpłaty na rzecz tego podmiotu pośredniczącego, podmiot ten następnie
dokonał przelewu na rachunek bankowy Sądu Okręgowego z własnego rachunku
bankowego (wydruk komputerowy obrazujący dokonywanie przelewu). W „Regulaminie
wewnętrznym” Firmy Handlowo-Usługowej, regulującym niewątpliwie treść
porozumienia, zawartego między powodami i tym partnerem, przewidziano sposób,
terminy „realizacji wpłat” na rzecz kontrahentów („wpłaty realizowane są do dwóch
roboczych nie licząc dnia wpłaty”; „datownik na dowodzie wpłaty jest tylko informacją o
przyjęciu wpłaty do realizacji”). Podmiot pośredniczący dokonał wpłaty na rachunek
Sądu Okręgowego w dniu 1 października 2004 r.). Nie było uzasadnionych podstaw do
stwierdzenia, że wspomniany podmiot stanowił element struktury organizacyjnego
banku prowadzącego rachunek Sądu Okręgowego. W tej sytuacji Sąd Okręgowy
prawidłowo przyjął, że wpis od kasacji został wniesiony już po terminie (termin ten
upłynął z dniem 30 września 2004 r.).
W związku z tym za bezpodstawny należy uznać zarzut skarżących, że
uiszczenie wpisu nastąpiło już w dniu 29 września 2004 r., tj. w dniu dokonania wpłaty
podmiotowi o nazwie Firma Handlowo-Usługowa, ponieważ sposób księgowania
(rozliczeń wewnętrznych)wpłat na rachunek Sądu Okręgowego nie powinien mieć
żadnego wpływu w zakresie dochowania terminu przez powodów. Opłaty sądowe mogą
być, oczywiście, uiszczane także na rachunek bankowy właściwego sądu przy
wykorzystaniu różnych form bankowych rozliczeń pieniężnych (§ 1 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 1981 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat
sądowych w sprawach cywilnych; Dz. U. Nr 21, poz.107 ze zm.). W judykaturze Sądu
Najwyższego ukształtował się pogląd, zgodnie z którym w razie uiszczenia opłaty
sądowej przelewem, za dzień jej uiszczenia uznaje się dzień przyjęcia polecenia
przelewu przez bank, w którym zlecający ma swój rachunek, jeżeli przelew w dniu jego
przyjęcia lub w terminie do uiszczenia opłaty miał pokrycie na rachunku zleceniodawcy.
Nie ma wówczas znaczenia to, kiedy bank faktycznie wykonał polecenie przelewu (por.
3
przede wszystkim uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia
2004 r., II CZ 38/04, OSNC 2005, z. 5, poz. 84, s. 68). Jak wskazano wcześniej,
powodowie przy wnoszeniu wpisu od kasacji posłużyli się podmiotem pośredniczącym
między nimi i bankiem prowadzącym rachunek bankowy Sądu Okręgowego. Ponoszą
zatem ryzyko skorzystania z usług takiego pośrednika. W związku z tym należy
stwierdzić, że dniem dokonania opłaty sądowej, płaconej za pośrednictwem podmiotu
nie będącego bankiem i w wykonaniu umowy z tym podmiotem, nie jest dzień
powierzenia temu podmiotowi funduszy niezbędnych do uiszczenia opłaty sądowej.
Decydujące znaczenie ma wówczas data uznania rachunku bankowego prowadzonego
dla właściwego sądu.
Nie można uznać za uzasadnione zarzuty dotyczące bezpodstawności oddalenia
wniosku powodów o zwolnienie ich od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym,
podniesione – jak zaznaczono – jedynie z ostrożności procesowej. W zażaleniu
powodowie stwierdzają ogólnie to, że Sąd Okręgowy „niewłaściwie ocenił ich sytuację
materialną i osobistą”. Brak jest jednak przekonywających, skonkretyzowanych zarzutów
co do tego, na czym ta nieprawidłowość oceny w istocie miałaby polegać.
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powodów jako
nieuzasadnione (art. 3941
§ 3 i art. 39810
).