Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 61/05
POSTANOWIENIE
Dnia 14 czerwca 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
SSN Tadeusz Żyznowski
w sprawie z powództwa "G.(…)" Spółki z o.o. w L.
przeciwko B. N.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 czerwca 2005 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego w L. z dnia 31 marca 2005 r.,
sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 31 marca 2005 r. Sąd Okręgowy w L. odrzucił skargę B.
N. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku tego Sądu z dnia 29
grudnia 2004 r. [sygn. akt II Ca (…)]. Wyrokiem tym oddalona została apelacja pozwanej
B. N. w sprawie o zapłatę kwoty 2 008,17 zł za sprzedany towar.
Przyczyną odrzucenia skargi było nieuzupełnienie jej w oznaczonym terminie (art.
4246
§ 3 k.p.c.). Skarżąca nie przedłożyła mianowicie pełnomocnictwa upoważniającego
pełnomocnika (radcę prawnego) do jej reprezentowania w sprawie wywołanej skargą.
W zażaleniu skarżąca zarzuciła, że w aktach sprawy o zapłatę znajduje się
pełnomocnictwo procesowe upoważniające tego samego pełnomocnika do
reprezentowania jej „we wszystkich instancjach sądowych”, a więc również w sprawie ze
2
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, w której nie
istnieje obowiązek złożenia nowego pełnomocnictwa (art. 424 § 1 i 2 k.p.c.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje przymus adwokacko-
radcowski, obejmujący również postępowanie o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia (art. 871
§ 1 k.p.c.). Zaniechanie obowiązku dołączenia do
skargi pełnomocnictwa (art. 89 § 1 k.p.c. i art. 126 § 3 k.p.c. w związku z art. 4245
§ 2
k.p.c.) polega rygorowi przewidzianemu w art. 4246
§ 2 i 3 k.p.c. Sąd Okręgowy
dostosował się do tych ustawowych wymagań.
Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia (art. 4241
- 42412
k.p.c.) nie jest kontynuacją postępowania zakończonego
prawomocnie kwestionowanym orzeczeniem sądu drugiej instancji, a wyjątkowo –
pierwszej instancji (art. 4241
§ 1 i 2 k.p.c.). Skarga ta nie jest nawet nadzwyczajnym
środkiem zaskarżenia, takim jak skarga kasacyjna i skarga o wznowienie postępowania,
gdyż nie zmierza do zmiany bądź uchylenia kwestionowanego orzeczenia (przewidziana
w art. 42411
§ 3 k.p.c. sytuacja ma charakter zupełnie wyjątkowy). Jest to nowy,
nieznany dotąd, nadzwyczajny środek umożliwiający skuteczne dochodzenie roszczenia
odszkodowawczego od Skarbu Państwa za niezgodną z prawem działalność
orzeczniczą sądu jako organu władzy publicznej (art. 417 § 1 k.c.). Realizacja
roszczenia odszkodowawczego następuje dwufazowo. Pierwszą fazę inicjuje omawiana
skarga i jest to „właściwe postępowanie” dla stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia (art. 4171
§ 2 k.c.), a wyrok uwzględniający skargę stanowi
niezbędny prejudykat do dochodzenia roszczenia odszkodowawczego.
Postępowanie wywołane skargą ma charakter kontrolny i w tym znaczeniu jest
związane ze sprawą poddaną kontroli. Prowadzone jest jednak wyłącznie na użytek
roszczenia odszkodowawczego i w istocie jest składnikiem postępowania
odszkodowawczego sensu largo (art. 417 k.c. w związku z art. 4171
§ 2 k.c.). Z tej
przyczyny sprawa o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
jest sprawą odrębną wobec sprawy zakończonej prawomocnie tym orzeczeniem.
Sprawa ze skargi kreuje w rzeczywistości inna tożsamość zainteresowanych stron;
czynną procesowo jest tu strona skarżąca, a bierną – powinien być Skarb Państwa.
Należy w konsekwencji uznać, że umocowanie adwokata lub radcy prawnego do
reprezentowania strony skarżącej w sprawie o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie może wynikać z treści pełnomocnictwa udzielonego temu
3
pełnomocnikowi w sprawie zakończonej prawomocnie orzeczeniem kwestionowanym w
skardze.
Zażalenie jako nieuzasadnione podlega więc oddaleniu (art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).