Sygn. akt III CZ 65/05
POSTANOWIENIE
Dnia 4 sierpnia 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
w sprawie z wniosku Z. N.
przy uczestnictwie G. N., S. N., M. P., M. Ł., Z. Ł. i Spółki D.(…) we wsi W. o
ustanowienie drogi koniecznej, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie
Cywilnej w dniu 4 sierpnia 2005 r., zażalenia uczestnika G. N. na postanowienie Sądu
Okręgowego w Z. z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt I Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2005 r. Sąd Okręgowy w Z. odrzucił kasację
uczestnika postępowania G. N. od postanowienia tego Sądu z dnia 27 stycznia 2005 r.
dotyczącego ustanowienia drogi koniecznej stwierdzając, że została wniesiona przez
adwokata bez uiszczenia stałej opłaty sądowej.
Zażalenie pełnomocnika uczestnika na to postanowienie, wniesione także bez
uiszczenia wpisu sądowego, zostało odrzucone przez Sąd Okręgowy w Z. zaskarżonym
postanowieniem z dnia 17 maja 2005 r. ze wskazaniem, iż zażalenie to podlega opłacie
ułamkiem wpisu stałego w wysokości 1/5 tego wpisu, co stanowi także wpis stały w
rozumieniu art. 17 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a zatem nie
uiszczenie tego wpisu przez adwokata prowadzi do odrzucenia zażalenia.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pełnomocnik uczestnika zarzucił, iż
odrzucenie oczywiście uzasadnionej kasacji i zażalenia z powodu drobnych braków
2
formalnych wywołanych chorobą adwokata i przez niego uzupełnionych, narusza prawo,
przeczy względom słuszności i zamyka uczestnikowi drogę do dochodzenia swoich racji
w postępowaniu sądowym. Wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z uwagi na to, że zaskarżone kasacją orzeczenie zapadło przed dniem 6 lutego
2005 r., do złożenia (i rozpoznania) kasacji stosuje się, zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 22
grudnia 2004 r. o zmianie ustawy- kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - prawo
o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98), przepisy kodeksu
postępowania cywilnego w brzmieniu sprzed nowelizacji.
Zażalenie jest oczywiście bezzasadne. Zgodnie z wymogami procedury cywilnej,
każdy środek odwoławczy musi spełniać określone wymagania formalne, których brak
wywołuje wskazane w ustawie skutki procesowe. Jednym z takich wymogów,
uregulowanych w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (j.t: Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 88 ze zm.) jest obowiązek uiszczenia
opłaty sądowej od wnoszonego środka odwoławczego. Zgodnie z art. 17 tej ustawy, nie
uiszczenie przez wnoszącego środek zaskarżenia adwokata lub radcy prawnego wpisu
stałego pobieranego od tego środka, powoduje jego odrzucenie wprost, bez wzywania
do usunięcia tego braku. Przepis ten ma na celu przyspieszenie i uproszczenie
postępowania międzyinstancyjnego i jest wyrazem przekonania ustawodawcy, że od
profesjonalnego pełnomocnika procesowego można wymagać znajomości przepisów
prawa ustalających stałe wpisy sądowe w określonych sprawach i uiszczenia takiego
wpisu przy wnoszeniu środka odwoławczego, bez uprzedniego wezwania
przewodniczącego do uzupełnienia braku fiskalnego. Zgodnie z utrwalonym
stanowiskiem Sądu Najwyższego, wniesienie przez adwokata lub radcę prawnego
nieopłaconego zażalenia, od którego pobiera się ułamkową część wpisu stałego, także
podlega odrzuceniu, bez wzywania do uiszczenia opłaty (porównaj między innymi
uchwałę tego Sądu z dnia 13 września 2000 r. III CZP 34/00, OSNC 2001/1/4).
Odrzucenie środka odwoławczego z powodu nie sprostania przez adwokata
powyższym wymaganiom, nie może w żadnym wypadku uzasadniać zarzutu
pozbawienia strony możliwości dochodzenia swych racji w postępowaniu w drugiej
instancji, jak również naruszenia prawa i względów słuszności. Stawianie takiego
zarzutu przez adwokata, który uchybił swoim obowiązkom ustawowym i z naruszeniem
art. 17 uksc nie uiścił wpisu stałego od wnoszonego środka odwoławczego oraz
określanie tego uchybienia jako „drobnego uchybienia formalnego”, które nie powinno
3
prowadzić do odrzucenia środka odwoławczego i powoływanie się na późniejsze
uzupełnienie tego braku - musi być uznane za pozbawione jakiejkolwiek podstawy
prawnej i świadczące o pomijaniu przez skarżącego podstawowych zasad odnoszących
się do regulacji prawnych dotyczących środków odwoławczych.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.