XVII AmE 79/11
Decyzją z dnia 1 marca 2011 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (zwany dalej „Prezesem URE”) na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 8 i ust. 2 oraz art. 33 ust. 9 pkt 3 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz.U. z 2006 r. Nr 169, poz. 1199 ze zm. dalej jako „ustawa o biopaliwach”) oraz art. 104 k.p.a. w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm. dalej jako „Pe”) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy F. K.prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) orzekł naruszenie art. 30 ust. 1 ustawy o biopaliwach w ten sposób, że przedsiębiorca nie złożył Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdania kwartalnego za drugi kwartał 2010 roku i za opisane działanie wymierzył przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 5 000,00 zł.
(decyzja Nr (...)z dnia 1 marca 2011 r., k. 4 – 7).
Odwołaniem z dnia 23 marca 2011 roku F. K. (zwany dalej „odwołującym”, „przedsiębiorcą”) zaskarżył decyzję w całości zarzucając „wymierzenie nadmiernej wysokości kary za drobne uchybienie spowodowane brakiem doświadczenia i mylącą wykładnię pojęć – wytwórca i producent użytych w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych”.
W odwołaniu przedsiębiorca potwierdził naruszenie przepisu art. 30 ust. 1 ustawy o biopaliwach ze względu na wadliwe rozumienie terminów „producent”/”wytwórca”. W ocenie odwołującego art. 33 ust. 1 pkt 8 ustawy nie zawiera normy bezwzględnie obowiązującej i organ mógł zastosować pouczenie zamiast kary pieniężnej. Wymierzona kara jest niewspółmierna do popełnionego zaniedbania.
Powołując się na powyższy zarzut odwołujący wnosił o uchylenie wymierzonej kary.
(odwołanie, k. 8-9).
W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wnosił o jego oddalenie podnosząc, że art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o biopaliwach definiuje kto jest wytwórcą, obowiązek przekazywania sprawozdań określa art. 30 ust. 1 ustawy o biopaliwach a art. 33 ust. 1 pkt 8 stanowi o karze za uchybienie obowiązku, której wymiar wskazuje art. 33 ust. 9 pkt 3 ustawy o biopaliwach.
(odpowiedź na odwołanie, k. 18-19).
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
26 lutego 2010 roku F. K. została udzielona koncesja na wytwarzanie paliw ciekłych na okres od 5 marca 2010 roku do dnia 31 grudnia 2025 roku. Przedmiotem działalności objętej koncesją była wykonywana przez koncesjonariusza zawodowo, we własnym imieniu w sposób zorganizowany i ciągły, zarobkowa działalność gospodarcza polegająca na wytwarzaniu estru stanowiącego samoistne paliwo w procesie realizowanym w warunkach bezciśnieniowych (…). Zgodnie z pkt 2.4.4. koncesji koncesjonariusz był obowiązany przekazywać Prezesowi URE sprawozdania, o których mowa w ustawie o biopaliwach.
(koncesja –decyzja (...), k. 35).
F. K. (...)widniał pod poz. 52 w rejestrze wytwórców według stanu na 30 czerwca 2010 r. prowadzonego zgodnie z art. 4 ust.2 ustawy o biopaliwach przez (...).
(rejestr wytwórców, k. 1 – 10 akt administracyjnych).
Za (...)kwartał 2010 roku F. K. (...)złożył sprawozdanie (...)obowiązujące producentów. W dziale 2 „ilość wytworzonych paliw ciekłych i biopaliw ciekłych” podana została ilość biopaliwa ciekłego „ester stanowiący samoistne paliwo metylowy kwasów tłuszczowych”.
(sprawozdanie(...), k. 11 – 17 akt administracyjnych).
Ze względu na błąd w poz. 306 sprawozdania, przedsiębiorca złożył jego korektę oraz jednocześnie przesłał sprawozdanie (...) obowiązujące wytwórców.
(sprawozdanie (...), k. 20-27 akt administracyjnych).
15 października 2010 r. Prezes URE zawiadomił o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy (...) (...)w związku z niezłożeniem w terminie Prezesowi URE sprawozdania kwartalnego o którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o biopaliwach za drugi kwartał 2010 r. Wytwórcy są bowiem obowiązani do przekazywania w terminie 45 dni po zakończeniu kwartału Prezesowi URE oraz (...)sprawozdań kwartalnych sporządzonych na podstawie faktur VAT lub innych dokumentów zawierających informacje określone w powołanym przepisie. Przedsiębiorca nie złożył wymaganego sprawozdania za drugi kwartał 2010 r. w terminie 45 dni po zakończeniu tego kwartału, tj. do dnia 14 sierpnia 2010 r.
(zawiadomienie z dnia 15.10.2010 r., k. 29 akt administracyjnych).
Sprawozdanie (...) F. K. (...)złożył 16 sierpnia 2010 r. (korektę 23 sierpnia 2010 r.)
(kserokopia dowodu nadania, k. 36 akt administracyjnych).
Decyzją z dnia 1 marca 2011 roku Prezes URE wymierzył F. K. (...)karę pieniężną w wysokości 5 000,00 zł.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Kara pieniężna została nałożona stosownie do art. 33 ust. 1 pkt 8 ustawy o biopaliwach w wysokości określonej art. 33 ust. 2 ustawy i wynosiła 5.000 zł.
Przesłanką nałożenia kary jest: (i) brak złożenia w terminie sprawozdania kwartalnego (ii) sprawozdania, o którym mowa w art. 30 ust. 1 lub 2 ustawy.
Pierwsze sprawozdanie dotyczy wytwórców (art. 30 ust. 1) i są oni obowiązani do przekazywania, w terminie do 45 dni po zakończeniu kwartału, Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki oraz Prezesowi Agencji Rynku Rolnego sprawozdań kwartalnych sporządzonych na podstawie faktur VAT lub innych dokumentów, zawierających informacje dotyczące:
1) ilości i rodzajów:
a) surowców użytych do wytworzenia biokomponentów, ze wskazaniem surowców pozyskanych na podstawie umów kontraktacji i dostawy, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 1 i 2, oraz z produkcji własnej,
b) wytworzonych biokomponentów, ze wskazaniem biokomponentów wytworzonych z surowców pozyskanych na podstawie umów kontraktacji i dostawy, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 1 i 2, oraz z produkcji własnej,
c) biokomponentów wprowadzonych do obrotu, ze wskazaniem ich nabywców, w tym sprzedanych producentom biopaliw ciekłych;
2) kosztów wytworzenia poszczególnych rodzajów biokomponentów, z wyszczególnieniem zagregowanych:
a) kosztów zakupu surowców użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów biokomponentów,
b) kosztów przerobu surowców użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów biokomponentów,
c) kosztów pozostałych,
d) dochodów ze sprzedaży produktów ubocznych.
Drugie sprawozdanie dotyczy producentów (art. 30 ust. 2) i są oni obowiązani do przekazywania, w terminie do 45 dni po zakończeniu kwartału, Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, sprawozdań kwartalnych sporządzonych na podstawie faktur VAT lub innych dokumentów zawierających informacje dotyczące:
1) ilości i rodzajów:
a) wytworzonych paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,
b) wprowadzonych do obrotu paliw ciekłych, z określeniem zawartości biokomponentów w tych paliwach,
c) wprowadzonych do obrotu biopaliw ciekłych, z określeniem zawartości biokomponentów w tych biopaliwach,
d) biopaliw ciekłych przeznaczonych do zastosowania w wybranych flotach, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw,
e) biopaliw ciekłych zużytych na potrzeby własne;
2) kosztów wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, z wyszczególnieniem zagregowanych kosztów:
a) zakupu biokomponentów,
b) zakupu surowców innych niż biokomponenty, użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,
c) przerobu surowców użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,
d) pozostałych.
W niniejszej sprawie F. K. (...)został zakwalifikowany przez Prezesa URE do wytwórców, ze względu na wpis do rejestru wytwórców.
W ocenie Sądu o kwalifikacji bycia wytwórcą nie może przesądzać wpis do rejestru tylko faktyczne wykonywanie działalności jako wytwórca.
Ustawa o biopaliwach wprowadza w art. 2 pkt 18 i 20 określenia (i) wytwórcy i (ii) producenta. Wytwórcą jest taki przedsiębiorca, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807, z późn. zm.4), który wykonuje działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów. Natomiast za producenta może być uznany przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, wykonujący działalność gospodarczą w zakresie:
a) wytwarzania, magazynowania, importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych i wprowadzania ich do obrotu lub
b) importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego biokomponentów.
Obie definicje odwołują się do przedsiębiorcy, z tym że działalność wytwórcy odnosi się do biokomponentów, a działalność producenta do paliw ciekłych i biopaliw ciekłych a biokomponenty mogą być jedynie przedmiotem importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego.
O tym czym sa biokomponenty traktuje art. 2 pkt 3 ustawy zaliczając do nich bioetanol, biometanol, ester, dimetyloeter, czysty olej roślinny oraz węglowodory syntetyczne. Z kolei biopaliwa ciekłe określa art. 2 pkt 11 ustawy jako:
a) benzyny silnikowe zawierające powyżej 5,0 % objętościowo biokomponentów lub powyżej 15,0 % objętościowo eterów, o których mowa w pkt 4,
b) olej napędowy zawierający powyżej 7% objętościowo biokomponentów,
c) ester, bioetanol, biometanol, dimetyloeter oraz czysty olej roślinny - stanowiące samoistne paliwa,
d) biogaz - gaz pozyskany z biomasy,
e) biowodór - wodór pozyskiwany z biomasy,
f) biopaliwa syntetyczne - syntetyczne węglowodory lub mieszanki syntetycznych węglowodorów, wytwarzane z biomasy, stanowiące samoistne paliwa.
F. K. (...)posiadał koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych – estru stanowiącego samoistne paliwo. Ester stanowiący samoistne paliwo zalicza się do biopaliw ciekłych a nie biokomponentów. Wytwarzanie i magazynowanie oraz wprowadzanie do obrotu biopaliw ciekłych kwalifikuje się do działalności producenta a nie wytwórcy.
Zgodnie z art. 4 ustawy o biopaliwach działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru wytwórców. Żeby być wytwórcą podlegającym reżimowi z ustawy o biopaliwach należy oprócz wpisu do rejestru wytwórców, prowadzić działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, magazynowania lub wprowadzania do obrotu biokomponentów. Zgodnie z definicją wytwórcy przede wszystkim podmiot musi być przedsiębiorcą, a zatem wykonującym we własnym imieniu działalność gospodarczą. Działalnością gospodarczą jest natomiast zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
F. K. wyprodukował 8 309 litrów estru i sprzedał go w całości odbiorcom końcowym. Produkt nie został użyty jako biokomponent tylko biopaliwo i po jednorazowej produkcji, odwołujący nie kontynuował produkcji, gdyż działalność miała charakter eksperymentu naukowego (k. 41). W ocenie Sądu nie można przypisać działalności gospodarczej odwołującego cech działalności wytwórcy albowiem produkcja dotyczyła estru stanowiącego samoistne paliwo, a nie składnika paliwa bądź biopaliwa i miała charakter jednorazowy. Dokonanie wpisu do rejestru wytwórców stanowi domniemanie bycia wytwórcą. Wytwórca ma przede wszystkim prowadzić taką działalność i być wpisany. Odwołujący obalił domniemanie wykazując, że takiej działalności nie prowadził mimo wpisu do rejestru wytwórców.
Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, uchylił decyzję na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c.
SSO Jolanta de Heij - Kaplińska