Sygn. akt II CZ 85/05
POSTANOWIENIE
Dnia 5 października 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Helena Ciepła (przewodniczący)
SSN Tadeusz Domińczyk
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi S. P.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 14 sierpnia 2003 r. sygn. akt I ACa (…) z powództwa Syndyka
Masy Upadłości Zakładów Przemysłu "M.(…)" Spółki Akcyjnej w O.
przeciwko S. P.
o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 5
października 2005 r., zażalenia skarżącego (pozwanego) na postanowienie Sądu
Apelacyjnego z dnia 23 maja 2005 r., sygn. akt I ACa (…),
oddala zażalenie i zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1800 zł tytułem
kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Prawomocnym wyrokiem z dnia 14 sierpnia 2003 r. Sąd Apelacyjny oddalił
apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Ł., którym został utrzymany w
mocy wyrok zaoczny zasądzający do pozwanego na rzecz powoda 50 912, 25 zł z tytułu
czynszu i innych opłat za dzierżawę pomieszczeń i maszyn.
Dnia 25 października 2004 r. pozwany wniósł skargę o wznowienie
postępowania. Podstawę wznowienia – opartą na art. 403 § 2 k.p.c. – uzasadnił
wykryciem dokumentów, z których wynika, że powód, wydzierżawiając mu maszyny, nie
był uprawniony do dysponowania nimi.
2
Powód w odpowiedzi na skargę przyznał, że wydzierżawione maszyny stanowiły
własność Banku (…) w W. Nie oznacza to jednak – jego zdaniem – że umowa
dzierżawy była nieważna, ponieważ wydzierżawiający nie musi być właścicielem rzeczy
wydzierżawionej.
Sąd Apelacyjny zaskarżonym postanowieniem odrzucił skargę jako nieopartą na
ustawowej podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.). Sformułowanie podstawy
wznowienia w sposób odpowiadający przepisowi art. 403 § 2 k.p.c. nie oznacza oparcia
skargi na ustawowej podstawie wznowienia. Konieczne jest zbadanie, czy twierdzenia
skargi rzeczywiście odpowiadają wskazanej podstawie wznowienia. Pozwany – zdaniem
Sądu – nie przedstawił ani okoliczności, ani środków dowodowych, które mogłyby mieć
wpływ na wynik sprawy.
W zażaleniu pozwany zarzucił naruszenie art. 403 § 2 i art. 410 § 1 k.p.c.
„poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, tj. uznanie, że skarga nie opiera się na
ustawowej podstawie wznowienia postępowania”. W konkluzji zażalenia wniósł
o uchylnie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że samo sformułowanie
podstawy wznowienia w sposób odpowiadający ustawie nie oznacza oparcia skargi na
ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika, że
podniesiona podstawa nie zachodzi. Taka skarga podlega – na podstawie art. 410 § 1
k.p.c. – odrzuceniu jako nieoparta na ustawowej podstawie wznowienia. (por.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNCP
1968, nr 8-9, poz.154, z dnia 30 maja 1996 r., I CRN 101/95, OSNC 1996, nr 10, poz.
138, z dnia 28 października 1999 r. II UKN 174/99, OSNP 2001, nr 4, poz. 133).
Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym zażalenie podziela ten kierunek
orzecznictwa. Dlatego zarzut naruszenia wskazanych w zażaleniu przepisów, oparty na
wypowiadanym niekiedy poglądzie, że skargę należy oddalić, jeżeli skarżący powołuje
się na ustawową podstawę wznowienia, a tylko nie zostanie wykazane jej rzeczywiste
zaistnienie, nie może donieść skutku.
Trafnie Sąd Apelacyjny uznał, nawiązując do przytoczonego orzecznictwa, że nie
zachodzi wskazana w skardze podstawa wznowienia. Zarówno w literaturze, jak i
orzecznictwie przyjmuje się, że wydzierżawiający nie musi być właścicielem przedmiotu
dzierżawy lub z mocy innego prawa upoważnionym do oddania rzeczy w dzierżawę.
3
Dzierżawa, podobnie jak najem, zmierza jedynie do zapewnienia czasowego używania
rzeczy, a cel ten jest możliwy do osiągnięcia mimo nieposiadania przez
wydzierżawiającego odpowiedniego uprawnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
14 kwietnia 1961 r., III CR 806/60, OSNC1962, nr 3, poz. 101).
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (39818
i art. 98 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).