Sygn. akt I CZ 98/05
POSTANOWIENIE
Dnia 17 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Maria Grzelka
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Z. S. i H. S.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w O., J. B. - Komornikowi
Rewiru V przy Sądzie Rejonowym w O., K. G. i P. G.
o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17
listopada 2005 r., zażalenia powodów na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 13
kwietnia 2005 r., sygn. akt VI ACa (…),
odrzuca zażalenie powódki;
oddala zażalenie powoda.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powoda H. S. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 30 października 2004 r. i
zasądził od tego powoda na rzecz pozwanych J. B., K. G. i P. G. kwoty po 500 zł tytułem
częściowego zwrotu kosztów procesu za II instancję. Sąd Apelacyjny stwierdził, że
pełnomocnictwo złożone przed Sądem I instancji udzielone zostało radcy prawnemu B.
M. tylko przez powódkę Z. S. i uznał, że brak apelacji sporządzonej przez tę radcę także
w imieniu powoda, polegający na niedołączeniu pełnomocnictwa udzielonego przez
powoda, nie został należycie uzupełniony, gdyż pełnomocnictwo złożone w wyniku
wezwania do uzupełnienia tego braku, opatrzone datą 9 lutego 2004 r. (późniejszą od
złożenia w imieniu powoda wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku
2
Sądu I instancji - 30 października 2003 r. i apelacji - 15 grudnia 2003 r.), nadaje radcy
prawnemu status pełnomocnika dopiero od tej daty, a czynności procesowe dokonane
wcześniej przez radcę prawnego w imieniu powoda nie zostały przez niego
potwierdzone.
W zażaleniu na wymienione postanowienie powodowie wnieśli o jego uchylenie i
„przekazanie sprawy na drogę apelacji”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zaskarżone postanowienie nie jest postanowieniem sądu drugiej instancji
odrzucającym skargę kasacyjną lub skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia ani nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w
sprawie w stosunku do powódki. Powódce nie przysługuje zatem zażalenie do Sądu
Najwyższego na to postanowienie (art. 3941
§ 1 i 2 k.p.c.). Zażalenie powódki, na
podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39821
i art. 373 k.p.c., należało więc odrzucić.
Wbrew zarzutowi podniesionemu w zażaleniu powoda okoliczność, że Sąd
Apelacyjny postanowieniem z dnia 1 września 2004 r. uchylił postanowienie Sądu
I instancji o odrzuceniu apelacji, nie wyłączała badania przez Sąd Apelacyjny przed
przystąpieniem do rozpoznania apelacji, czy apelacja nie została wniesiona po upływie
przepisanego terminu, czy z innych przyczyn jest niedopuszczalna i czy jej braki strona
uzupełniła w wyznaczonym terminie i wobec uznania, że podlega ona odrzuceniu – jej
odrzucenia.
Jest oczywiste, że dokument pełnomocnictwa złożony przed Sądem I instancji nie
jest dowodem udzielenia przez powoda pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu
B. M., gdyż dokument ten nie został przez niego podpisany. Dowodem takim jest
natomiast dokument złożony w wykonaniu wezwania do uzupełnienia braku apelacji
powoda. Nie świadczy to jednakże o zasadności zażalenia powoda.
Wprawdzie udzielenie pełnomocnictwa (ważność której to umowy nie zależy od
dochowania formy pisemnej) mogło być dokonane wcześniej niż w dniu podpisania
przez mocodawcę dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa i mogło
obejmować umocowanie do podejmowania czynności przed tym dniem, ale wskazanie
go w dokumencie stwierdzającym udzielenie pełnomocnictwa rodzi domniemanie, że to
właśnie w tym dniu doszło do udzielenia pełnomocnictwa, co oznacza umocowanie
pełnomocnika do podejmowania czynności procesowych dopiero od tego dnia (art. 92
k.p.c.). Z dokumentu pełnomocnictwa złożonego w wykonaniu wezwania do
uzupełnienia braku apelacji powoda, jako opatrzonego datą 9 lutego 2004 r., wynika
3
właśnie domniemanie, że udzielenie przez powoda pełnomocnictwa radcy prawnemu
nastąpiło we wskazanym dniu, a zatem nie obejmuje czynności procesowych
dokonanych przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy przed tym dniem, tj. złożenia
wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu I instancji i apelacji
od tego wyroku. Domniemanie to mogło zostać obalone przez wykazanie,
że pełnomocnictwo zostało udzielone wcześniej. Jednakże w wykonaniu zarządzenia
Przewodniczącego w Sądzie Apelacyjnym z dnia 3 marca 2005 r., które umożliwiało to,
radca prawny B. M. nie tylko że nie złożyła żadnego dowodu na okoliczność
wcześniejszego udzielenia jej pełnomocnictwa przez powoda, ale jej twierdzenia
zawarte w piśmie procesowym jak i przedstawione na rozprawie wskazują, że nie miało
to miejsca. O prawidłowym udzieleniu pełnomocnictwa (zawarciu umowy
pełnomocnictwa) – jak trafnie uznał Sąd Apelacyjny – nie świadczy bowiem przekonanie
pełnomocnika powoda, że skoro w procesie interesy obojga pozwanych są wspólne, to
udzielenie pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu przez powódkę, która nie jest
pełnomocnikiem procesowym powoda, oznacza udzielenie pełnomocnictwa
procesowego temu samemu radcy prawnemu przez powoda.
W sytuacji, gdy do udzielenia przez powoda pełnomocnictwa procesowego doszło
już po wniesieniu apelacji przez radcę prawnego, powód mógł potwierdzić czynności
procesowe podjęte przez tego radcę wcześniej (art. 103 § 1 k.c.), wobec czego
niezachodziłaby podstawa do odrzucenia apelacji, jako wniesionej przez osobę nie
będącą pełnomocnikiem skarżącego. Pomimo możliwości takiego potwierdzenia, którą
w szczególności stwarzało zarządzenie z dnia 3 marca 2005 r., powód nie złożył
oświadczenia o potwierdzeniu.
Z wymienionych przyczyn zażalenie kwestionujące prawidłowość odrzucenia
apelacji powoda jest niezasadne.
Na postanowienie sądu drugiej instancji o kosztach procesu zażalenie do Sądu
Najwyższego nie przysługuje (art. 3941
§ 1 i 2 k.p.c.). W wyniku wniesionego zażalenia
zawarte w zaskarżonym postanowieniu rozstrzygnięcie o kosztach procesu podlegałoby
uchyleniu tylko w razie uchylenia postanowienia, które mogło być przedmiotem
zażalenia, tj. postanowienia o odrzuceniu apelacji.
Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39814
k.p.c. oddalił przeto
zażalenie powoda.