II CNP 19/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-01-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CNP 1/05 III BZP 1/05
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CNP 19/05
POSTANOWIENIE
Dnia 29 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 29 listopada 2005 r.,
skargi pozwanego o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu
Rejonowego w S. z dnia 11 lipca 2002r., sygn. akt II C (...) wydanego w sprawie z
powództwa (...) Towarzystwa Budownictwa Społecznego Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w S. przeciwko W. i M.
o zapłatę,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Prawomocnym wyrokiem z dnia 11 lipca 2002 r., sygn. akt II C (...), Sąd
Rejonowy w S. zasądził od pozwanego W. M. dochodzoną pozwem kwotę.
W skardze z dnia 30 sierpnia 2005 r. W. M. domagał się stwierdzenia
niezgodności z prawem wyroku z dnia 11 lipca 2002 r. zaskarżonego w całości. W
skardze zarzucił naruszenie przepisów postępowania, w szczególności art. 379 pkt 5
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, którą
wniósł pozwany nie spełnia wymagania wynikającego z art. 871
§ 1 k.p.c. Pozwany
wniósł ją osobiście, a zatem nie został zachowany przymus adwokacko – radcowski. Z
tego względu wniesiona przez skarżącego skarga podlega odrzuceniu (art. 4248
§ 1
k.p.c.).
2
Wniesiona skarga podlega odrzuceniu także z tej przyczyny, że dotyczy
orzeczenia, które uprawomocniło się przed 1 września 2004 r.
Należy przypomnieć, że z dniem 6 lutego 2005 r. znowelizowane zostały przepisy
kodeksu postępowania cywilnego. Ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98, dalej – ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r.) w tytule VI
księgi pierwszej części pierwszej tego kodeksu dodano dział VIII, zatytułowany „Skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia” (art. 4241
- 42412
).
Wprowadzenie do kodeksu postępowania cywilnego nowego rodzaju postępowania
przed Sądem Najwyższym wiąże się z dokonaną - ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o
zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz.
1692; dalej – ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r.) - nowelizacją kodeksu cywilnego w
zakresie uregulowania odpowiedzialności organów władzy publicznej za szkodę
wyrządzoną niezgodnym z prawem jej działaniem. Przepis art. 4171
§ 2
znowelizowanego Kodeksu cywilnego stanowi bowiem, że jeżeli szkoda została
wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej
naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich
niezgodności z prawem. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne
orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego
niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. W
sytuacji określonej w tym przepisie ustawodawca uzależnił więc możliwość dochodzenia
naprawienia szkody od uprzedniego stwierdzenia we właściwym postępowaniu, że
orzeczenie nie było zgodne z prawem.
Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r., nowelizująca przepisy kodeksu cywilnego w
zakresie odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne
działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417-421), weszła w
życie w dniu 1 września 2004 r. Z kolei ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r., ustanawiająca
przewidziane w art. 4171
§ 2 k.c. „właściwe postępowanie”, czyli możliwość wniesienia
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 4241
-
42412
k.p.c.), zaczęła obowiązywać od dnia 6 lutego 2005 r. Wobec braku
odpowiedniego przepisu intertemporalnego w ustawie z dnia 22 grudnia 2004 r. oraz
zważywszy, że zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., do zdarzeń i stanów
prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy stosuje się art. 417, 419,
420, 4201
, 4202
i 421 k.c. w dawnym brzmieniu, trzeba przyjąć, iż odpowiedzialność
3
państwa unormowana art. 4171
§ 2 k.c. wchodzi w grę w odniesieniu do orzeczeń
wydanych począwszy od dnia 1 września 2004 r.
W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów
z dnia 26 października 2005 r., III BZP 1/05 i nadał tej uchwale moc zasady prawnej.
Sąd Najwyższy stwierdził mianowicie, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia (art. 4241
k.p.c.) przysługuje od orzeczeń, które stały się
prawomocne od 1 września 2004 r.
W tej sytuacji, skoro zaskarżony wyrok został wydany 11 lipca 2002 r.
i uprawomocnił się przed 1 września 2004 r. nie przysługuje od niego skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem (takie też stanowisko Sądu Najwyższego zostało
wyrażone wcześniej w postanowieniu z dnia 12 lipca 2005 r., I CNP 1/05).
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy odrzucił skargę (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 29 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 29 listopada 2005 r.,
skargi pozwanego o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu
Rejonowego w S. z dnia 11 lipca 2002r., sygn. akt II C (...) wydanego w sprawie z
powództwa (...) Towarzystwa Budownictwa Społecznego Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w S. przeciwko W. i M.
o zapłatę,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Prawomocnym wyrokiem z dnia 11 lipca 2002 r., sygn. akt II C (...), Sąd
Rejonowy w S. zasądził od pozwanego W. M. dochodzoną pozwem kwotę.
W skardze z dnia 30 sierpnia 2005 r. W. M. domagał się stwierdzenia
niezgodności z prawem wyroku z dnia 11 lipca 2002 r. zaskarżonego w całości. W
skardze zarzucił naruszenie przepisów postępowania, w szczególności art. 379 pkt 5
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, którą
wniósł pozwany nie spełnia wymagania wynikającego z art. 871
§ 1 k.p.c. Pozwany
wniósł ją osobiście, a zatem nie został zachowany przymus adwokacko – radcowski. Z
tego względu wniesiona przez skarżącego skarga podlega odrzuceniu (art. 4248
§ 1
k.p.c.).
2
Wniesiona skarga podlega odrzuceniu także z tej przyczyny, że dotyczy
orzeczenia, które uprawomocniło się przed 1 września 2004 r.
Należy przypomnieć, że z dniem 6 lutego 2005 r. znowelizowane zostały przepisy
kodeksu postępowania cywilnego. Ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98, dalej – ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r.) w tytule VI
księgi pierwszej części pierwszej tego kodeksu dodano dział VIII, zatytułowany „Skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia” (art. 4241
- 42412
).
Wprowadzenie do kodeksu postępowania cywilnego nowego rodzaju postępowania
przed Sądem Najwyższym wiąże się z dokonaną - ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o
zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz.
1692; dalej – ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r.) - nowelizacją kodeksu cywilnego w
zakresie uregulowania odpowiedzialności organów władzy publicznej za szkodę
wyrządzoną niezgodnym z prawem jej działaniem. Przepis art. 4171
§ 2
znowelizowanego Kodeksu cywilnego stanowi bowiem, że jeżeli szkoda została
wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej
naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich
niezgodności z prawem. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne
orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego
niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. W
sytuacji określonej w tym przepisie ustawodawca uzależnił więc możliwość dochodzenia
naprawienia szkody od uprzedniego stwierdzenia we właściwym postępowaniu, że
orzeczenie nie było zgodne z prawem.
Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r., nowelizująca przepisy kodeksu cywilnego w
zakresie odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne
działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417-421), weszła w
życie w dniu 1 września 2004 r. Z kolei ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r., ustanawiająca
przewidziane w art. 4171
§ 2 k.c. „właściwe postępowanie”, czyli możliwość wniesienia
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 4241
-
42412
k.p.c.), zaczęła obowiązywać od dnia 6 lutego 2005 r. Wobec braku
odpowiedniego przepisu intertemporalnego w ustawie z dnia 22 grudnia 2004 r. oraz
zważywszy, że zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., do zdarzeń i stanów
prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy stosuje się art. 417, 419,
420, 4201
, 4202
i 421 k.c. w dawnym brzmieniu, trzeba przyjąć, iż odpowiedzialność
3
państwa unormowana art. 4171
§ 2 k.c. wchodzi w grę w odniesieniu do orzeczeń
wydanych począwszy od dnia 1 września 2004 r.
W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów
z dnia 26 października 2005 r., III BZP 1/05 i nadał tej uchwale moc zasady prawnej.
Sąd Najwyższy stwierdził mianowicie, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia (art. 4241
k.p.c.) przysługuje od orzeczeń, które stały się
prawomocne od 1 września 2004 r.
W tej sytuacji, skoro zaskarżony wyrok został wydany 11 lipca 2002 r.
i uprawomocnił się przed 1 września 2004 r. nie przysługuje od niego skarga
o stwierdzenie niezgodności z prawem (takie też stanowisko Sądu Najwyższego zostało
wyrażone wcześniej w postanowieniu z dnia 12 lipca 2005 r., I CNP 1/05).
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy odrzucił skargę (art. 4248
§ 1 k.p.c.).