Sygn. akt IV CNP 16/06
POSTANOWIENIE
Dnia 2 marca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi pozwanego
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 lipca 2005 r.,
w sprawie z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej […]
przeciwko H. M.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 2 marca 2006 r.,
odrzuca skargę
Uzasadnienie
2
Pozwany H. M. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 lipca 2005 r.
Badając w pierwszej kolejności dopuszczalność skargi Sąd Najwyższy
zważył, co następuje.
W art. 4245
k.p.c. określone zostały wymagania, którym powinna odpowiadać
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, przy
czym w § 2 wskazano wymagania formalne przewidziane dla skargi jako pisma
procesowego, a w § 1 wymienione zostały wymagania istotne (inaczej:
konstrukcyjne lub kreatywne) skargi. Braki w zakresie tych ostatnich wymagań nie
podlegają procedurze naprawczej, a ich stwierdzenie prowadzi do odrzucenia
skargi przez Sąd Najwyższy (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
Każde z wymagań zawartych w art. 4245
§ 1 k.p.c. ma charakter niezależny, każdy
z elementów stanowiących spełnienie danego wymagania powinien być w skardze
wyodrębniony i przedstawiony zgodnie z wymaganiami przepisu.
Odrębnymi wymaganiami istotnymi skargi są przytoczenie podstaw skargi
i ich uzasadnienie (art. 4245
§ 1 pkt 2 k.p.c.) oraz wskazanie przepisu prawa,
z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne (art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.).
W skardze zawarte zostało sformułowanie: „Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam
niezgodność z art. 88 § 1 i 2 w związku z art. 84 § 1 i 2 Kodeksu Cywilnego przez
przyjęcie, że pozwany nie złożył skutecznie oświadczenia o uchyleniu się od
skutków prawnych poręczenia i nie dotrzymał ustawowego terminu”. Niezależnie od
tego, czy intencją skarżącego było spełnienie wymagania przewidzianego
w punkcie 2. art. 4245
§ 1 k.p.c., czy też w punkcie 3. tego przepisu, jest
niewątpliwe, że jedno z nich nie zostało spełnione. Wskazane wymagania nie są
tożsame i mające je spełniać elementy skargi nie mogą być ujęte łącznie, lecz
powinny być odrębnie sformułowane i uzasadnione.
Stosownie do art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c., skarga powinna zawierać
uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy. Wymaganie to jest spełnione, gdy skarżący
oświadczy, że szkoda już wystąpiła, wskazując jej rodzaj i rozmiar, i twierdzenie to
uprawdopodobni. W każdym razie, w chwili wnoszenia skargi szkoda musi już
3
istnieć, nie wystarcza samo zagrożenie jej wystąpienia (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., IIICNP 4/05, z 27 października 2005 r.,
VCNP 28/05 i z dnia 11 stycznia 2006 r., IICNP 13/05, dotychczas niepublikowane).
Konfrontacja tych wymagań z treścią skargi, w której podano, że „utrzymanie
w mocy zaskarżonego orzeczenia niewątpliwie wyrządzi szkodę pozwanemu”
wyraźnie wskazuje, że także wymaganie istotne skargi, przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c., nie zostało spełnione.
Wreszcie, zawarte w skardze stwierdzenie: „pozwany z uwagi na wartość
przedmiotu sporu wykorzystał wszystkie możliwe środki odwoławcze, skarga
kasacyjna była niedopuszczalna”, nie czyni zadość wymaganiu wykazania, że
wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było
i nie jest możliwe (art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.). Skarżącego obciąża bowiem
obowiązek przedstawienia analizy prawnej przepisów dotyczących środków
zaskarżenia, a więc powinien wykazać – powołując odpowiednie przepisy - że od
zaskarżonego orzeczenia nie przysługiwała skarga kasacyjna, ani nie zachodziły
podstawy wznowienia postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
17 sierpnia 2005r., ICNP 5/05, OSNC 2005/1/17).
Brak w zakresie każdego z wymienionych wymagań istotnych z osobna,
stanowi podstawę odrzucenia skargi, o czym Sąd Najwyższy orzekł stosownie do
art. 4248
§ 1 k.p.c.
W tej sytuacji już tylko na marginesie należy dodać, że zawarty w skardze,
obok wniosku o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem, wniosek
„o uchylenie zaskarżonego orzeczenia, uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w G.
(...) i oddalenie powództwa” świadczy o niezrozumieniu przez skarżącego istoty i
funkcji wniesionej przezeń skargi.
Jej celem jest umożliwienie stronie poszkodowanej w wyniku prawomocnego
orzeczenia niezgodnego z prawem uzyskania we właściwym postępowaniu
stwierdzenia tej niezgodności, które dopiero otwiera drogę do dochodzenia od
Skarbu Państwa naprawienia poniesionej w ten sposób szkody (art. 4171
§ 2 k.c.).
W postępowaniu o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem, nawet
w wypadku uwzględnienia skargi, Sąd Najwyższy nie może orzeczenia zmienić,
ani go uchylić.
4
db