Sygn. akt III CSK 22/06
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa Skarbu Państwa-Prezydenta Miasta […]
przeciwko „P.” S.A.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 kwietnia 2006 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 18 sierpnia 2005 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 18 sierpnia 2005 r. oddalił apelację
powodowego Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta […]od wyroku Sądu
Rejonowego w K. z dnia 9 listopada 2004 r., którym oddalono powództwo o
uzgodnienie treści bliżej określonej księgi wieczystej poprzez wykreślenie w dziale
II wpisu zarządu i użytkowania na rzecz pozwanych P. U podłoża tego
rozstrzygnięcia legł pogląd, że dla wykreślenia prawa zarządu, a także
użytkowania, niezbędna jest decyzja właściwego organu administracyjnego o ich
wygaśnięciu.
Skarga kasacyjna powoda – oparta na obu podstawach z art. 3983
k.p.c.
zawiera zarzut naruszenia art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie
ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, art. 6 k.c., art. 10
ustawy o księgach wieczystych i hipotece, a także art. 328 § 2 oraz art. 385 k.p.c.,
i zmierza do uchylenia powyższego wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawą prawną powództwa jest art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r.
o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361
ze zm. - dalej "u.k.w.h."). Zgodnie z tym przepisem, w razie niezgodności między
stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym
stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo
jest dotknięte wpisem nie istniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać
usunięcia tej niezgodności. Przedmiotem postępowania dowodowego w takiej
sprawie jest więc ustalenie, czy istotnie zachodzi niezgodność treści księgi
wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, uzasadniająca jej usunięcie przez
dokonanie prawidłowych wpisów.
Sąd Okręgowy - odwołując się do uchwały Sądu Najwyższego z dnia
27 sierpnia 1998 r., sygn. akt IIICZP 95/06, OSNC 1997, nr 1, poz. 3 - oddalił
apelację skarżącego, wyrażając przy tym przytoczony pogląd, że dla wykreślenia
prawa zarządu, a także użytkowania, niezbędna jest decyzja właściwego organu
administracyjnego o ich wygaśnięciu. Uszło jednak jego uwagi, że przepisy, które
3
stanowiły podstawę prawną tego poglądu zostały uchylone z dniem 1 stycznia
1998r. poprzez art. 241 pkt. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.).
Chodzi o art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1992 r. o zmianie ustawy
o gospodarce gruntami (...), z którego wynikało, że nieruchomości będące
w użytkowaniu osób prawnych pozostają nadal w ich użytkowaniu, a także,
stosowany w drodze analogii, art. 2 ust. 8 tej ustawy. Ponadto, że uchylająca te
przepisy ustawa o gospodarce nieruchomościami nie zawiera ich odpowiedników.
Oznacza to, że nie znajduje podstaw prawnych pogląd, iż dopóki nie zostanie
wydana ostateczna decyzja właściwego organu administracyjnego o wygaśnięciu
zarządu (użytkowania) gruntów, o które chodzi w sprawie, dopóty pozostają one
nadal w zarządzie (użytkowaniu) pozwanych. Należało zatem uznać, że
w niniejszej sprawie zakresem kognicji sądu jest objęta okoliczność, czy, jak
twierdzi skarżący, prawo zarządu (użytkowania), wpisane na rzecz pozwanych w
dziale II księgi, wieczystej wygasło.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w wyroku.