Sygn. akt III CSP 1/06
POSTANOWIENIE
Dnia 7 czerwca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Jan Górowski
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku B. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych,
o rentę z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 czerwca 2006 r.,
skargi B. S. na przewlekłość postępowania
przed Sądem Najwyższym w sprawie I UK 303/05
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Pełnomocnik B. S. w skardze z dnia 21 kwietnia 2006 r. na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez
nieuzasadnionej zwłoki, nadanej w polskiej placówce pocztowej operatora
publicznego w dniu 25 kwietnia 2006 r. (data stempla pocztowego na kopercie),
domagał się stwierdzenia, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, doszło do
przewlekłości postępowania sądowego, wydania zalecenia rozpoznania sprawy
w oznaczonym terminie oraz zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz skarżącej
kwoty 10 000 zł.
W uzasadnieniu skargi podał, że B. S. wiosła odwołanie do Sądu
Okręgowego w K. od wydanej w 2002 r. decyzji ZUS odmawiającej przyznania jej
renty. Po kilku latach postępowania sądowego, prowadzonego z kilkumiesięcznymi
przerwami między rozprawami, wyrok oddalający odwołanie zapadł dnia 16
stycznia 2004 r., a orzeczenie oddalające apelację – dnia 26 kwietnia 2005 r. W
sprawie pozostaje – zdaniem pełnomocnika skarżącej – nierozpoznana skarga
kasacyjna, wniesiona dnia 15 lipca 2005 r.
Wymieniona skarga kasacyjna została zarejestrowania w Sądzie
Najwyższym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych pod
sygnaturą I UK 303/05. Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2006 r. –
jak wynika z przytoczonych akt sprawy – odrzucił tę skargę kasacyjną na podstawie
art. 3986
§ 2 k.p.c., ponieważ nie spełniała ona wymagań określonych w art. 3984
§ 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznania skargi strony, której prawo do
rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek
działania lub bezczynności sądu reguluje ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r.
o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, dalej: ustawa).
Z art. 2 ustawy wynika, że strona może wnieść skargę o stwierdzenie, iż
w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa
3
do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej
sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych
i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym dla
stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy
w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez
sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty sprawy. Zgodnie z art. 5
ust. 1 ustawy skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania wnosi się w toku
postępowania w sprawie. Sądem właściwym do jej rozpoznania jest sąd przełożony
nad sądem, przed którym toczy się postępowanie; jeżeli skarga dotyczy
przewlekłości przed sądem apelacyjnym albo Sądem Najwyższym – właściwy do jej
rozpoznania jest Sąd Najwyższy (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy).
Z przytoczonych przepisów wynika jednoznacznie, że skargę na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez
nieuzasadnionej zwłoki wnosi się w czasie trwającego postępowania sądowego,
a nie po jego ostatecznym zakończeniu. Inaczej mówiąc, celem skargi nie jest
stwierdzenie przewlekłości, jaka wystąpiła w zakończonym już postępowaniu
sądowym, lecz spowodowanie podjęcia przez sąd, przed którym postępowanie
w sprawie jeszcze się toczy i jest dotknięte przewlekłością, działań
zapobiegających dalszej przewlekłości postępowania. Skarga na naruszenie prawa
strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej
zwłoki ma bowiem w istocie służyć do wydania sądowi rozpoznającemu sprawę
zaleceń sprzyjających sprawności toczącego się postępowania. To oznacza,
że może ona być wniesiona jedynie w czasie toczącego się postępowania
sądowego. Skarga złożona po ostatecznym zakończeniu postępowania w sprawie
jest zatem niedopuszczalna i podlega odrzuceniu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 marca 2006 r., III SPP 9/06 niepubl.)
W świetle powyższego rozpoznawaną skargę – w zakresie dotyczącym
postępowania przed Sądem Najwyższym – należało odrzucić, ponieważ została
ona wniesiona po zakończeniu postępowania kasacyjnego postanowieniem Sądu
Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2006r. (art. 370 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 5
ust. 1 i art. 8 ust. 2 ustawy). Sąd Najwyższy Izba Cywilna nie jest natomiast –
4
zgodnie § 28 ust. 2 regulaminu Sądu Najwyższego (M.P. z 2003 r. Nr 57, poz. 898
ze zm.) – właściwy do rozpoznania skargi w pozostałym zakresie.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak sentencji
postanowienia.
jz