Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 164/06
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lipca 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
w sprawie z powództwa "G." S.A.
przeciwko "G." W.W., M.W. sp. j.
o zaniechanie czynów naruszających prawa do znaków towarowych,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 lipca 2006 r.,
na skutek skargi kasacyjnej W.W. i M.W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 listopada 2005 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 24 listopada 2005 r. Sąd Apelacyjny, zmieniając częściowo
wyrok Sądu Okręgowego w L. z dnia 6 kwietnia 2005 r., uwzględnił częściowo
powództwo o zaniechanie czynów naruszających prawa do znaków towarowych.
Oba wyroki wydane zostały przeciwko „G.” W.W., M.W. spółce jawnej.
Skargę kasacyjną od wyroku Sądu drugiej instancji wnieśli W. i M.W.
W skardze tej, wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku, zarzucali między
innymi nieważność postępowania podnosząc, że wyrok wydany został przeciwko
nieuczestniczącej w procesie spółce jawnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak wynika z akt sprawy, powództwo wniesione zostało przeciwko W. i M.W.,
wspólnikom spółki cywilnej „G.”. W toku postępowania przed Sądem pierwszej
instancji pozwani wyjaśnili, że jeszcze przed wniesieniem powództwa, bowiem już
w dniu 8 marca 2001 r. dokonano przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną w
trybie określonym w art. 26 § 4 k.s.h. i złożyli odpis z rejestru przedsiębiorców KRS,
w którym wpisano „G.” W. W., M.W. spółka jawna”. Powód, wobec powyższego,
wnosił o „oznaczenie pozwanych zgodnie z aktualnym wpisem do KRS”. W aktach
sprawy nie ma postanowienia o wezwaniu do udziału w sprawie w charakterze
pozwanego spółki jawnej. Zarówno jednak wyrok Sądu pierwszej instancji,
jak i wyrok Sądu Apelacyjnego, zapadły przeciwko spółce jawnej.
Jak wskazano wyżej, skargę kasacyjną wnieśli W.W. i M.W., którzy udzielili
pełnomocnictwa procesowego w imieniu własnym, a nie w imieniu spółki jawnej,
której dotyczy zaskarżony wyrok. Powstaje w związku z tym pytanie czy skarga
kasacyjna wniesiona została przez uprawniony podmiot.
Spółka jawna jest spółką osobową, a takiej spółce przysługuje, z mocy art. 8
§ 1 k.s.h., zdolność procesowa, co oznacza, że spółka taka może pozywać i być
pozywana, a w postępowaniu sądowym reprezentują ją wspólnicy posiadający
status przedstawicieli ustawowych. Przedstawiciel ustawowy, jak wynika z art. 96
3
k.c., działa w imieniu reprezentowanego, a nie w imieniu własnym. Może ją także
reprezentować pełnomocnik lub prokurent.
W literaturze prawniczej reprezentowany jest pogląd, że przyznanie spółce
osobowej zdolności sądowej i procesowej ma taki skutek, że wyrok wydany przeciw
takiej spółce nie korzysta co do zasady z powagi rzeczy osądzonej przeciwko
wspólnikom, oraz, że wyrok zapadły przeciw wspólnikowi nie ma powagi rzeczy
osądzonej przeciwko spółce. Pogląd ten, reprezentowany również w orzecznictwie
Sądu Najwyższego (por. post. z dnia 23 czerwca 2004 r., V CZ 53/04, nie publ.),
należy podzielić (odrębną kwestią jest ewentualna subsydiarna odpowiedzialność
wspólników). Spółka jawna bowiem, będąca tzw. ułomną osobą prawną,
wyposażoną w zdolność prawną, zdolność procesową i sądową, jest osobą
odrębną od wspólników. Trafnie zatem wskazują skarżący, że w świetle art. 8 k.s.h.
utracił aktualność pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku SN z dnia 7 czerwca
1957 r., IV CR 185/56, (OSPiKA 1958, nr 10, poz. 260), zgodnie z którym proces
przeciwko spółce jest jednocześnie procesem przeciwko jej wspólnikom.
Rozważyć jednak należy konsekwencje wniesienia skargi kasacyjnej przez
wspólników spółki jawnej w sytuacji, w której zaskarżony tą skargą wyrok zapadł
nie przeciwko nim, lecz przeciwko spółce. Niewątpliwe jest bowiem, że skargę
kasacyjną wnieśli wspólnicy spółki jawnej, i to we własnym imieniu, a nie w imieniu
spółki.
Fakt, że wspólnicy spółki jawnej oraz sama spółka są odrębnymi osobami
powoduje konieczność uznania, że skarga kasacyjna wniesiona została przez
osoby nieuprawnione i z tej przyczyny należy uznać tę skargę za niedopuszczalną.
Trzeba wspomnieć, że spółka jawna, która nie brała udziału w procesie,
a przeciwko której zapadł wyrok, nie jest pozbawiona możliwości wzruszenia tego
wyroku przy pomocy stosownych środków prawnych.
Wobec powyższego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie art.
3986
§ 3 k.p.c.
4