Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III PK 72/09
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 maja 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Kwaśniewski
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa G. K.
przeciwko Przedsiębiorstwu Komunikacji Samochodowej Spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością w M.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 maja 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w L.
z dnia 21 lipca 2009 r.,
oddala skargę.
Uzasadnienie
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w M., w sprawie z
powództwa G. K. o przywrócenie do pracy, wniosło skargę kasacyjną od wyroku
Sądu Okręgowego w L. z 21 lipca 2009 r.. Zaskarżonym wyrokiem oddalono
2
apelację pozwanej Spółki od wyroku Sądu Rejonowego w B. z 3 kwietnia 2009 r.,
przywracającego powoda do pracy u pozwanej.
Powód zatrudniony u pozwanej jako kierowca. Dnia 27 listopada 2008 r.
pozwana wręczyła powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez
wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. ze względu na ciężkie
naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Polegało ono na:
nieuzasadnionej odmowie wykonania zadania nr 16 w dniu 7 listopada 2008 r. w
postaci wyjazdu autobusem wcześniej zaplanowanym w harmonogramie pracy, a
także odmowie wyjazdu dwoma innymi, sprawnie technicznymi autobusami
zaproponowanymi przez dystrybutora; na samowolnym opuszczeniu stanowiska
pracy w tym samym dniu i niestawieniu się w biurze pracodawcy zgodnie z
poleceniem dyspozytora oraz na odmowie zdania tarcz tachografu pomimo
dwukrotnego polecenia dyspozytora.
Sąd Okręgowy podzielił pogląd Sądu Rejonowego, że okoliczności podane
przez pozwaną jako podstawa rozwiązania umowy miały miejsce w rzeczywistości
oraz że uzasadniają one rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy
pracownika na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Rozwiązanie umowy było jednak
sprzeczne z prawem, gdyż nastąpiło – zdaniem Sądu Rejonowego – z naruszeniem
ochrony stosunku pracy uprawnionego działacza związku zawodowego (art. 32 ust.
1 ustawy o związkach zawodowych) oraz ochrony tego stosunku przysługującej
członkowi rady pracowników (art. 17 ustawy o informowaniu pracowników i
przeprowadzaniu z nimi konsultacji). Sąd Okręgowy uznał za uzasadniony zarzut
pozwanej dotyczący ochrony stosunku pracy powoda jako działacza związkowego.
Oddalił jednak apelację pozwanej uznając, że przywrócenie powoda do pracy na
podstawie art. 56 § 1 k.p. jest uzasadnione naruszeniem przez pozwaną ochrony
przysługującej powodowi z tytułu członkostwa w radzie pracowników. Sąd
Okręgowy podzielił także stanowisko Sądu Rejonowego, że dochodzone przez
powoda roszczenie o przywrócenie do pracy nie jest nadużyciem prawa w
rozumieniu art. 8 k.p.
W skardze kasacyjnej pozwana zarzuciła naruszenie art. 8 k.p. w związku z
art. 17 ust. 1 ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi
konsultacji przez przyjęcie, że wynikający z tego przepisu zakres ochrony stosunku
3
pracy jest tożsamy z zakresem ochrony przewidzianym w art. 32 ust. 1 ustawy o
związkach zawodowych, co spowodowało błędne uznanie, że żądanie powoda nie
może podlegać oddaleniu w oparciu o art. 8 k.p. Zarzucono także naruszenie art.
328 § 2 k.p.c. w związku z art. 233 i art. 382 k.p.c. polegające na pominięciu w
uzasadnieniu istotnych dowodów nagannego zachowania powoda, zarzucanych w
apelacji – co w szczególności dotyczy uznania przez Sąd Okręgowy, że brak jest
podstaw do traktowania ochrony członków rady pracowników w sposób odmienny
od ochrony przewidzianej w art. 32 ustawy o związkach zawodowych, zwłaszcza
mając na uwadze, że Sąd Rejonowy powołał się na orzecznictwo Sądu
Najwyższego dotyczące tylko art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Skarga jest nieuzasadniona. Nie jest w niej kwestionowane, że pozwana
rozwiązała z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 §
pkt 1 k.p. z naruszeniem zakazu określonego w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 7
kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji
(Dz.U. Nr 79, poz. 550 ze zm.). Według tego przepisu pracodawca nie może bez
zgody rady pracowników wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z
pracownikiem będącym jej członkiem w okresie jego członkostwa w radzie
pracowników. Charakter tego zakazu jest taki sam, jak zakazu przewidzianego w
art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (jednolity
tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.). W obu przypadkach jest to zakaz
względny, jako że dopuszczalność rozwiązania stosunku pracy z osobą
podlegającą ochronie jest uzależniona od zgody odpowiedniego organu (rady
pracowników lub zarządu zakładowej organizacji związkowej). Nie jest więc słuszny
zarzut skargi kasacyjnej, że Sąd Okręgowy błędnie nie podzielił poglądu pozwanej,
iż ochrona przewidziana w art. 17 ust. 1 ustawy o informowaniu pracowników i
przeprowadzaniu z nimi konsultacji ma słabszy charakter niż ochrona z art. 32 ust.
1 ustawy o związkach zawodowych.
Nie ma żadnych podstaw zarzut przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że w
przypadku korzystania przez pracownika z roszczenia o przywrócenie do pracy,
4
wywodzonego z powołanego art. 17 ust. 1, nie jest możliwe oddalenie powództwa
na podstawie art. 8 k.p. Według tego przepisu nie można czynić ze swego prawa
użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego
prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie
uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Wbrew temu zarzutowi Sąd Okręgowy stwierdził w uzasadnieniu coś zupełnie
przeciwnego, to jest trafnie przyjął, że nadużycie prawa ma zawsze charakter
indywidualny, co wymaga rozważenia okoliczności konkretnej sprawy z
uwzględnieniem społecznej akceptacji określonego postępowania. Skarżąca
przedstawiła w skardze własny pogląd odnośnie do naruszenia przez powoda
zasad współżycia społecznego, ale nie może to być podstawa do uchylenia
zaskarżonego wyroku, gdyż nie wykazała, dlaczego naruszenie obowiązków
pracowniczych przez powoda należy ocenić jako rażące w takim stopniu, że
dochodzenie przez niego roszczenia o przywrócenie do pracy narusza zasady
współżycia społecznego. Sąd Najwyższy podziela stanowisko Sądów obu instancji,
że stopień naganności naruszenia obowiązków przez powoda był wystarczający do
rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy, ale w żadnym
razie nie może uzasadniać odmowy udzielenia powodowi ochrony prawnej z
zakresie jego roszczenia o przywrócenie do pracy, służącego mu z uwagi na
naruszenie przez pozwaną zakazu rozwiązania umowy o pracę.
Zarzuty naruszenia przepisów postępowania także nie mają podstaw.
Uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest zgodne z art. 328 § 2 k.p.c., a podniesione
zarzuty są jedynie wyrazem niezadowolenia pozwanej z treści wyroku Sądu
Okręgowego i zasadniczo nawiązują do wykładni prawa materialnego, a nie
przepisów postępowania cywilnego.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
k.p.c.