Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II BP 3/10
POSTANOWIENIE
Dnia 1 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa K. R.
przeciwko Przedszkolu […]
z udziałem uczestnika […] Związku Zawodowego w W.
o wynagrodzenie i odsetki,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 czerwca 2010 r.,
skargi uczestnika postępowania […] Związku Zawodowego w W. o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13
września 2006 r., sygn. akt II PK 352/05,
odrzuca skargę.
UZASADNIENIE
W imieniu uczestnika postępowania – […] Związku Zawodowego w W.
została wniesiona skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2006 r., sygn. akt II PK 352/05,
mocą którego uchylono wyrok Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w W. i przekazano temu Sądowi sprawę do ponownego rozpoznania.
Skargę oparto na podstawie naruszenia przepisów postępowania, które
spowodowały niezgodność orzeczenia z prawem, a mianowicie art. 3986
§ 3 w
związku z § 2 k.p.c. w związku z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych, polegające na nieodrzuceniu skargi
2
kasacyjnej strony pozwanej - Przedszkola […] od wyroku Sądu drugiej instancji
mimo jej nienależytego opłacenia. W uzasadnieniu wskazano, że wyrok Sądu
Apelacyjnego zapadł w sprawie, w której wartość przedmiotu sporu w pierwszej
instancji przewyższała kwotę 50.000 złotych. W takiej sytuacji, zgodnie z 35 ust. 1
w związku z art. 13 i art. 18 ust. 2 powołanej ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych, należy pobrać od skargi kasacyjnej opłatę stosunkową
obliczoną od wartości przedmiotu zaskarżenia. Tymczasem strona skarżąca uiściła
jedynie opłatę podstawową w wysokości 30 złotych, co powinno skutkować
odrzuceniem skargi kasacyjnej w myśl art. 3986
§ 3 w związku z § 2 k.p.c.
Przyjmując skargę kasacyjną do rozpoznania a następnie uchylając zaskarżony
wyrok i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania w drugiej instancji, Sąd
Najwyższy otworzył drogę dalszego postępowania, w tym drogę dochodzenia przez
pozwaną zwrotu spełnionego na rzecz powódki K. R. świadczenia w kwocie
33.014,66 złotych wraz z odsetkami oraz wygenerował po stronie pracownika
dalsze koszty procesu w wysokości 3.000 złotych. Wyrok Sądu Najwyższego jest
prawomocny i nie podlegał wzruszeniu w drodze innych środków prawnych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga podlega odrzuceniu.
Skarga o stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
wprowadzona do Kodeksu postępowania cywilnego ustawą z dnia 22 grudnia 2004
r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o
ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 13, poz. 98) w związku z art. 77 ust. 1
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz uregulowaniami zawartymi w art. 417 -
417² i art. 421 k.c., jest samodzielnym, autonomicznym instrumentem badania
legalności działalności jurysdykcyjnej sądów powszechnych, służącym osobie
zamierzającej dochodzić od Skarbu Państwa wynagrodzenia szkody wyrządzonej
działaniami władzy publicznej ( art. 77 ust. 1 Konstytucji).
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie stronie
została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w drodze
3
przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Z
przytoczonego uregulowania jednoznacznie wynika, że skarga przysługuje od
orzeczenia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, a więc
zasadniczo - w postępowaniu procesowym - od wyroku Sądu Okręgowego
(działającego jako sąd drugiej instancji) albo od wyroku sądu apelacyjnego, jeżeli
wyroki te kończą postępowanie w sprawie. Nie przysługuje zatem - a contrario - od
wyroku Sądu Najwyższego. Wniosek taki wynika nie tylko z wykładni art. 4241
§ 1
k.p.c., ale jednoznacznie i bez jakichkolwiek wątpliwości z treści art. 4241
§ 3 k.p.c.,
zgodnie z którym od orzeczeń sądu drugiej instancji, od których wniesiono skargę
kasacyjną, oraz od orzeczeń Sądu Najwyższego skarga nie przysługuje; w takich
wypadkach orzeczenie Sądu Najwyższego traktuje się jak orzeczenie wydane w
postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi.
W rozpoznawanej sprawie skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia zaskarżono wyrok Sądu Najwyższego wydany w
następstwie uwzględnienia skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu
Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w […].
Nie jest możliwe ani dopuszczalne kwestionowanie zgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Najwyższego na drodze postępowania ze skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Skarga ta służy
kontroli zgodności z prawem tych orzeczeń sądów drugiej instancji (wyjątkowo -
orzeczeń sądów pierwszej instancji - art. 4241
§ 2 k.p.c.), których nie można było
poddać kontroli przez wniesienie innych środków prawnych, w tym zwłaszcza
skargi kasacyjnej (poprzednio kasacji). Skarga ta - podobnie jak skarga kasacyjna -
nie przysługuje natomiast od orzeczeń wydanych przez Sąd Najwyższy.
Skarga wniesiona w imieniu uczestnika postępowania jest zatem
niedopuszczalna, co wynika wprost z treści art. 4241
§ 3 k.p.c., i jako taka podlega
odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.