Sygn. akt III SW 19/11
POSTANOWIENIE
Dnia 25 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Romualda Spyt
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 października 2011 r.
sprawy z protestu wyborczego w sprawie T. G.
przeciwko ważności wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej,
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 11 października 2011 r., złożonym w Sądzie Najwyższym w
dniu 12 października 2011 r., T. G. wniósł protest przeciwko ważności wyborów do
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, w którym
zarzucił pozbawienie go prawa do głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu w
dniu 9 października 2011 r. poprzez bezprawne usunięcie go z listy wyborców w
Obwodowej Komisji Wyborczej Nr […], pomimo stałego zameldowania pod
adresem w W. przy ul. S. 52/15. Protestujący podał, że w związku ze
stwierdzeniem w dniu wyborów braku jego nazwiska na liście osób uprawnionych
do głosowania, podjął telefoniczną próbę interwencji w Państwowej Komisji
Wyborczej i urzędzie dzielnicowym, które jednak, nie odniosły skutku. W związku z
powyższym protestujący zarzucił naruszenie jego konstytucyjnych praw przez
2
urzędników sporządzających listy osób uprawnionych do głosowania, wnosząc
nadto o ich ukaranie.
Okręgowa Komisja Wyborcza w W. I, w piśmie z dnia 18 października 2011
r. wskazała, powołując się na informacje uzyskane z Delegatury Biura Administracji
i Spraw Obywatelskich w Dzielnicy […], że w dniu 27 stycznia 2011 r. Komornik
Sądowy przy Sądzie Rejonowym w W. dokonał czynności związanych z eksmisją T.
G. z lokalu nr 15 przy ul. S.52 w W. do lokalu socjalnego, znajdującego się przy
[…]. Wobec powyższego Prezydent m. W. decyzją z dnia 19 kwietnia 2011 r. orzekł
o wymeldowaniu T. G. z pobytu stałego w lokalu nr 15 przy ul. S. 52. Powyższe
orzeczenie zostało utrzymane w mocy przez Wojewodę […], który w wyniku
odwołania T. G. w dniu 28 czerwca 2011 r. wydał decyzję ostateczną na podstawie,
której został on „zdjęty” z ewidencji ludności Dzielnicy […] i w związku z tym
wykreślony z rejestru wyborców prowadzonym przez Urząd m. W. Dzielnica […].
Zgodnie z art. 26 § 10 - ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U.
Nr 21, poz. 112 ze zm.), spis wyborców, z zastrzeżeniem art. 34 § 1 i art. 35 § 1,
jest sporządzany i aktualizowany przez gminę, jako zadanie zlecone na podstawie
rejestru wyborców. Ponieważ protestujący nie dokonał zameldowania w nowym
miejscu zamieszkania, co powodowałoby umieszczenie go z urzędu w rejestrze
wyborców oraz nie złożył wniosku o wpisanie do rejestru wyborców lub dopisanie
do spisu wyborców, dlatego nie został umieszczony w spisie wyborców
sporządzonym przez Urząd m. W. Dzielnica Ś[…], a wobec powyższego protest nie
zasługuje na uwzględnienie, gdyż nie wskazuje on naruszenia któregokolwiek z
przepisów Kodeksu wyborczego.
Prokurator Generalny pismem z dnia 20 października 2011 r. wniósł o
pozostawienie protestu bez dalszego biegu. W uzasadnieniu wskazał, iż Kodeks
wyborczy w art. 243 § 1 i 2 stanowi, że Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego
biegu protest wniesiony przez osobę nieuprawnioną albo dotyczący sprawy, co do
której przewiduje się w nim możliwość wniesienia przed dniem głosowania skargi
lub odwołania do sądu lub Państwowej Komisji Wyborczej. Zgodnie z przepisami
art. 36 § 1 i 2, art. 37 § 1 i 2 w związku z art. 22 Kodeksu wyborczego, w przypadku
stwierdzenia nieprawidłowości w sporządzeniu spisu wyborców, w okresie przed
wyborami można wnieść reklamację do organu, który sporządził spis wyborców. Na
3
decyzję nie uwzględniającą reklamacji przysługuje skarga do sądu. Jednocześnie
Prokurator Generalny wskazał, że konsekwencją nieumieszczenia osoby w spisie
wyborców w jednym z obwodów glosowania, zgodnie z art. 82 § 2 kodeksu
wyborczego, jest brak uprawnienia do wniesienia protestu przeciwko wyborom.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 101 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyborcy przysługuje
prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyborów do
Sejmu i Senatu na zasadach określonych w ustawie. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011
r. Kodeks wyborczy stanowi, że Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu
protest dotyczący sprawy, co do której w kodeksie przewiduje się możliwość
wniesienia przed dniem głosowania skargi lub odwołania do sądu lub do
Państwowej Komisji Wyborczej (art. 243 § 2). W ocenianej sprawie przedmiotem
zarzutu było pominięcie wnoszącego protest w spisie wyborców. Kodeks wyborczy
przewiduje udostępnienie spisu wyborców do wglądu w urzędzie gminy (art. 36 §
2), możliwość wniesienia reklamacji w sprawie nieprawidłowości sporządzenia
spisu (art. 37 § 1), a w razie jej nieuwzględnienia możliwość złożenia skargi do
sądu rejonowego (art. 20 § 4 w związku z art. 37 § 2), jednak wnoszący protest nie
skorzystał z przewidzianego prawem trybu postępowania. Powołanie się w
proteście wyborczym na okoliczność, która stanowi podstawę wniesienia przed
dniem głosowania skargi do sądu powoduje pozostawienie go bez dalszego biegu.
Trzeba też wskazać, że zgodnie z art. 82 § 2 Kodeksu wyborczego protest
przeciwko ważności wyborów może wnieść wyborca, którego nazwisko w dniu
wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania.
Tak więc T. G. – jako osoba nieumieszczona w spisie wyborców, nie jest
uprawniony do wniesienia protestu.
Z tych wszystkich względów na podstawie na podstawie art. 243 § 2
Kodeksu wyborczego orzeczono jak w sentencji.