III CZ 22/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:01-07-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 22/14
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa E. M.-B.
przeciwko Z. D.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 czerwca 2014 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 marca 2014 r.
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie powódki
na postanowienie tego Sądu dnia 15 listopada 2013 r., którym odrzucona została jej
skarga kasacyjna, z uwagi na jej nieopłacenie; nie została również wniesiona opłata
od zażalenia. Sąd Apelacyjny uznał, iż nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek
powódki o zwolnienie od opłaty sądowej od tego zażalenia, ponieważ nie wykazała
ona, że nie jest w stanie ponieść tej opłaty. Ocena sytuacji majątkowej powódki
dokonywana była na skutek składanych przez nią wniosków związanych z opłatą
od skargi kasacyjnej oraz od zażalenia na postanowienie odrzucające tę skargę.
Prowadziła ona do konstatacji, że powódka posiada środki zezwalające jej na
uregulowanie opłaty od zażalenia, skoro otrzymała od pozwanej zasądzoną sumę
257 658,93 zł i na etapie pierwszego wniosku posiadała oszczędności znacznie
przekraczające wysokość opłaty.
Powódka w zażaleniu zarzuciła kwestionowanemu postanowieniu
naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 102 § 1 u.k.s.c. przez odrzucenie
zażalenia, z uwagi na nieopłacenie, w sytuacji, w której nie była w stanie uiścić tych
kosztów bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny, co
nakazywało Sądowi uwzględnienie wniosku. Domagała się również rozpoznania
postanowienia z dnia 29 stycznia 2014 r., którym wniosek o zwolnienie od opłaty od
zażalenia został oddalony. Wniosła o dokonanie zmiany postanowienia
oddalającego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych od zażalenia oraz
uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zwolnienie strony od kosztów sądowych stanowi wyjątek od obowiązku ich
uiszczenia (art. 2 ust. 2 i art. 3 ust. 2pkt 2 u.k.s.c.), którego zastosowanie
uzależnione jest od wykazania przesłanek przewidzianych w art. 102 ust. 1 u.k.s.c.
Powódka nie uprawdopodobniła nawet, że jej sytuacja rodzinna i majątkowa nie
zezwala na wniesienie opłaty w wysokości 3 490 zł, skoro poza zwykłymi
dochodami przeznaczanymi na zaspokojenie potrzeb życiowych, dysponowała
znacznymi środkami zezwalającymi jej na opłacenie zażalenia bez uszczerbku
3
koniecznego dla utrzymania siebie i rodziny. Nie zostały przedstawione argumenty
zezwalające na dokonanie odmiennej oceny możliwości płatniczych powódki od tej
zawartej w kwestionowanym postanowieniu. Zmiana sytuacji powódki w stosunku
do okresu wnoszenia pozwu była uzasadnioną przyczyną odmiennego podejścia do
obowiązku ponoszenia opłat sądowych. Bezskuteczny upływ terminu
przewidzianego do uiszczenia opłaty od zażalenia spowodował zastosowanie
rygoru odrzucenia go na podstawie art. 373 w związku z art. 370, art. 396 § 2 k.p.c.
Z powyższych względów zażalenie powódki podlegało oddaleniu na
podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa E. M.-B.
przeciwko Z. D.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 czerwca 2014 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 marca 2014 r.
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił zażalenie powódki
na postanowienie tego Sądu dnia 15 listopada 2013 r., którym odrzucona została jej
skarga kasacyjna, z uwagi na jej nieopłacenie; nie została również wniesiona opłata
od zażalenia. Sąd Apelacyjny uznał, iż nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek
powódki o zwolnienie od opłaty sądowej od tego zażalenia, ponieważ nie wykazała
ona, że nie jest w stanie ponieść tej opłaty. Ocena sytuacji majątkowej powódki
dokonywana była na skutek składanych przez nią wniosków związanych z opłatą
od skargi kasacyjnej oraz od zażalenia na postanowienie odrzucające tę skargę.
Prowadziła ona do konstatacji, że powódka posiada środki zezwalające jej na
uregulowanie opłaty od zażalenia, skoro otrzymała od pozwanej zasądzoną sumę
257 658,93 zł i na etapie pierwszego wniosku posiadała oszczędności znacznie
przekraczające wysokość opłaty.
Powódka w zażaleniu zarzuciła kwestionowanemu postanowieniu
naruszenie art. 3986
§ 2 w związku z art. 102 § 1 u.k.s.c. przez odrzucenie
zażalenia, z uwagi na nieopłacenie, w sytuacji, w której nie była w stanie uiścić tych
kosztów bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny, co
nakazywało Sądowi uwzględnienie wniosku. Domagała się również rozpoznania
postanowienia z dnia 29 stycznia 2014 r., którym wniosek o zwolnienie od opłaty od
zażalenia został oddalony. Wniosła o dokonanie zmiany postanowienia
oddalającego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych od zażalenia oraz
uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zwolnienie strony od kosztów sądowych stanowi wyjątek od obowiązku ich
uiszczenia (art. 2 ust. 2 i art. 3 ust. 2pkt 2 u.k.s.c.), którego zastosowanie
uzależnione jest od wykazania przesłanek przewidzianych w art. 102 ust. 1 u.k.s.c.
Powódka nie uprawdopodobniła nawet, że jej sytuacja rodzinna i majątkowa nie
zezwala na wniesienie opłaty w wysokości 3 490 zł, skoro poza zwykłymi
dochodami przeznaczanymi na zaspokojenie potrzeb życiowych, dysponowała
znacznymi środkami zezwalającymi jej na opłacenie zażalenia bez uszczerbku
3
koniecznego dla utrzymania siebie i rodziny. Nie zostały przedstawione argumenty
zezwalające na dokonanie odmiennej oceny możliwości płatniczych powódki od tej
zawartej w kwestionowanym postanowieniu. Zmiana sytuacji powódki w stosunku
do okresu wnoszenia pozwu była uzasadnioną przyczyną odmiennego podejścia do
obowiązku ponoszenia opłat sądowych. Bezskuteczny upływ terminu
przewidzianego do uiszczenia opłaty od zażalenia spowodował zastosowanie
rygoru odrzucenia go na podstawie art. 373 w związku z art. 370, art. 396 § 2 k.p.c.
Z powyższych względów zażalenie powódki podlegało oddaleniu na
podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.