Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 24/14
POSTANOWIENIE
Dnia 26 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Anna Owczarek
w sprawie z powództwa Gminy W.
przeciwko Związkowi Komunalnemu Gminy Z. i B. d/s gospodarki wodnościekowej
przy interwencji ubocznej Gminy Z.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 czerwca 2014 r.,
zażalenia strony pozwanej
na wyrok Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 28 stycznia 2014 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2014 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu
Okręgowego w K. z dnia 13 maja 2013 r. w sprawie z powództwa Gminy W.
przeciwko Związkowi Komunalnemu Gmin Z. i B. ds. gospodarki wodnościekowej,
przy interwencji ubocznej Gminy Z.
Orzeczenie zaskarżył kurator procesowy pozwanego Związku, zarzucając
naruszenie art. 378 § 1 k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 2 k.p.c., art. 386 § 2 k.p.c., art.
143 k.p.c. i art. 146 k.p.c., oraz naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 378 § 1
k.p.c. Wniósł o uchylenie wyroku Sąd Apelacyjnego w całości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3941
§ 11
k.p.c. zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje
także w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu pierwszej instancji
i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. W judykaturze Sądu
Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że celem takiego zażalenia jest poddanie
pod kontrolę prawidłowości uchylenia przez sąd drugiej instancji orzeczenia sądu
pierwszej instancji i przekazania sprawy do ponownego postępowania, co może
nastąpić jedynie w wypadkach przewidzianych w art. 386 k.p.c.
Sąd Apelacyjny przyjął, że pozwany nie ma organów, nie toczy się wobec
niego postępowanie likwidacyjne, zaś obok kuratora w niniejszej sprawie został
również ustanowiony kurator na podstawie art. 42 k.c. Na tej podstawie Sąd uznał,
że umocowanie kuratora powołanego na podstawie art. 143 i 146 k.p.c. jest zbyt
słabe i niewystarczające dla właściwej reprezentacji strony pozwanej, przez co w
sprawie zachodzi nieważność postępowania (art. 379 pkt 2 k.p.c.).
Stanowisko Sądu Apelacyjnego jest trafne. W sytuacji gdy osoba prawna nie
ma organu, właściwe jest powołanie kuratora na podstawie art. 42 k.c. w zw.
z przepisami szczególnymi dotyczącymi danego typu osoby prawnej, zaś jednym
z celów kuratora powinno być doprowadzenie do wszczęcia właściwej procedury
likwidacyjnej. Tylko takie rozwiązanie daje możliwość najpełniejszej ochrony
interesów osoby prawnej oraz całościowego załatwienia spraw związanych
z ustaniem jej bytu prawnego.
Wskazanych założeń nie spełnia powołanie kuratora na podstawie art. 146
k.p.c. w zw. z art. 143 k.p.c. Trzeba przede wszystkim podkreślić, że art. 143 k.p.c.
ma być stosowany jedynie odpowiednio, a więc z uwzględnieniem wskazanych
3
wyżej właściwości problematyki dotyczącej braku organów osoby prawnej. Jego
zastosowanie jest możliwe co najwyżej tylko w szczególnych okolicznościach
konkretnej sprawy, gdy do czasu powołania kuratora z art. 42 k.c. i wszczęcia
właściwego postępowania likwidacyjnego, zachodzi potrzeba podjęcia obrony praw
osoby prawnej w postępowaniu cywilnym.
Żalący nie wykazał, że w sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające
reprezentowanie pozwanego przez kuratora powołanego na podstawie art. 146
k.p.c. w zw. z art. 143 k.p.c. Tym samym zażalenie podlega oddaleniu.
Z tych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c., postanowił jak wyżej.