Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 167/14
POSTANOWIENIE
Dnia 9 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 9 lipca 2014 r.,
sprawy M. S.
skazanego z art. 55 ust 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12
k.k. i in.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 lutego 2014 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w W.
z dnia 31 października 2013 r.
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. zwolnić skazanego M. S. od kosztów
sądowych postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 31 października 2013 r. w sprawie …
103/13 uznał M. S. za winnego popełnienia czynu:
1. z art. 55 ust 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. i na
tej podstawie skazał go, a na podstawie art. 55 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności i karę grzywny 50 stawek
dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na 100 złotych;
2
2. z art. 57 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. i za to
wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności;
3. z art. z art. 55 ust 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. i
na tej podstawie skazał go, a na podstawie art. 55 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności i karę grzywny 50 stawek
dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki na 100 złotych;
4. z art. 55 ust 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. i na
tej podstawie skazał go, a na podstawie art. 55 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności i karę grzywny w
wysokości 50 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki na 100 złotych;
5. na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. wymierzone w pkt 1,2,3,4 kary
pozbawienia wolności połączył i orzekł karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia
wolności;
6. na podstawie art.85 k.k. w związku z art. 86 § 1 k.k. wymierzone w pkt 1,3,4 kary
grzywny połączył i wymierzył karę łączną grzywny w wysokości 100 stawek
dziennych,, przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na 100 złotych.
Apelację od powyższego wyroku wniósł m.in. obrońca oskarżonego, który
zaskarżył wyrok w całości i na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. zarzucił orzeczeniu
„rażącą obrazę przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k. i mającą wpływ na jego
treść wyrażającą się w rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości na
niekorzyść oskarżonego w zakresie pkt 3 wyroku, co doprowadziło do błędnych
ustaleń faktycznych, tj. uznania, że w paczce zaadresowanej do A. S. znajdowały
się „środki odurzające w postaci kokainy w ilości zbliżonej do 245 gram” wobec
braku ujawnienia takiej paczki, a tym samym nie przeprowadzeniu jakichkolwiek
analiz fizykochemicznych lub innych dowodów mogących wskazywać na zawartość
takiej paczki a nadto w zakresie pozostałych czynów art. 7 k.p.k. w związku z art.
410 k.p.k. wobec oparcia ustaleń faktycznych na niepełnym materiale dowodowym,
a to polegające na uznaniu za wiarygodne całości depozycji A. S. a na pozbawieniu
tego waloru wyjaśnień M. S., wobec możliwości ich potwierdzenia, choćby poprzez
dopuszczenie wnioskowanego przez obrońcę dowodu w postaci dokumentacji
medycznej, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych co do sprawstwa
oskarżonego we wskazywanym powyżej zakresie.” Na zakończenie obrońca wniósł
3
o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego M. S., ewentualnie o
uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Wyrok Sądu I instancji zaskarżył także prokurator w części dotyczącej
orzeczenia o karze łącznej na niekorzyść oskarżonego.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 24 lutego 2014 r. zmienił zaskarżony wyrok
w ten sposób, że:
- uchylił orzeczenie o łącznej karze pozbawienia wolności i grzywny,
- z opisu przypisanego oskarżonemu M. S. w pkt 3 wyroku wyeliminował ustalenie,
że brał udział w przywozie na teren Rzeczypospolitej Polskiej z Argentyny znacznej
ilości środka odurzającego w postaci kokainy oraz, że odebrał od ustalonej osoby
paczkę zawierającą kokainę w ilości zbliżonej do 245 gram, a z kwalifikacji prawnej
czynu - ust. 3 art. 55 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i przyjął, że oskarżony
brał udział w przywozie na teren Rzeczypospolitej Polskiej z Argentyny bliżej
nieustalonej ilości środka odurzającego w postaci kokainy nadto, iż od ustalonej
osoby odebrał paczkę zawierającą, nieustaloną ilość środka odurzającego w
postaci kokainy, czym wyczerpał znamiona art. 55 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu
narkomanii w zw. z art. 12 k.k. i skazał go na tej podstawie, a na podstawie art. 55
ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia
wolności i karę grzywny w wysokości 40 stawek dziennych po 50 zł każda; utrzymał
w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części; w pkt III. na podstawie art. 85 k.k. i
art. 86 § 1 k.k. Sąd orzekł kary łączne - 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i
grzywny w wysokości 90 stawek dziennych po 100 zł każda.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się obrońca skazanego, który we
wniesionej na korzyść skazanego M. S. kasacji zarzucił temu wyrokowi:
„I. rażące naruszenie przepisów prawa formalnego w postaci art. 7 k.p.k. w związku
z art. 457 § 3 k.p.k. polegające na zaaprobowaniu poglądu Sądu Okręgowego
wyrażonego przez Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 24/02/2014 roku w pkt I, że w
przesyłce nadanej za pośrednictwem firmy DHL o numerze AWB […] znajdowały
się środki odurzające w postaci kokainy o nieustalonej ilości, podczas gdy żaden z
dowodów znajdujących się w aktach postępowania nie daje podstaw do uznania, że
w przedmiotowej przesyłce znajdowały się jakiekolwiek środki odurzające,
niezależnie od ich rodzaju i ewentualnej ilości, a przywołany w zakresie
4
dokonanych ustaleń dowód w postaci zeznań świadka S. musi być uznany za
niewystarczający, bo zawarte w nich depozycje są relacją słów usłyszanych od
osoby nie ustalonej i nie przesłuchanej w toku przedmiotowego postępowania
karnego,
II. rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 85 k.k. i art. 86 § 1
k.k. w zw. z art. 33 § 3 k.k., poprzez ustalenie w pkt III. wysokości stawki dziennej
łącznej kary grzywny na 100 zł, mimo iż w zakresie czynu opisanego w pkt I wyroku
Sądu Apelacyjnego kara jednostkowa grzywny została ustalona w tym samym
wyroku na kwotę 50 zł.” Z uwagi na powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Apelacyjny.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o jej oddalenie, jako
oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście bezzasadna w rozumieniu art. 535 § 3 k.p.k.
Zgodnie z art. 519 k.p.k., kasacja może być wniesiona od prawomocnego
wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie, a zarzuty kasacyjne nie
mogą wprost kwestionować ustaleń faktycznych, bowiem kasacja może być
wniesiona tylko z powodu uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k. lub innego
rażącego naruszenia prawa (art. 523 § 1 k.p.k.).
Wbrew twierdzeniom obrońcy skazanego brak podstaw do uznania, że Sąd
Apelacyjny rażąco naruszył art. 7 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. poprzez
zaaprobowanie ustaleń Sądu I instancji, iż w przesyłce o nr AWB […] znajdowały
się środki odurzające w postaci kokainy (zarzut z pkt 3 wyroku SO, z pkt 1 wyroku
SA). W tym zakresie Sąd Apelacyjny swoje stanowisko przedstawił na k. 14-15
uzasadnienia. Podzielił stanowisko obrońcy skazanego w zakresie, w jakim
kwestionował on przyjętą przez Sąd orzekający ilość przemyconej, w sposób
opisany w zarzucie, kokainy. Jak podkreślił, jednak, mając na uwadze zeznania
świadków A. S. i A. W., znajdujące potwierdzenie w zeznaniach świadka Z. S. oraz
dokumentach przewozowych, w dniu 23 grudnia 2011 r. została doręczona na
adres A. S. - ul. N. […] m 56 w W. paczka nadana w Argentynie przez M. M.
zawierająca narkotyki w postaci kokainy, zaś jej zawartość została ustalona na
podstawie uznanych za wiarygodne zeznań świadków A. S. i A. W. oraz logiki
5
przebiegu całego procederu przemytu narkotyku z Argentyny do Polski
ujawnionego przez powyższych świadków. I, o ile, jak podkreślił Sąd Apelacyjny,
ustalenia Sądu orzekającego oparte na ujawnionym w sprawie materiale
dowodowym są niewątpliwe co do zaistnienia przedmiotowego w zarzucie z pkt 3
aktu oskarżenia przemytu kokainy, o tyle ustalenia co do ilości narkotyku budzą
wątpliwości, wskutek ich dowolności, stąd też w tym zakresie zmienił zaskarżony
wyrok.
Uzasadniając zarzut z pkt II kasacji, jej autor powołuje się na stanowisko
Sądu Najwyższego wyrażone w sprawie V KK 385/08, które jednak dotyczyła
innego stanu faktycznego, a mianowicie: Sąd orzekł za popełnienie dwóch
przestępstw kary jednostkowe m.in. grzywny w wymiarze po 50 stawek dziennych
w wysokości po 10 zł każda, a na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzekł karę
łączną grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych w wysokości po 50 zł. We
wniesionej od tego wyroku kasacji, Prokurator Generalny podniósł zarzut rażącego i
mającego wpływ na treść wyroku naruszenia art. 86 § 1 k.k., polegającego na
wymierzeniu oskarżonemu, na podstawie tego przepisu, kary łącznej grzywny z
zastosowaniem w niej stawki dziennej w wysokości 50 złotych, a więc
przekraczającej wysokość stawki dziennej ustalonej przy wymiarze grzywny za
podlegające łączeniu kary cząstkowe. Po rozpoznaniu sprawy Sąd Najwyższy
uznał zarzut kasacji za w pełni uzasadniony i uznał ją za zasadną (wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 1 grudnia 2008 r., sygn. V KK 385/08, R-OSNKW 2008, poz.
2471). Inaczej sytuacja przedstawia się w sprawie skazanego Marka Stawiarskiego.
Sąd Apelacyjny, zmieniając wyrok Sądu Okręgowego w pkt 3, orzekł m.in. grzywnę
w wysokości 40 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 50
zł, zmniejszając tym samym jej wysokość, bowiem Sąd Okręgowy orzekł karę
grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na
100 zł. Zmiana wysokości orzeczonej kary podyktowana została zmianą kwalifikacji
prawnej czynu z jego postaci kwalifikowanej, na podstawową. Sąd Apelacyjny,
biorąc pod uwagę jako okoliczności obciążające: znaczny stopień społecznej
szkodliwości czynu, uprzednią karalność oskarżonego, jego motywację - uzyskanie
korzyści majątkowej, działanie w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym
działaniem zamiarem przemytu na teren Polski narkotyku, i to w sposób
6
powtarzający się, zorganizowany, przy braku okoliczności łagodzących, uznał, iż
karą współmierną do stopnia zawinienia oskarżonego, spełniającą zadania
prewencji ogólnej i szczególnej jest kara 2 lat pozbawienia wolności i grzywny w
wysokości 40 stawek po 50 zł każda. Jednocześnie Sąd utrzymał w mocy wyrok
Sądu Okręgowego w pozostałym zakresie, tj. w pkt 1 i 4 (także pkt 2 w którym
orzeczono karę bezwzględną pozbawienia wolności), w których orzeczono m.in.
kary grzywny w wymiarze po 50 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej
stawki dziennej na kwotę po 100 złotych (Sąd Okręgowy przyjął wysokość jednej
stawki grzywny w karze łącznej na kwotę 100 zł). Sąd Apelacyjny orzekając karę
łączną grzywny zmniejszył jej liczbę stawek dziennych do 90, ustalając
jednocześnie wysokość jednej stawki na kwotę 100 zł. Orzekając w opisany sposób
Sąd Apelacyjny nie naruszył żadnego z powołanych w kasacji przepisów: nie może
być mowy o obrazie art. 85 k.k., skoro orzeczono karę łączną wobec zaistnienia
przewidzianych w tym przepisie warunków; nie naruszono art. 86 § 1 k.k., skoro
kara łączna grzywny nie przekracza wyznaczonych tym przepisem granic; nie może
być mowy o obrazie art. 86 § 2 k.k., skoro wysokość stawki dziennej nie przekracza
najwyższej stawki ustalonej uprzednio; nie może być wreszcie mowy o obrazie art.
33 § 3 k.k., bowiem przepis ten zawiera dyrektywy wymiaru kary grzywny, wobec
czego kwestionowanie wysokości kary przez pryzmat tych dyrektyw stanowi w
istocie rzeczy niedopuszczalny w kasacji zarzut rażącej niewspółmierności kary.
Z treści kasacji wynika, że wniesiona ona została od całości wyroku Sądu
Apelacyjnego, jednak podniesione zarzuty wiążą się tylko z czynem, którego opis
został zmodyfikowany w instancji odwoławczej oraz z karą łączną grzywny, zatem
brak jest podstaw do odnoszenia się do pozostałych elementów rozstrzygnięcia
Sądu odwoławczego.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.