Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 253/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Roman Sądej (przewodniczący)
SSN Dorota Rysińska
SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)
Protokolant Jolanta Grabowska
w sprawie M. Z., W. M. i S.S.
skazanych za przestępstwo z art. 226 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 27 sierpnia 2014 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanych
od wyroku Sądu Rejonowego w R.
z dnia 15 maja 2014 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w R. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego w R. prokurator wniósł akt oskarżenia przeciwko M. Z.,
W. M. i S. S. z wnioskiem o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia
2
rozprawy i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonymi jednostkowych kar
pozbawienia wolności i kary łącznej, odpowiednio za czyny w stosunku do:
I. M. Z.:
- za czyn z art. 226 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;
- za czyn z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę
8 miesięcy pozbawienia wolności;
- kary łącznej roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby;
- grzywny 30 stawek dziennych przy przyjęciu, że wysokość jednej stawki
wynosi 10 zł;
- zobowiązanie do przeproszenia interweniujących funkcjonariuszy Policji w
terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku;
- zasądzenie kosztów procesu.
II. W. M.
- za czyn z art. 226 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;
- za czyn z 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 §
2 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności ;
- kary łącznej roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby;
- grzywny 40 stawek dziennych przy przyjęciu, że wysokość jednej stawki
wynosi 30 zł;
- zobowiązanie do przeproszenia interweniujących funkcjonariuszy Policji
w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku ;
- zasądzenie kosztów procesu.
III. S. S.
- za czyn z art. 226 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności ;
- za czyn z art. 222 § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności ;
- kary łącznej roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby;
- zobowiązanie do przeproszenia interweniujących funkcjonariuszy Policji
w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku;
- zasądzenie kosztów procesu.
3
Sąd Rejonowy w wyroku z dnia 15 maja 2014 r. wydanym na podstawie
art. 335 § 1 k.p.k. uwzględnił złożone przez prokuratora wnioski o wydanie
wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy i uznał oskarżonych […] za
winnych popełnienia zarzucanego im przestępstwa z art. 226 § 1 k.k. i za to na
podstawie tego przepisu wymierzył im kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Ponadto uznał oskarżonego M. Z. za winnego popełnienia zarzucanego mu
przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to
na podstawie art. 224 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu na karę 8
miesięcy pozbawienia wolności; uznał oskarżonego W. M. za winnego
popełnienia zarzucanego mu przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. i art. 222 § 1 k.k. i
art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 224 § 1 k.k. w
zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności; uznał
oskarżoną S. S. za winną popełnienia zarzucanego jej przestępstwa z art. 222 §
1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył jej na karę 8 miesięcy
pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył oskarżonym orzeczone w ten
sposób kary pozbawienia wolności i orzekł wobec nich kary łączne rok i 4 miesięcy
pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił
wykonanie orzeczonych wobec oskarżonych kar pozbawienia wolności, ustalając
okres próby na 3 lata.
Na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonych: M. Z. grzywnę 30 stawek
dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 zł; W. M. grzywny w 40
stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 30 zł.
Na podstawie art. 72 § 1 pkt 2 k.k. zobowiązał oskarżonych W. M., M. Z. i S. S. do
przeproszenia pokrzywdzonych P. W. i K. Ł. w terminie miesiąca od daty
uprawomocnienia się wyroku.
Zasądził od oskarżonych koszty postępowania sądowego.
Wyrok ten uprawomocnił się bez zaskarżenia.
Kasację od tego wyroku wyniósł Prokurator Generalny, zaskarżając go w
całości na korzyść oskarżonych […] i zarzucił rażące i mające istotny wpływ na
treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa procesowego – art. 343 § 7 k.p.k.
4
w zw. z art. 335 § 1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu wadliwego wniosku
prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy i
wymierzeniu M. Z., W. M. i S. S., z rażącą obrazą przepisu prawa karnego
materialnego – art. 86 § 1 k.k., kar łącznych roku i 4 miesięcy pozbawienia
wolności, przekraczających sumę jednostkowych kar pozbawienia wolności
orzeczonych za poszczególne przestępstwa, która wyniosła rok i 2 miesiące
pozbawienia wolności. W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w R.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna, co pozwala na jej uwzględnienie w
trybie art. 535 § 5 k.p.k. Wyrok został bowiem wydany z rażącym naruszeniem
przepisów prawa karnego procesowego i materialnego, wskazanych w zarzucie
kasacji, co nie tylko mogło, ale i miało istotny wpływ na jego treść.
Artykuł 343 § 7 k.p.k. nakłada na sąd rozpoznający wniosek prokuratora
o skazanie bez rozprawy, obowiązek zbadania, czy odpowiada on przepisom
prawa. Jeżeli wniosek tego warunku nie spełnia, to sąd powinien doprowadzić
do jego modyfikacji albo skierować sprawę do rozpoznania na zasadach
ogólnych.
W rozpoznawanej sprawie wniosek prokuratora złożony na podstawie
art. 335 § 1 k.p.k. wynikał z zawartego z oskarżonymi porozumienia
procesowego co do wymierzenia im za czyny opisane w pkt I, III i V części
wstępnej wyroku kar w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaś za
czyny opisane odpowiednio w pkt II, IV i VI kar pozbawienia wolności w
wymiarze 8 miesięcy, zaś kary łącznej roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.
Wymiar tej kary przekraczał jednak sumę kar jednostkowych pozbawienia
wolności, co stanowiło naruszenie dyspozycji art. 86 § 1 k.k. Zgodnie z tym
przepisem sąd orzeka karę łączną w granicach od najwyższej z kar
wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, z obwarowaniami
wynikającymi z dalszej jego części.
Sąd Rejonowy zaakceptował taki wniosek, pomimo że został złożony z
naruszeniem art. 86 § 1 k.k. i wymierzył oskarżonym kary łączne roku i 4
5
miesięcy pozbawienia wolności. Tym samym Sąd ten dopuścił się rażącej
obrazy przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 86 § 1 k.k., gdyż orzekł
karę łączną w wymiarze przekraczającym sumę kar jednostkowych, która
wynosiła rok i 2 miesiące pozbawienia wolności. To naruszenie prawa
materialnego miało w sposób oczywisty istotny wpływ na treść wydanego
wyroku. Dlatego też kasacja została uwzględniona. W związku z przekazaniem
sprawy do ponownego rozpoznania, Sąd Rejonowy powinien jeszcze raz
przystąpić do rozpoznania wniosku prokuratora i w toku postępowania
zasygnalizować konieczność jego modyfikacji w zakresie wymaganym
przepisami prawa. W wypadku wydania ponownie wyroku skazującego na kary
z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, Sąd Rejonowy powinien pamiętać
o konieczności zastosowania art. 538 § 3 k.p.k.
W tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.