Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 66/14
POSTANOWIENIE
Dnia 15 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
SSA Barbara Trębska
w sprawie z powództwa M. C.
przeciwko T. S.
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 października 2014 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 stycznia 2014 r.
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Pozwany T. S. w dniu 23 sierpnia 2013 r. wniósł skargę o wznowienie
postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia
12 kwietnia 2013 r, uwzględniającym w części apelację powoda M. C. od wyroku
zaocznego Sądu Okręgowego w K. z dnia 18 października 2012 r. W wyniku tego
orzeczenia pozwany został prawomocnie zobowiązany do przeproszenia powoda
za rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji. Podstawy skargi o wznowienie
stanowiły art. 403 § 2 k.p.c. oraz art. 401 pkt 2 k.p.c. Skarga w części opartej na
podstawie z art. 403 § 2 k.p.c. została oddalona, natomiast w części opartej na
przesłance z art. 401 pkt 2 k.p.c., którą pozwany uzasadniał pozbawieniem go
możności działania przed sądami obydwu instancji, Sąd Apelacyjny odrzucił
postanowieniem z dnia 17 stycznia 2014 r., jako spóźnioną. W uzasadnieniu
wyjaśnił, że przewidziany w art. 407 § 1 k.p.c. termin trzech miesięcy, w którym
strona może złożyć skargę o wznowienie postępowania z przyczyn nieważności,
liczy się od dnia, w którym dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy
podstawą tą jest – jak w rozpatrywanej sprawie - pozbawienie strony możności
działania, od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej
przedstawiciel ustawowy. Decyduje data dowiedzenia się o sentencji wyroku, a nie
- jak uważa pozwany - data doręczenia uzasadnienia wyroku. Ponieważ pozwany
we wniosku o doręczenie mu wyroku z uzasadnieniem przyznał, że o wydaniu tego
wyroku dowiedział się 24 kwietnia 2013 r., dzień ten wyznaczył początek biegu
terminu z art. 407 § 1 k.p.c., którego koniec przypadł na 24 lipca 2013 r., podczas
gdy skarga wniesiona została dopiero 23 sierpnia 2013 r.
Postanowienie o odrzuceniu skargi pozwany zaskarżył zażaleniem, w którym
zarzucił naruszenie art. 407 § 1 k.p.c. Wnosił o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy zaważył, co następuje:
Możliwość skutecznego wniesienia skargi o wznowienie postepowania jest
uzależniona od spełnienia szeregu przesłanek, w tym między innymi od dokonania
tej czynności w określonym ustawowo terminie. Zgodnie z art. 407 § 1 k.p.c. skargę
3
wnosi się w terminie trzymiesięcznym, biegnącym - w wypadku, gdy powołaną
podstawę wznowienia stanowi pozbawienie możności działania lub brak należytej
reprezentacji strony – od dnia, w którym o zaskarżanym wyroku dowiedziała się
strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy. Ustawodawca zrównał więc w tym
wypadku fakt dowiedzenia się o wydaniu wyroku z dowiedzeniem się o podstawie
wznowienia związanej z pozbawieniem możliwości działania lub brakiem należytej
reprezentacji strony w postępowaniu.
W niniejszej sprawie miarodajnym w zakresie ustalenia początku biegu
terminu do wniesienia skargi opartej na podstawie z art. 401 pkt 2 k.p.c. jest dzień,
w którym strona dowiedziała się o wydaniu wyroku, co ma miejsce wówczas,
gdy do strony dociera wiadomość o istnieniu wyroku (por. postanowienie z dnia
14 listopada 2000 r., III CKN 1159/00, nie publ.). Doręczenie wyroku nie stanowi
jedynej formy "dowiedzenia się o wyroku (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 5 listopada 1998 r., III AO 58/98, OSNP-wkł. 1999 r., nr 3, poz. 4).
Argumentacja pozwanego oparta jest na przekonaniu, że bieg terminu do
wniesienia skargi łączyć należy z powzięciem informacji o wyroku przez jego
pełnomocnika. W orzecznictwie ścierają się poglądy, czy decydujące znaczenie ma
chwila powzięcia informacji o wyroku wyłącznie przez stronę (por. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2000 r., I CKN 1313/99, nie publ., z dnia
12 kwietnia 2000 r., IV CKN 2/00, OSNC 2000/10/192, z dnia 15 listopada 2001 r.,
III CZ 99/01, nie publ. z dnia 22 września 2005 r., IV CZ 76/05, nie publ.), czy także
przez jej pełnomocnika, jeżeli strona była przez niego reprezentowana
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1998 r., III CKN 234/97,
nie publ., z dnia 6 stycznia 2006 r., III PZ 12/05, OSNP 2006/23-24/362,), spór
ten nie ma jednak znaczenia w rozpatrywanej sprawie, ponieważ wiedzę
o zapadnięciu wyroku pozwany uzyskał w dniu 24 kwietnia 2013 r., a więc przed
ustanowieniem w dniu 29 kwietnia 2013 r. pełnomocnika procesowego.
Rozbieżności w orzecznictwie dotyczyły natomiast wypadków, kiedy zastępujący
stronę pełnomocnik dowiedział się o wyroku zanim informacja ta dotarła do strony.
Sąd Apelacyjny prawidłowo uznał więc, że termin do wniesienia skargi
o wznowienie postępowania, uzasadnianej podstawą z art. 401 pkt 2 k.p.c., upłynął
w dniu 24 lipca 2013 r. Podnoszone przez skarżącego okoliczności dotyczące
4
oczekiwania przez niego na doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem oraz jego
przekonania o otwartym terminie do wniesienia skargi kasacyjnej nie mogą wpłynąć
na bieg terminu do wniesienia skargi o wznowienie, skoro wniosek o sporządzenie
uzasadnienia wyroku Sądu drugiej instancji i doręczenie go wraz z uzasadnieniem
został złożony przez pozwanego po terminie, wobec czego zgodnie z art. 167 k.p.c.
nie spowodował żadnych skutków prawnych i został odrzucony.
Z tych przyczyn zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.

V CZ 66/14

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia