II KK 46/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:08-12-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II KK 46/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący)
SSN Wiesław Błuś
SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)
Protokolant Ewa Oziębła
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Małgorzaty Wilkosz-Śliwy,
w sprawie
J. G. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu
narkomanii, art. 291 § 1 k.k. i in.,
P. A. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu
narkomanii, art. 258 § 1 k.k. i inne,
M. Ł. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 18 § 3
k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i inne
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 29 października 2014 r.,
kasacji, wniesionych przez obrońców skazanych
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 lipca 2013 r.
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 19 marca 2012 r. ,
1) uchyla zaskarżony wyrok w części, w jakiej utrzymał w
mocy pkt. 46 wyroku Sądu Rejonowego i w tym zakresie
2
przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania w postępowaniu odwoławczym;
2) oddala jako oczywiście bezzasadne kasacje obrońców P. A.
oraz J. G., a w nieuwzględnionym zakresie także kasację obrońcy
M. Ł.;
3) zarządza zwrot M. Ł. opłaty od kasacji;
4) obciąża P. A. oraz J. G. kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego w częściach na nich przypadających.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 19 marca 2012 r.:
1) J. G. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 3 k.k. (pkt 1 wyroku),
- z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 2, 4, 6, 8, 10, 13, 15 wyroku),
- z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 19 wyroku),
- z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 21 wyroku),
- z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. (pkt 23 wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii (dalej jako u.p.n.) w zw. z art. 12 k.k. (pkt 24 wyroku),
za które wymierzono mu karę łączną 9 lat pozbawienia wolności (pkt 25
wyroku),
J. G. został uniewinniony od popełnienia czynu z art. 299 § 1 k.k. (pkt 18
wyroku).
2) P. A. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 1 k.k. (pkt 26 wyroku),
- z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 27 i 33
wyroku),
- z art. 18 § 1 k.k. z zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 34
wyroku),
- z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w zw.z art. 65 § 1 k.k. (pkt 1
wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 u.p.n. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 38 wyroku),
3
za które wymierzono mu karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności
(pkt 39 wyroku),
3) M. Ł. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 1 k.k. (pkt 40 wyroku),
- z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 41
wyroku),
- z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 42
wyroku),
- z art. 229 § 3 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 43 wyroku),
- z art. 273 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 44 wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 u.p.n. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 45 wyroku),
za które wymierzono mu karę łączną 5 lat pozbawienia wolności (pkt 46
wyroku).
Wyrokiem Sądu Okręgowego powyższy wyrok został zmieniony w
następujący sposób:
1. z opisu czynu przypisanemu w pkt 4 wyroku wyeliminowano stwierdzenie, że
w zorganizowanej grupie przestępczej wzięli udział A. G. i R. R. i w to
miejsce wpisano zwrot „i inne ustalone osoby”,
2. zmieniono opis czynu przypisanego J.G. w pkt 4 wyroku w ten sposób, że
ustalono, iż kwota, jaką przyjął od A. J. była nie mniejsza niż 35 tys. zł z
zysku w kwocie 100 tys. zł pochodzącego z oszustwa na szkodę P. M;
3. zmieniono kwotę orzeczonego w pkt 5 wyroku, przepadku równowartości
korzyści majątkowej uzyskanej za czyn z pkt III a/o na 35 tys. zł;
4. zmieniono opis czynu przypisanego J. G. w pkt 6 wyroku w ten sposób, że
ustalono, iż kwota jaką przyjął od A. J. była nie mniejsza niż 85 tys. zł z
zysku w kwocie 170 tys. zł pochodzącego z oszustwa na szkodę T. J;
5. zmieniono kwotę orzeczonego w pkt 7 wyroku, przepadku równowartości
korzyści majątkowej uzyskanej za czyn z pkt IV a/o na 85 tys. zł;
6. zmieniono wyrok w pkt 24 w ten sposób, że przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk
czyn przypisany w tym punkcie zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy z
dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono karę 2 lat pozbawienia wolności a na
4
podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii i art. 33 § 1 i 3 kk orzeczono grzywnę w wymiarze 200 stawek
dziennych po 100 zł każda;
7. uchylono orzeczenie z pkt 18 wyroku i w tym zakresie sprawę przekazano
Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;
8. rozwiązano orzeczenie z pkt 25 wyroku o karze łącznej dla oskarżonego J.
G.;
9. uchylono pkt 23 wyroku dotyczący skazania J. G. i w tym zakresie
przekazano sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;
10. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego J. G.
karę łączną 7 lat pozbawienia wolności;
11. zmieniono wyrok w pkt 38 dotyczącym skazania P. A. w ten sposób, że przy
zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czyn ten zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy
z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia
wolności a na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii i art. 33 § 1 i 3 kk orzeczono karę grzywny w
wymiarze 100 stawek dziennych po 100 zł każda;
12. zmieniono wyrok w pkt 45 ten sposób, że przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.
opisany w tym punkcie wyroku czyn zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy z
dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono oskarżonemu M. Ł. karę 2 lat pozbawienia
wolności a na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii i art. 33 § 1 i 3 k.k. orzeczono grzywnę w
wymiarze 200 stawek dziennych po 100 zł każda.
W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.
Od powyższego prawomocnego orzeczenia kasacje wnieśli obrońcy J. G., P.
A. oraz M. Ł.
Obrońca J. G., zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące naruszenie prawa
procesowego, mające istotny wpływ na treść orzeczenia w wyniku naruszenia
normy zawartej w:
5
1) art. 182 § 3 k.p.k. w zw. z art. 186 § 1 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k
w zw. z art. 424 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k.
w zw. z art. 410 k.p.k. przez bezpodstawne utrzymanie skazania J. G. w oparciu o
materiał dowodowy niepodlegający ujawnieniu na rozprawie, a mianowicie o
zeznania świadka A. J. złożone w tej samej sprawie na etapie postępowania
przygotowawczego,
2) art. 170 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 452 § 2 k.p.k. w
zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez zaniechanie wyjaśnienia całokształtu okoliczności
faktycznych w sprawie i dążenia do wykrycia prawdy materialnej, w szczególności
przez oddalenie wniosków dowodowych obrońcy, mających istotne znaczenie dla
ustalenia stanu faktycznego w sprawie, zgłoszonych na rozprawie apelacyjnej w
dniu 30 lipca 2013 roku przez obrońcę, w sytuacji, gdy wnioski dowodowe złożone
przez obrońcę dotyczyły kwestii wiarygodności kluczowych w sprawie świadków,
3) art. 170 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 391 § 2 k.p.k. w
zw. z art. 424 k.p.k. w zw. art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. przez
niezasadne nieuwzględnienie podniesionego w apelacji obrońcy J. G. zarzutu i
podzielenie stanowiska Sądu I Instancji, że Sąd meriti zasadnie oddalił wnioski
dowodowe zgłoszone przez obrońcę J. G. na rozprawie w dniu 29 maja 2008 roku
oraz w dniu 3 sierpnia 2010 roku,
4) art. 390 § 1 i § 2 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3
k.p.k. oraz w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. przez niezasadne
nieuwzględnienie podniesionego w apelacji obrońcy J. G. zarzutu i podzielenie
stanowiska Sądu I Instancji, że Sąd meriti prawidłowo uwzględnił wniosek złożony
przez kluczowego w sprawie świadka A. J., skutkujący wydaniem postanowienia o
zarządzeniu opuszczenia sali przez oskarżonych - w tym przez oskarżonego J. G. -
na czas składania przez ww. świadka zeznań.
Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu
Okręgowego w stosunku do skazanego J. G. oraz wyroku Sądu Rejonowego w
części dotyczącej skazanego J. G. i uniewinnienie J. G. od zarzutów stawianych mu
w akcie oskarżenia. Alternatywnie, wniósł także o uchylenie wyroku Sądu
Okręgowego oraz wyroku Sądu Rejonowego w części dotyczącej skazanego J. G. i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
6
Obrońca skazanego P. A. zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące
naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść tego
orzeczenia, tj.:
1) art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., przez brak szczegółowego
rozważenia wszystkich zarzutów wskazanych w apelacji, a jedynie pobieżne
odniesienie się do nich,
2) art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k., przez własną, dowolną a nie
swobodną ocenę dowodów przez Sąd Okręgowy przy rozpoznaniu środka
odwoławczego oraz aprobatę oceny dokonanej przez sąd I instancji, a także przez
oparcie rozstrzygnięć obu sądów orzekających nie na całokształcie ujawnionego
materiału dowodowego, lecz przyjęcie za podstawę wyroków części dowodów,
wbrew zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego,
3) art. 424 § 2 k.p.k. przez zaniechanie wskazania, które z okoliczności
wymienionych w art. 33 § 3 k.k. i w jakim zakresie, sąd uwzględnił określając
wymiar stawki dziennej na potrzeby orzekanej wobec skazanego P. A. kary
grzywny za czyn opisany w pkt XII a/o oraz jakie okoliczności pozwoliły mu przyjąć,
iż stawka dzienna liczona dla niego wynosi tyle samo, co stawka dzienna liczona
dla skazanego J. G.
Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie obu zapadłych w
sprawie wyroków i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego
rozpoznania, względnie przy uznaniu oczywistej niesłuszności skazania, o
uniewinnienie P. A.
Obrońca M. Ł. zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące naruszenie prawa,
które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:
1) przepisów art. 457 § 3 k.p.k i art. 433 § 2 k.p.k. polegające na braku
należytej kontroli apelacyjnej orzeczenia Sądu I instancji i rzetelnego odniesienia
się do każdego z zarzutów stawianych w apelacji skazanego i jego obrońcy, w
szczególności zarzutu naruszenia przepisu art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., 167 k.p.k., a
nadto art. 424 § 1 k.p.k., a także polegające na wadliwym uzasadnieniu orzeczenia
Sądu odwoławczego, polegającym na odwoływaniu się do trafności ustaleń i ocen
Sądu I instancji przy braku odpowiedniej i właściwej argumentacji, która
7
wskazywałaby, dlaczego podniesione zarzuty i argumenty na ich poparcie nie
zasługują na uwzględnienie,
2) przepisu art. 7 k.p.k. w zw. z art. 440 k.p.k. przez zaakceptowanie i
przyjęcie za własną ocenę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd I Instancji,
która zdaniem skarżącego wykracza poza granice swobodnej oceny dowodów,
3) przepisu 440 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k., 410 k.p.k. i art. 167 k.p.k. w
zw. z art. 170 § 1 pkt. 1 -5 k.p.k., w zakresie utrzymania przez Sąd Okręgowy
wyroku Sądu Rejonowego, w sytuacji, gdy utrzymanie w mocy tego wyroku było
rażąco niesprawiedliwe, z uwagi na fakt, iż Sąd I instancji nie przeprowadził
szeregu istotnych w sprawie dowodów,
4) przepisu art. 399 § 1 k.p.k. w zw. z art. 458 k.p.k., w zakresie, w jakim
Sąd Okręgowy nie uprzedził skazanego M. Ł. na rozprawie apelacyjnej w dniu 30
czerwca 2012 r. o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynów zarzuconych
temu skazanemu, co uniemożliwiło skazanemu skorzystanie w pełnym zakresie z
prawa do obrony,
5) przepisu art. 170 § 1 pkt. 5 k.p.k., poprzez błędną jego wykładnię i
niewłaściwe zastosowanie, w zakresie, w jakim Sąd Okręgowy na rozprawie
apelacyjnej w dniu 30 lipca 2012 r. oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez
obrońcę skazanego, w sytuacji, gdy brak było podstaw do podjęcia takiego
orzeczenia, wnioski te nie zmierzały w sposób oczywisty do przedłużenia
postępowania, a jedynie zmierzały do wyjaśnienia prawdy materialnej, weryfikacji
depozycji świadków obciążających skazanego, a w rezultacie do ekskulpowania
skazanego.
Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku w części dotyczącej M. Ł. i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania.
Prokurator Prokuratury Okręgowej w odpowiedzi na kasacje wniósł o ich
oddalenie jako oczywiście bezzasadnych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zasadny okazał się jedynie zarzut podniesiony w kasacji obrońcy M. Ł., a
dotyczący sposobu rozpoznania apelacji tegoż obrońcy w odniesieniu do
wymierzenia kary łącznej przez Sąd I instancji. W pozostałym zakresie kasacje
8
obrońców skazanych miały oczywiście bezzasadny charakter, co z uwagi na treść
art. 535 § 3 k.p.k. zwalniało z wymogu odniesienia się w pisemnym uzasadnieniu
do sformułowanych w nich zarzutów.
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 19 marca 2012 r. uznał M. Ł. winnym 6
przestępstw, za które wymierzył kary pozbawienia wolności, których suma wynosiła
7 lat i 6 miesięcy, zaś najwyższa z wymierzonych kar wynosiła 2 lata pozbawienia
wolności. Jako karę łączną Sąd wymierzył 5 lat pozbawienia wolności. W apelacji
od tej części wyroku Sądu Rejonowego obrońca skazanego zarzucił naruszenie art.
424 k.p.k. polegające na braku wskazania w uzasadnieniu wyroku, na jakich
konkretnych przesłankach oparł się Sąd wymierzając w stosunku do oskarżonego
karę łączną w wysokości określonej w wyroku skazującym, szeroko uzasadniając
ten zarzut przez wskazanie konkretnych okoliczności, które jego zdaniem powinny
przemawiać za odmiennym sposobem ukształtowania kary łącznej oraz
podkreślając, że Sąd nie wskazał żadnych szczegółowych przesłanek, które
przesądziły o wymiarze kary łącznej w rozmiarze 5 lat pozbawienia wolności.
Analiza treści uzasadnienia wyroku Sądu Odwoławczego nie zostawia wątpliwości,
że Sąd ten w ogóle nie odnosił się do opisanego wcześniej zarzutu
sformułowanego w apelacji obrońcy M. Ł. Stanowi to rażące naruszenie prawa
procesowego, a to art. 433 § 2 k.p.k. Naruszenie to mogło mieć wpływ na treść
wyroku, bowiem Sąd Odwoławczy był zobowiązany do skontrolowania sposobu
ukształtowania kary łącznej, zaś uzasadnienie wyroku Sądu I instancji w tym
zakresie nie przedstawiało konkretnych okoliczności, które miały wpływ na taką, a
nie inną wysokość orzeczonej przez ten Sąd kary łącznej.
Mając na względzie powyższe okoliczności należało orzec: uchylić wyrok
Sądu Okręgowego w zakresie, w jakim utrzymał on w mocy pkt 46 wyroku Sądu
Rejonowego dotyczący rozstrzygnięcia o karze łącznej wobec M. Ł. W ponownym
postępowaniu Sąd Odwoławczy zobligowany będzie do odniesienia się do treści
zarzutów przedstawionych w apelacji obrońcy tego skazanego w zakresie kary
łącznej.
9
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący)
SSN Wiesław Błuś
SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)
Protokolant Ewa Oziębła
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Małgorzaty Wilkosz-Śliwy,
w sprawie
J. G. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu
narkomanii, art. 291 § 1 k.k. i in.,
P. A. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu
narkomanii, art. 258 § 1 k.k. i inne,
M. Ł. - skazanego z art. 43 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 18 § 3
k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i inne
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 29 października 2014 r.,
kasacji, wniesionych przez obrońców skazanych
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 lipca 2013 r.
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 19 marca 2012 r. ,
1) uchyla zaskarżony wyrok w części, w jakiej utrzymał w
mocy pkt. 46 wyroku Sądu Rejonowego i w tym zakresie
2
przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania w postępowaniu odwoławczym;
2) oddala jako oczywiście bezzasadne kasacje obrońców P. A.
oraz J. G., a w nieuwzględnionym zakresie także kasację obrońcy
M. Ł.;
3) zarządza zwrot M. Ł. opłaty od kasacji;
4) obciąża P. A. oraz J. G. kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego w częściach na nich przypadających.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 19 marca 2012 r.:
1) J. G. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 3 k.k. (pkt 1 wyroku),
- z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 2, 4, 6, 8, 10, 13, 15 wyroku),
- z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 19 wyroku),
- z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 21 wyroku),
- z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 k.k. (pkt 23 wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii (dalej jako u.p.n.) w zw. z art. 12 k.k. (pkt 24 wyroku),
za które wymierzono mu karę łączną 9 lat pozbawienia wolności (pkt 25
wyroku),
J. G. został uniewinniony od popełnienia czynu z art. 299 § 1 k.k. (pkt 18
wyroku).
2) P. A. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 1 k.k. (pkt 26 wyroku),
- z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 27 i 33
wyroku),
- z art. 18 § 1 k.k. z zw. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 34
wyroku),
- z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w zw.z art. 65 § 1 k.k. (pkt 1
wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 u.p.n. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 38 wyroku),
3
za które wymierzono mu karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności
(pkt 39 wyroku),
3) M. Ł. został skazany za czyny:
- z art. 258 § 1 k.k. (pkt 40 wyroku),
- z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 41
wyroku),
- z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 42
wyroku),
- z art. 229 § 3 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 43 wyroku),
- z art. 273 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 44 wyroku),
- z art. 56 ust. 3 w zw. z ust. 1 u.p.n. w zw. z art. 12 k.k. (pkt 45 wyroku),
za które wymierzono mu karę łączną 5 lat pozbawienia wolności (pkt 46
wyroku).
Wyrokiem Sądu Okręgowego powyższy wyrok został zmieniony w
następujący sposób:
1. z opisu czynu przypisanemu w pkt 4 wyroku wyeliminowano stwierdzenie, że
w zorganizowanej grupie przestępczej wzięli udział A. G. i R. R. i w to
miejsce wpisano zwrot „i inne ustalone osoby”,
2. zmieniono opis czynu przypisanego J.G. w pkt 4 wyroku w ten sposób, że
ustalono, iż kwota, jaką przyjął od A. J. była nie mniejsza niż 35 tys. zł z
zysku w kwocie 100 tys. zł pochodzącego z oszustwa na szkodę P. M;
3. zmieniono kwotę orzeczonego w pkt 5 wyroku, przepadku równowartości
korzyści majątkowej uzyskanej za czyn z pkt III a/o na 35 tys. zł;
4. zmieniono opis czynu przypisanego J. G. w pkt 6 wyroku w ten sposób, że
ustalono, iż kwota jaką przyjął od A. J. była nie mniejsza niż 85 tys. zł z
zysku w kwocie 170 tys. zł pochodzącego z oszustwa na szkodę T. J;
5. zmieniono kwotę orzeczonego w pkt 7 wyroku, przepadku równowartości
korzyści majątkowej uzyskanej za czyn z pkt IV a/o na 85 tys. zł;
6. zmieniono wyrok w pkt 24 w ten sposób, że przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk
czyn przypisany w tym punkcie zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy z
dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono karę 2 lat pozbawienia wolności a na
4
podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii i art. 33 § 1 i 3 kk orzeczono grzywnę w wymiarze 200 stawek
dziennych po 100 zł każda;
7. uchylono orzeczenie z pkt 18 wyroku i w tym zakresie sprawę przekazano
Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;
8. rozwiązano orzeczenie z pkt 25 wyroku o karze łącznej dla oskarżonego J.
G.;
9. uchylono pkt 23 wyroku dotyczący skazania J. G. i w tym zakresie
przekazano sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;
10. na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego J. G.
karę łączną 7 lat pozbawienia wolności;
11. zmieniono wyrok w pkt 38 dotyczącym skazania P. A. w ten sposób, że przy
zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. czyn ten zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy
z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia
wolności a na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii i art. 33 § 1 i 3 kk orzeczono karę grzywny w
wymiarze 100 stawek dziennych po 100 zł każda;
12. zmieniono wyrok w pkt 45 ten sposób, że przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.
opisany w tym punkcie wyroku czyn zakwalifikowano z art. 43 ust. 3 ustawy z
dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i na podstawie tego
przepisu skazano i wymierzono oskarżonemu M. Ł. karę 2 lat pozbawienia
wolności a na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii i art. 33 § 1 i 3 k.k. orzeczono grzywnę w
wymiarze 200 stawek dziennych po 100 zł każda.
W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.
Od powyższego prawomocnego orzeczenia kasacje wnieśli obrońcy J. G., P.
A. oraz M. Ł.
Obrońca J. G., zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące naruszenie prawa
procesowego, mające istotny wpływ na treść orzeczenia w wyniku naruszenia
normy zawartej w:
5
1) art. 182 § 3 k.p.k. w zw. z art. 186 § 1 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k
w zw. z art. 424 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k.
w zw. z art. 410 k.p.k. przez bezpodstawne utrzymanie skazania J. G. w oparciu o
materiał dowodowy niepodlegający ujawnieniu na rozprawie, a mianowicie o
zeznania świadka A. J. złożone w tej samej sprawie na etapie postępowania
przygotowawczego,
2) art. 170 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 452 § 2 k.p.k. w
zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez zaniechanie wyjaśnienia całokształtu okoliczności
faktycznych w sprawie i dążenia do wykrycia prawdy materialnej, w szczególności
przez oddalenie wniosków dowodowych obrońcy, mających istotne znaczenie dla
ustalenia stanu faktycznego w sprawie, zgłoszonych na rozprawie apelacyjnej w
dniu 30 lipca 2013 roku przez obrońcę, w sytuacji, gdy wnioski dowodowe złożone
przez obrońcę dotyczyły kwestii wiarygodności kluczowych w sprawie świadków,
3) art. 170 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 391 § 2 k.p.k. w
zw. z art. 424 k.p.k. w zw. art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. przez
niezasadne nieuwzględnienie podniesionego w apelacji obrońcy J. G. zarzutu i
podzielenie stanowiska Sądu I Instancji, że Sąd meriti zasadnie oddalił wnioski
dowodowe zgłoszone przez obrońcę J. G. na rozprawie w dniu 29 maja 2008 roku
oraz w dniu 3 sierpnia 2010 roku,
4) art. 390 § 1 i § 2 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3
k.p.k. oraz w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. przez niezasadne
nieuwzględnienie podniesionego w apelacji obrońcy J. G. zarzutu i podzielenie
stanowiska Sądu I Instancji, że Sąd meriti prawidłowo uwzględnił wniosek złożony
przez kluczowego w sprawie świadka A. J., skutkujący wydaniem postanowienia o
zarządzeniu opuszczenia sali przez oskarżonych - w tym przez oskarżonego J. G. -
na czas składania przez ww. świadka zeznań.
Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu
Okręgowego w stosunku do skazanego J. G. oraz wyroku Sądu Rejonowego w
części dotyczącej skazanego J. G. i uniewinnienie J. G. od zarzutów stawianych mu
w akcie oskarżenia. Alternatywnie, wniósł także o uchylenie wyroku Sądu
Okręgowego oraz wyroku Sądu Rejonowego w części dotyczącej skazanego J. G. i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
6
Obrońca skazanego P. A. zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące
naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść tego
orzeczenia, tj.:
1) art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., przez brak szczegółowego
rozważenia wszystkich zarzutów wskazanych w apelacji, a jedynie pobieżne
odniesienie się do nich,
2) art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k., przez własną, dowolną a nie
swobodną ocenę dowodów przez Sąd Okręgowy przy rozpoznaniu środka
odwoławczego oraz aprobatę oceny dokonanej przez sąd I instancji, a także przez
oparcie rozstrzygnięć obu sądów orzekających nie na całokształcie ujawnionego
materiału dowodowego, lecz przyjęcie za podstawę wyroków części dowodów,
wbrew zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego,
3) art. 424 § 2 k.p.k. przez zaniechanie wskazania, które z okoliczności
wymienionych w art. 33 § 3 k.k. i w jakim zakresie, sąd uwzględnił określając
wymiar stawki dziennej na potrzeby orzekanej wobec skazanego P. A. kary
grzywny za czyn opisany w pkt XII a/o oraz jakie okoliczności pozwoliły mu przyjąć,
iż stawka dzienna liczona dla niego wynosi tyle samo, co stawka dzienna liczona
dla skazanego J. G.
Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uchylenie obu zapadłych w
sprawie wyroków i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego
rozpoznania, względnie przy uznaniu oczywistej niesłuszności skazania, o
uniewinnienie P. A.
Obrońca M. Ł. zarzucił przedmiotowemu wyrokowi rażące naruszenie prawa,
które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:
1) przepisów art. 457 § 3 k.p.k i art. 433 § 2 k.p.k. polegające na braku
należytej kontroli apelacyjnej orzeczenia Sądu I instancji i rzetelnego odniesienia
się do każdego z zarzutów stawianych w apelacji skazanego i jego obrońcy, w
szczególności zarzutu naruszenia przepisu art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., 167 k.p.k., a
nadto art. 424 § 1 k.p.k., a także polegające na wadliwym uzasadnieniu orzeczenia
Sądu odwoławczego, polegającym na odwoływaniu się do trafności ustaleń i ocen
Sądu I instancji przy braku odpowiedniej i właściwej argumentacji, która
7
wskazywałaby, dlaczego podniesione zarzuty i argumenty na ich poparcie nie
zasługują na uwzględnienie,
2) przepisu art. 7 k.p.k. w zw. z art. 440 k.p.k. przez zaakceptowanie i
przyjęcie za własną ocenę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd I Instancji,
która zdaniem skarżącego wykracza poza granice swobodnej oceny dowodów,
3) przepisu 440 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k., 410 k.p.k. i art. 167 k.p.k. w
zw. z art. 170 § 1 pkt. 1 -5 k.p.k., w zakresie utrzymania przez Sąd Okręgowy
wyroku Sądu Rejonowego, w sytuacji, gdy utrzymanie w mocy tego wyroku było
rażąco niesprawiedliwe, z uwagi na fakt, iż Sąd I instancji nie przeprowadził
szeregu istotnych w sprawie dowodów,
4) przepisu art. 399 § 1 k.p.k. w zw. z art. 458 k.p.k., w zakresie, w jakim
Sąd Okręgowy nie uprzedził skazanego M. Ł. na rozprawie apelacyjnej w dniu 30
czerwca 2012 r. o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynów zarzuconych
temu skazanemu, co uniemożliwiło skazanemu skorzystanie w pełnym zakresie z
prawa do obrony,
5) przepisu art. 170 § 1 pkt. 5 k.p.k., poprzez błędną jego wykładnię i
niewłaściwe zastosowanie, w zakresie, w jakim Sąd Okręgowy na rozprawie
apelacyjnej w dniu 30 lipca 2012 r. oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez
obrońcę skazanego, w sytuacji, gdy brak było podstaw do podjęcia takiego
orzeczenia, wnioski te nie zmierzały w sposób oczywisty do przedłużenia
postępowania, a jedynie zmierzały do wyjaśnienia prawdy materialnej, weryfikacji
depozycji świadków obciążających skazanego, a w rezultacie do ekskulpowania
skazanego.
Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku w części dotyczącej M. Ł. i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania.
Prokurator Prokuratury Okręgowej w odpowiedzi na kasacje wniósł o ich
oddalenie jako oczywiście bezzasadnych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zasadny okazał się jedynie zarzut podniesiony w kasacji obrońcy M. Ł., a
dotyczący sposobu rozpoznania apelacji tegoż obrońcy w odniesieniu do
wymierzenia kary łącznej przez Sąd I instancji. W pozostałym zakresie kasacje
8
obrońców skazanych miały oczywiście bezzasadny charakter, co z uwagi na treść
art. 535 § 3 k.p.k. zwalniało z wymogu odniesienia się w pisemnym uzasadnieniu
do sformułowanych w nich zarzutów.
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 19 marca 2012 r. uznał M. Ł. winnym 6
przestępstw, za które wymierzył kary pozbawienia wolności, których suma wynosiła
7 lat i 6 miesięcy, zaś najwyższa z wymierzonych kar wynosiła 2 lata pozbawienia
wolności. Jako karę łączną Sąd wymierzył 5 lat pozbawienia wolności. W apelacji
od tej części wyroku Sądu Rejonowego obrońca skazanego zarzucił naruszenie art.
424 k.p.k. polegające na braku wskazania w uzasadnieniu wyroku, na jakich
konkretnych przesłankach oparł się Sąd wymierzając w stosunku do oskarżonego
karę łączną w wysokości określonej w wyroku skazującym, szeroko uzasadniając
ten zarzut przez wskazanie konkretnych okoliczności, które jego zdaniem powinny
przemawiać za odmiennym sposobem ukształtowania kary łącznej oraz
podkreślając, że Sąd nie wskazał żadnych szczegółowych przesłanek, które
przesądziły o wymiarze kary łącznej w rozmiarze 5 lat pozbawienia wolności.
Analiza treści uzasadnienia wyroku Sądu Odwoławczego nie zostawia wątpliwości,
że Sąd ten w ogóle nie odnosił się do opisanego wcześniej zarzutu
sformułowanego w apelacji obrońcy M. Ł. Stanowi to rażące naruszenie prawa
procesowego, a to art. 433 § 2 k.p.k. Naruszenie to mogło mieć wpływ na treść
wyroku, bowiem Sąd Odwoławczy był zobowiązany do skontrolowania sposobu
ukształtowania kary łącznej, zaś uzasadnienie wyroku Sądu I instancji w tym
zakresie nie przedstawiało konkretnych okoliczności, które miały wpływ na taką, a
nie inną wysokość orzeczonej przez ten Sąd kary łącznej.
Mając na względzie powyższe okoliczności należało orzec: uchylić wyrok
Sądu Okręgowego w zakresie, w jakim utrzymał on w mocy pkt 46 wyroku Sądu
Rejonowego dotyczący rozstrzygnięcia o karze łącznej wobec M. Ł. W ponownym
postępowaniu Sąd Odwoławczy zobligowany będzie do odniesienia się do treści
zarzutów przedstawionych w apelacji obrońcy tego skazanego w zakresie kary
łącznej.
9