KSP 13/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:15-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KSP 13/14
POSTANOWIENIE
Dnia 12 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SN Stanisław Zabłocki
Sędziowie: SN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
SN Dorota Rysińska
w sprawie skargi K. H. na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez
nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w […]
po rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu w Izbie Karnej
w dniu 12 grudnia 2014 r.
postanowił
1. pozostawić bez rozpoznania skargę K. H. na przewlekłość
postępowania Sądu Apelacyjnego w sprawie II AKo …/14,
2. zarządzić zwrot K. H. uiszczonej opłaty od skargi.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 14 października 2014 r. K. H. zwróciła się o stwierdzenie
przewlekłości w postępowaniu Sądu Apelacyjnego […] w sprawie o sygn. akt II
AKo …/14, który to Sąd rozpoznawał jej wystąpienie z dnia 17 kwietnia 2014 r. o
wznowienie z urzędu postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w
W. w sprawie IV Ka …/04. Powołując się na błędne – w ocenie skarżącej –
rozpoznanie wniosku o wyłączenie od udziału w postępowaniu wszystkich sędziów
Sądu Apelacyjnego orzekających w II Wydziale Karnym oraz brak podjęcia
czynności zmierzających do zmiany sądu mającego orzekać w przedmiocie
wznowienia postępowania, wnioskodawczyni wniosła o przyznanie jej od Skarbu
Państwa kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Kwestią podstawową w tej sprawie, niezbędną do rozstrzygnięcia jeszcze
przed ustosunkowaniem się do wywodów zaprezentowanych przez skarżącą, jest
zbadanie warunków dopuszczalności rozpoznania przedmiotowej skargi. Stosownie
do dyspozycji art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na
naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze
zm.), przewidzianą w niej skargę wnosi się w toku postępowania w sprawie.
Kontrola przeprowadzona przez Sąd Najwyższy nie potwierdziła spełnienia tej
przesłanki w niniejszym przypadku. Przyjmując, że postępowanie w przedmiocie
wznowienia postępowania jest również tym, o jakim mowa w art. 5 ust. 1 powołanej
ustawy, nie można jednak uznać, że w tym wypadku w ogóle doszło do rozpoczęcia
takiego postępowania, a tym bardziej, że jest ono nadal w toku. Po sprawdzeniu
przez Sąd Apelacyjny podnoszonych zarzutów stwierdzono bowiem, że w sprawie
nie wystąpiła okoliczność uzasadniająca wszczęcie postępowania z urzędu, wobec
czego nie było podstaw do dalszych czynności. Skoro zatem nie doszło do
rozpoczęcia postępowania w tym przedmiocie, to brak jest podstawowego warunku,
aby można było zarzucać jego przewlekłość.
Niewątpliwe jest, że wniosek K. H. z dnia 17 kwietnia 2014 r., dotyczył
dwóch kwestii: wszczęcia z urzędu postępowania o wznowienie procesu i uchylenia
wyroków: Sądu Rejonowego W. w sprawie sygn. akt II K …/01 i Sądu Okręgowego
w W., sygn. akt IV Ka …/04 oraz wyłączenia wszystkich sędziów Sądu
Apelacyjnego […] II Wydział Karny od rozpoznania wystąpienia wnioskodawczyni
dotyczącego wznowienia postępowania w w/w sprawie. Decyzje co do obu kwestii
zapadły w dniu 15 lipca 2014 r., po uzyskaniu akt sprawy z właściwego Sądu i na
tym etapie zakończyły się wszelkie działania Sądu Apelacyjnego dotyczące istoty
sprawy. Nawet przy próbie bardzo szerokiego interpretowania pojęcia „w toku
postępowania”, nie sposób twierdzić, że jakiekolwiek czynności merytoryczne
dotyczące zagadnienia wznowienia postępowania w przedmiotowej sprawie
jeszcze są „w toku”. Takie zakreślenie w ustawie ram czasowych do wniesienia
skargi jest niewątpliwie powiązane z podstawowym ratio legis całej regulacji, jakim
jest wyeliminowanie stanu bezczynności organu procesowego, przeciwdziałanie
3
przewlekłości postępowania i spowodowanie jego toczenia się bez zbędnej zwłoki.
Zatem z chwilą zakończenia tego etapu postępowania, którego miałaby dotyczyć
skarga - ten podstawowy cel rozwiązań normatywnych zawartych w powołanej
ustawie, staje się niemożliwy do osiągnięcia (por. także postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 10 maja 2012 r. KSP 3/12 LEX nr 1228682).
Podkreślić przy tym także należy, że stosownie do utrwalonego stanowiska
Sądu Najwyższego, obowiązująca procedura karna nie przewiduje możliwości
domagania się przez stronę procesową wyłączenia całego sądu lub wszystkich jego
sędziów, zwłaszcza jeżeli jedyną przesłankę takiego żądania miałoby stanowić
rozstrzygnięcie wydane w innej sprawie z udziałem tych sędziów. Wniosek złożony
w tym zakresie może być rozpoznawany tylko z punktu widzenia przesłanek
dotyczących sędziów wyznaczonych do rozpoznania konkretnej sprawy (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2006 r. V KO 102/06 LEX nr
324795, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2007 SNO 41/07 LEX nr
471785, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2014 r. IV KZ 31/14
LEX nr 1476971). Tak też się stało w tym wypadku i w związku z tym w dniu 15
lipca 2014 r. zapadło stosowne postanowienie Sądu Apelacyjnego. Następnie, w
tym samym dniu – po zbadaniu akt sprawy Sądu Rejonowego – dokonano oceny w
przedmiocie braku podstaw do wznowienia z urzędu postępowania w tej sprawie z
powodów wskazanych w wystąpieniu skarżącej. Stosowne rozstrzygnięcia zostały
doręczone zainteresowanej w dniu 28 lipca 2014 r. (k. – 8v).
Nie sposób zatem mówić o bezczynności w rozpoznawaniu wystąpienia K.
H. z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sytuacji, gdy zagadnienia w nim podniesione zostały
zweryfikowane i nie znalazły potwierdzenia w postaci decyzji wszczynającej
czynności zmierzające do wznowienia postępowania. Nie doszło więc w ogóle do
podjęcia postępowania, w którym miałaby wystąpić przewlekłość. Jednocześnie,
podkreślić należy, że procedura związana ze skargą na przewlekłość postępowania
nie stanowi pośredniej drogi do kwestionowania rozstrzygnięć, jakie zapadły w
wyniku czynności podejmowanych na skutek rozpoznania wystąpienia
wnioskodawczyni.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy postanowił, jak na wstępie.
4
POSTANOWIENIE
Dnia 12 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SN Stanisław Zabłocki
Sędziowie: SN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
SN Dorota Rysińska
w sprawie skargi K. H. na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez
nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w […]
po rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu w Izbie Karnej
w dniu 12 grudnia 2014 r.
postanowił
1. pozostawić bez rozpoznania skargę K. H. na przewlekłość
postępowania Sądu Apelacyjnego w sprawie II AKo …/14,
2. zarządzić zwrot K. H. uiszczonej opłaty od skargi.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 14 października 2014 r. K. H. zwróciła się o stwierdzenie
przewlekłości w postępowaniu Sądu Apelacyjnego […] w sprawie o sygn. akt II
AKo …/14, który to Sąd rozpoznawał jej wystąpienie z dnia 17 kwietnia 2014 r. o
wznowienie z urzędu postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w
W. w sprawie IV Ka …/04. Powołując się na błędne – w ocenie skarżącej –
rozpoznanie wniosku o wyłączenie od udziału w postępowaniu wszystkich sędziów
Sądu Apelacyjnego orzekających w II Wydziale Karnym oraz brak podjęcia
czynności zmierzających do zmiany sądu mającego orzekać w przedmiocie
wznowienia postępowania, wnioskodawczyni wniosła o przyznanie jej od Skarbu
Państwa kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Kwestią podstawową w tej sprawie, niezbędną do rozstrzygnięcia jeszcze
przed ustosunkowaniem się do wywodów zaprezentowanych przez skarżącą, jest
zbadanie warunków dopuszczalności rozpoznania przedmiotowej skargi. Stosownie
do dyspozycji art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na
naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i
postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze
zm.), przewidzianą w niej skargę wnosi się w toku postępowania w sprawie.
Kontrola przeprowadzona przez Sąd Najwyższy nie potwierdziła spełnienia tej
przesłanki w niniejszym przypadku. Przyjmując, że postępowanie w przedmiocie
wznowienia postępowania jest również tym, o jakim mowa w art. 5 ust. 1 powołanej
ustawy, nie można jednak uznać, że w tym wypadku w ogóle doszło do rozpoczęcia
takiego postępowania, a tym bardziej, że jest ono nadal w toku. Po sprawdzeniu
przez Sąd Apelacyjny podnoszonych zarzutów stwierdzono bowiem, że w sprawie
nie wystąpiła okoliczność uzasadniająca wszczęcie postępowania z urzędu, wobec
czego nie było podstaw do dalszych czynności. Skoro zatem nie doszło do
rozpoczęcia postępowania w tym przedmiocie, to brak jest podstawowego warunku,
aby można było zarzucać jego przewlekłość.
Niewątpliwe jest, że wniosek K. H. z dnia 17 kwietnia 2014 r., dotyczył
dwóch kwestii: wszczęcia z urzędu postępowania o wznowienie procesu i uchylenia
wyroków: Sądu Rejonowego W. w sprawie sygn. akt II K …/01 i Sądu Okręgowego
w W., sygn. akt IV Ka …/04 oraz wyłączenia wszystkich sędziów Sądu
Apelacyjnego […] II Wydział Karny od rozpoznania wystąpienia wnioskodawczyni
dotyczącego wznowienia postępowania w w/w sprawie. Decyzje co do obu kwestii
zapadły w dniu 15 lipca 2014 r., po uzyskaniu akt sprawy z właściwego Sądu i na
tym etapie zakończyły się wszelkie działania Sądu Apelacyjnego dotyczące istoty
sprawy. Nawet przy próbie bardzo szerokiego interpretowania pojęcia „w toku
postępowania”, nie sposób twierdzić, że jakiekolwiek czynności merytoryczne
dotyczące zagadnienia wznowienia postępowania w przedmiotowej sprawie
jeszcze są „w toku”. Takie zakreślenie w ustawie ram czasowych do wniesienia
skargi jest niewątpliwie powiązane z podstawowym ratio legis całej regulacji, jakim
jest wyeliminowanie stanu bezczynności organu procesowego, przeciwdziałanie
3
przewlekłości postępowania i spowodowanie jego toczenia się bez zbędnej zwłoki.
Zatem z chwilą zakończenia tego etapu postępowania, którego miałaby dotyczyć
skarga - ten podstawowy cel rozwiązań normatywnych zawartych w powołanej
ustawie, staje się niemożliwy do osiągnięcia (por. także postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 10 maja 2012 r. KSP 3/12 LEX nr 1228682).
Podkreślić przy tym także należy, że stosownie do utrwalonego stanowiska
Sądu Najwyższego, obowiązująca procedura karna nie przewiduje możliwości
domagania się przez stronę procesową wyłączenia całego sądu lub wszystkich jego
sędziów, zwłaszcza jeżeli jedyną przesłankę takiego żądania miałoby stanowić
rozstrzygnięcie wydane w innej sprawie z udziałem tych sędziów. Wniosek złożony
w tym zakresie może być rozpoznawany tylko z punktu widzenia przesłanek
dotyczących sędziów wyznaczonych do rozpoznania konkretnej sprawy (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2006 r. V KO 102/06 LEX nr
324795, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2007 SNO 41/07 LEX nr
471785, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2014 r. IV KZ 31/14
LEX nr 1476971). Tak też się stało w tym wypadku i w związku z tym w dniu 15
lipca 2014 r. zapadło stosowne postanowienie Sądu Apelacyjnego. Następnie, w
tym samym dniu – po zbadaniu akt sprawy Sądu Rejonowego – dokonano oceny w
przedmiocie braku podstaw do wznowienia z urzędu postępowania w tej sprawie z
powodów wskazanych w wystąpieniu skarżącej. Stosowne rozstrzygnięcia zostały
doręczone zainteresowanej w dniu 28 lipca 2014 r. (k. – 8v).
Nie sposób zatem mówić o bezczynności w rozpoznawaniu wystąpienia K.
H. z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sytuacji, gdy zagadnienia w nim podniesione zostały
zweryfikowane i nie znalazły potwierdzenia w postaci decyzji wszczynającej
czynności zmierzające do wznowienia postępowania. Nie doszło więc w ogóle do
podjęcia postępowania, w którym miałaby wystąpić przewlekłość. Jednocześnie,
podkreślić należy, że procedura związana ze skargą na przewlekłość postępowania
nie stanowi pośredniej drogi do kwestionowania rozstrzygnięć, jakie zapadły w
wyniku czynności podejmowanych na skutek rozpoznania wystąpienia
wnioskodawczyni.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy postanowił, jak na wstępie.
4