Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 314/14
POSTANOWIENIE
Dnia 17 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 17 grudnia 2014 r.,
sprawy J. S.
skazanego z art. 284 § 2 k.k., art. 294 § 1 k.k.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 8 kwietnia 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 22 października 2013 r.,
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. zwolnić skazanego J. S. od kosztów
sądowych postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Ł. wyrokiem z dnia 22 października 2013 r., uznał
oskarżonego J. S. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. w zw. z
art. 294 § 1 k.k. i za to wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności
oraz zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem.
W apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego jego obrońca podniósł zarzut
obrazy przepisów prawa procesowego, która miała wpływ na treść rozstrzygnięcia,
a mianowicie:
a) art. 2 § 1 pkt 1 i § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410
k.p.k. poprzez dokonanie analizy zgromadzonego materiału dowodowego w
2
szczególności wyjaśnień oskarżonego J. S., a także zeznań świadków: […] z
przekroczeniem granic swobodnej jego oceny, przy jednoczesnym rozstrzygnięciu
występujących wątpliwości na niekorzyść oskarżonego;
b) art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. art. 167 k.p.k., 367 § 1 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez
zaniechanie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego lub instytutu, który na
podstawie badań poligraficznych, wypowiedziałby się czy oskarżony J. S. wykazuje
związek emocjonalny ze zdarzeniem, uzasadniający prawdziwość wersji o jego
sprawstwie lub inny związek z zarzuconym mu aktem oskarżenia czynem.
W konkluzji obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie
sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Uznając apelację obrońcy oskarżonego za oczywiście bezzasadną Sąd
Apelacyjny orzeczeniem z dnia 8 kwietnia 2014 r., utrzymał w mocy zaskarżony
wyrok.
Obrońca skazanego we wniesionej na jego korzyść kasacji zaskarżył wyrok
Sądu Apelacyjnego w całości i zarzucił mu rażące naruszenie przepisów
postępowania mające wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:
- „art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk, art. 9 § 1 kpk, art. 424 § 1 pkt 1 kpk, art. 410
kpk w zw. z art. 433 § 2 kpk poprzez wadliwą kontrolę instancyjną wyroku, w
następstwie czego powielone zostały błędy Sądu I Instancji w zakresie ustaleń
faktycznych i zaakceptowana dowolność rozumowania tego Sądu, zwłaszcza w
kontekście przyjętej postawy procesowej przez A. C., który korzystając z instytucji
art. 335 kpk, pomówił J. S., przypisując mu nie tylko inicjujący, ale również
dominujący i wiodący udział w inkryminowanym zdarzeniu, które to naruszenie
miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, stanowiąc jednocześnie
złamanie jednej z podstawowych zasad prawa karnego procesowego tj. art. 5 § 2
kpk,
- art. 167 kpk, 170 kpk w zw. 366 kpk i art. 433 § 1 i 2 kpk poprzez wadliwą ocenę
braku realizacji wniosków dowodowych obrońcy zarówno na etapie postępowania
przygotowawczego, jak i sądowego, a zwłaszcza oddalenie zasadnego wniosku
dowodowego o poddaniu J. S. badaniom wariograficznym, w sytuacji gdy jedynym i
bezpośrednim dowodem go obciążającym, były zeznania świadka A. C., którego
ocena wiarygodności powinna zostać poddana w wątpliwość nie tylko przez
3
pryzmat jego licznych zobowiązań finansowych, lecz także przede wszystkim z
uwagi na fakt, iż w 2011 r. dopuścił się on analogicznego czynu, tyle że z osobą
innego inkasenta tj. J. R., dlatego też zweryfikowanie zeznań C. z wyjaśnieniami
Seniuka poprzez przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, stwarzało realną
szansę uzyskania wyniku umożliwiającego potwierdzenie lub zaprzeczenie
wiarygodności de facto dwóch wersji zdarzeń, które to naruszenie miało istotny
wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, prowadząc do ograniczenia możliwości
dowiedzenia niewinności oskarżonego, w konsekwencji uchybienia te mogły
doprowadzić Sąd do niesłusznego nadania waloru wiarygodności zeznaniom A. C.,
a w efekcie błędnego przypisania udziału J. S. w inkryminowanym zdarzeniu
związanym z przywłaszczeniem powierzonego mu podczas konwoju mienia
znacznej wartości, zaś konsekwencją tych naruszeń doszło do naruszenia dyrektyw
sądowego wymiaru kary.” Na zakończenie obrońca wniósł „o uchylenie
zaskarżonego wyroku Sądu II instancji i uniewinnienie oskarżonego z uwagi na
oczywistą niesłuszność skazania.”
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o jej oddalenie, jako
oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście bezzasadna w rozumieniu art. 535 § 3 k.p.k.
Zgodnie z art. 519 k.p.k., kasacja może być wniesiona od prawomocnego
wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie, a zarzuty kasacyjne nie
mogą wprost kwestionować ustaleń faktycznych, bowiem kasacja może być
wniesiona tylko z powodu uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k. lub innego
rażącego naruszenia prawa (art. 523 § 1 k.p.k.).
Sąd Okręgowy dał wiarę zarówno wyjaśnieniom, jak i zeznaniom A. C.,
podkreślając, że były one kategoryczne i konsekwentne, znajdujące stosowne
potwierdzenia w zeznaniach świadków […], po części także w wypowiedziach
pozostałych świadków oraz samego skazanego, w zakresie sposobu przewożenia
pakietu z firmy C. (k. 13-19 uzasadnienia). Jak podkreślił zaś Sąd Apelacyjny
kwestionowanie w tym zakresie dokonanych ustaleń i oceny dowodów z zeznań
świadków ma charakter czysto polemiczny (k.3-5 uzasadnienia SA). Jak wynika z
lektury uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd ocenił materiał dowodowy w
4
sposób swobodny, a nie dowolny, z jednoczesnym uwzględnieniem zasad
prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.
Dokonana zaś w ten sposób ocena materiału dowodowego korzysta z ochrony
przewidzianej przepisem art. 7 k.p.k. Z treści uzasadnienia wynika, iż Sąd nie tylko
brał pod uwagę obciążające skazanego J. S. zeznania A. C., ale także należytą
uwagę poświęcił zeznaniom świadków obrony, m.in. […].
Skuteczne posłużenie się zaś zarzutem obrazy art. 5 § 2 k.p.k., może
przynieść skutek jedynie wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający w
sprawie Sąd rzeczywiście miał wątpliwości o takim charakterze i nie rozstrzygnął
ich na korzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaś
zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości co do stanu dowodów. Na
marginesie dodać tylko należy, że przepis art. 5 § 2 k.p.k. wprost odnosi się do
istnienia wątpliwości przy ustalaniu stanu faktycznego, ale po stronie orzekającego
sądu. O naruszenia tego przepisu można więc mówić wówczas, gdy sąd (i tylko
sąd, jako organ orzekający) ustalając, że zachodzą nie dające się usunąć
wątpliwości, postąpi sprzecznie z regułą wynikającą z omawianego przepisu, co w
tej sprawie nie miało miejsca.
W kontekście powyższych uwag oraz argumentacji zawartej w motywacyjnej
części orzeczenia Sądu Apelacyjnego podniesiony w kasacji zarzut obrazy art. 4, 5
§ 2, 7, 9 § 1, 410 i 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. jawi się jako
oczywiście bezzasadny, bowiem Sąd odwoławczy rozważył wszystkie podniesione
w apelacji zarzuty i wnioski, czemu dał wyraz w uzasadnieniu swojego wyroku.
Obrońca skazanego J. S. dużo uwagi poświęcił w kasacji kwestii związanej z
zaniechaniem dopuszczenia, najpierw na etapie postępowania przygotowawczego,
a później sądowego, badań poligraficznych skazanego, które miałyby wykazać czy
pozostaje on w związku emocjonalnym ze zdarzeniem, uzasadniającym
prawdziwość wersji o jego sprawstwie lub innym związku z zarzucanym mu aktem
oskarżenia czynem. Na rozprawie głównej w dniu 26 kwietnia 2013 r. Sąd
postanowił, na podstawie art. 170 § 1 pkt 1 k.p.k., art. 171 § 5 pkt 2 k.p.k. oraz art.
192a § 1 k.p.k., oddalić wniosek dowodowy w przedmiocie przesłuchania J. S. z
udziałem wariografu, uzasadniając swoje stanowisko w tym przedmiocie (k.462-
462v, tom II śledztwa). Wbrew twierdzeniom obrońcy skazanego Sąd Apelacyjny
5
rozpoznał zarzut z pkt b) apelacji i odniósł się do zaniechanie dopuszczenia
dowodu z opinii biegłego lub instytutu, który na podstawie badań poligraficznych,
stosownie do nakazu wyrażonego w art. 433 § 2 k.p.k., a w uzasadnieniu
orzeczenia, zgodnie z wymogiem określonym w art. 457 § 3 k.p.k., podał dlaczego
uznał go za niezasadny, co wprost wyniki z uzasadnienia z k. 6-8, Powtarzanie
argumentacji tam przedstawionej jawi się jako bezprzedmiotowe zwłaszcza, że
wywody zawarte w uzasadnieniu kasacji w istocie nie podważają ani prawniczej,
ani merytorycznej argumentacji Sądu odwoławczego, ograniczając się do
eksponowania odmiennego, własnego stanowiska w tej mierze, co wszakże nie jest
wystarczające do stwierdzenia, iż w toku postępowania odwoławczego doszło do
rażącego i mogącego mieć istotny wpływ na treść skarżonego kasacją wyroku
naruszenia przepisów art. 167, 170 i 366 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1 i 2 k.p.k.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, orzekł jak na wstępie.