Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 lipca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Marta Legeny-Błaszczyk (spr.)

Sędziowie SA Stanisław Tomasik

del. SR Bartłomiej Niedzielski

Protokolant Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim S. K.

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2013 roku

sprawy J. Ż.

oskarżonego z art.286§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 27 marca 2013 roku sygn. akt VII K 761/12

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 4 kpk, art.624§1 kpk, art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego J. Ż. w ten sposób, że na podstawie art.69§1 i 2 kk, art.70§1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 5 (pięciu) lat;

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. H. – Kancelaria Adwokacka w P. kwotę 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

zwalnia oskarżonego od opłaty za obie instancje i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 341/13

UZASADNIENIE

J. Ż. został oskarżony o to, że w dniu 26 października 2007 roku w miejscowości K. woj. (...) prowadząc działalność gospodarczą Przedsiębiorstwo (...), działając ze z góry powziętym zamiarem uzyskania korzyści majątkowej podpisał umowę z właścicielem firmy PHU (...) J. B. na wykonanie reklamy w formie mapy ściennej i przyjął zaliczkę w kwocie 390,40 zł, po czym nie wywiązał się z warunków umowy, czym doprowadził J. B. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 390,40 złotych, tj. o czyn z art. 286 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 22 września 2011 roku w sprawie sygn. akt VII K 436/11 uznał oskarżonego J. Ż. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i na podstawie art. 286 § 1 kk i art. 33 § 2 kk wymierzył karę 6 miesięcy pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych,

- na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz J. B. kwoty 390,40 złotych,

- zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony, kwestionując wymierzenie wobec niego kary bezwzględnej 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jednocześnie wskazał, iż zgodnie z wnioskiem o dobrowolne poddanie się karze w trybie art. 335 § 1 kpk miała mu zostać wymierzona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2012 roku wydanym w sprawie IV Ka 503/12 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

Na skutek ponownego rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 27 marca 2013 roku w sprawie sygn. akt VII K 761/12 uznał oskarżonego J. Ż. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 286 § 1 kk, przy czym z wyeliminował z jego opisu, że oskarżony działał z góry powziętym zamiarem a słowo „zaliczkę” zastąpił określeniem „wynagrodzenie za usługę” i na podstawie art. 286 § 1 kk wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. H. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w P. kwotę 516.60 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej oskarżonemu przez obrońcę ustanowionego z urzędu,

- zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych, przy czym wydatki przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Wyrok ten zaskarżyła w całości obrońca oskarżonego J. Ż..

Apelacja wywiedziona została z podstawy prawnej art. 438 pkt 4 kpk i zarzuciła wyrokowi rażącą niewspółmierność - surowość wymierzonej oskarżonemu kary wyrażającą się w niezastosowaniu wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie wobec oskarżonego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest zasadna.

Sąd Okręgowy ocenił jako zasadny podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego J. Ż. zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej w stosunku do oskarżonego kary przejawiającej się orzeczeniem bezwzględnej kary pozbawienia wolności w sytuacji, gdy zasługuje on na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania tej kary.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary można zasadnie podnieść, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy wymiar kary jest wynikiem niezastosowania lub nieprawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14 listopada 1973r., III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51). Z tym, że o rażącej niewspółmierności możemy mówić dopiero wówczas, gdy na gruncie danej sprawy występuje różnica ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować (SN II KRN 189/94, OSN Prok. i Pr. 1995, nr 5, poz. 18). Odnosi się to również do orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności.

Sąd I instancji orzekając wobec oskarżonego bezwzględną karę pozbawienia uznał, że wobec w/w nie można postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej, jednakże oceny takiej nie można wywieść z podniesionych przez sąd okoliczności mających znaczenie dla wymiaru kary.

Zastosowanie przewidzianego w art. 69 § 1 kk warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności uzależnione jest od przekonania sądu, że takie orzeczenie kary jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, jako minimalnego zadania kary, ale wystarczającego dla oceny, czy można zastosować warunkowe zawieszenie jej wykonania. Jednakże zgodnie z § 2 art. 69 kk przesłankami warunkowego zawieszenia wykonania kary są także postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

W niniejszej sprawie przekonanie sądu rejonowego o braku pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec oskarżonego jest rezultatem przydania zbyt dużego znaczenia okolicznościom obciążającym, w tym przede wszystkim uprzedniej karalności oskarżonego a nieuwzględnienia w wystarczającym stopniu okoliczności łagodzących – bardzo niewielkiej wartości wyrządzonej szkody.

W ocenie Sądu Okręgowego najistotniejsze znaczenie ma okoliczność, iż jak wynika z załączonych do akt kart karnych oskarżonego – k. 31 - 33, 378 - 382, 384 - 387 i odpisów wydanych wobec niego wyroków – k. 207 - 208, 212 - 213, 216 - 217 J. Ż. w chwili popełnienia czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania tj. 26.10.2007r. , nie był karany za żadne przestępstwo oszustwa opisane w art. 286 § 1 kk. Wszystkie skazania za to przestępstwa miały miejsce począwszy od 08.04.2008r. Dodatkowo skazania te dotyczą czynów, w których wartość wyrządzonej szkody jest niewielka - oscyluje w granicach 390 zł – 1.037 zł - odpisy wyroków – k. 207 - 208, 212 - 213, 216 - 217. Pozwala to na stwierdzenie, że oskarżony nie jest osobą zdemoralizowaną, wykazującą lekceważącą postawę wobec obowiązującego porządku prawnego.

Nie bez znaczenia jest również fakt, iż prokurator wiedząc o karalności oskarżonego wyraził zgodę na wystąpienie na podstawie art. 335 § 1 kk z wnioskiem o wydanie wyroku skazującego bez rozprawy i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar, w tym m.in. kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, a wniosek ten nie został uwzględniony przez sąd rejonowy tylko na skutek przeoczenia. (wskazanego w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22.09.2011r. – k. 323). Dodatkowo należy mieć na uwadze, że oskarżony już odbywa kary pozbawienia wolności za przestępstwa z art. 286 § 1 kk wymierzone w innych postępowaniach, a przewidywany okres zakończenia izolacji jest odległy

Powyższe okoliczności pozwalają w ocenie Sądu Okręgowego na postawienie wobec oskarżonego J. Ż. pozytywnej prognozy kryminologicznej, warunkującej orzeczenie kary z dobrodziejstwem środka probacyjnego oraz stwierdzenie, że w istocie oskarżony spełnia przesłanki do zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności określone w art. 69 § 1 i 2 kk, a orzeczona przez sąd I instancji bezwzględna kara pozbawienia wolności jest zbyt surowa.

Z tych względów należało zmienić zaskarżony wyrok i orzec o warunkowym zawieszeniu wykonania określonej przez sąd rejonowy kary 6 miesięcy pozbawienia wolności. Tak określona kara będzie stanowiła odpłatę adekwatną do zawinienia, stopnia społecznej szkodliwości czynu a przede wszystkim spełni cele z zakresu prewencji indywidualnej. Sąd Odwoławczy uznał, że dla zweryfikowania postawionej wobec oskarżonego prognozy kryminologicznej niezbędny jest maksymalny 5 letni okres próby.

Z powyższych względów orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.

Podstawę prawną zasądzenia na rzecz obrońcy z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej poniesionych w postępowaniu odwoławczym stanowiły przepisy § 14 ust. 2 pkt 4 i §2 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz.1348 ze zm.).

Z uwagi na trudną sytuację materialną oskarżonego sąd odwoławczy zwolnił go opłaty za obie instancje oraz od obowiązku zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym, uznając, że ich uiszczenie byłoby dlań zbyt uciążliwe.