Sygn. akt II KK 323/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski (sprawozdawca)
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Ewa Oziębła
w sprawie J. K.
skazanego z art. 157 § 2 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 22 stycznia 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 10 września 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i - na podstawie art. 17 § 1 pkt 5
k.p.k. - umarza postępowanie, obciążając Skarb Państwa
kosztami procesu.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W., wyrokiem z 10 września 2014r., uwzględniając złożony
na rozprawie głównej wniosek J. K. o dobrowolne poddanie się karze, skazał go za
ciąg dwóch przestępstw z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. oraz za występek
z art. 157 § 2 k.k., wymierzył mu karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz
– na podstawie art. 96 § 1 k.k. – orzekł umieszczenie oskarżonego w zamkniętym
2
zakładzie leczenia odwykowego. Wyrok ten nie został zaskarżony i uprawomocnił
się 18 września 2014 r.
Kasację od wskazanego wyroku złożył w trybie art. 521 § 1 k.k. na korzyść
skazanego Prokurator Generalny. Zarzucając rażące i mające istotny wpływ na
treść orzeczenia naruszenie art. 387 § 2 k.p.k., co doprowadziło do rażącej obrazy
prawa materialnego i procesowego, to jest art. 93 k.k. w zw. z art. 96 k.k. w zw. z
art. 202 § 1 k.p.k., wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie
sprawy Sądowi właściwemu do ponownego rozpoznania.
Na etapie postępowania kasacyjnego uzyskano informację, że J. K. zmarł w
dniu 12 września 2014 r. (odpis skrócony aktu zgonu wystawiony w dniu 12 grudnia
2014 r. przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego m. W.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się zasadna – i to w stopniu oczywistym, co – zważywszy
na jej kierunek – pozwoliło na jej uwzględnienie w trybie przewidzianym w art. 535 §
5 k.p.k. Rozpoznaniu kasacji nie stanęła na przeszkodzie okoliczność wyłączająca
ściganie w postaci śmierci skazanego (art. 529 k.p.k.).
Od dawna ugruntowane jest w judykaturze zapatrywanie prawne, że
zastosowanie środka zabezpieczającego określonego w art. 96 § 1 k.k. wymaga
spełnienia proceduralnego obowiązku ujętego w art. 93 in fine k.k., to jest
uprzedniego wysłuchania lekarzy psychiatrów oraz psychologa, a to dlatego, iż
przepis art. 93 k.k. ma charakter normy gwarancyjnej w odniesieniu do wszystkich
środków zabezpieczających. Nie ma tu znaczenia, że wniosek o zastosowanie
takiego środka złożył na podstawie art. 387 § 1 k.p.k. sam oskarżony (zob. post. SN
z 20 października 2011 r., V KK 347/11, OSNKW 2012, . 2, poz. 15; wyr. SN z 7
grudnia 2011 r., V KK 349/11, R-OSNKW 2011, poz. 2100; wyr. SN z 20 listopada
2013 r., III KK 409/13, LEX nr 1394092).
W niniejszej sprawie nie tylko nie dopuszczono dowodu z opinii biegłego
psychologa, ale także - wbrew dyspozycji art. 93 in fine k.k. – nie przesłuchano
biegłych lekarzy psychiatrów na rozprawie. Zgoda J. K. na takie procedowanie nie
miała nic do rzeczy.
Dlatego Sąd Najwyższy, podzielając punkt widzenia autora kasacji, uchylił
zaskarżony wyrok w całości. Wobec jednak wystąpienia negatywnej przesłanki
3
procesowej w postaci śmierci oskarżonego, o której mowa w art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k.,
orzeczenie następcze przybrało postać umorzenia postępowania (art. 537 § 2
k.p.k.). O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 632 pkt 2 k.p.k.