Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 6/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa W. L.
przeciwko K. L.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 29 stycznia 2015 r.,
zażalenia powoda na postanowienia Sądu Apelacyjnego:
z dnia 6 maja 2014 r., z dnia 1 sierpnia 2014 r., oraz z dnia 5 listopada 2013 r.
uchyla postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 6 maja 2014
r., z dnia 1 sierpnia 2014 r., oraz z dnia 5 listopada 2013 r.
UZASADNIENIE
2
Powód wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5
czerwca 2013 r.
Skargę tę Sąd Apelacyjny odrzucił postanowieniem z dnia 5 listopada 2013 r.,
bowiem skarżący, który nie został zwolniony od opłaty sądowej, nie uiścił opłaty
w terminie.
Postanowienie to zostało zaskarżone zażaleniem. Po przekazaniu zażalenia
do rozpoznania Sądowi Najwyższemu stwierdzone zostało, że zażalenie zawiera
nieuzupełnione braki, nie wskazano bowiem wartości przedmiotu zaskarżenia.
Przewodniczący zwrócił zażalenie z tej przyczyny, zaznaczając również fakt braku
opłaty. Po zwrocie akt wezwano skarżącego do uzupełnienia braków formalnych
zażalenia poprzez wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia, brak ten został
uzupełniony w terminie. Następnie skarżący został wezwany do opłaty od zażalenia,
a wobec braku opłaty zażalenie zostało odrzucone postanowieniem z dnia 6 maja
2014 r. Zażalenie na to postanowienie zostało odrzucone postanowieniem z dnia
1 sierpnia 2014 r. Skarżący wniósł następnie do Sądu Najwyższego środek prawny
nazwany „skargą”, w którym, zarzucając naruszenie przepisów dotyczących
obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, wnosił o rozpoznanie zażaleń i uchylenie
powyższych postanowień.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zwrot akt sprawy po wpływie zażalenia na postanowienie odrzucające
skargę kasacyjną nastąpił wobec stwierdzenia braku formalnego, bowiem nie
zawierało oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia. Spełnienie tego wymogu
jest niezbędne w celu ustalenia dopuszczalności środka odwoławczego, jak
również dla określenia wysokości ewentualnych kosztów postępowania.
W zarządzeniu o zwrocie akt zawarto również stwierdzenie „brak opłaty”. Wbrew
jednak następczej ocenie Sądu Apelacyjnego, stwierdzenie to nie oznaczało
nakazu pobrania opłaty, a jedynie konieczność podjęcia decyzji, czy w konkretnym
wypadku powinna być pobrana. Biorąc zaś pod uwagę, że skarżący zgłosił
w zażaleniu jednoznacznie brzmiący wniosek o objęcie badaniem prawidłowości
postanowienia o oddaleniu wniosku o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej
3
(art. 380 w związku z art. 3941
§ 3, art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.), należało uznać,
że opłata od zażalenia nie jest wymagana, skoro oparte było wyłącznie na
kwestionowaniu odmowy zwolnienia od kosztów sądowych (art. 95 ust. 2 pkt 1
u.k.s.c.). W konsekwencji, niezasadne były kolejne postanowienia, odrzucające
zażalenie na postanowienie o odrzuceniu zażalenia oraz zażalenie od
postanowienia odrzucającego to ostatnie zażalenie. Należało zatem oba te
postanowienia uchylić.
W ocenie Sądu Najwyższego, niezasadne było również odrzucenie skargi
kasacyjnej wobec braku opłaty. Biorąc pod uwagę wysokość opłaty oraz wysokość
bieżących dochodów skarżącego, zasadne jest uznanie, że uiszczenie opłaty
przekraczało możliwości finansowe skarżącego, zachodziła zatem podstawa do
zwolnienia od tego obowiązku fiskalnego, w konsekwencji postanowienie
oddalające wniosek o zwolnienie od opłat było wadliwe. Tym samym, również
postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej podlega uchyleniu.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39815
k.p.c.