Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 331/14
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 4 lutego 2015 r.,
sprawy D. C.,
skazanej z art. 286 § 1 k.k. i in.,
z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanej,
od wyroku Sądu Okręgowego w Ś.,
z dnia 9 maja 2014 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w K.,
z dnia 27 stycznia 2014 r.,
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić kasację, jako oczywiście bezzasadną;
2. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciążyć
skazaną.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 27 stycznia 2014 roku, sygn. akt
[…], D. C. został uznana za winną popełnienia przestępstw z art. 286 § 1 k.k. i art.
270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., a także z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
za które wymierzono jej karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 (pięciu) lat próby.
Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w K. wniósł prokurator.
Wyrokiem z dnia 9 maja 2014 roku, sygn. akt […], Sąd Okręgowy w Ś.
zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił zawarte w nim rozstrzygnięcie o
warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.
2
Kasację od wyroku Sądu Okręgowego w Ś. wniósł obrońca skazanej D. C.
zarzucając rażące naruszenie prawa materialnego i procesowego, które miało
istotny wpływ na treść orzeczenia tj. art. 53 § 1 k.k., art. 69 § 1 i § 2 k.k., art. 433 §
1 k.p.k. w zw. z art. 434 § 1 zd. 2 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. i art.
458 k.p.k.
W konkluzji skarżący wniósł „o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Ś.”
Prokurator Prokuratury Okręgowej w Ś. w odpowiedzi na kasację obrońcy
skazanej D. C. wniósł o jej oddalenie, jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanej D. C. jest bezzasadna i to w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej oddalenie w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
Przede wszystkim należy przypomnieć autorowi kasacji, odnosząc się do
zarzutu z pkt. 1., że w nadzwyczajnym środku zaskarżenia, jakim jest kasacja, nie
można podnosić zarzutu rażącej niewspółmierności kary. Tego zakazu
wynikającego z ustawy, nie da się też "obejść" poprzez podniesienie zarzutu
rażącego naruszenia art. 53 k.k., tak jak to uczyniono w realiach niniejszej sprawy.
Sąd Najwyższy niejednokrotnie wskazywał, że przepis art. 53 § 1 k.k. nie ma
charakteru normy stanowczej (zawierającej nakaz lub zakaz określonego
postąpienia), zatem jego obraza – w rozumieniu art. 438 pkt 1 k.p.k. – nie wchodzi
w grę. Wspomniany przepis określa natomiast objęte sferą swobodnego
sędziowskiego uznania ogólne dyrektywy wymiaru kary, dlatego podważanie
przyjętej na ich podstawie oceny sądu jest możliwe tylko w ramach zarzutu rażącej
niewspółmierności kary (zob. np. postanowienia SN: z dnia 26 stycznia 2011 r., III
KK 335/10, LEX nr 736755; z dnia 3 października 2011 r., V KK 96/11, LEX nr
1044083). Podniesiony w kasacji zarzut naruszenia przepisu art. 53 § 1 k.k. stanowi
zatem w istocie próbę obejścia zakazu sformułowanego w art. 523 § 1 k.p.k.,
albowiem dotyczy wymiaru kary i próby wykazania jej niewspółmierności.
Nie można również podzielić poglądu prezentowanego w zarzucie z pkt. 2
kasacji. Przepis art. 69 § 1 i 2 k.k. ma bowiem charakter fakultatywny, a zatem
decyzja co do jego zastosowania lub niezastosowania zależy od ustaleń sądu.
Tylko w razie niezastosowania przepisu o charakterze obligatoryjnym,
3
zastosowaniu niewłaściwego przepisu lub błędnej wykładni przepisu dojść może do
naruszenia prawa materialnego. W tym kontekście nadmienić jedynie wypada, że w
uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy w Ś., oceniając zachowanie D. C., wskazał na
sposób jej działania oraz postawę prezentowaną wobec pokrzywdzonej E. A., jako
te okoliczności, które w jego ocenie sprzeciwiają się zastosowaniu dobrodziejstwa
warunkowego zawieszenia wykonania kary. Nie sposób jednocześnie przyjąć, że
okoliczności te nie wchodzą w skład wymienionego w art. 69 § 2 k.k. kryterium
stosowania tej instytucji, jakim jest m.in. "postawa sprawcy".
Nie jest zasadny także zarzut naruszenia przez Sąd odwoławczy przepisu
art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 434 § 1 zd. 2 k.p.k. Sąd ad quem dokonał bowiem
prawidłowej oceny zakresu wniesionego przez prokuratora środka odwoławczego i
stwierdzając uchybienia podniesione w apelacji orzekł na niekorzyść D. C. poprzez
uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary
pozbawienia wolności. Odnosząc się do argumentacji obrońcy skazanej w tym
zakresie wskazać należy, że przy rozpoznaniu środka odwoławczego
pochodzącego od autora kwalifikowanego, sądowi odwoławczemu wolno orzec na
niekorzyść oskarżonego tylko w razie stwierdzenia uchybień podniesionych w
środku odwoławczym lub podlegających uwzględnieniu z urzędu. Istotne jest tu
jednak, że ustawodawca użył sformułowania "w razie stwierdzenia uchybień
podniesionych w środku odwoławczym", nie powiedział natomiast, że chodzi o
uznanie zarzutu sformułowanego w środku odwoławczym za zasadny. Oznacza to,
że jeśli nawet podmiot fachowy nieprawidłowo opisze zarzucane w środku
odwoławczym uchybienie, o możliwości orzeczenia na niekorzyść oskarżonego
decydować będzie to, czy podniesione uchybienie istotnie wystąpiło, nie zaś to, czy
zostało ono prawidłowo "nazwane" (zob. wyrok SN z dnia 14 listopada 2001 r., III
KKN 250/01, LEX nr 51944).
W przedmiotowej sprawie Sąd odwoławczy nie naruszył także art. 410 k.p.k.
w zw. z art. 4 k.p.k. i art. 458 k.p.k. Uchylając rozstrzygnięcie Sądu I instancji o
warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec
D. C. Sąd ad quem miał na względzie zarówno okoliczności obciążające jak i
łagodzące, w tym dotychczasową niekaralność skazanej, a po ich całościowej
analizie uznał, że nie jest możliwe skorzystanie z instytucji z art. 69 § 1 k.k. W takim
4
zaś stanie rzeczy nie sposób podzielić twierdzenia o naruszeniu przez Sąd
odwoławczy zasady obiektywizmu, czy też pominięciu okoliczności w postaci
dotychczasowej niekaralności D. C.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w części
dyspozytywnej postanowienia, przy czym kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego obciążył skazaną.