Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 113/14
POSTANOWIENIE
Dnia 20 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie ze skargi A. T.
o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym postanowieniem
Sądu Okręgowego w O.
z dnia 27 lutego 2012 r., sygn. akt II Ca …/11
w sprawie z wniosku A. T.
przy uczestnictwie Z. T.
o dział spadku po W. T.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 lutego 2015 r.,
zażalenia A. T. na postanowienie Sądu Okręgowego w O.
z dnia 17 czerwca 2014 r.,
1. oddala zażalenie;
2. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w O.
adwokatowi W. K. kwotę 1 800 ( jeden tysiąc
osiemset) zł powiększoną o stawkę podatku od towarów
i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę
pozwanego A. T. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
postanowieniem tego Sądu z dnia 27 lutego 2012 r. ( sprawa o dział spadku po W.
T.). Sąd Okręgowy uznał, że nie wystąpiła żadna z podanych przez skarżącego
podstaw wznowienia (art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c., art. 403 § 2 k.p.c., art. 401 pkt 2
k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie skarżący podnosił naruszenie przepisów
prawa materialnego, tj. art. 401 pkt 2 k.p.c., art. 403 § 2 k.p.c. i art. 403 § 1 pkt 2
k.p.c. Wskazywał także na naruszenie art. 316 w zw. z art. 361 k.p.c.
Skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W skardze o wznowienie postępowania skarżący (a następnie jego
pełnomocnik z urzędu - pismo z dnia 16 kwietnia 2013 r.; k. 84 akt sprawy)
wskazywali na istnienie trzech podstaw uzasadniających wznowienie postępowania.
W toku postępowania zażaleniowego skarżący nie może zatem powoływać się na
nowe (inne jeszcze) podstawy wznowienia, nawet jeżeli to czyni z „daleko idącej
ostrożności procesowej” (s. 3-4 zażalenia).
Sąd Okręgowy trafnie wyjaśnił, że wskazywaną podstawę prawną skargi
w postaci nienależytej reprezentacji skarżącego lub pozbawienia go możliwości
działania (art. 401 pkt 2 k.p.c.) należy odnosić do postępowania o dział spadku,
ponieważ skarga o wznowienie postępowania dotyczy sprawy działowej
o sygn. akt I Ns …/09 (dział spadku po W. T.), zakończonej prawomocnym
postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 27 lutego 2012 r.
Sąd Okręgowy wyjaśnił, co należy w świetle art. 403 § 2 k.p.c. uznać za
nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe uzasadniające wznowienie
postępowania. Nowością taką (pacta nova) nie może być fakt popełnienia
przestępstwa mającego wpływ na treść orzeczenia (o dział spadku), ponieważ
chodzi tu już o odrębną prawnie podstawę wznowienia (s. 3 zaskarżonego
postanowienia). Tę trafną konstatację Sądu Okręgowego skarżący kwituje jedynie
3
ogólnym stwierdzeniem, że do „nowych okoliczności” w rozumieniu art. 403 § 2
k.p.c. zaliczyć należy „okoliczność składania fałszywych zeznań przez R. T”. Taka
ogólna, bliżej nie umotywowana uwaga nie może podważać stanowiska Sądu
Okręgowego w tym zakresie, tj. konstatacji braku także i takiej, sugerowanej
w skardze podstawy wznowienia postępowania.
W związku z tym, że w zażaleniu skoncentrowano się jedynie na próbie
wykazania nieuwzględnienia przez Sąd Okręgowy faktu popełnienia przestępstwa
przez Z. T. (uczestnika postępowania) w postaci składania fałszywych zeznań
w postępowaniu o dział spadku, zaskarżone postanowienie może być poddane
kontroli jedynie w tym zakresie.
Jeżeli skarżący dostrzega fakt popełnienia wspomnianego przestępstwa
z tym fragmentem zeznań Z. T., w którym uczestnik postępowania wspominał
o „pierwszej sprawie spadkowej po spadkodawczyni od daty jej śmierci”
(s. 5 zażalenia i s. 57 akt sprawy), to trafnie Sąd Okręgowy stwierdził, że, nie
sposób w takiej wypowiedzi (w świetle innych okoliczności) dostrzec znamion
sugerowanego przestępstwa (art. 233 k.k.; k. 3-4 uzasadnienia zaskarżonego
postanowienia). Jednocześnie w dalszej części uzasadnienia Sąd Okręgowy
zreferował sytuację prawną uczestników postępowania po śmierci spadkodawczyni
(rozliczenia wkładu na książeczce oszczędnościowej, okoliczności nabycia
spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokali przez męża spadkodawczyni). Wbrew
sugestii zawartej w zażaleniu Sąd Okręgowy dokonał zatem ustaleń i ocen prawno-
karnych w omawianym zakresie.
W tej sytuacji należało oddalić zażalenie wnioskodawcy jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono stosownie do art. 98 k.p.c.,
art. 108 § 1 k.p.c. i §§ 6, 13 i 20 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (…) (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).