II CSK 447/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-04-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZP 88/13
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CSK 447/14
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z wniosku M. B.
przy uczestnictwie K. H. i A. C.
o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej V. H.,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 lutego 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania K. H.
od postanowienia Sądu Okręgowego w K.
z dnia 28 listopada 2013 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
2
UZASADNIENIE
W sprawie z wniosku M. B. z udziałem K. H. i A. C. o stwierdzenie nabycia
spadku po V. H., Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z dnia 27 marca 2013 r.
stwierdził, że spadek po zmarłej w dniu 5 stycznia 2012 r. V. H. na
podstawie testamentu notarialnego z dnia 26 kwietnia 2011 r. nabyła córka K. H.,
w całości. Apelacja uczestniczki K. H. została oddalona postanowieniem Sądu
Okręgowego w K. z dnia 28 listopada 2013 r.
Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego złożyła uczestniczka
K. H. wskazując jako przesłanki jej przyjęcia do rozpoznania art. 3989
§ 1 pkt 1 i 4
k.p.c. to jest występowanie zagadnienia prawnego i oczywistą zasadność skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności zauważyć należy, że okoliczność, iż K. H. jest
małoletnia i w postępowaniu przed Sądami obu instancji reprezentowana była przez
przedstawiciela ustawowego w osobie ojca A. H. nie wpływa na jej status
uczestnika. To ona, a nie jej przedstawiciel ustawowy jest uczestnikiem tego
postępowania i to jej interes, a nie interes przedstawiciela ustawowego podlega
osądowi. Ponadto reprezentacja powołanej do spadku uczestniczki przez ojca nie
zmieniła zakresu kognicji sądu rozstrzygającego wniosek, w szczególności nie
uprawniała sądu do czynienia ustaleń ponad wymagane art. 670 k.p.c. Powołany
przepis stanowi, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd bada kto
jest spadkobiercą ustawowym i czy spadkodawca pozostawił testament i w
związku z tak zakreśloną kognicją, w postanowieniu stwierdzającym nabycie
spadku (art. 677 § 1 k.p.c.) Sąd stwierdza nabycie spadku przez spadkobierców,
co do których ustalił, że spadek ten dziedziczą, ze wskazaniem podstawy
powołania oraz wymienia wysokość udziałów w jakich spadkobiercy spadek nabyli.
Postanowienie Sądu Rejonowego odpowiada ściśle tym wymaganiom. Apelacja K.
H. sporządzona przez jej ojca nie pozostawała w związku z taką treścią skarżonego
postanowienia a wiązała się z jego roszczeniami do majątku pozostawionego przez
spadkodawczynię, podobnie jak i skarga kasacyjna.
3
Dopuszczalność skargi kasacyjnej, podobnie jak i innych środków
zaskarżenia, uzależniona jest od wykazania przez skarżącego interesu prawnego
w zaskarżeniu, który uwarunkowany jest wykazaniem pokrzywdzenia
kwestionowanym orzeczeniem. W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r., III CZP 88/13 mającej moc zasady prawnej
(OSNC z 2014 r., nr 11, poz. 108) Sąd Najwyższy wyraził pogląd,
że pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen) jest przesłanką dopuszczalności
środka zaskarżenia, chyba że interes publiczny wymaga merytorycznego
rozpoznania tego środka. Pokrzywdzenie zatem uzasadnia przypisanie istnienia
interesu w zaskarżeniu orzeczenia, a polega, co do zasady, na niekorzystnej dla
strony różnicy między zgłoszonym przez nią żądaniem a treścią rozstrzygnięcia.
Przesłanka gravaminis pozwala przyjąć, że jeżeli orzeczenie jest korzystne dla
skarżącego, skarga kasacyjna jest wyłączona, ze względu na brak pokrzywdzenia.
Ocena istnienia pokrzywdzenia, stanowiącego warunek dopuszczalności
zaskarżenia, poprzedza badanie zasadności środka zaskarżenia. Badanie złożonej
przez uczestniczkę K. H. skargi kasacyjnej w aspekcie istnienia gravamen w ogóle
nie wskazuje na pokrzywdzenie skarżącej kwestionowanym postanowieniem.
W świetle powyższego skarga kasacyjna jako niedopuszczalna, podlegała
odrzuceniu (art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z wniosku M. B.
przy uczestnictwie K. H. i A. C.
o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej V. H.,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 lutego 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania K. H.
od postanowienia Sądu Okręgowego w K.
z dnia 28 listopada 2013 r.,
odrzuca skargę kasacyjną.
2
UZASADNIENIE
W sprawie z wniosku M. B. z udziałem K. H. i A. C. o stwierdzenie nabycia
spadku po V. H., Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z dnia 27 marca 2013 r.
stwierdził, że spadek po zmarłej w dniu 5 stycznia 2012 r. V. H. na
podstawie testamentu notarialnego z dnia 26 kwietnia 2011 r. nabyła córka K. H.,
w całości. Apelacja uczestniczki K. H. została oddalona postanowieniem Sądu
Okręgowego w K. z dnia 28 listopada 2013 r.
Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego złożyła uczestniczka
K. H. wskazując jako przesłanki jej przyjęcia do rozpoznania art. 3989
§ 1 pkt 1 i 4
k.p.c. to jest występowanie zagadnienia prawnego i oczywistą zasadność skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności zauważyć należy, że okoliczność, iż K. H. jest
małoletnia i w postępowaniu przed Sądami obu instancji reprezentowana była przez
przedstawiciela ustawowego w osobie ojca A. H. nie wpływa na jej status
uczestnika. To ona, a nie jej przedstawiciel ustawowy jest uczestnikiem tego
postępowania i to jej interes, a nie interes przedstawiciela ustawowego podlega
osądowi. Ponadto reprezentacja powołanej do spadku uczestniczki przez ojca nie
zmieniła zakresu kognicji sądu rozstrzygającego wniosek, w szczególności nie
uprawniała sądu do czynienia ustaleń ponad wymagane art. 670 k.p.c. Powołany
przepis stanowi, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku sąd bada kto
jest spadkobiercą ustawowym i czy spadkodawca pozostawił testament i w
związku z tak zakreśloną kognicją, w postanowieniu stwierdzającym nabycie
spadku (art. 677 § 1 k.p.c.) Sąd stwierdza nabycie spadku przez spadkobierców,
co do których ustalił, że spadek ten dziedziczą, ze wskazaniem podstawy
powołania oraz wymienia wysokość udziałów w jakich spadkobiercy spadek nabyli.
Postanowienie Sądu Rejonowego odpowiada ściśle tym wymaganiom. Apelacja K.
H. sporządzona przez jej ojca nie pozostawała w związku z taką treścią skarżonego
postanowienia a wiązała się z jego roszczeniami do majątku pozostawionego przez
spadkodawczynię, podobnie jak i skarga kasacyjna.
3
Dopuszczalność skargi kasacyjnej, podobnie jak i innych środków
zaskarżenia, uzależniona jest od wykazania przez skarżącego interesu prawnego
w zaskarżeniu, który uwarunkowany jest wykazaniem pokrzywdzenia
kwestionowanym orzeczeniem. W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r., III CZP 88/13 mającej moc zasady prawnej
(OSNC z 2014 r., nr 11, poz. 108) Sąd Najwyższy wyraził pogląd,
że pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen) jest przesłanką dopuszczalności
środka zaskarżenia, chyba że interes publiczny wymaga merytorycznego
rozpoznania tego środka. Pokrzywdzenie zatem uzasadnia przypisanie istnienia
interesu w zaskarżeniu orzeczenia, a polega, co do zasady, na niekorzystnej dla
strony różnicy między zgłoszonym przez nią żądaniem a treścią rozstrzygnięcia.
Przesłanka gravaminis pozwala przyjąć, że jeżeli orzeczenie jest korzystne dla
skarżącego, skarga kasacyjna jest wyłączona, ze względu na brak pokrzywdzenia.
Ocena istnienia pokrzywdzenia, stanowiącego warunek dopuszczalności
zaskarżenia, poprzedza badanie zasadności środka zaskarżenia. Badanie złożonej
przez uczestniczkę K. H. skargi kasacyjnej w aspekcie istnienia gravamen w ogóle
nie wskazuje na pokrzywdzenie skarżącej kwestionowanym postanowieniem.
W świetle powyższego skarga kasacyjna jako niedopuszczalna, podlegała
odrzuceniu (art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c.).