Sygn. akt V CSK 450/14
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa E. R. i G. J.
przeciwko T.C.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 lutego 2015 r.,
na skutek skargi kasacyjnej pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 lutego 2014 r.,
1. odrzuca skargę kasacyjną w części zaskarżającej oddalenie
apelacji powodów ( pkt 2 zaskarżonego wyroku ) i uwzględnienie
apelacji pozwanej ( pkt 1 tiret drugie ),
2. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania w
pozostałym zakresie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 4 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w K. zasądził od pozwanej
T. C. na rzecz powodów E. R. i G. J. solidarnie kwotę 36 560 zł z ustawowymi
odsetkami od dnia 14 grudnia 2011 r. a w pozostałej części powództwo oddalił.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 lutego 2014 r. Sąd Apelacyjny zmienił
zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powodów jako
wierzycieli solidarnych kwotę 56 000 złotych z ustawowymi odsetkami od kwot 14
330 złotych od 14 grudnia 2011 r. i 41 670 złotych od 27 czerwca 2012 r. a w
pozostałym zakresie powództwo oddalił oraz oddalił w pozostałej części apelację
powodów i pozwanej. Sąd Apelacyjny uznał, że zasadne było roszczenie powodów
o zapłatę kwot 35 000 zł, jako kosztów usunięcia wad budynku i kwoty 21 000 zł
jako kosztu robót budowlanych niewykonanych przez pozwaną. Sąd drugiej
instancji uzupełnił postępowanie dowodowe dowodem z uzupełniającej opinii
biegłego A. K., którego opinie (pierwotną i uzupełniającą) uznał za miarodajny
dowód do stwierdzenia zakresu wad budynku i niewykonanych prac, a także
ustalenia wysokości należnego powodom odszkodowania. Sąd Apelacyjny uznał
także, że pozwana nie zgłosiła skutecznego zarzutu potrącenia.
W skardze kasacyjnej, skierowanej przeciwko całemu wyrokowi Sądu
Apelacyjnego pozwana zarzuciła naruszenie art. 278 § 1 i 3 k.p.c., art. 471 k.c.
w zw. z art. 647 k.c. oraz art. 499 k.c. w zw. z art. 65 § 1 k.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna strony pozwanej w części, w której zaskarża
rozstrzygnięcie korzystne dla niej, to znaczy punkt 2 wyroku Sądu Apelacyjnego
w zakresie oddalenia apelacji powoda i uwzględnienie jej własnej apelacji
w pewnym zakresie podlega odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 3 w zw. z § 2
k.p.c., ponieważ w tym zakresie jest niedopuszczalna z uwagi na nieistnienie po
stronie skarżącej interesu w zaskarżeniu (gravamen) - por. uchwałę składu siedmiu
sędziów Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r., której nadano moc zasady
prawnej (III CZP 88/13, OSNC 2014/11/108).
W pozostałym zakresie skarga była dopuszczalna i podlegała ocenie
w zakresie wystąpienia przesłanek przyjęcia jej do rozpoznania.
3
Skarga kasacyjna ukształtowana została w przepisach kodeksu
postępowania cywilnego jako nadzwyczajny środek zaskarżenia, nakierowany na
ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa i jednolitości
wykładni oraz usunięcie z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu
dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwych, nie zaś jako ogólnie dostępny
środek zaskarżenia orzeczeń nie satysfakcjonujących stron. Koniecznej selekcji
skarg pod kątem realizacji tego celu służy instytucja tzw. przedsądu, ustanowiona
w art. 3989
k.p.c., w ramach której Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny sprawy
przedstawionej mu ze skargą kasacyjną. Zakres przeprowadzanego badania jest
ograniczony do kontroli, czy w sprawie ujawniły się przewidziane w art. 3989
§ 1 pkt
1 - 4 k.p.c. okoliczności przemawiające za przyjęciem skargi do rozpoznania.
We wniosku skarżąca powołała przesłankę z art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.,
to znaczy oczywistą zasadność wniesionej skargi. W ocenie skarżącej Sąd drugiej
instancji naruszył prawo procesowe, co doprowadziło do nierozpoznania istoty
sprawy, a ponadto naruszył prawo materialne poprzez nieuwzględnienie ustalonych
faktów na etapie stosowania prawa.
Uzasadnienie oczywistej zasadności skargi kasacyjnej wymaga powołania
się na kwalifikowaną postać naruszenia przepisów prawa materialnego lub
procesowego i przeprowadzenia wywodu zmierzającego do wykazania tej
wadliwości. Oczywistość naruszenia ma miejsce wówczas, gdy jest ono
widoczne prima facie, przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej,
bez potrzeby badania szczegółów czy dokonywania pogłębionej analizy
wchodzących w grę przepisów. Stwierdzone naruszenie musi przy tym być
przyczyną wydanie oczywiście nieprawidłowego orzeczenia. Sam zarzut
naruszenia (nawet oczywistego) określonego przepisu (przepisów) nie prowadzi
wprost do wniosku, że skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona
(por. orzecznictwo przytoczone w motywach postanowienia Sądu Najwyższego
z 6 listopada 2012 r., III SK 16/12, Lex nr 1232793). Tego rodzaju argumentów,
przekonujących z narzucającą się siłą, że skarga rokuje duże szanse na jej
uwzględnienie, pozwana nie przytoczyła.
4
Poprzestanie na uzasadnieniu podstaw kasacyjnych jest niewystarczające,
bo chociaż uzasadnienie przesłanek tzw. „przedsądu” (art. 3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c.)
i uzasadnienie podstaw kasacyjnych (art. 3983
§ 1 pkt 1-2 k.p.c.) może być
podobne, to Sąd Najwyższy bada je na różnych etapach postępowania
kasacyjnego (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2009 r.,
II UK 363/08, nie publ.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2012 r.,
I UK 388/11, nie publ.). Spełnienie wymagania z art. 3984
§ 2 k.p.c. powinno zatem
przybrać formę wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym skarżący wskaże,
jakie okoliczności pozwalają na uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania. Tych merytorycznych wymagań wniosek pozwanej nie
wypełnił, a w konsekwencji przesłanka oczywistej zasadności skargi nie została
wykazana. Okoliczności sprawy nie wskazują także na występowanie innych
przesłanek przesądu (art. 3989
§ 1 pkt 1 - 4 k.p.c.).
Z przytoczonych względów należało odmówić przyjęcia skargi do
merytorycznego rozpatrzenia (art. 3989
§ 2 k.p.c.).