Sygn. akt IV Ka 389/13
Dnia 26 lipca 2013 roku.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Krzysztof Gąsior (spr.)
Sędziowie SO Ireneusz Grodek
del. SR A. W.
Protokolant Dagmara Szczepanik
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim J. O.
po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2013 roku
sprawy S. K.
oskarżonego o czyny z art.244 kk
z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego
od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Bełchatowie
z dnia 09 kwietnia 2013 roku sygn. akt II K 143/13
na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 4 kpk, art.634 kpk w zw. z art.627 kpk, art.10 ust.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami)
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w miejsce orzeczonej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz orzeczonej na podstawie art.71§1 kk kary grzywny na podstawie art.244 kk w zw. z art.91§1 kk w zw. z art.58§3 kk wymierza oskarżonemu S. K. samoistną karę 100 (sto) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 (piętnaście) złotych;
w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
zasądza od oskarżonego S. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych opłaty za obie instancje oraz kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym.
Sygn. akt. IV Ka 389/13
S. K. został oskarżony o to, że:
1. w dniu 07.11.2012 roku o godzinie 02.45 w miejscowości B. na ulicy (...) jechał jako kierujący samochodem osobowym F. (...) o nr rej. (...) nie stosując się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyroku sygn. IIK 479/06 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego;
- to jest o czyn z art. 244 k.k.
2. w dniu 29.12.2012 roku o godzinie 03.05 w miejscowości B. na ulicy (...) jechał jako kierujący samochodem osobowym F. (...) o nr rej. (...) nie stosując się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyroku sygn. IIK 479/06 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego;
- to jest o czyn z art. 244 k.k.
3. w dniu 02.01.2013 roku o godzinie 12.10 w miejscowości K. jechał jako kierujący samochodem osobowym F. (...) o nr rej. (...) nie stosując się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyroku sygn. IIK 479/06 zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego;
- to jest o czyn z art. 244 k.k.
Sąd Rejonowy w Bełchatowie, wyrokiem zaocznym z dnia 9 kwietnia 2013 roku, w sprawie II K 143/13, oskarżonego S. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przy przyjęciu, iż zostały one popełnione w ramach ciągu przestępstw i za to na podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 69 § 1 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres 2 lat próby, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sadowego.
Na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość każdej stawki na kwotę 10 złotych.
Wymierzył oskarżonemu 280 złotych opłaty i zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa 90 złotych, tytułem zwrotu poniesionych w sprawie wydatków.
Powyższy wyrok został zaskarżony apelacją oskarżonego.
Apelacja – jak wynika z jej lektury – zaskarżyła powyższy wyrok w całości i powołała się na okoliczność tego rodzaju, że oskarżony otrzymując odpis postanowienia prokuratora o umorzeniu dochodzenia, za czyn popełniony w dniu 7 listopada 2012 roku, został utwierdzony w przekonaniu, że orzeczony wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych już się zakończył.
Na rozprawie odwoławczej, oskarżony powołał się na tę samą okoliczność, co w apelacji pisemnej i wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez wymierzenie mu wyłącznie kary grzywny.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja oskarżonego okazała się zasadna na tyle, że w wyniku jej wniesienia zaszła konieczność zmiany zaskarżonego wyroku.
Stwierdzić na wstępie trzeba, że ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe, gdyż stanowią wynik nie budzącej żadnych zastrzeżeń oceny zebranych w sprawie dowodów. Ocena wartości zgromadzonych w sprawie dowodów została bowiem dokonana przez Sąd I instancji, zgodnie z wiedzą i doświadczeniem życiowym i jako taka w pełni korzysta z ochrony art. 7 k.p.k.
Skarżący zresztą ustalonych faktów nie kwestionował. Powołał się on natomiast w istocie na błąd, co do bezprawności swojego zachowania. Twierdził on mianowicie, iż był przekonany, że orzeczony wobec niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych już upłynął. Utwierdzić go miała w tym decyzja prokuratora z dnia 26.11.2012 roku (k.16), w której to umorzono postępowanie w przedmiocie zdarzenia z dnia 7.11.2012 roku, nie dopatrując się w zachowaniu oskarżonego cech przestępstwa.
Sąd odwoławczy przyjmuje takie tłumaczenie jedynie w części. Przecież pierwszy czyn, który miał miejsce w dniu 7.11.2012 roku został popełniony przez oskarżonego, zanim prokurator wydał wspomniane wyżej postanowienie. Natomiast w dniu 15.05.2009 roku, oskarżony otrzymał ze Starostwa Powiatowego w B. zawiadomienie (co osobiście pokwitował), że środek karny zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych z wyroku Sądu Rejonowego Bełchatowie (II K 479/06), będzie wykonywany do dnia 4.08.2014 roku (k. 26, 27). Nie ma więc mowy o tym, abyśmy w tym przypadku mieli do czynienia z błędem, co do bezprawności, który zwalniałby oskarżonego z odpowiedzialności.
Nieco inaczej trzeba jednak spojrzeć na kolejne dwa czyny, popełnione w dniach 29.12.2012 roku i 2.01.2013 roku, kiedy to oskarżony był już w posiadaniu odpisu postanowienia prokuratora z dnia 26.11.2012 roku, w którym (jak się później okazało) błędnie przyjęto, że kierowanie przez oskarżonego samochodem w dniu 7.11.2012 roku nie stanowiło czynu zabronionego. Faktycznie, tego rodzaju postanowienie, wydane przez organ powołany do ścigania przestępstw, mogło u oskarżonego wywołać przeświadczenie, że orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów już upłynął. Z drugiej jednakże strony, oskarżony otrzymał wspomniane wyżej zawiadomienie ze Starostwa Powiatowego, gdzie wyraźnie określono późniejszą datę upływu orzeczonego środka karnego, a poza tym, oskarżony wciąż nie był w posiadaniu prawa jazdy. Dlatego też Sąd Okręgowy uznał, iż możemy tu mówić, co najwyżej, o nieusprawiedliwionym błędzie, co do bezprawności, który, w myśl art. 30 k.k., uprawnia jedynie do złagodzenia odpowiedzialności.
Powyższa okoliczność, której nie uwzględnił Sąd i instancji, skutkowała tym, że Sąd odwoławczy, po przeanalizowaniu całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności przedmiotowo – podmiotowych, doszedł do przekonania, że zastosowana wobec oskarżonego za popełniony ciąg przestępstw reakcja prawno – karna jest nazbyt surowa. Trzeba też mieć na uwadze okazaną przez oskarżonego skruchę i zrozumienie naganności swojego postępowania. W zaistniałych okolicznościach sprawy orzeczona wobec oskarżonego kara pozbawienia wolności byłaby zatem karą zbyt daleko idącą, natomiast adekwatnym będzie tu poprzestanie na orzeczeniu wyłącznie kary samoistnej grzywny. Pamiętać też należy, iż wymierzona kara winna pozostawać w wyważonej proporcji i być współmierna do popełnionego przestępstwa, a w szczególności do stopnia winy oskarżonego oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu. Zdaniem Sądu Okręgowego, taka właśnie kara, wymierzona w rozmiarze 100 stawek dziennych, przy ustaleniu wartości jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych, będzie współmierna do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości popełnionych czynów, stanowić będzie dla oskarżonego realną dolegliwość, a także spełni wobec niego zapobiegawczy i wychowawczy cel oddziaływania kary.
Z powyższych względów należało zmienić zaskarżony wyrok, w ten sposób, że w miejsce orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i akcesoryjnej kary grzywny (art. 71 § 1 k.k.), wymierzono mu – na podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. i art. 58 § 3 k.k. – samoistną karę grzywny, w podanych wyżej rozmiarach.
Natomiast w pozostałej zaś części, zaskarżony wyrok – jako słuszny i odpowiadający prawu – należało utrzymać w mocy.
O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k., przy czym wysokość opłaty za obie instancje została ustalona na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami).