V CZ 116/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:09-06-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CR 435/65
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 116/14
POSTANOWIENIE
Dnia 9 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa E. R.
przeciwko Bank […]
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 9 kwietnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 października 2014 r.,
oddala zażalenie i zasądza od pozwanego na rzecz powódki
kwotę 3 600 ( trzy tysiące sześćset ) zł tytułem kosztów
postępowania zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 27 października 2014 r. Sąd Apelacyjny, powołując
jako podstawę prawną art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c., odrzucił apelację
pozwanego jako spóźnioną. Sąd wskazał, że pozwany uchybił tygodniowemu
terminowi do zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, ponieważ
wniosek ten złożył w dniu 18 marca 2014 r., w 8-mym dniu od ogłoszenia wyroku z
dnia 10 marca 2014 r. Spóźnione złożenie wniosku spowodowało konieczność
liczenia dwutygodniowego terminu do wniesienia apelacji od dnia, w którym upłynął
termin do żądania uzasadnienia wyroku. Tak oznaczony termin upłynął 31 marca
2014 r., wobec czego apelacja wniesiona przez pozwanego w dniu 15 kwietnia
2014 r. złożona została już po terminie.
Pozwany zaskarżył postanowienie odrzucające jego apelację zażaleniem
opartym na zarzucie naruszenia art. 369 § 1 k.p.c., domagając się jego uchylenia
i zasądzenia od powódki kosztów postępowania zażaleniowego. Wskazał,
że przepis ten wymaga wniesienia apelacji w terminie dwóch tygodni od doręczenia
stronie wyroku z uzasadnieniem i pozwany dotrzymał tego terminu. Artykuł 369 § 2
k.p.c. nie znajduje zastosowania w rozpatrywanym wypadku, ponieważ dotyczy
obliczania terminu wówczas, kiedy strona nie zgłosiła wniosku o doręczenie wyroku
z uzasadnieniem w ogóle albo też złożyła go po terminie dwutygodniowym
i wniosek ten został odrzucony. Wówczas jednak nie następuje doręczenie wyroku.
Wniosek pozwanego nie został odrzucony i Sąd Okręgowy doręczył mu odpis
wyroku z uzasadnieniem.
Powódka wniosła o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego na jej rzecz od strony przeciwnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z brzmieniem art. 369 k.p.c., obowiązującym w czasie, kiedy
dokonywane były czynności stanowiące podstawę rozstrzygnięcia zawartego
w zaskarżonym postanowieniu, apelację wnosi się w terminie dwutygodniowym od
doręczenia stronie skarżącej wyroku wraz z uzasadnieniem (§ 1), a jeżeli strona nie
zażądała uzasadnienia wyroku w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia
3
sentencji, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do
żądania uzasadnienia (§ 2). Przepis ten zawiera zatem dwie rozłączne metody
ustalania terminu do wniesienia apelacji, uzależnione od tego, czy wniesienie
apelacji było poprzedzone, czy też nie było poprzedzone wystąpieniem z żądaniem
doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Na bieg terminu wpłynąć może jedynie
skutecznie zgłoszony wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia,
co oznacza, że wniosek musi być złożony w terminie. Zgodnie z art. 167 k.p.c.
czynność podjęta przez stronę po terminie jest bezskuteczna. Bezskuteczność
czynności wpływających na zachowanie terminu do złożenia środka zaskarżenia
musi być uwzględniona przez sąd odwoławczy kontrolujący na podstawie art. 373
w zw. z art. 370 k.p.c. m. in. terminowość złożenia środka zaskarżenia. Rozważany
problem był już wyjaśniany w orzecznictwie. W postanowieniu z dnia 22 czerwca
1966 r. (I CR 435/65, nie publ. poza bazą Lex nr 6010) Sąd Najwyższy przyjął,
że przeoczenie przez sąd pierwszej instancji spóźnienia żądania uzasadnienia
wyroku, które spowodowało, że zamiast odrzucić wniosek na podstawie art. 328
§ 1 k.p.c. doręczył stronie wyrok z uzasadnieniem, nie ma wpływu na bieg terminu
do wniesienia środka odwoławczego (wówczas środkiem tym była rewizja).
Dla strony, która nie zażądała sporządzenia uzasadnienia albo zażądała go
w terminie spóźnionym, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym
upłynął termin do żądania uzasadnienia. Mimo zmiany charakteru środka
odwoławczego wnoszonego od wyroku sądu pierwszej instancji, reguły
wyznaczające termin zaskarżenia nie zostały zmienione i przytoczone orzeczenie
zachowało aktualność.
Z tych względów zażalenie pozwanego podlegało oddaleniu na podstawie art.
3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego wynika z treści
art. 39821
w zw. z art. 391 § 1, art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c., a wysokość
zasądzonej kwoty wyznacza § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 7 i § 12 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 490).
4
POSTANOWIENIE
Dnia 9 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wojciech Katner
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa E. R.
przeciwko Bank […]
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 9 kwietnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 27 października 2014 r.,
oddala zażalenie i zasądza od pozwanego na rzecz powódki
kwotę 3 600 ( trzy tysiące sześćset ) zł tytułem kosztów
postępowania zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 27 października 2014 r. Sąd Apelacyjny, powołując
jako podstawę prawną art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c., odrzucił apelację
pozwanego jako spóźnioną. Sąd wskazał, że pozwany uchybił tygodniowemu
terminowi do zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, ponieważ
wniosek ten złożył w dniu 18 marca 2014 r., w 8-mym dniu od ogłoszenia wyroku z
dnia 10 marca 2014 r. Spóźnione złożenie wniosku spowodowało konieczność
liczenia dwutygodniowego terminu do wniesienia apelacji od dnia, w którym upłynął
termin do żądania uzasadnienia wyroku. Tak oznaczony termin upłynął 31 marca
2014 r., wobec czego apelacja wniesiona przez pozwanego w dniu 15 kwietnia
2014 r. złożona została już po terminie.
Pozwany zaskarżył postanowienie odrzucające jego apelację zażaleniem
opartym na zarzucie naruszenia art. 369 § 1 k.p.c., domagając się jego uchylenia
i zasądzenia od powódki kosztów postępowania zażaleniowego. Wskazał,
że przepis ten wymaga wniesienia apelacji w terminie dwóch tygodni od doręczenia
stronie wyroku z uzasadnieniem i pozwany dotrzymał tego terminu. Artykuł 369 § 2
k.p.c. nie znajduje zastosowania w rozpatrywanym wypadku, ponieważ dotyczy
obliczania terminu wówczas, kiedy strona nie zgłosiła wniosku o doręczenie wyroku
z uzasadnieniem w ogóle albo też złożyła go po terminie dwutygodniowym
i wniosek ten został odrzucony. Wówczas jednak nie następuje doręczenie wyroku.
Wniosek pozwanego nie został odrzucony i Sąd Okręgowy doręczył mu odpis
wyroku z uzasadnieniem.
Powódka wniosła o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego na jej rzecz od strony przeciwnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z brzmieniem art. 369 k.p.c., obowiązującym w czasie, kiedy
dokonywane były czynności stanowiące podstawę rozstrzygnięcia zawartego
w zaskarżonym postanowieniu, apelację wnosi się w terminie dwutygodniowym od
doręczenia stronie skarżącej wyroku wraz z uzasadnieniem (§ 1), a jeżeli strona nie
zażądała uzasadnienia wyroku w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia
3
sentencji, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do
żądania uzasadnienia (§ 2). Przepis ten zawiera zatem dwie rozłączne metody
ustalania terminu do wniesienia apelacji, uzależnione od tego, czy wniesienie
apelacji było poprzedzone, czy też nie było poprzedzone wystąpieniem z żądaniem
doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Na bieg terminu wpłynąć może jedynie
skutecznie zgłoszony wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia,
co oznacza, że wniosek musi być złożony w terminie. Zgodnie z art. 167 k.p.c.
czynność podjęta przez stronę po terminie jest bezskuteczna. Bezskuteczność
czynności wpływających na zachowanie terminu do złożenia środka zaskarżenia
musi być uwzględniona przez sąd odwoławczy kontrolujący na podstawie art. 373
w zw. z art. 370 k.p.c. m. in. terminowość złożenia środka zaskarżenia. Rozważany
problem był już wyjaśniany w orzecznictwie. W postanowieniu z dnia 22 czerwca
1966 r. (I CR 435/65, nie publ. poza bazą Lex nr 6010) Sąd Najwyższy przyjął,
że przeoczenie przez sąd pierwszej instancji spóźnienia żądania uzasadnienia
wyroku, które spowodowało, że zamiast odrzucić wniosek na podstawie art. 328
§ 1 k.p.c. doręczył stronie wyrok z uzasadnieniem, nie ma wpływu na bieg terminu
do wniesienia środka odwoławczego (wówczas środkiem tym była rewizja).
Dla strony, która nie zażądała sporządzenia uzasadnienia albo zażądała go
w terminie spóźnionym, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym
upłynął termin do żądania uzasadnienia. Mimo zmiany charakteru środka
odwoławczego wnoszonego od wyroku sądu pierwszej instancji, reguły
wyznaczające termin zaskarżenia nie zostały zmienione i przytoczone orzeczenie
zachowało aktualność.
Z tych względów zażalenie pozwanego podlegało oddaleniu na podstawie art.
3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego wynika z treści
art. 39821
w zw. z art. 391 § 1, art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c., a wysokość
zasądzonej kwoty wyznacza § 2 ust. 1 i 2, § 6 pkt 7 i § 12 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 490).
4