Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 112/14
POSTANOWIENIE
Dnia 15 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie ze skargi powoda
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w S.
z dnia 10 stycznia 2014 r.
w sprawie z powództwa D. K.
przeciwko M. B.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 kwietnia 2015 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 29 października 2014 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 29 października 2014 roku Sąd Okręgowy odrzucił
skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu
Okręgowego w S. z dnia 10 stycznia 2014 roku w sprawie sygn. Akt […] wniesioną
przez powoda D. K. W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że wniosek
skarżącego o zwolnienie go od opłaty sądowej od skargi został oddalony
postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2014 roku, doręczonym
pełnomocnikowi powoda w dniu 14 października 2014 roku. W ustawowym
terminie skarżący nie uiścił należnej opłaty, stąd skarga podlegała odrzuceniu jako
nieopłacona.
W zażaleniu na to postanowienie D. K. zarzucił naruszenie art. 4246
§ 3 w
związku z art. 4241a
k.p.c. Wniósł także o skontrolowanie, na podstawie art. 380
k.p.c., postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2014 roku
odmawiającego zwolnienia skarżącego od opłaty sądowej od skargi, które nie
podlegało zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miało wpływ na rozstrzygnięcie
sprawy. Skarżący zarzucił, że był uprzednio zwolniony od opłat sądowych, w tym
od apelacji, a jego sytuacja majątkowa nie uległa zmianie, czego nie uwzględnił
Sąd orzekając w przedmiocie wniosku powoda o zwolnienie go od opłaty od skargi.
Formułując te zarzuty domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia
o odrzuceniu skargi i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania.
Z uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2014
roku wynika, że do wniosku o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi skarżący nie
dołączył, mimo doręczonego mu wezwania do usunięcia tego braku, prawidłowego
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątkowym, dochodach i źródłach utrzymania
sporządzonego według wzoru stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2014 roku (Dz. U. 2014, poz. 366),
obowiązującego od dnia 5 kwietnia 2014 roku. Uniemożliwiło to Sądowi
Okręgowemu dokonanie oceny istnienia przesłanek do zwolnienia skarżącego od
opłaty sądowej i skutkowało oddaleniem jego wniosku.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W świetle uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego z dnia
30 września 2014 roku zasadna była odmowa zwolnienia powoda od obowiązku
uiszczenia opłaty sądowej od wniesionej skargi wynoszącej 200 złotych. Stosownie
do art. 102 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (jedn. tekst. Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm.),
zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży
oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku
utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane
o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej
się o zwolnienie od kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego
wzoru. Jeżeli oświadczenie nie zostało złożone albo nie zawiera wszystkich
wymaganych danych, stosuje się art. 130 k.p.c.
Wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 102 ust. 2 przytoczonej ustawy,
stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego
2014 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzoru oświadczenia
o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej
ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym.
(Dz. U. 2014, poz. 366). Rozporządzenie to obowiązuje od dnia 5 kwietnia 2014
roku. Do wniosku o zwolnienie od opłaty sądowej od wniesionej skargi pełnomocnik
D. K. dołączył oświadczenie nie odpowiadające powyższym wymogom, stąd
zarządzeniem z dnia 3 września 2014 r. (k. 28 akt) został wezwany do przedłożenia
oświadczenia na aktualnym formularzu. Wezwanie to zostało doręczone
pełnomocnikowi powoda w dniu 4 września 2014 r. (k. 32 akt), ale w zakreślonym
przez Sąd terminie nie zostało wykonane. W dniu 4 września 2014 roku skarżący
przedłożył bowiem ponownie to samo oświadczenie, które uprzednio dołączył do
wniosku. W tej sytuacji Sąd Okręgowy prawidłowo przyjął, że nie przedstawienie
przez skarżącego prawidłowego i zgodnego z aktualnie obowiązującymi przepisami
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania
uzasadniało oddalenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych z powodu
4
niemożności oceny jego zasadności. W tej sytuacji nieopłacona skarga została
prawidłowo odrzucona przez Sąd Okręgowy na podstawie art. 4246
. § 3 k.p.c.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji (art. 42412
w zw. z art. 3941
§ 1 k.p.c. ).