Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 3/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maria Szulc (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa H. H., H. W., S. W., D. U. i H. U.
przeciwko Gminie Miejskiej B.
o zapłatę i ochronę dóbr osobistych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 kwietnia 2015 r.,
zażalenia powodów H. W. i S. W.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 22 października 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art.
3986
§ 1 k.p.c. skargę kasacyjną powodów od wyroku tego Sądu z dnia 31 marca
2014 r. wobec nieopłacenia jej w terminie. Wskazał, że wniosek powodów o
zwolnienie od obowiązku uiszczenia opłaty od skargi wpłynął po upływie terminu
zakreślonego do jej opłacenia, zaś wniosek ich pełnomocnika o przedłużenie
terminu do wniesienia opłaty, jako nie stanowiący terminu sądowego, nie zasługiwał
na uwzględnienie.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący podnieśli, że nie został
rozpoznany merytorycznie wniosek powodów o zwolnienie od obowiązku
uiszczenia opłaty zawarty w skardze kasacyjnej, co skutkowało brakiem zwolnienia
od tej opłaty mimo wystąpienia ustawowej przesłanki w postaci niemożności jej
poniesienia bez uszczerbku w zakresie koniecznego utrzymania skarżących.
Wnieśli na podstawie art. 380 w zw. z 39821
i 3941
§ 3 k.p.c. o rozpoznanie
„wyszczególnionego w poprzedzającym akapicie rozstrzygnięcia Sądu
Apelacyjnego obejmującego odmowę zwolnienia skarżących od kosztów sądowych
wywołanych złożeniem skargi kasacyjnej” oraz rozpoznanie postanowienia
w przedmiocie odrzucenia ponownego wniosku skarżących o zwolnienie od
kosztów sądowych wywołanym złożeniem skargi kasacyjnej i zmianę
postanowienia w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych
i zwolnienie zgodnie z wnioskiem oraz o uchylenie postanowienia w przedmiocie
odrzucenia skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący w przytoczonym wyżej wniosku wskazują jedynie przedmiot
postanowień objętych wnioskiem złożonym w trybie art. 380 w zw. z 39821
i 3941
§ 3 k.p.c., natomiast nie wskazują, których konkretnie postanowień on dotyczy.
Jedynie z uzasadnienia zażalenia można wywieść, że wnoszą o poddanie kontroli
Sądu Najwyższego postanowienia z dnia 22 października 2014 r. w przedmiocie
odrzucenia ponownego wniosku o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej, zaś
analiza akt prowadzi do jedynego merytorycznego postanowienia w przedmiocie
odmowy zwolnienia od kosztów sądowych z dnia 28 maja 2014 r. Wskazane
niedostatki zażalenia nie uchylają jednak możliwości kontroli prawidłowości tych
3
rozstrzygnięć wobec treści art. 380 k.p.c. Brak podstaw do zakwestionowania
prawidłowości postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 28 maja 2014 r., którym
odmówił skarżącym zwolnienia od kosztów sądowych w zakresie opłaty od skargi
kasacyjnej. Wskazane dochody oraz wydatki nie uzasadniają przyjęcia,
że uiszczenie opłaty od skargi kasacyjnej nastąpiłoby z uszczerbkiem utrzymania
dla nich koniecznego, zwłaszcza że trudno przyjąć, by wydatki w kwocie 500 zł
dotyczące napraw wodnokanalizacyjnych, centralnego ogrzewania i malowania
pomieszczeń stanowiły stałą pozycję miesięczną utrzymania domu, a nadto
zważywszy na długotrwałość procesu skarżący mogli się przygotować na
uiszczenie opłaty niewiele przewyższającej łączne miesięczne dochody. Nie można
natomiast przyjąć, że ponowny wniosek z dnia 31 marca 2014 r. zawarty w skardze
kasacyjnej i rozpoznany postanowieniem z dnia 22 października 2014 r. był oparty
wyłącznie na tych samych okolicznościach (art. 107 ust. 2 u.o.k.s.c.), które
podlegały rozpoznaniu w postępowaniu zakończonym orzeczeniem merytorycznym.
Poza podaniem tożsamych dochodów skarżący wskazali bowiem na przyjęcie do
wspólnego gospodarstwa domowego trojga wnuków i okoliczności uzasadniające tę
decyzję. Wniosek podlega więc merytorycznemu rozpoznaniu, a wiarygodność
wskazanych okoliczności ocenie Sądu. Błędnie więc skarżący zostali wezwani do
uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej a jej nieopłacenie i złożenie kolejnego
wniosku z uchybieniem terminu nie może rodzić skutków procesowych w postaci
odrzucenia skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy w ramach art. 380 k.p.c. dokonuje kontroli postanowień nie
kończących postępowania w sprawie, natomiast nie orzeka w tym zakresie
merytorycznie. Rozstrzygnięcie ponownego wniosku z dnia 22 października 2014 r.
pozostaje w kognicji Sądu drugiej instancji, wobec czego wniosek skarżących
o zmianę postanowienia w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych
i zwolnienie zgodnie z wnioskiem nie podlega uwzględnieniu.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39815
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.