Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2015r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Izabela Baca

Protokolant: Krzysztof Musiał

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2015r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.

przeciwko (...) Publicznemu Szpitalowi (...) we W.

o zapłatę

I. zasądza od strony pozwanej (...) Publicznego Szpitala (...) we W. na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. kwotę 99.625zł 54gr (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy sześćset dwadzieścia pięć złotych pięćdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2014r. do dnia zapłaty oraz ustawowe odsetki:

od kwoty 1.230.165zł 71gr od dnia 23 grudnia 2013r. do dnia 30 grudnia 2013r,

od kwoty 179.799zł 12gr od dnia 31 grudnia 2013r. do dnia 18 lutego 2014r,

od kwoty 174.577zł 54gr od dnia 19 lutego 2014r. do dnia 17 lipca 2014r;

II. oddala powództwo co do żądania zasądzenia kwoty 40876zł 64gr z ustawowymi odsetkami od dnia 23 grudnia 2013r. do dnia zapłaty;

III. umarza postępowanie co do pozostałej części żądania pozwu;

IV. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 70899zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 441/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, aby strona pozwana (...) Publiczny Szpital (...) we W. zapłaciła na jej rzecz kwotę 1 273 622zł 15gr wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w wyniku postępowania przeprowadzonego w trybie konkursu ofert, zawarła ze stroną pozwaną w dniu 8 listopada 2011r. oraz w dniu 27 marca 2012r. umowy na dostawę produktów farmaceutycznych. Wskazała, że w ich wykonaniu świadczyła stronie pozwanej usługi, za które - w okresie od dnia 7 września 2012r. do dnia 30 listopada 2012 r. - wystawiła jej 95 faktur na łączną kwotę 1 132 844zł 97gr.

Strona powodowa podniosła, że strona pozwana nie uregulowała należności wynikających z tych faktur, w związku z czym wezwała ją do zapłaty. Wezwanie do dnia wniesienia pozwu pozostało bezskuteczne. (...) Sp. z o.o. wyjaśniła, że na dochodzoną pozwem kwotę 1 273 622zł 15gr składa się: 1 132 844zł 97gr tytułem należności głównej wynikającej z powyższych faktur oraz kwota 140 777zł 18gr skapitalizowanych odsetek wyliczonych na dzień 22 grudnia 2013r.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 4 lutego 2014r. w postępowaniu upominawczym Sąd uwzględnił powództwo.

Od powyższego nakazu zapłaty strona pozwana (...) Publiczny Szpital (...) we W. złożyła sprzeciw, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa. Jednocześnie strona pozwana wniosła o nieobciążanie jej kosztami procesu. Strona pozwana zarzuciła, że w dniu 30 grudnia 2013r. oraz w dniu 17 lutego 2014r. uregulowała należności wynikające z faktur wskazanych w pozwie. Zaprzeczyła także, aby była zobowiązana do zapłaty kwoty 140 777zł 18gr tytułem skapitalizowanych odsetek. Strona pozwana stwierdziła, że zgodnie z § 7 ust. 2 umowy z dnia 8 listopada 2011r. termin płatności przypadał po upływie 90 dni od daty doręczenia dokumentów rozliczeniowych, to jest prawidłowo wystawionej faktury oraz kopii zamówień. Według strony pozwanej prawidłowo wystawione dokumenty rozliczeniowe zostały jej doręczone przez stronę powodową w dniach 5 grudnia 2012r. oraz 8 marca 2013r. Podniosła, że zgodnie z § 7 ust. 8 umowy z dnia 8 listopada 2011r. mogła się wstrzymać z zapłatą za poszczególne faktury do czasu wykonania obowiązków określonych w § 7 ust. 2 ww umowy.

Strona pozwana wskazała, że bez prawidłowo wystawionych dokumentów rozliczeniowych nie jest w stanie zweryfikować, czy należność wynikająca z danej faktury VAT jest zgodna ze złożonym przez nią zamówieniem pod względem ilościowym i jakościowym. Stwierdziła, że jest podmiotem wykorzystującym środki publiczne i w związku z tym nie może dokonywać dowolnie płatności, bez wcześniejszej weryfikacji dokumentów.

W odpowiedzi na sprzeciw, pismem z dnia 5 czerwca 2014r. strona powodowa (...) Sp. z o.o. ograniczyła żądanie pozwu w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od strony pozwanej na jej rzecz kwoty 215 454zł 18gr wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 lutego 2014r. do dnia zapłaty, odsetek ustawowych od kwoty 1 271 042zł 35gr za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia 30 grudnia 2013r, odsetek ustawowych od kwoty 220 675zł 76gr za okres od dnia 31 grudnia 2013 r. do dnia 18 lutego 2014r. oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Strona powodowa potwierdziła fakt zapłaty przez stronę pozwaną należności w wysokości oraz w terminach wskazanych w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Następnie pismem procesowym z dnia 13 stycznia 2015r. strona powodowa ograniczyła powództwo w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od strony pozwanej na jej rzecz kwoty 140 502zł 18gr wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2014r. do dnia zapłaty, odsetek ustawowych liczonych od kwoty 1 271 042zł 35gr od dnia wytoczenia powództwa do dnia 30 grudnia 2013r, odsetek ustawowych liczonych od kwoty 220 675zł 76gr od dnia 31 grudnia 2014r. do dnia 18 lutego 2014r, odsetek ustawowych liczonych od kwoty 215 454zł 18gr od dnia 19 lutego 2014r. do dnia 17 lipca 2014r, jak również kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Strona powodowa (...) sp. z o.o. potwierdziła fakt uregulowania przez stronę pozwaną należności głównych z faktur objętych pozwem. Podtrzymała stanowisko o przyjętych terminach wymagalności poszczególnych faktur. Podniosła, że wystawione przez nią faktury zawierały wszystkie informacje, które powinna zawierać faktura zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Tym samym, w ocenie strony powodowej, jako terminy wymagalności faktur należy uznać terminy podane przez nią, zwłaszcza iż noty korygujące, na które powołuje się strona pozwana nie zmieniają w żaden sposób wysokości zobowiązania, czy terminu jego wymagalności, a jedynie dodają zapisy – „ozdobniki” w postaci numeru umowy czy zapisu o zakazie cesji wierzytelności. (...) Sp. z o.o. zarzuciła też, że faktury zawierały szczegółowy wykaz sprzedanych towarów oraz numery zamówień, co w sposób jasny i przejrzysty pozwalało stronie pozwanej na identyfikację, czego dotyczy faktura.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 listopada 2011r. w wyniku rozstrzygnięcia postępowania przetargowego w trybie przetargu nieograniczonego strony zawarły umowę nr (...), przedmiotem której była sukcesywna dostawa przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Publicznego Szpitala (...) we W. produktów farmaceutycznych w asortymencie i ilości określonej w załącznikach do umowy. Strona powodowa zobowiązała się do dostarczenia przedmiotu dostawy do magazynu apteki Szpitala (...) we W. przy ul. (...).

Zgodnie z § 7 ust 2 umowy strona pozwana zobowiązana była do dokonywania płatności za dostarczone produkty przelewem na konto (...) Sp. z o.o. w terminie 90 dni po wykonaniu umowy licząc od dnia doręczenia jej dokumentów rozliczeniowych, to jest prawidłowo wystawionej faktury oraz kopii zamówień podpisanych przez kierownika apteki. W § 7 ust. 7 umowy zapisano, że prawidłowo wystawiona faktura VAT winna zawierać informację o numerze umowy, numerze poszczególnego zamówienia oraz informację o zakazie cesji wierzytelności. Zgodnie z § 7 ust. 8 umowy zamawiający mógł wstrzymać się ze spełnieniem swojego świadczenia, do czasu wykonania przez wykonawcę obowiązków określonych w § 7 ust. 2 umowy.

Dowód: umowa nr (...) z dnia 8 listopada 2011r. z załącznikami – k. 24-45.

Następnie w dniu 27 marca 2012r. również w wyniku rozstrzygnięcia postępowania przetargowego w trybie przetargu nieograniczonego strony zawarły kolejną umowę (nr (...)), przedmiotem której była sukcesywna dostawa przez (...) Sp. z o.o. na rzecz (...) Publicznego Szpitala (...) we W. produktów farmaceutycznych w asortymencie i ilości określonej w załącznikach do umowy. Strona powodowa zobowiązała się do dostarczenia przedmiotu dostawy do magazynu apteki Szpitala (...) we W. przy ul. (...).

Zgodnie z postanowieniami § 7 ust 2 umowy strona pozwana zobowiązana była do dokonywania płatności za dostarczone przez stronę powodową produkty przelewem na konto (...) Sp. z o.o. w terminie 90 dni po wykonaniu umowy, licząc od dnia doręczenia stronie pozwanej dokumentów rozliczeniowych, to jest prawidłowo wystawionej faktury oraz kopii zamówień podpisanych przez osobę upoważnioną. W § 7 ust. 6 umowy strony postanowiły, że zamawiający może wstrzymać się ze spełnieniem swojego świadczenia, do czasu wykonania przez wykonawcę obowiązków określonych w § 7 ust. 2 umowy.

Dowód: umowa nr (...) z dnia 27 marca 2012r. z załącznikami – k. 49-62.

W okresie od 7 września 2012r. do 30 listopada 2012r. strona powodowa dostarczyła pozwanemu szpitalowi zgodnie ze złożonymi zamówieniami różnego rodzaju środki farmaceutyczne i z tego tytułu wystawiła 93 faktury VAT na łączną kwotę 1.135.807zł 95gr z terminami płatności wskazanymi na poszczególnych fakturach. Faktury zostały odebrane przez stronę pozwaną.

Dowód: faktury VAT (95 sztuk) – k. 63, 64, 66, 68, 69, 71, 74, 75, 81, 83, 86, 89, 91, 94, 95, 98, 100, 103, 106, 108, 110, 112, 116, 118, 120, 124, 125, 127, 130, 132, 136, 138, 140, 143, 145, 146, 149, 155, 158, 160, 163, 165, 168, 170, 172, 174, 175, 179, 182, 184, 186, 189, 191, 193, 196, 199, 202, 203, 207, 209, 211, 214, 216, 218, 220, 222, 225, 228, 230, 233, 236, 239, 241, 243, 246, 248, 251, 253, 255, 258, 261, 264, 269, 270, 272, 276, 279, 280, 282, 285, 287, 289, 294, 297, 300,

zamówienia towarów wraz z potwierdzeniami odbioru towarów – k. 395-535.

Następnie strona powodowa wystawiła korekty faktur na łączną kwotę - 5267zł 78gr, tj:

1.  w dniu 26 września 2012r. korektę faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 11 września 2012r. na kwotę 5110zł 36gr - o kwotę - 45zł 90gr brutto (nr (...)),

2.  w dniu 25 października 2012r. korektę faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 24 października 2012r. na kwotę 9051zł 48gr brutto - o kwotę - 2917zł 08gr brutto (nr (...) ),

3.  w dniu 25 października 2012r. korektę faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 24 października 2012r. na kwotę brutto - o kwotę - 2304zł 80gr brutto (nr (...)).

Dowód: faktura VAT nr (...) – k. 251,

korekta faktury VAT (...) – k. 65,

faktura VAT nr (...) – k. 270,

korekta faktury VAT nr (...) – k. 67,

faktury VAT nr (...) – k. 130,

saldo należności z dnia 13.01.2015r. - k. 738 – 740.

W dniu 5 grudnia 2012r. strona powodowa zwróciła stronie pozwanej noty korygujące, których treść została przez nią zaakceptowana. Noty te dotyczyły następujących faktur łącznie na kwotę 576449zł 60gr:

numer faktury: kwota wskazana w fakturze w PLN:

(...) 924,48

(...) 1 542,90

(...) 30,10

(...) 670.29

(...),11

(...) 7460,92

(...) 39,76

(...),40 (po korekcie faktury)

(...),89

(...) 670,29

(...) 478,78

(...),32

(...),43

(...),74

(...),26

(...)

(...) 5460,05

(...) 53,85

(...) 624,02

(...) 615,60

(...)

(...) 39,76

(...) 15 928,09

(...) 351

(...) 18 780,98

(...) 7 992,84

(...) 17 395,88

(...),80

(...)

(...)

(...) 16 835,79

(...) 91,80

(...) 889,92

(...),10

(...) 1640,94

(...) 218,20 (po korekcie faktury)

(...) 535,52

(...) 11 376,29

(...) 5 597,97

(...) 462,24

(...) 670,29

(...) 547,25

(...) 6 674,02

(...) 12 159,67

(...) 6 468,78

(...) 13 115,27

(...) 5 534,03

(...) 14 574

(...) 1 226,88

(...),52

(...),46 (po korekcie faktury).

Dowód: faktury VAT (51 faktur) – k. 63, 64, 66, 106, 108 112, 118, 120, 124, 125, 130, 132, 136, 138, 140, 143, 149, 158, 160, 163, 165, 168, 174, 175, 189, 191, 193, 196, 202, 203, 209, 211, 214, 216, 218, 225, 228, 230, 233, 241, 243, 246, 248, 251, 261, 264, 270, 272, 287, 289, 300,

noty korygujące (51 not) – k. 571, 574, 578, 581, 584, 586, 588, 590, 595, 597, 599, 601, 604, 608, 610, 611, 613, 615, 619, 621, 623, 627, 629, 631, 635, 637, 639, 642, 643, 646, 648, 650, 653, 656, 658, 660, 665, 667, 669, 671, 673, 675, 677, 679, 684, 686, 689, 691, 693, 695, 698,

potwierdzenie przyjęcia not korygujących z dnia 5 grudnia 2012r. – k. 348-356.

Kolejne noty korygujące wystawione przez stronę pozwaną zostały jej doręczone przez stronę powodową jako zaakceptowane w dniu 8 marca 2014r. Obejmowały one następujące faktury łącznie na kwotę 554090zł 57gr:

numer faktury: kwota wskazana w fakturze w PLN:

(...) 69 955,20

(...) 225,67

(...) 429,84

(...) 34 977,60

(...) 357,70

(...) 11 295,99

(...) 1 915,60

(...) 9,70

(...) 12 246,23

(...) 17 488,80

(...) 3 893,18

(...) 128,52

(...),40

(...),98

(...) 429,84

(...) 11 184,58

(...) 238,46

(...) 34 339,31

(...) 7 521,72

(...) 795,23

(...) 16 380,14

(...) 22 591,98

(...) 1 049,27

(...) 881,18

(...) 973,30

(...) 10 665,75

(...) 9 960,72

(...) 225,67

(...) 440,59

(...) 58 296

(...) 1 675,62

(...),97

(...) 689,80

(...),21

(...) 19,88

(...),99

(...),98

(...),58

(...)

(...),68

(...),86

(...),97

Dowód: faktury VAT (42 faktury) – k. 68, 69, 71, 74, 75, 81, 83, 86, 89, 91, 94, 95, 98, 100, 103, 110, 116, 127, 145, 146, 155, 172, 179, 182, 184, 186, 199, 207, 220, 222, 236, 239, 253, 255, 258, 276, 279, 280, 282, 285, 294, 297

noty korygujące ( 41 sztuk) – k. 569, 573, 576, 580, 583, 592, 593, 594, 603, 606, 617, 618, 625, 633, 641, 652, 655, 662, 663, 664, 681, 682,683, 688, 697, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716,

potwierdzenie przyjęcia not korygujących z dnia 8 marca 2013 r. wraz z załącznikiem

– k. 346-347.

W powyższych notach korygujących wskazano, iż treść prawidłowa faktury powinna obejmować numer umowy, numer zamówienia oraz informację, że wierzytelność objęta fakturą nie może być cedowana. Do not tych dołączono także kopie zamówień.

Dowód: noty korygujące – k. 571, 574, 578, 581, 584, 586, 588, 590, 595, 597, 599, 601, 604, 608, 610, 611, 613, 615, 619, 621, 623, 627, 629, 631, 635, 637, 639, 642, 643, 646, 648, 650, 653, 656, 658, 660, 665, 667, 669, 671, 673, 675, 677, 679, 684, 686, 689, 691, 693, 695, 698, 569, 573, 576, 580, 583, 592, 593, 594, 603, 606, 617, 618, 625, 633, 641, 652, 655, 662, 663, 664, 681, 682,683, 688, 697, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716,

zeznania świadka Ł. R. – k. 729 (00:13:50).

Pismem nadanym w dniu 1 października 2013r. strona powodowa wezwała (...) Publiczny Szpital (...) we W. do zapłaty kwoty 1 240 133zł 42gr, na którą składały się należności główne wynikające z faktur załączonych do pozwu oraz odsetki ustawowe – w nieprzekraczalnym terminie do dnia 7 października 2013r.

Dowód: wezwanie od zapłaty z dnia 1 października 2013 r. wraz z potwierdzeniem nadania listem poleconym – k. 302-305.

W dniu 30 grudnia 2013r. strona pozwana dokonała przelewu na rachunek bankowy strony pozwanej kwoty 2 300 033zł 31gr tytułem zapłaty należności wynikających z faktur szczegółowo wymienionych w specyfikacji przelewu z dnia 30 grudnia 2013r. Spłata ta objęła m.in. kwotę 1.050.366zł 59gr dochodzoną w niniejszym procesie, a objętą ww fakturami. Specyfikacja o przelewu została doręczona stronie powodowej w dniu 2 stycznia 2014r.

Dowód: potwierdzenie zapłaty z dnia 30 grudnia 2013r. wraz ze specyfikacją przelewu nr (...) i potwierdzeniem odbioru – k. 336-342.

Następnie w dniu 17 lutego 2014r. o godzinie 17:38 strona pozwana złożyła dyspozycję przelewu na rachunek bankowy strony powodowej kwoty 688 933zł 38gr tytułem spłaty zobowiązań zgodnie ze specyfikacją przelewu nr (...) z dnia 17 lutego 2014r.

Dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 17 lutego 2014 r. – k. 344.

Kwota ta uiszczona została m.in. na poczet należności wskazanej w fakturze nr (...) w wysokości 5221 zł 58gr. Na rachunek strony powodowej wpłynęła ona w dniu 18 lutego 2012r.

Dowód: saldo należności z dnia 13.01.2015r. - k. 738 – 740.

Kolejnego przelewu na rachunek strony powodowej strona pozwana dokonała w dniu 17 lipca 2014r. Obejmował on kwotę 502 125zł 49gr tytułem zapłaty za szereg faktur VAT wymienionych w specyfikacji przelewu. Zgodnie ze specyfikacją przelewu strona pozwana dokonała m.in. zapłaty kwoty 74 952zł na poczet faktury VAT nr (...).

Dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 17 lipca 2014r. wraz ze specyfikacją – k. 567-568.

faktura VAT nr (...) – k. 282.

Sytuacja finansowa strony pozwanej uległa poprawie w stosunku do lat ubiegłych. Od marca 2012r. rozpoczął się bowiem proces restrukturyzacji. W 2011r. strona pozwana osiągnęła stratę na poziomie 32 134 043zł 34gr, a w 2012 r. – w wysokości 3 049 355zł 03gr. Jednak już w 2013r. strona pozwana wypracowała zysk w kwocie ok. 3,4 mln. zł. Rok 2014 również zakończyła zyskiem. Z osiągniętych zysków (...) Publiczny Szpital (...) we W. spłacił prawie 11 mln zadłużenia. W 2012 r. zadłużenie to wynosiło 142 mln zł, zaś na koniec 2013 r. – około 131 mln zł.

Dowód: bilans na dzień 31 grudnia 2012 r. – k. 358-359,

zeznania świadka Ł. R. – k. 729 (00:20:07).

Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na dokumentach złożonych przez strony oraz na zeznaniach świadka Ł. R., które były logiczne i spójne, a tym samym wiarygodne.

Oddaleniu podlegał przy tym wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. N. na okoliczność ustalenia, kiedy doręczono stronie powodowej noty korygujące. Okoliczności te zostały bowiem wykazane przedłożonymi przez stronę powodową dokumentami, a zatem przeprowadzenie tegoż dowodu było zbędne (art.217§3 kpc).

Nadto Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości. Strona pozwana wnosiła o przeprowadzenie tego dowodu w celu wyliczenia odsetek należnych stronie powodowej z uwzględnieniem terminów, w których uzupełniła ona dokumenty rozliczeniowe. Zważyć należy, iż ustalenie wysokości należnych stronie powodowej skapitalizowanych odsetek nie wymaga wiedzy specjalnej. Zdaniem Sądu dowód ten został powołany jedynie dla zwłoki, a jego uwzględnienie prowadziłoby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania (art. 217§3 kpc).

W toku niniejszego procesu strona pozwana nie kwestionowała faktu, iż strona powodowa, wystawiając faktury, spełniła wzajemne świadczenie niepieniężne, tj. wydała pozwanemu szpitalowi produkty farmaceutyczne wskazane w ww fakturach. Okoliczność tę Sąd uznał zatem za bezsporną. Strona pozwana nie kwestionowała także wysokości należności głównej, wynikającej z tychże faktur, skoro wnosząc o oddalenie powództwa twierdziła, iż należność tę uiściła.

Z przedłożonych faktur wynika zaś, iż strona pozwana zobowiązana była do uiszczenia na rzecz strony powodowej łącznie kwoty 1.130.540zł 17gr. Wskazując w pozwie kwotę 1.132.844zł 97gr jako należność główną strona powodowa powołała jedynie dwie korekty faktur na kwoty: -45zł 90gr oraz – 2917zł 08gr, nie uwzględniając jednak faktury korygujących nr (...) na 2304zł 80gr, ujętej w saldzie należności sporządzonym na dzień 13.01.2015r.

Jak ustalono strona pozwana spełniła świadczenie w następujących terminach:

1.  30.12.2013r. uiszczono kwotę 1.050.366zł 59gr (faktury objęte pozwem z wyjątkiem wskazanych w pkt 2 i 3),

2.  18.02.2014r. wpłacono kwotę 5221 zł 58gr FV/262873/2012,

3.  17.07.2014r. przelano kwotę 74.952zł z faktury VAT (...).

Strona powodowa nie kwestionowała, iż kwoty wskazane w punktach 1 i 3 zostały uznane na jej rachunku w dniach wskazanych przez stronę pozwaną. Jednak odnośnie zapłaty kwoty 5221zł 58gr strona powodowa podała jako datę wpłaty nie 17.02.2014r, a 18.02.2014r. Jak ustalono polecenie przelewu złożono w dniu 17.02.2014r. o godzinie 17:38, a strona pozwana nie wykazała, iż kwota ta wpłynęła na rachunek wierzyciela w tym dniu. W saldzie należności strona powodowa wskazała zaś jako datę wpłaty 18.02.2014r. i tę datę przyjął Sąd jako dzień zapłaty ww kwoty.

Obie umowy łączące strony miały charakter ramowy. Strona powodowa zobowiązana była do dostarczania środków farmaceutycznych określonych w zamówieniach składanych przez pozwany szpital, przy czym zapłata za nie następować miała po dostarczeniu stronie pozwanej prawidłowej dokumentacji rozliczeniowej. Strona pozwana zobowiązana była zatem do zapłaty ceny wówczas, gdy po pierwsze dostarczono środki farmaceutyczne, po wtóre doręczono jej prawidłowo sporządzone dokumenty rozliczeniowe. Jak wynika z dokonanych ustaleń faktycznych strona pozwana wystawiła noty korygujące do tych faktur, a powodowa spółka zaakceptowała treści w nich zawarte, a tym samym uznała, że przedłożone faktury wymagały korekty w zakresie wskazanym w tych notach. W obu umowach w ich § 7 (ust. 8 lub ust. 6) strony postanowiły, że pozwany szpital mógł wstrzymać się ze spełnieniem swojego świadczenia, do czasu wykonania przez stronę powodową obowiązków określonych w § 7 ust. 2 umów. Skorzystanie z tego uprawnienia nie było przy tym uzależnione od wezwania wykonawcy do złożenia prawidłowej dokumentacji. Zawierając umowy, strona powodowa była świadoma obowiązków wynikających z nich, także co do prawidłowego wystawienia ww dokumentów. Na takie ukształtowanie wzajemnych obowiązków stron wyraziła zgodę. I tak w umowie nr (...) z dnia 8.11.2011r. w § 7 ust. 7 umowy ustalono, że prawidłowo wystawiona faktura VAT winna zawierać informację o numerze umowy, numerze poszczególnego zamówienia oraz informację o zakazie cesji wierzytelności. Odnośnie drugiej z zawartych umów nr (...) z dnia 27.03.2012r, to nie sprecyzowano w niej, jakie elementy powinna zawierać prawidłowo wystawiona faktura. Jednak strona powodowa zaakceptowała treść not korygujących dotyczących także tej umowy, a tym samym przyznała, że doręczone stronie pozwanej faktury nie zawierały wszystkich elementów, jakie powinny zawierać dokumenty rozliczeniowe sporządzane w ramach łączącej strony umowy. O zaakceptowaniu ww not korygujących strona powodowa poinformowała stronę powodową w dniach 5.12.2012r. i 8.03.2013r. Wobec powyższego przyjąć należało, że dopiero od tego dnia rozpoczął bieg termin wynikający z umowy stron, po upływie którego możliwe było naliczenie odsetek ustawowych. W przypadku należności objętych notami korygującymi to termin ich płatności powinien być określony w taki sposób, jaki wynika z umowy stron, tj. 90 dni po wykonaniu umowy, licząc od dnia doręczenia stronie pozwanej prawidłowych dokumentów rozliczeniowych. Nie znajduje bowiem do nich zastosowania przepis art. 5 ustawy z dnia 12.06.2003r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (art. 15 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych). W świetle bowiem art. 2 i art. 3 pkt 1 i 3 powołanej ustawy stosowało się ją także do transakcji zawartych między stronami niniejszego procesu. Strona powodowa jest bowiem przedsiębiorcą, a pozwany Szpital podmiotem wskazanym w art. 3 pkt 3 tej ustawy.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 12.06.2003r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych jeżeli strony w umowie przewidziały termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel mógł żądać odsetek ustawowych za okres począwszy od 31 dnia po spełnieniu swojego świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku – do dnia zapłaty, ale nie dłuższy niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. W niniejszej sprawie jednak wobec wystawienia not korygujących przez stronę pozwaną i ich zaakceptowania przez powodową spółkę, nie została spełniona jedna z przesłanek, warunkująca naliczanie odsetek w sposób określony w powołanym przepisie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18.11.2014r, I ACa 755/14, orzeczenia.ms.gov.pl). Wystawione przez stronę pozwaną noty korygujące nie są dokumentami rozliczeniowymi pochodzącymi do strony powodowej wskazanymi w powołanym przepisie tj. fakturami w rozumieniu §5 ust. 1 obowiązującego w tym okresie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28.03.2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, ani rachunkami w rozumieniu §14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.08.2005r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach.

Jak ustalono, w dniu 5.12.2012r. strona powodowa zwróciła stronie pozwanej zaakceptowane noty korygujące łącznie na kwotę 576449zł 60gr, a w dniu 8.03.2013r. na kwotę 554090zł 57gr, obejmujące łącznie całą dochodzoną w niniejszym procesie należność główną, tj. 1.130.540zł 17gr. Zgodnie z § 7 ust 2 powołanych umów strona pozwana zobowiązana była do dokonywania płatności za dostarczone produkty przelewem na konto powodowej spółki w terminie 90 dni po wykonaniu umowy, licząc od dnia doręczenia jej dokumentów rozliczeniowych, to jest prawidłowo wystawionej faktury oraz kopii zamówień. Należy zatem zgodzić się ze stroną pozwaną, iż termin płatności faktur objętych notami korygującymi, które zostały zwrócone jej w dniu 5.12.2012r. to 4.03.2013r, a faktur objętych notami korygującymi, zwróconymi w dniu 8.03.2013r. to 5.06.2013r.

W dniu 30.12.2013r. strona pozwana uiściła tytułem należności głównej kwotę 1.050.366zł 59gr, przy czym na poczet faktur, płatnych w dniu 4.03.2013r. kwotę 571.228zł 02gr, a na poczet faktur płatnych w dniu 5.06.2013r. kwotę 479.138zł 57gr. Strona powodowa żądała przy tym skapitalizowanych odsetek za okres do dnia 22.12.2013r.

Skapitalizowane odsetki ustawowe obliczono zatem w następujący sposób:

1.  od kwoty 571.228zł 02gr za okres od 5.03.2013r. do 22.12.2013r. = 59.611zł 17gr,

2.  od kwoty 479.138zł 57gr za okres od 6.06.2013r. do 22.12.2013r. = 34.130zł 42gr,

4.  od kwoty 5221zł 58gr uiszczonej w dniu 18.02.2014r. na poczet faktury (...), płatnej 4.03.2013r, za okres od 5.03.2014r. do 22.12.2013r. = 544zł 90gr,

5.  od kwoty 74.952zł zapłaconej na poczet faktury VAT (...) w dniu 17.07.2014r, płatnej w dniu 5.06.2013r, za okres od 6.06.2013r. do 22.12.2013r. = 5339zł 05gr.

Łącznie skapitalizowane odsetki od ww należności na dzień 22.12.2013r. wynosiły zatem 99625zł 54gr.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 481§1 kc zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 99.625zł 54gr tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych. Dalsze odsetki od tej kwoty zasądzono zgodnie z art. 482§1 kc. Uwzględniając wpłaty dokonane przez stronę pozwaną w toku procesu i zaliczone przez stronę powodową na poczet należności głównej wynikającej z faktur złożonych z pozwem, należało zasądzić dalsze odsetki ustawowe od następujących kwot:

1.  od kwoty 1.230.165zł 71gr od dnia wniesienia pozwu, tj. 23.12.2013r. (k. 306 verte) do dnia 30 grudnia 2013r, obejmującej należność główną 1.130.540zł 17gr oraz skapitalizowane odsetki ustawowe 99.625zł 54gr,

2.  od kwoty 179.799zł 12gr od dnia 31.12.2013r. do dnia 18.02.2014r, obejmującej ww odsetki 99.625zł 54gr oraz kwotę 80.173zł 58gr należności głównej po uwzględnieniu wpłaty z dnia 30.12.2013r. ( 1.130.540zł 17gr - 1.050.366zł 59gr),

3.  od kwoty 174.577zł 54gr od dnia 19.02.2014r. do dnia 17.07.2014r, obejmującej ww odsetki 99.625zł 54gr oraz kwotę należności głównej 74952zł ( 80.173zł 58gr – 5221 zł 58gr - wpłata z dnia 18.02.2014r).

Strona powodowa żądała tytułem skapitalizowanych odsetek kwoty 140.502zł 18gr. Od tej kwoty - jak wynika z pisma procesowego z dnia 13.01.2015r. - żądała ona w istocie odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu, kwotę tę wliczono bowiem w poszczególne należności od których żądano odsetek ustawowych od dnia 23.12.2013r, 31.12.2013r, 18.02.2014r. oraz od dnia 17.07.2014r. Sąd uwzględnił w tym zakresie żądanie co do kwoty 99.625zł 54gr, a zatem powództwo podlegało oddaleniu co do żądania zasądzenia tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych kwoty 40.876zł 64gr (140.502zł 18gr - 99.625zł 54gr) z ustawowymi odsetkami od dnia 23.12.2013r. do dnia zapłaty.

Odnośnie żądania pozwu obejmującego należność główną, wobec spełnienia świadczenia w toku procesu, strona powodowa cofnęła pozew. Mając powyższe na względzie na podstawie art. 355§1 kpc w związku z art. 203§1 i 3 zd. 2 kpc Sąd umorzył postępowanie co do żądania pozwu w tym zakresie.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 zd. 2 kpc. Strona powodowa żądała zasądzenia kwoty 1.273.622zł 15gr, a żądanie w chwili wniesienia pozwu było uzasadnione co do kwoty 1.230.165zł 71gr (1.130.540zł 17gr + skapitalizowane odsetki ustawowe 99.625zł 54gr), a zatem co do 97% tegoż żądania. Należność główna została przez stronę pozwaną spełniona już po wniesieniu pozwu. W przypadku zaś, gdy do zaspokojenia wierzyciela dochodzi w toku procesu, uznać należy, że dłużnik w istocie przegrał sprawę. Wobec czego strona pozwana zobowiązana jest do zapłaty na rzecz strony powodowej kosztów procesu w kwocie 70899zł, obejmującej: 63682zł opłaty od pozwu, 7200zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego i 17zł opłaty od pełnomocnictwa.

Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania przepis art. 102 kpc. Należy wskazać, iż jedynie trudna sytuacja majątkowa strony przegrywającej proces nie stanowi przesłanki do zastosowania powyższego przepisu. Konieczne jest zaistnienie dalszych szczególnych okoliczności przemawiających za nieobciążaniem strony przegrywającej proces kosztami procesu na rzecz przeciwnika. Przepis ten ustanawia bowiem zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasad odpowiedzialności za wynik procesu. Strona powodowa, wnosząc pozew, poniosła zaś koszty tak opłaty sądowej, jak i wynagrodzenia pełnomocnika procesowego. W niniejszej sprawie nie zachodzą przy tym szczególne okoliczności przemawiające za zastosowaniem przepisu art. 102 kpc, co więcej strona pozwana nie wykazała nawet, by znajdowała się w szczególnie trudnej sytuacji finansowej. Przeciwnie - jak wynika z zeznań świadka Ł. R. - w 2013r. strona pozwana wypracowała zysk w wysokości ok. 3,4 mln, także rok 2014 zakończyła zyskiem.