Sygn. akt II Ca 86/15
Dnia 28 kwietnia 2015 r.
Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Ryszard Biegun |
Sędziowie: |
SSO Andrzej Roman SSR del. Piotr Łakomiak (spr.) |
Protokolant: |
Katarzyna Pająk |
po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 r. w Bielsku-Białej
na rozprawie
sprawy z powództwa Gminy R.
przeciwko Gminie I.
o zapłatę
na skutek apelacji strony pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego w Cieszynie
z dnia 24 listopada 2014 r. sygn. akt I C 1057/14
I. zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że powództwo oddala i zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 2400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
II. zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 2926 zł (dwa tysiące dziewięćset dwadzieścia sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Sygn. akt II Ca 86/15
Pozwem z dnia 3.05.2014r. pełnomocnik Gminy R. domagał się zasądzenia od Gminy I. kwoty 34.517,71 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:
9908,66 zł od dnia 1.06.2013r. do dnia zapłaty
4954,33 zł od dnia 9.07.2013r do dnia zapłaty
4954,33 zł od dnia 9.10.2013r. do dnia zapłaty
4954,33 zł od dnia 5.12.2013r do dnia zapłaty
4954,33 zł od dnia 6.12.2013r do dnia zapłaty
4954,33 zł od dnia 28.12.2013r do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.
Na uzasadnienie podał, że A. J. będący mieszkańcem pozwanej gminy uczęszczał do niepublicznej placówki przedszkolnej znajdującej się na terenie Gminy R.. Dziecko ma stwierdzoną niepełnosprawność sprzężoną. Na podstawie art. 90 ust. 2e ustawy o systemie oświaty powód wystawił pozwanemu noty obciążeniowe w wysokości 4.954,33 zł za 1 miesiąc.
Sąd Rejonowy w Cieszynie nakazem zapłaty z dnia 10.06.2014r uwzględnił powództwo.
Pełnomocnik pozwanego w sprzeciwie od powyższego nakazu wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.
Na uzasadnienie podał, że w przypadku braku niepublicznej formy wychowania przedszkolnego na terenie Gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości 40% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę do udzielenia dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia. Oznacza to - w jego ocenie -że w sytuacji z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie - pozwany nie jest zobowiązany do pokrywania kosztów dotacji udzielonej przez gminę dotującą na niepełnosprawnego ucznia w wysokości uwzględniająca kwotę przewidzianą na ucznia niepełnosprawnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Podniósł także, że powodowa gmina mogła wystąpić z wnioskiem o przyznanie dofinansowania z 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, zaś
otrzymanie tego dofinansowania pozbawia gminę dotującą roszczenia o zwrot kosztów dotacji (k.33-34).
Sąd Rejonowy na podstawie wyroku z dnia 24.11.2014r. orzekł zgodnie z żądaniem pozwu przyznając w pkt. 2 stronie powodowej koszty procesu w łącznej kwocie 4143zł.
Sąd Rejonowy orzekając w powyższy sposób ustalił, że dziecko będące mieszkańcem Gminy I. uczęszczało od kwietnia do końca grudnia 2013r do niepublicznej formy wychowania przedszkolnego znajdującego się na terenie Gminy R..
Dziecko posiada stwierdzoną niepełnosprawność sprzężoną. Na terenie Gminy I. w 2013r. nie było niepublicznej formy wychowania przedszkolnego. (Bezsporne)
Gmina R. wystawiła 6 not obciążeniowych z terminem płatności do 14 dni od wystawienia noty, tj. w dniu 17.05.2013r notę nr 9 na kwotę 9908,66 zł, (za kwiecień i maj 2013r), w dniu 24.06.2013r notę nr 11 na kwotę 4954,33 zł (za czerwiec 2013r), w dniu 24.09.2013r notę nr 20 na kwotę4954,33 zł (za wrzesień 2013r), w dniu 21.11.2013r notę nr 26 na kwotę 4954,33 zł (za październik 2013r), w dniu 21.11.2013r notę nr 34 na kwotę 4954,33 zł (za listopad 2013r) i w dniu 13.12.2013r notę nr 35 na kwotę 4954,33 zł (za grudzień 2013r) (noty obciążeniowe - k.6-11).
Pismem z dnia 28.05.2013r powód wyjaśnił w jaki sposób została naliczona kwota objęta notą nr 9 i podał, że podstawą wyliczenia były otrzymane wskaźniki w
metryczce subwencji oświatowej 2013r, tj. Ix9,5xl, 537394128x 5163,085 = 56.590,12 / 12 miesięcy = 4.715,84 zł + cześć podstawowa 238,49 zł, stąd miesięczna dotacja na dziecko wynosi 4954,33 zł.. Ponieważ Gmina I. odmówiła zapłaty powód ponownie zwrócił się do pozwanego z żądaniem zapłaty podając sposób wyliczenia i podstawę prawną, (pisma powoda k. 12-16, pismo pozwanego z dnia 28.04.2014r-k. 36)
Powód nie złożył wniosku o zwiększenie kwoty subwencji oświatowej (bezsporne).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów dołączonych do pozwu i pisma pozwanego z dnia z 10.10.2014r, których autentyczności pozwany nie kwestionował.
Sąd Rejonowy na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie.
Art. 90 ust 2e ustawy o systemie oświaty stanowi, iż - jeżeli niepubliczną formą wychowania przedszkolnego, o którym mowa w ust. 2d, jest objęty uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę formę wychowania przedszkolnego, gmina której
mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 2d, do wysokości iloczynu kwoty wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych form wychowania przedszkolnego w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów dotacji. W przypadku braku niepublicznej formy wychowania przedszkolnego na terenie gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości równej 40% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej
podstawę udzielenia dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia. Przepis ten odwołuje się do art. 90 ust 2d, który stanowi, że osoba prowadząca wychowanie przedszkolne otrzymuje na każdego ucznia dotację z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 40% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolu publicznym prowadzonym przez, gminę, z tym, że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę.
Przepisy ustępu 2e i 2d należy czytać łącznie - oznacza to, że biorąc pod uwagę realia niniejszej sprawy - powodowi należy się zwrot dotacji w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę.
Mając powyższe na uwadze - Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę dochodzona pozwem.
O odsetkach orzeczono na podstawie art.455 kc. w zw. z art. 481 k.c.
O kosztach orzeczono na mocy art. 98 k.p.c, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Na kwotę kosztów poniesionych przez powoda opłata od pozwu w kwocie 1726 zł. obliczona zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych -Dz. U nr 167, poz. 1398 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 zł., obliczone zgodnie z §6 pkt5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu - Dz. U nr 163, poz. 1349 ze zm, kwota opłaty skarbów ej od pełnomocnictwa.
Od powyższego wyroku apelację wniósł pozwany, zaskarżając w całości wyrok Sądu Rejonowego w Cieszynie, zarzucając mu naruszenie prawa materialnego - art.
90 ust. 2e i ust. 2d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przepisy te „należy czytać łącznie" i wnosił o:
1. zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości,
2. zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych,
albo
3. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Cieszynie do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotem sporu jest zakres (rozmiar) obowiązku pozwanej Gminy pokrywania kosztów dotacji udzielonej przez powodową Gminę na niepełnosprawnego ucznia niepublicznej formy wychowania przedszkolnego, wymienionej w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr 161, poz. 1080 ze zm.) w sytuacji, kiedy uczeń, na którego powód udzielił dotację, jest mieszkańcem pozwanej Gminy. Kwestię tę reguluje w sposób jednoznaczny przepis art. 90 ust. 2e ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm,; dalej uso). Przepis ten stanowi, że jeżeli niepubliczną formą wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2d tego artykułu, jest objęty uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę niepubliczną formę wychowania przedszkolnego (to jest gminy, na której terenie ta mepubliczna forma wychowania przedszkolnego jest prowadzona), to gmina której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości iloczynu wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych form wychowania przedszkolnego
w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji. W przypadku braku niepublicznej formy wychowania przedszkolnego w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji (a takie było ustalenie faktyczne Sądu w zaskarżonym wyroku), gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości równej 40% wydatków bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę do udzielenia dotacji dla niepublicznych form wychowania przedszkolnego w przeliczeniu na jednego ucznia. Ratio legis takiej regulacji, obok rozstrzygającej treści przepisów, przedstawił pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty i w piśmie procesowym z 10 października 2014 r. dodać do tego trzeba, że wyłączny wpływ na pokrycie kosztów dotacji udzielonej na niepełnosprawnego ucznia wychowania przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej miał powód, natomiast pozwany nie miał na to żadnego wpływu. Subwencja w tej części jest dzielona zgodnie z zakresem realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego zadań oświatowych (art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 1115 ze zm.). Zadania oświatowe organów administracji publicznej a więc także jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z art. 2a uso, obejmują wszelkie działania w zakresie oświaty i wychowania podejmowane na terenie jednostki samorządu terytorialnego. O ile przepis art. 90 ust. 2e uso reguluje obowiązek Gminy, której mieszkańcem jest uczeń objęty niepubliczną formą wychowania przedszkolnego w innej gminie, do pokrywania kosztów dotacji udzielonej przez gminę, na której terenie ta niepubliczna forma wychowania przedszkolnego jest prowadzona, to wzięty również za podstawę rozstrzygnięcia zaskarżonego wyroku przepis ust. 2d tego artykułu dotyczy, mimo wszystko, zupełnie innej kwestii, mianowicie udzielania dotacji niepublicznym formom wychowania przedszkolnego. Dotacji tych udziela gmina, na której terenie ta forma jest prowadzona. Wprawdzie ust. 2e odsyła do ust. 2d, jednak odesłanie to nie polega na tym, że z ust. 2e wynika obowiązek gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji w wysokości równej wysokości udzielonej dotacji; przeciwnie, przepis ust. 2e samodzielnie, niezależnie od treści ust. 2d, a więc też
niezależnie od wysokości udzielonej dotacji, określa zakres obowiązku pokrycia jej kosztów. Oznacza to, że przy określaniu tego obowiązku, a takie było zadanie Sądu w niniejszej sprawie, interpretator przepisu art. 90 ust. 2e uso, winien określić zakres (rozmiar) obowiązku gminy, której mieszkańcem jest uczeń objęty niepubliczną formą wychowania przedszkolnego, o której mowa w ust. 2d tego artykułu, wyłącznie na podstawie ust. 2e. Zwrócić tu należy uwagę na istotną różnicę w treści obydwu omawianych przepisów. Ust. 2d dotyczący wyłącznie wysokości dotacji na jednego ucznia innej niepublicznej formy wychowania przedszkolnego, wyróżnia sytuację, kiedy taki uczeń jest niepełnosprawny; w takim wypadku wysokość dotacji nie może być niższa niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę. Takiego wyróżnienia nie ma w ust. 2e art. 90 uso, co, lege distinąuente, oznacza, że gmina zobowiązana do pokrycia kosztów udzielonej dotacji zgodnie z tym przepisem, nie jest zobowiązana do pokrywania kosztów dotacji udzielonej przez gminę dotującą na niepełnosprawnego ucznia w wysokości określonej w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymanej przez gminę dotującą.
Oceniając to zdanie uzasadnienia należy zwrócić uwagę na błędy wynikające z nierozpoznania przez Sąd istoty przepisu ust. 2d art. 90 uso, z którego zaczerpnął użyte w tym zdaniu sformułowania. 1) wyrażenie „w wysokości nie niższej" odnosi się wyłącznie do wysokości dotacji,« która może być wyższa niż podana w tym przepisie jako minimalna. Sąd w tym zdaniu nie uzasadnił zasądzenia zgodnie z pozwem, bo powód nie wystąpił o zasądzenie kosztu niinimalnej dotacji w rozumieniu przepisu art. 90 ust. 2d, ale o pokrycie kosztu dotacji rzeczywiście udzielonej. 2) użycie wyrażenia „otrzymywanej przez gminę" sugeruje w pierwszym rzędzie, że kwota części oświatowej subwencji ogólnej przypadająca na jednego ucznia jest stała, co nie jest prawdą, bo kwota ta co roku jest inna; ponadto efektem nierozpoznania przez Sąd istoty omawianego przepisu jest bezkrytyczne powołanie w tym wyrażeniu gminy bez wskazania o jaką gminę chodzi, a w sprawie występują dwie gminy. W przepisie ust. 2d art. 90 uso z kontekstu jednoznacznie wynika, że
chodzi o gminę dotującą, wszakże nieuważne korzystanie z treści przepisu przez Sąd w zaskarżonym wyroku zrodziło powyższą niejasność. Poważniejsze błędy są zawarte w stwierdzeniu Sądu, że „przepisy ustępu 2e i 2d należy czytać łącznie". Przede wszystkim nie wiadomo, co oznacza „łączne czytanie" przepisów, bo takie pojęcie nie występuje wśród zasad interpretacji prawa. Odrzucić należy dosłowne rozumienie tego stwierdzenia, bo efektem takiego czytania może być tylko kakofonia dźwięków albo nieuporządkowanie znaczeń. Podobna do użytego przez Sąd „łącznego czytania" jest wprawdzie instytucja odesłania przez przepis do innego przepisu, co występuje również pomiędzy ust. 2e i 2d art. 90 uso, ale odesłanie w żadnym wypadku nie oznacza „łącznego czytania" przepisu odsyłającego z przepisem, do którego przepis odsyłający odsyła, bo zawsze przepis odsyłający określa zakres odesłania. Tak też jest w przypadku omawianych przepisów. Odesłanie przez ust. 2e do ust. 2d nie pozwala na stwierdzenie, że z dwóch przepisów powstał jeden, jak zdaje się uważać _^ Sąd w zaskarżonym wyroku, bo każdy z tych przepisów nadal reguluje odrębne od siebie kwestie, co przedstawiono wyżej w niniejszej apelacji. Połączenie przez Sąd w zaskarżonym wyroku przepisów ust. 2d i 2e art. 90 uso w jeden do „łącznego czytania" uzasadnia zarzut naruszenia obu tych przepisów przez błędną ich wykładnię. Przyporządkowanie stanu faktycznego tak połączonym przepisom Sąd skwitował krótkim, nic nie mówiącym stwierdzeniem „biorąc pod uwagę realia niniejszej sprawy". Takie podejście Sądu powinno być uznane za nierozpoznanie istoty sprawy (art. 386 § 4 kpc), co uzasadnia alternatywny wniosek niniejszej apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1999 r., II UKN 589/98, LEX nr 40254).
W odpowiedzi na apelację strona powoda wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm
przepisanych, wskazując, że podziela stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym wyroku.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności stwierdzić należało, że stan faktyczny pomiędzy stronami był w zasadzie bezsporny i wynikał z przedłożonych dokumentów. Sąd Okręgowy podzielił zatem ustalenia faktyczne przeprowadzone przez Sąd Rejonowy, przyjmując je za własne, uzupełniając jedynie rozważenia w odniesieniu do poszczególnych dowodów w zakresie, w jakim Sąd Rejonowy nie wypowiedział się o znaczeniu przeprowadzonych dowodów dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Przy tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd I instancji dopuścił się jednakże nieprawidłowego zastosowania norm prawa materialnego. Zasadnym okazał się bowiem zarzut podniesiony w apelacji, iż doszło nie tylko do błędnego zastosowania norm prawa materialnego, ale również przywołane za podstawę rozstrzygnięcia przepisy nie zostały w sposób dogłębny i wszechstronny poddane wykładni, zważywszy na fakt, iż przedmiotowa materia należy do kwestii niezmiernie trudnych i zawiłych, gdzie ścierają się płaszczyzny prawa administracyjnego i cywilnego.
Zasadniczy spór w niniejszej sprawie dotyczył zatem kwestii, czy istnieje materialnoprawna podstawa, aby powodowa gmina na drodze sądowej (art. 2 §1 kpc) domagała się od pozwanej gminy zwrotu równowartości dotacji, której wysokość w przypadku ucznia niepełnosprawnego na 2013 rok była ustalana na podstawie ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2013 (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2012 r. poz. 1541), wydanego na podstawie delegacji ustawowej określonej w ust. 6
ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.). W tym miejscu wskazać należało, dlaczego w sposób odmienny ustawodawca określił dotację należną na ucznia niepełnosprawnego. Mianowicie komentator do art. 80 ustawy o systemie oświaty – Mateusz Pilich (źródło LEX) wskazał, co ma również zastosowanie do art. 90 tej ustawy, z czym Sąd Okręgowy się zgadza, że dotację należną na każdego ucznia niepełnosprawnego, która nie może być niższa niż kwota przeliczeniowa na jednego niepełnosprawnego ucznia przedszkola, została zagwarantowana gminie (dotującej określoną placówkę wychowawczą) w ramach części oświatowej subwencji ogólnej. Przepis w tym kształcie ma zapobiegać zaniżaniu dotacji dla publicznych przedszkoli niesamorządowych, poprzez udzielanie im dotacji w przeliczeniu na liczbę uczniów pełnosprawnych, podczas gdy, jak wiadomo, wydatki na ucznia niepełnosprawnego są znacząco wyższe. W celu określenia tej kwoty należy odnieść się do algorytmu określonego w załączniku do rozporządzenia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania wydanego na podstawie art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.), która zgodnie z art. 5a ust. 1 o systemie oświatowym wskazuje źródła finansowania zadań oświatowych jednostek samorządu terytorialnego. Odesłanie w art. 5a ust. 1 do odrębnych ustaw oznacza, że ustawa o systemie oświaty zasadniczo nie reguluje kwestii przepływów finansowych w sektorze edukacji. W zakresie normowania komentowanej ustawy mieści się jedynie finansowanie samych szkół przez ich organy prowadzące, ale już nie gromadzenie i wydatkowanie środków finansowych na wspomniane cele przez państwo i j.s.t. W aktualnym stanie prawnym kwestie te określa przede wszystkim ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.) oraz przepisy wykonawcze w postaci wydawanych corocznie na podstawie art. 28 ust. 6 u.d.j.s.t. rozporządzeń ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, które określają podział środków finansowych z budżetu państwa, przeznaczonych na dofinansowanie oświaty. Środki
uzyskane z budżetu państwa w ramach subwencji ogólnej oraz dochodów własnych jednostki samorządu przeznaczają na finansowanie zadań oświatowych poprzez uchwalane corocznie budżety.
Reasumując, część oświatowa subwencji ogólnej jest ustalana na finansowanie zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego (w myśl art. 7 ust.3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym fundusze na zadania związane z oświatą dla uczniów niepełnosprawnych są gwarantowane w ramach przedmiotowej subwencji ), o których mowa w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Wielkość części oświatowej subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ustala corocznie ustawa budżetowa. Przepisy gwarantują minimalną wysokość tej kwoty. Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego kwotę przeznaczoną na część oświatową subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ustala się w wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, nie mniejszej niż przyjęta w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. Kwota części oświatowej subwencji ogólnej jest rozdzielana pomiędzy poszczególne jednostki samorządu terytorialnego na podstawie algorytmu, określanego corocznie w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
W niniejszym przypadku bezspornym pozostawał fakt, co przyznał powód, a co również wynikało z akta sprawy, a zwłaszcza z pism z dnia 28.05.2013r. (k. 14), 13.08.2013r. (k. 15), z 16.06.2013r. (k. 16), iż kwota dotacji udzielonej przez powodową gminę placówce przedszkolnej, do której uczęszczał w 2013r. roku niepełnosprawny uczeń – A. J., będący mieszkańcem pozwanej gminy, stanowiła równowartość części oświatowej subwencji ogólnej, o którą powodowa gmina mogła starać się w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Departament Współpracy z Samorządem Terytorialnym Al. (...) (...) zgodnie z kryteriami podziału 0,4 % rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2013r. (źródło: Internet: http://men.gov.pl/finansowanie-edukacji/subwencja-ogolna-dla-jst/kryteria-podzialu-0-4-rezerwy-czesci-oswiatowej-subwencji-ogolnej-na-rok-2013.html), a czego świadomie nie uczyniła. Bezspornym również pozostawało, że legitymowanym o wystąpienie o tego rodzaju subwencję była wyłącznie gmina powodowa, co podkreśla Sąd Okręgowy, a co wynikało z treści art. 90 ust. 2d ustawy o systemie oświaty, a następnie od września 2013r. art. 14 ust.3 USTAWY z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 18 lipca 2013 r., Dz.U.2013 poz. 827)
Bezspornym pozostawało również, iż powodowa gmina w trakcie 2013r. nie wystąpiła do Ministerstwa Edukacji Narodowej o zwiększenie subwencji ogólnej oświatowej z rezerwy wynoszącej na 2013r. 0,4%, nie podejmując w tej kwestii żadnych starań, uznając bezzasadnie, co przyjął Sąd Okręgowy, że posiada prawo domagania się zwrotu udzielonej Fundacji (...) w S. prowadzącej oddział przedszkolny dotacji, stanowiącej równowartość wysokości subwencji ogólnej oświatowej, od strony pozwanej na podstawie art. 90 ust. 2e o systemie oświaty, a następnie od września 2013r. na podstawie art. 14 ust.4 USTAWY z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 18 lipca 2013 r., Dz.U.2013 poz. 827). Ustawa z 13.06.2013r. nie zmieniła bowiem w tej kwestii omawianych zasad.
Przechodząc do wykładni spornych przepisów art. 90 ust. 2d i 2e o systemie oświaty i art. art. 14 ust. 3 i 4 USTAWY z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 18 lipca 2013 r., Dz.U.2013 poz. 827), wskazać należało, - w ślad za stanowiskiem wyrażonym przez TK, - że przepis art. 90 ust.2e ustawy o systemie oświaty posługując się odesłaniem do ust. 2d tego artykułu, który określa W JAKI SPOSÓB
USTALA SIĘ (oczywiście proporcjonalnie do liczby uczniów, o czym była już mowa) koszty dotacji refundowanej przez gminę, której mieszkaniec uczęszcza do przedszkola niepublicznego znajdującego się na terenie innej gminy (dotującej). Dotacja udzielona przez gminę, na terenie której usytuowane jest przedszkole niepubliczne, w związku z uczęszczaniem do niego dziecka będącego mieszkańcem innej gminy, MA BYĆ REFUNDOWANA W PEŁNEJ WYSOKOŚCI (jako pokrycie kosztów dotacji) przez gminę właściwą ze względu na miejsce zamieszkania przedszkolaka. Z kolei wysokość jednostkowej, czyli przypadającej na jednego ucznia, dotacji (której wielokrotność, wynikającą z liczby mieszkańców korzystających z usług placówki leżącej poza granicami gminy - miejsca zamieszkania, jest refundowana) jest iloczynem dwóch parametrów, określanych wyłącznie przez gminę dotującą. Jeden z tych parametrów stanowią ustalone w budżecie wspomnianej gminy wydatki bieżące ponoszone w przedszkolach w formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust.7 cytowanej ustawy w przeliczeniu na jednego ucznia, drugi zaś - przyjęty przez tę gminę wskaźnik procentowy, który jednak nie może być niższy niż minimalny, gwarantowany ustawowo (40%) (zob. wyrok TK z dnia 18.12.2008r., K 19/07).
Kwestią sporną pozostaje pomiędzy stronami, czy ten sposób refundacji dotyczy wyłącznie uczniów spoza kręgu uczniów zakwalifikowanych do grupy uczniów niepełnosprawnych, czy też nie.
Sąd Okręgowy przyjął, że refundacja określona w art. 90 ust.2e ustawy o systemie oświaty dotyczy tylko uczniów pełnosprawnych.
Przemawia za tym zarówno wykładnia gramatyczna, jak i funkcjonalna, o której mowa w treści całego uzasadnienia.
Gdyby bowiem przy rozliczaniu (pomiędzy gminami), o którym mowa w art. 90 ust.2e ustawy o systemie oświaty uwzględniać zarówno uczniów pełnosprawnych, jak i niepełnosprawnych (o czym przepis ten nic nie mówi i czego na podstawie
wykładni funkcjonalnej również nie można wywieść), to wtedy doszłoby do istotnego zaburzenia (nawet przy uwzględnieniu, że w kilkoosobowej lub większej grupie uczniów gminy zobowiązanej do refundacji dotacji jest tylko jeden uczeń niepełnosprawny) jednego z parametrów rozliczenia, jakim jest wysokość dotacji jednostkowej na ucznia (mieszkańca gminy zobowiązanej do refundacji dotacji). Oczywistym bowiem pozostaje, że dotacja udzielana na ucznia niepełnosprawnego jest znacząco wyższa od dotacji na ucznia pełnosprawnego i dlatego też obowiązek wspomagania gminy dotującej wziął na siebie budżet państwa, poprzez udzielenie subwencji w ramach subwencji ogólnej oświatowej.
W ocenie Sądu Okręgowego na podobny kierunek wykładni wskazuje Trybunał Konstytucyjny, który we wspomnianym orzeczeniu w pkt.1.5 uzasadnienia stwierdził, że przedmiotem kontrola w przywołanym wyroku dotyczy, zgodności z Konstytucją przepisu ustawy o systemie oświaty, który określa mechanizm refundowania dotacji udzielanych przez gminy niepublicznym przedszkolom (adekwatnie, przez analogię również przedszkolom w formach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 14a ust.7 cytowanej ustawy), do których uczęszczają dzieci (pełnosprawne – przypis Sądu Okręgowego) mające miejsce zamieszkania poza terytorium gminy dotującej. Trybunał Konstytucyjny uznał bowiem, na tle zarzutów sformułowanych przez wnioskujące gminy (w cytowanym wyroku były to Gminy N. oraz S.), że nie kwestionowały one: a) w pewnym zakresie analogicznego mechanizmu rozliczania dotacji dla przedszkoli publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostką samorządu terytorialnego (zob. art. 80 ust. 2c ustawy o systemie oświaty), b) metody ustalania wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych ani c) metody ustalania wysokości i mechanizmu rozliczania dotacji dla przedszkoli niepublicznych w przeliczeniu na ucznia niepełnosprawnego (zob. art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty, analogicznie zob. art. 90 ust. 2d).
Powyższe rozważania na tle ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawy o systemie oświaty prowadzą do wniosku, że w odniesieniu do rozliczania dotacji na ucznia niepełnosprawnego nie będziemy stosować przepisu art. 90 ust. 2e, skoro na tego ucznia w całości przysługuje dotacja określona w art. 28 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a w szczególności w wydawanym na każdy rok kalendarzowy Rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania na podstawie ust.6 cytowanego art. 28.
Odpowiedni przepis art. 28 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi bowiem, że kwotę przeznaczoną na część oświatową subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ustala się w wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, nie mniejszej niż przyjęta w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. W myśl ust. 2 tego artykułu od kwoty, o której mowa w ust. 1, odlicza się 0,4% na rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej, którą zgodnie z ust.3 dysponuje minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego. Na podstawie ust. 4 podział rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej następuje nie później niż do dnia 30 listopada każdego roku. Środki z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej przekazuje jednostkom samorządu terytorialnego minister właściwy do spraw finansów publicznych. Zgodnie z kolei z ust. 5 po odliczeniu rezerwy, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, z wyłączeniem zadań związanych z dowozem uczniów oraz zadań związanych z prowadzeniem przedszkoli ogólnodostępnych i oddziałów ogólnodostępnych w przedszkolach z oddziałami integracyjnymi oraz zadań związanych z prowadzeniem innych form wychowania
przedszkolnego - w sposób określony na podstawie ust. 6. Do podziału części oświatowej subwencji ogólnej przyjmuje się dane zgromadzone w bazie danych systemu informacji oświatowej, o którym mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. Nr 139, poz. 814, z późn. zm.). Zgodnie z kolei z ust. 6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego, określa, w drodze rozporządzenia, sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem w szczególności typów i rodzajów szkół i placówek prowadzonych przez te jednostki, stopni awansu zawodowego nauczycieli oraz liczby uczniów w tych szkołach i placówkach.
Przepis ten zatem stanowi, że kwotę przeznaczoną na część oświatową subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ustala się w wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, nie mniejszej niż przyjęta w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. Następnie od kwoty, o której mowa w ust. 1, odlicza się 0,4 % na rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej. Rezerwą części oświatowej subwencji ogólnej dysponuje minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego. Podział rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej następuje nie później niż do dnia 30 listopada każdego roku. Środki z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej przekazuje jednostkom samorządu terytorialnego minister właściwy do spraw finansów publicznych. Po odliczeniu rezerwy, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dzieli część oświatową subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, biorąc pod uwagę zakres realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, z wyłączeniem zadań związanych z dowozem uczniów oraz zadań związanych z prowadzeniem przedszkoli
ogólnodostępnych i oddziałów ogólnodostępnych w przedszkolach z oddziałami integracyjnymi oraz zadań związanych z prowadzeniem innych form wychowania przedszkolnego - w sposób określony na podstawie ust. 6. Stosownie do wyżej cytowanego ust. 6 art. 28 część oświatowa subwencji ogólnej na każdy rok budżetowy dzielona jest między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem zakresu realizowanych przez te jednostki zadań oświatowych, określonych w ustawie o systemie oświaty.
Z analizy algorytmu określonego w Rozporządzeniu z dnia z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2013 (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2012 r.) dotyczącego roku budżetowego 2013r. wynika, że podział części oświatowej subwencji opiera się na zasadzie, że o wielkości subwencji decyduje liczba, wyliczonych na podstawie algorytmu, uczniów przeliczeniowych, która w praktyce nie musi pokrywać się z liczbą uczniów rzeczywistych. Zadania oświatowe, jak już wspomniano, są zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy prawa nie ograniczają możliwości tych jednostek do przeznaczenia na zadania oświatowe również innych dochodów poza subwencją oświatową i dotacjami na cele oświatowe, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie. Gwarancje państwa w ramach środków budżetowych dotyczą tylko "środków niezbędnych" i nie ograniczają samorządu w jego samodzielnych decyzjach w zakresie wydatkowania innych własnych środków na realizację zadań oświatowych i na faktycznie wypłacane wynagrodzenia. (wyrok T.K. Z 18.09.2006r., K 27/05). Należy podkreślić, iż dotacje udzielane na podstawie art. 80 i 90 ustawy o systemie oświaty, są w swej istocie dotacjami podmiotowo - celowymi w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.). Zadania oświatowe, których zakres określa ustawa o systemie oświaty, są zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego. Jednostki otrzymują na ten cel określoną w ustawie budżetowej część oświatowej subwencji ogólnej zgodnie z art. 28 ust. 5 ustawy z
dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.). Jednostka samorządu terytorialnego corocznie działa na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na dany rok. § 2 rozporządzenia wskazuje na co dokonywany jest podział części oświatowej natomiast § 3 określa, iż następuje on według algorytmu określonego w załączniku do rozporządzenia. Algorytm określa odpowiednie wagi (P), które szczegółowo opisane są w załączniku, wskazujące dla jakich uczniów, wychowanków lub placówek są przeznaczone. Np. "P31 = 4,000 dla dzieci niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością mowy, w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim - objętych wychowaniem i kształceniem specjalnym w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, a także w innych formach wychowania przedszkolnego (na podstawie orzeczeń, o których mowa w art. 71b ust. 3 ustawy wymienionej w § 1 ust. 1 rozporządzenia) oraz dla dzieci w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych zorganizowanych w podmiotach leczniczych - N31". Każda jednostka samorządu terytorialnego otrzymuje metryczkę oświatową i to w niej corocznie zawierane są odpowiednie wysokości kwot dla poszczególnych wag (P).
- dla potrzeb ustalenia prawidłowości wydatkowania dotacji a więc jej rozliczenia dla podmiotu dotującego niezbędne jest dysponowanie nie tylko ogólną liczbą dzieci lub wychowanków ale nade wszystko danymi konkretyzującymi poszczególne dzieci tj. imieniem, nazwiskiem oraz adresem zamieszkania. Jest to niezbędne choćby w celu uniknięcia np. ewentualnych komplikacji związanych z licznymi zmianami liczby dzieci uczęszczających do danej placówki w skali roku budżetowego. Mając na względzie, iż w ciągu roku liczba dzieci ulega zmianie dla dotującego istotne jest posiadanie wiedzy co do okresu uczęszczania konkretnego dziecka do przedszkola co umożliwia późniejsze rzetelne rozliczenie dotacji. Wskazane dane są dla dotującego
niezbędne także w celu ustalenia do jakiej innej jednostki samorządu terytorialnego wystąpić o refundację kosztów w sytuacji opisanej w art. 90 ust. 2c ustawy o systemie oświaty. Brak tych danych praktycznie uniemożliwiłby ustalenie konkretnej gminy na której spoczywa obowiązek pokrycia kosztów związanych z pobytem w przedszkolu niepublicznym jej mieszkańca. (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 maja 2014 r. IV SA/Wr 878/13 nietezowane LEX nr 1568753). Możliwości zwiększenia części oświatowej subwencji ogólnej dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy łączna liczba uczniów, słuchaczy, wychowanków w szkołach i placówkach prowadzonych (dotowanych) przez jednostkę samorządu terytorialnego wzrośnie w stosunku do danych przyjętych do naliczenia algorytmem części oświatowej subwencji ogólnej na dany rok budżetowy (zgodnie z określanymi corocznie, przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, "Kryteriami podziału 0,4 % rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej").
Reasumując, również stanowiska zaprezentowane przez pozwanego na k. 48 oraz w piśmie z dnia 29.01.2015r. Ministerstwa Edukacji Narodowej (k. 82), z którymi Sąd Okręgowy zgadza się i je podziela, potwierdzały argumenty strony pozwanej prezentowane w toku całego postępowania.
Podstawy żądania powoda nie można było upatrywać również w przepisach kodeksy cywilnego. Takiej podstawy z pewnością nie dawał art. 471 kc, chociażby z tego względu, że pomiędzy stronami nie istniała żadna więź zobowiązaniowa (wynikająca z umowy). Również przepis art. 415 kc, czy też art. 417 kc, nie stanowił podstawy żądania pozwu, gdyż w zachowaniu pozwanej gminy nie można upatrywać źródła ewentualnej szkody powoda (bezprawności, czy też zawinienia), polegającej na tym, że udzielił placówce przedszkolnej, do której uczęszczał niepełnosprawny mieszkaniec gminy dotacji, o refundację której nie starał się w Ministerstwie Edukacji Narodowej na podstawie wniosku o zwiększenie subwencji ogólnej oświatowej z rezerwy wynoszącej na 2013r. 0,4%, z uwagi na fakt, iż dopiero w trakcie 2013r. wskazany uczeń rozpoczął edukację przedszkolną. W zachowaniu pozwanej gminy nie sposób doszukać się jakiejkolwiek bezprawności, gdyż
wyłącznym beneficjentem subwencji ogólnej oświatowej może być gmina dotująca placówkę oświatową, do której uczęszcza niepełnosprawny uczeń. Pozwana gmina jedynie co mogła uczynić to zawiadomić powodową gminę o fakcie rozpoczęcia od określonego momentu edukacji przez swojego niepełnosprawnego mieszkańca, co też uczyniła. Nie miała natomiast legitymacji, czy też jakiegokolwiek wpływu na wystąpienie o udzielenie subwencji ogólnej oświatowej na swojego mieszkańca, który uczęszczał do placówki oświatowej położnej na terenie powodowej gminy.
W ocenie Sądu Okręgowego podstawą do domagania się przez powoda zwrotu równowartości udzielonej wskazanej powyżej placówce oświatowej dotacji na ucznia A. J. nie mógł stanowić również przepis art. 405 kc. Funkcją roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest bowiem zapewnienie ochrony przed niezgodnymi z prawem przesunięciami majątkowymi; umożliwienia przywrócenia zachwianej równowagi majątkowej między stronami tego stosunku prawnego; represji w odniesieniu do świadczeń niegodziwych. Wymaganymi przesłankami do powstania roszczenia o zwrot wzbogacenia są, po pierwsze: dojście do wzbogacenia majątku jednej osoby, uzyskanego kosztem majątku innej osoby; po drugie: wzbogacenie i zubożenie pozostają z sobą w związku w tym rozumieniu, iż wzbogacenie jest wynikiem zubożenia, a zatem by miały wspólne źródło, a po trzecie: aby wzbogacenie nastąpiło bez podstawy prawnej. Przyjmuje się również, iż jako wzbogacenie należy uważać sytuację, w której nie dochodzi do zwiększenia aktywnego stanu majątku, lecz sprowadza się do uniknięcia jego pomniejszenia, co może być związane choćby z zaoszczędzeniem koniecznych wydatków (zob. szerzej Kodeks Cywilny, Komentarz pod red. E. Gniewka, 5 wydanie, C.H. Beck, 2013r., s. 687-689). Odnosząc powyższe uwagi, bez wątpienia pozwana gmina nie musiała ponosić wydatków związanych z dotacją na niepełnosprawnego ucznia, ale związane to było wyłącznie z faktem, iż niepełnosprawny uczeń, będący mieszkańcem pozwanej gminy uczęszczał do przedszkola położonego na ternie powodowej gminy i zgodnie z cytowanymi przepisami to powodowa gmina była zobowiązana do udzielenia temu przedszkolu dotacji. Bez wątpienia powodowa gmina nie uzyskała
od Ministra Edukacji Narodowej refundacji udzielonej temu przedszkolu dotacji, stanowiącej zgodnie z pismami strony pozwanej (k. 14, 16) i z oświadczeniem pełnomocnika powoda złożonym podczas rozprawy apelacyjnej, równowartość subwencji ogólnej oświatowej zgodnie z art. 28 ust.1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.), ale było to spowodowane wyłącznie poprzez zaniechanie wystąpienia przez powodową gminę do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania o przydzielenie subwencji z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej. Wynikało to bowiem z faktu, że procedura przydziału oświatowej subwencji ogólnej rozpoczyna się w roku poprzedzającym dany rok budżetowy (w niniejszym przypadku w 2012r.) i nieraz trudno jest przewidzieć, czy zgłoszona liczba uczniów nie ulegnie zmniejszeniu lub powiększeniu (jak w niniejszym przypadku) w trakcie roku budżetowego. Skoro źródłem zubożenia powoda jest jego zaniechanie, co sam przyznał w piśmie z dnia 10.06.2013r. (k. 16), tym samym brak jest tożsamości pomiędzy źródłem ewentualnego wzbogacenia, a źródłem zubożenia. Ponadto nie sposób w niniejszej sprawie przyjąć, aby wzbogacenia nastąpiło bez podstawy prawnej. Zostało bowiem podkreślone, że omawiane przepisy wykluczały możliwość starania się przez pozwaną gminę o przydzielenie na swoją rzecz oświatowej subwencji ogólnej na swojego niepełnosprawnego mieszkańca, gdyż jak została już to powiedziane pozwana gmina nie realizowała w stosunku do swojego mieszkańca – A. J. w spornym okresie żadnego zadania oświatowego.
Uwzględniając powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386§1 kpc zmienił w całości zaskarżony wyrok i powództwo oddalił, czego konsekwencją było orzeczenie o kosztach procesu, zgodnie z odpowiedzialnością za wynik postępowania (art. 98§1, 3, 99 kpc), w skład których po stronie pozwanej wchodziły koszty zastępstwa procesowego wg norm przepisanych (§ 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) Dz. U. z 2013, poz. 490). Z uwagi na uwzględnienie w całości apelacji, Sąd Okręgowy w pkt. II wyroku na podstawie art. 98§1, 3, 99 kpc, 108§1
kpc w zw. z art. 391§1 kpc zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 2926zł tytułem zwrotu kosztów procesu w skład których wchodził opłata od apelacji – 1726zł oraz koszty zastępstwa procesowego wg norm przepisanych - 1200 (§ 6 pkt. 5 w zw. z §12 ust.1 pkt.1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) Dz. U. z 2013, poz. 490).
Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:
Sędzia ref. I instancji: SSR E. U.