Sygn. akt I Ns 34/15
Dnia 10 czerwca 2015 roku
Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Rafał Kucharzyk
Protokolant: stażysta Aneta Rzepka
po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2015 roku w Suchej Beskidzkiej na rozprawie
sprawy z wniosku J. T. (1)
przy uczestnictwie S. T. (1), M. T., T. T., W. K. (1), S. M., K. F., D. K., W. W., U. W., M. W., Z. W., E. W., L. W., Z. C., M. C., T. C. (1), J. C. (1) i J. C. (2)
o stwierdzenie zasiedzenia
postanawia:
1. stwierdzić, że J. T. (1) syn J. i S. nabył z mocy prawa przez zasiedzenie z dniem 5 września 2010 roku prawo własności niezabudowanej nieruchomości położonej w W., składającej się z działek ewidencyjnych o numerach: (...) (według starej ewidencji (...)), (...) (według starej ewidencji (...) i (...)), (...) (według starej ewidencji (...)) i (...) (według starej ewidencji część (...)) o łącznej powierzchni 1,64 ha, pozycja rejestrowa numer (...), obręb (...) W., objętej księgą wieczystą numer (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej IV Wydział Ksiąg Wieczystych;
2. zasądzić solidarnie od uczestników Z. C., M. C., T. C. (1) i J. C. (1) na rzecz wnioskodawcy J. T. (1) kwotę 1.217 zł (jeden tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;
3. nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążyć Skarb Państwa.
S../ Proszę:
1. odnotować postanowienie;
2. zakreślić numer sprawy;
3. odpis postanowienia po prawomocności przesłać do Starostwa Powiatowego i Urzędu Skarbowego oraz do Wydziału KW tutejszego Sądu;
4. kal. 3 tygodnie.
S., dnia 10.06.2015 r.
SSR Rafał Kucharzyk
Sygn. akt I Ns 34/15
postanowienia z dnia 10 czerwca 2015 roku
Wnioskiem z dnia 10.05.2012 r. (k. 2), zmodyfikowanym następnie w piśmie z dnia 04.10.2012 r. (k. 95), wnioskodawca J. T. (1) wniósł o stwierdzenie nabycia z dniem 01.01.2011 r. na jego rzecz przez zasiedzenie własności nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych o numerach: (...), (...), (...) oraz (...) o łącznej powierzchni 1,64 ha, położonych w W. oraz o zasądzenie na jego rzecz od uczestników T. C. (1), J. C. (1), M. C. i Z. C. kosztów postępowania (na rozprawie w dniu 10.06.2015 r., k. 340).
W uzasadnieniu wniosku podał, iż jako właściciele przedmiotu postępowania w ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w S. figurują J. C. (3) i J. W., jednakże przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była w ich posiadaniu, bowiem z początkiem 1980 roku A. W. (1), będący wcześniej właścicielem wskazanych nieruchomości, sprzedał je w drodze nieformalnej umowy J. T. (2) - jego (wnioskodawcy) ojcu. Początkowo strony dążyły do sporządzenia formalnej umowy sprzedaży nieruchomości przed notariuszem, do czego w konsekwencji nie doszło, gdyż w dniu 08.09.1980 r. A. W. (1) zmarł. Z kolei na jesieni 1980 roku J. T. (3) zachorował i nie był w stanie pracować w gospodarstwie rolnym, wobec czego darował mu (wnioskodawcy) jako swojemu synowi nieruchomość objętą wnioskiem o zasiedzenie. Od 1981 r. był więc on samoistnym posiadaczem wskazanej nieruchomości, którą uprawiał rolniczo: siał zboże, ziemniaki, a następnie kosił trawę. Ponadto opłacał od niej podatki, a nikt nigdy nie rościł sobie do tych działek pretensji, wobec czego wskazana nieruchomość znajduje się w jego nieprzerwanym posiadaniu do chwili obecnej.
Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 21.11.2012 r. (pkt 1, k. 121v) Sąd wezwał do udziału w sprawie zainteresowanych J. C. (1) i J. C. (2) w charakterze uczestników postępowania.
Uczestnicy postępowania M. T. (k. 56), S. T. (1), T. T., D. K. (k. 58) oraz S. M. (k. 75) uznali żądanie wniosku. Również uczestniczki W. K. (1) oraz ponownie D. K. przychyliły się na rozprawie do wniosku wnioskodawcy (k. 340).
W odpowiedzi na wniosek (pismo z dnia 31.08.2012 r., k. 61 i stanowisko wyrażone na rozprawie w dniu 10.06.2015 r.), uczestnicy: Z. C., M. C. i T. C. (1) oraz uczestnik J. C. (1) wnieśli o oddalenie wniosku w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania od wnioskodawcy.
W uzasadnieniu uczestnicy Z. C., M. C. i T. C. (1) podali, iż działki objęte wnioskiem o zasiedzenie nabyli w drodze dziedziczenia po zmarłym A. W. (1), a do umowy sprzedaży tych działek przez A. W. (1) nigdy nie doszło. Wskazane działki były jedynie przedmiotem nieformalnej umowy dzierżawy, na mocy której J. T. (3) mógł korzystać z części gospodarstwa rolnego w zamian za co obowiązany był opłacać podatki od dzierżawionych gruntów. Po śmierci A. W. (1) J. T. (3), a następnie jego dzieci, zapłatę na poczet wskazanych podatków regulowali poprzez jej przekazywanie J. C. (3), która dokonywała stosownych wpłat. Podnieśli również, iż J. W. prowadził gospodarkę na wskazanej nieruchomości do dnia swojej śmierci. W dniu 05.01.1984 r. własność przedmiotu postępowania została wpisana na rzecz J. C. (3) i J. W. do księgi wieczystej o numerze (...). Wskazali także, iż J. C. (3) do dnia swojej śmierci tj. 09.08.2002 r. opłacała podatki od przedmiotowych nieruchomości, doglądała je, sprawdzała ich stan oraz sposób gospodarowania przez użytkowników, a wnioskodawca był zobowiązany każdorazowo do konsultowania sposobu gospodarki i rodzaju upraw, co świadczy, iż nie posiadał on przymiotu posiadacza samoistnego nieruchomości, objętej wnioskiem.
Pozostali uczestnicy nie wyrazili zainteresowania sprawą.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie jest nieruchomość położona w miejscowości W., składająca się z działek ewidencyjnych o numerach: (...) (według starej ewidencji nr (...)), (...) (według starej ewidencji nr (...) i (...)), (...) (według starej ewidencji nr) oraz (...) (według starej ewidencji część działki nr (...)) o łącznej powierzchni 1,64 ha, dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej IV Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...), w której to dziale II figuruje wpis prawa własności na rzecz J. C. (3) i J. W. na zasadzie współwłasności ułamkowej (po 1/2 części na rzecz każdego z nich).
Dowód: odpis zwykły z księgi wieczystej nr (...) (k. 10), kserokopia zmian wraz z mapą do celów prawnych (k. 6-7).
Wcześniej, przed J. C. (3) i J. W., właścicielem nieruchomości objętej wnioskiem był A. W. (1), który zmarł w dniu 08.09.1980 r. Spadek po nim na podstawie ustawy nabyło rodzeństwo: siostra - J. C. (3) i brat - J. W. po 1/2 części każde z nich i w dniu 05.01.1984 roku w takich udziałach zostali wpisani jako współwłaściciele przedmiotowych działek do księgi wieczystej nr (...). A. W. (1) z uwagi na podeszły wiek i stan zdrowia podjął decyzję o likwidacji swojego gospodarstwa rolnego, które w częściach w drodze nieformalnych umów sprzedawał już w latach 70-tych, a około 1980 roku przed śmiercią postanowił dokonać wszelkich prawem wymaganych czynności w celu skutecznego przeniesienia własności. Poszczególne działki, wchodzące w skład gospodarstwa rolnego A. W. (1), użytkowali już wcześniej M. M., W. K. (2) oraz J. T. (3), każdy w ustalonej części. Na wniosek A. W. (1) w dniu 05.09.1980 r. wydana została przez Naczelnika Miasta i Gminy J. decyzja, którą zezwolono na dokonanie podziału wskazanego gospodarstwa rolnego, a na mocy której działki położone w miejscowości W. o numerach: (...), (...), (...), (...) i część działki o numerze (...) (odpowiadające obecnie działkom ewidencyjnym o numerach: (...), (...), (...), (...)) miały przypaść na rzecz J. T. (2) - ojca wnioskodawcy. Za wskazane działki J. T. (3) zapłacił A. W. (1) w ratach. Z uwagi na śmierć A. W. (1) do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego nie doszło. Po zapłacie ostatniej raty, a wiec po uregulowaniu całości ceny za wskazaną część gospodarstwa rolnego, w 1980 roku J. T. (3) objął wydzieloną mu część w posiadanie samoistne i w dalszym ciągu uprawiał wskazane działki rolniczo, tj. siał na nich zboże oraz sadził ziemniaki, a przez osoby trzecie uważany był za właściciela tej nieruchomości. Od 1980 roku podatek od nieruchomości objętej wnioskiem płacił J. T. (3), a następnie jego żona S. T. (2) oraz syn J. T. (1). Zdarzało się w poszczególnych latach po 1980 roku, iż nakazy płatnicze i decyzje w przedmiocie ustalenia podatku od nieruchomości były kierowane na adres J. C. (3) i przez nią regulowane.
Dowód: odpis decyzji z dnia 05.09.1980 r. (k. 8), postanowienie Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia 28 stycznia 1981 r., sygn. akt I Ns 64/81 (k. 68), zawiadomienie z dnia 05.01.1984 r. (k. 68), kserokopia dowodów wpłat (k. 9), nakazy płatnicze za lata 1981, 1982, 1983 i 1986, nakazy płatnicze na łączne zobowiązanie pieniężne i podatek leśny za lata 1994, 1995 i 1996 oraz 2006 oraz dowody wpłat (k. 100), nakaz płatniczy za rok 1996 wraz z dowodem wpłaty, decyzja o podatku od nieruchomości za rok 1995, decyzja w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości za I półrocze roku 1994, nakaz płatniczy za rok 2002 wraz z dowodem wpłaty oraz dowody wpłat (k. 68), zeznania świadków: J. H. (k. 252v), S. T. (3) (k. 253v), W. M. (k. 254), W. T. (k. 254v), J. K. (k. 255v), C. J. (k. 256), E. K. (k. 256v), częściowo zeznania świadka C. M. (k. 322v), zeznania wnioskodawcy J. T. (1) (k. 336v), uczestników: W. K. (1) (k. 337), D. K. (k. 337).
Z uwagi na pogarszający się stan zdrowia J. T. (3) wraz z żoną S. T. (2) jeszcze w 1980 roku darowali objęte wnioskiem działki swojemu synowi J. T. (1). J. T. (3) zmarł w dniu 05.06.1985 r., a jego żona - S. T. (2) w dniu 13.10.2010 r. J. T. (3) i S. T. (2) mieli ośmioro dzieci: J. T. (1) - wnioskodawcę oraz S. T. (1), M. T., T. T., W. K. (1), S. M., K. F. i D. K. - uczestników niniejszego postępowania.
Dowód: odpis skrócony aktu zgonu J. T. (2) nr (...) (k. 293), odpis skrócony aktu urodzenia J. T. (1) nr (...) (k. 292), odpis skrócony aktu małżeństwa K. F. nr (...) (k. 231), odpis skrócony aktu małżeństwa D. K. nr (...) (k. 232), zeznania świadków: J. H. (k. 252v), S. T. (3) (k. 253v), W. M. (k. 254), W. T. (k. 254v), J. K. (k. 255v), C. J. (k. 256), E. K. (k. 256v), częściowo zeznania świadka C. M. (k. 322v), zeznania wnioskodawcy J. T. (1) (k. 336v), uczestników: W. K. (1) (k. 337), D. K. (k. 337).
Po przekazaniu gospodarstwa rolnego przez J. T. (2) i S. T. (2), J. T. (1) objął działki objęte wnioskiem w posiadanie samoistne i uprawiał je rolniczo poprzez sadzenie ziemniaków, buraków, sianie zboża, następnie wypas bydła, koszenie trawy, oraz porządkowanie działki zalesionej. Zdarzało się, że we wskazanych pracach wnioskodawcy pomagało rodzeństwo. Żadna z osób trzecich nie użytkowała działek objętych wnioskiem. J. T. (1) do chwili obecnej wykorzystuje wskazane działki rolniczo, tj. prowadzi tam wypas bydła i kosi trawę. Przez sąsiadów uważany jest za właściciela przedmiotu postępowania. Do czasu niniejszego postępowania żadna z osób trzecich nie rościła sobie pretensji do wskazanych we wniosku o zasiedzenie działek.
Dowód: zeznania świadków: J. H. (k. 252v), S. T. (3) (k. 253v), W. M. (k. 254), W. T. (k. 254v), J. K. (k. 255v), C. J. (k. 256), E. K. (k. 256v), częściowo zeznania świadka C. M. (k. 322v), zeznania wnioskodawcy J. T. (1) (k. 336v), uczestników: W. K. (1) (k. 337), D. K. (k. 337).
J. C. (3) - siostra A. W. (1), zmarła w dniu 09.08.2002 r., a spadek po niej z ustawy nabyli mąż - J. C. (4) i dzieci: Z. C., J. C. (2) oraz T. C. (2) po 1/4 części każde z nich. J. C. (4) zmarł w dniu 17.11.2004 r., a spadek po nim nabyły dzieci: Z. C., J. C. (2) oraz T. C. (2) po 1/3 części każde z nich. W roku 2012 zmarł również T. C. (2) i pozostawił małżonkę M. C. oraz dzieci T. C. (1) i J. C. (1). Zmarł również J. W.., ale jego spadkobiercy i postawił żonę W. W. oraz dzieci U. W., M. W., Z. W., E. W. i L. W..
Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia 27 sierpnia 2014 r., sygn. akt I Ns 765/14 (k. 300), niezakwestionowane twierdzenia wniosku (k. 3v) oraz zeznania uczestnika E. W. (k. 339v), a także przesłuchanie informacyjne uczestnika T. C. (1) (k. 121v).
Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd wykorzystał w całości zeznania świadków: J. H. (k. 252v), S. T. (3) (k. 253 v), W. M. (k. 254), W. T. (k. 254v), J. K. (k. 255v), C. J. (k. 256), E. K. (k. 256v). Zeznania wymienionych osób w zasadniczej mierze były bowiem spójne, logiczne i wzajemnie ze sobą korespondowały. Były one również spójne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, stanowiącym podstawę ustaleń faktycznych. Nadto Sąd miał na uwadze, iż wskazani świadkowie w zasadniczej mierze posiadali informacje odnośnie przedmiotu postępowania z własnych obserwacji oraz w pewnym zakresie przekazywali również informacje, których zasięgnęli bezpośrednio od osób uczestniczących w nieformalnej transakcji, a więc od J. T. (2) oraz A. W. (1). W konsekwencji należało uznać, iż zeznania te są wiarygodne i nie podlegające zakwestionowaniu. Jedynie częściowo natomiast Sąd oparł ustalenia faktyczne o zeznania świadka C. M. (k. 322v), bowiem zeznania te jedynie w części pokrywały się z zeznaniami pozostałych świadków, które zostały uznane za wiarygodne, a to w zakresie okoliczności, iż działki w drodze nieformalnej umowy nabywał ojciec wnioskodawcy - J. T. (3) i od tego czasu to on wykonywał na wskazanych działkach wszelkie prace, a następnie wnioskodawca, najpóźniej od czasu śmierci ojca. W pozostałym zakresie - a więc co do okoliczności od kogo J. T. (3) nabył działki objęte wnioskiem - zeznania te nie pokrywały się z zeznaniami pozostałych świadków, a nadto nie dotyczyły przedmiotu postępowania, wobec czego nie zostały przez Sąd uwzględnione podczas dokonywania ustalenia okoliczności faktycznych. Ponadto Sąd nie uwzględnił w ogóle zeznań świadka M. M. (k. 323), albowiem nie posiadał on istotnej wiedzy co do przedmiotu postępowania.
Odnosząc się do zeznań uczestników postępowania, Sąd uznał w całości za wiarygodne zeznania wnioskodawcy J. T. (1) (k. 336v), bowiem znajdowały one w zasadniczym zakresie odzwierciedlenie w zeznaniach świadków, a nadto były rzeczowe, spójne i logiczne. Znajdowały one potwierdzenie również w dowodach z dokumentów przedłożonych przez wnioskodawcę. Ponadto w całości za wiarygodne uznał Sąd zeznania uczestników W. K. (1) (k. 337) oraz D. K. (k. 337), bowiem zeznania te wzajemnie się uzupełniały i korelowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie - uznanym za wiarygodny - materiałem dowodowym, w tym w zasadniczej części spójne były z zeznaniami świadków. Sąd nie znalazł zatem podstaw, aby je kwestionować. W odniesieniu do zeznań uczestników J. C. (1) (k. 338), T. C. (1) (k. 338), M. C. (k.339) oraz Z. C. (k. 339) wskazać trzeba, iż uczestnicy ci nie posiadali istotnej wiedzy w zakresie przedmiotu postępowania, a przede wszystkim nie potrafili konkretnie wskazać, gdzie działki objęte wnioskiem są położone, co prowadzi do wniosku, iż nie wykonywali żadnych prac na tych działkach, ani o nie w żaden sposób nie dbali. Uczestnik J. C. (1) zeznał, iż: „d la mnie wniosek nasuwa się taki, że jakieś działki zostały sprzedane ale nie wszystkie(…)” (k. 338), co pozwala na ocenę, iż w rzeczywistości uczestnik ten nie ma wiedzy czy działki objęte wnioskiem zostały sprzedane, czy też nie, kto się zajmował tymi działkami i w czyim władaniu one się znajdowały. Również pozostali ze wskazanych uczestników nie posiadali szczegółowych informacji w tym zakresie. Przekazywali jedynie ogólne informacje, iż J. C. (3) mówiła im, że posiada działki na W., nie precyzując, czy chodzi o działki objęte wnioskiem w niniejszej sprawie. Nie umknęło uwadze Sądu, iż nawet córka J. C. (3) - uczestniczka Z. C., która zeznała, iż mieszkała z matką od urodzenia do śmierci matki, a więc uczestniczyła w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego, nie posiadała informacji czy jej matka pobierała jakiś czynsz dzierżawny, czy też nie, nie interesowała się wskazanymi nieruchomościami, a więc nie wiedziała, czy doszło do ich zbycia. Powyższe okoliczności nie dały zatem podstaw do uwzględnienia zeznań wymienionych uczestników, a zatem nie mogły one stanowić podstawy ustaleń faktycznych. Istotnej wiedzy w zakresie przedmiotu postępowania nie posiadał również uczestnik E. W. (k. 339v), będący spadkobiercą A. W. (1). Wskazał on Sądowi jedynie informacje o spadkobiercach zmarłego A. W. (2) i w tym jedynie zakresie jego zeznania zostały wykorzystane do poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych.
Podczas ustalania stanu faktycznego Sąd wykorzystał nadto znajdujące się w aktach sprawy dokumenty. Zostały one bowiem uznane przez Sąd za prawdziwe, jako nie budzące wątpliwości, co do ich autentyczności, sporządzone przez uprawnione ku temu podmioty w prawidłowy sposób, wyrażające stwierdzone w nich okoliczności zgodnie ze stanem faktycznym. Sąd nie oparł ustaleń faktycznych jedynie o przedłożoną na ostatnim terminie rozprawy w dniu 10.06.2015 roku „umowę sprzedaży z dnia 27.09.1981 r.” (k. 335), a to z uwagi na to, że „umowa” ta, a ściślej rzecz ujmując - jej projekt, nie posiada charakteru dokumentu prywatnego, bowiem nie zawiera żadnego podpisu, zatem nie można jednoznacznie stwierdzić od kogo zawarte w niej oświadczenia mogłyby pochodzić, a nadto nie zawiera dokładnego określenia jej przedmiotu, nie wiadomo kiedy i przez kogo została sporządzona. W szczególności projekt tej umowy nie przeczy faktowi, ale wręcz go uwiarygodnia, iż wcześniej została pomiędzy stronami zawarta ustna - nieformalna umowa sprzedaży, na którą powołuje się wnioskodawca, a co potwierdziły dowody z zeznań świadków.
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek zasługiwał na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art. 172 k. c. posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba, że uzyskał posiadanie w złej wierze. Wówczas to, stosownie do § 2 cytowanego przepisu, nabycie następuje po upływie lat trzydziestu. W okresie od dnia wejścia w życie kodeksu cywilnego (01.01.1965) do dnia 01.10.1990 r. okresy te wynosiły odpowiednio dziesięć i dwadzieścia lat, przy czym w sytuacji gdy do dnia 01.10.1990 r. termin zasiedzenia jeszcze nie upłynął należało zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321) mieć na względzie obecnie obowiązujące brzmienie art. 172 k. c.
Wynika z powyższego, że do nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia konieczne jest zrealizowanie przez powołującego się na ten fakt dwóch przesłanek: a) samoistnego i nieprzerwanego posiadania oraz b) upływu czasu, zależnie od dobrej lub złej wiary posiadacza. Zgodnie z brzmieniem art. 336 k. c. posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel – wówczas jest to przypadek posiadania samoistnego, jak i ten, kto nią włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad rzeczą – wtedy jest to postać posiadania zależnego. Do nabycia nieruchomości przez zasiedzenie konieczne jest, aby władający nieruchomością był jej posiadaczem samoistnym oraz aby posiadanie to trwało przez czas określony w ustawie (wskazane wyżej przepisy). Podzielając stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w postanowieniu z dnia 9 grudnia 2014 r., III CSK 354/13, lex nr 1640250, należy również zauważyć, iż dla wypełnienia przesłanki samoistnego posiadania konieczne jest wykonywanie takich czynności faktycznych, które wskazują na samodzielny niezależny od woli innej osoby stan władztwa, a posiadanie prowadzące do zasiedzenia powinno być jawne, widoczne dla otoczenia. Samo więc władanie rzeczą nie wystarcza do zasiedzenia. Dla ustalenia czasu, jaki jest potrzebny do zasiedzenia nieruchomości istotne znaczenie ma dobra wiara posiadacza, która skraca okres posiadania, przy czym zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, wyrażoną między innymi w uchwale z dnia 6 grudnia 1991 r., III CZP 108/91, publikowanej w OSNC 1992/4/48, lex nr 3700, osobę, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, nie można uznać za samoistnego posiadacza w dobrej wierze. Z kolei stosownie do brzmienia art. 176 § 1 k. c. jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swojego poprzednika, z tym zastrzeżeniem, że jeżeli poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.
Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż wszelkie konieczne przesłanki do stwierdzenia zasiedzenia na rzecz wnioskodawcy zostały zdaniem Sądu przez niego spełnione. Na wstępie zauważyć należy, iż ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że między poprzednim właścicielem - A. W. (1) a ojcem wnioskodawcy - J. T. (2) doszło do zawarcia nieformalnej umowy sprzedaży nieruchomości, której rzeczywistą treścią było przeniesienie posiadania samoistnego przez A. W. (1) na rzecz J. T. (2) za zapłatą określonej ceny, którą to J. T. (3) uregulował w formie rat. Wolę przeniesienia własności nieruchomości, objętej wnioskiem A. W. (1) uzewnętrznił składając wniosek o likwidację swojegom gospodarstwa rolnego oraz jego podział, następnie sprzedaż fizycznych części, między innymi na rzecz J. T. (2). Wydanie decyzji przez Naczelnika Miasta i Gminy J. w dniu 5 września 1980 r. stanowiło zatem pewną datę, od której należało liczyć bieg terminu posiadania samoistnego J. T. (2), bowiem zostało w niej dostatecznie skonkretyzowane, które działki, składające się na gospodarstwo rolne A. W. (1), zostały wydzielone J. T. (2), wobec czego mógł on najpóźniej z tą datą posiadać przeświadczenie o właścicielskim charakterze swojego posiadania działek objętych wnioskiem, nawet jeśli nieformalna ustna umowa została między stronami zawarta wcześniej. Wola zbycia działek objętych wnioskiem występująca po stronie A. W. (1) została wyrażona w sposób dostateczny, skoro nawet osoby trzecie – choćby zeznający w niniejszej sprawie świadkowie – posiadały przeświadczenie, iż doszło do umowy sprzedaży pomiędzy A. W. (1) a J. T. (2), a nikt do działek objętych wnioskiem nie wysuwał żadnych roszczeń, nie kwestionował takiego stanu. To J. T. (3), a następnie jego syn - J. T. (1), poprzez wykonywanie samodzielnych aktów władztwa na działkach objętych wnioskiem, manifestowali wobec otoczenia swoją wolę władania tymi nieruchomościami jak właściciele i tak też byli przez otoczenie traktowani. Należy zaznaczyć, iż zarówno ojciec wnioskodawcy, jak i następnie sam wnioskodawca z wyłączeniem osób trzecich korzystali z przedmiotu zasiedzenia poprzez sadzenie ziemniaków, buraków, sianie zboża, pobieranie płodów rolnych, porządkowanie części zalesionych, a następnie wypas bydła i koszenie trawy oraz regulowanie danin publicznoprawnych, związanych z tą nieruchomością. Nie regulowali na rzecz osób, które faktycznie figurowały w rejestrach jako właściciele, żadnych świadczeń powtarzających się w formie czynszu dzierżawnego, ponieważ uważali się za właścicieli wskazanej nieruchomości. Okoliczności wskazujące na ewentualne pobieranie przez J. C. (3) czynszu nie zostały przez uczestników będących w opozycji do wniosku o zasiedzenie w żaden sposób udowodnione. Poza własnymi zeznaniami uczestnicy ci nie przedstawili bowiem żadnych innych dowodów w tym zakresie, twierdząc nadto, że okoliczność o pobieraniu czynszu dzierżawnego znają jednie ze słyszenia. Przeprowadzone postępowanie dowodowe prowadziło wręcz do wniosków przeciwnych. Ani wnioskodawca ani jego poprzednik prawny żadnego czynszy dzierżawnego właścicielom objętych wnioskiem o zasiedzenie działek nie płacili. Nikt z osób trzecich oraz nawet osób, które figurowały w rejestrach jako właściciele, nie kwestionował takiego stanu rzeczy, wręcz osoby te nie wykazywały zainteresowania wskazanymi działkami, nie wykonywały tam żadnych prac i takich prac też z nikomu nie zlecały. Zarówno J. T. (3) jak i następnie J. T. (1) posiadali pełną swobodę w podejmowaniu decyzji w przedmiocie charakteru wykorzystania wskazanej nieruchomości i rodzaju przeprowadzanych na niej prac, nie musieli uzyskiwać w tym zakresie jakiejkolwiek zgody osób trzecich, co również przemawia za przyjęciem samoistności posiadania po stronie wnioskodawcy i jego poprzednika prawnego. Powyższy wniosek potwierdza również okoliczność, iż wnioskodawca zmienił sposób wykorzystania przedmiotu zasiedzenia w ten sposób, że zaprzestał uprawy na wskazanych działkach a rozpoczął wypas bydła, koszenie trawy i zbieranie siana, a zmiana ta nie była w żaden sposób przez nikogo kwestionowana, jak również wnioskodawca nie konsultował jej z osobami trzecimi. Poprzedniczka prawna uczestników postępowania - J. C. (3) nie wykonywała na przedmiocie zasiedzenia żadnych prac, nie była przy wykonywaniu takich prac przez nikogo widywana, a za właściciela wskazanej nieruchomości osoby trzecie uważały najpierw J. T. (2), a następnie wnioskodawcę - J. T. (1). W konsekwencji Sąd uznał, iż posiadanie działek objętych wnioskiem przez J. T. (2) oraz następnie J. T. (1) miało charakter samoistny.
Nie ulega wątpliwości, iż pomiędzy A. W. (1) a J. T. (2) w ostateczności nie doszło do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego i choć strony czyniły kroki w kierunku spowodowania skuteczności zbycia nieruchomości, co przerwała śmierć A. W. (1), to jednak brak jest przesłanek do przyjęcia dobrej wiary po stronie ojca wnioskodawcy - J. T. (2). Brak jest bowiem podstaw do stwierdzenia okoliczności, które usprawiedliwiałyby to niezachowanie minimum staranności. Z uwagi na powyższe do przyjęcia zasiedzenia na gruncie niniejszej sprawy należało zastosować termin trzydziestoletni, a to wobec pozostawania przez samoistnego posiadacza J. T. (2) w złej wierze. Wyznaczając zatem za początek biegu terminu posiadania samoistnego w niniejszej sprawie dzień 05.09.1980 r., przy uwzględnieniu przeniesienia posiadania samoistnego na osobę wnioskodawcy - J. T. (1) oraz charakteru nieprzerwanego posiadania, należało przyjąć, iż upływ trzydziestoletniego terminu nastąpił dla niego z dniem 05.09.2010 r. Brak również podstaw do przyjęcia, iż nastąpiło przerwanie biegu terminu zasiedzenia, skoro posiadanie samoistne wnioskodawcy nie było przez nikogo kwestionowane, a żadna z osób trzecich nie dokonała skutecznej czynności, która taki bieg terminu zasiedzenia mogłaby przerwać. Z uwagi na powyższe, na mocy art. 172 § 1 k. c., należało orzec jak w pkt. 1 sentencji postanowienia.
W pkt. 2 sentencji postanowienia Sąd na podstawie art. 520 § 2 k. p. c., z uwagi na sprzeczność interesów wnioskodawcy i uczestników kwestionujących wniosek (Z. C., M. C., T. C. (1) oraz J. C. (1)) oraz treść rozstrzygnięcia wniosku, zasądził solidarnie od tych uczestników na rzecz wnioskodawcy kwotę 1.217 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, na które złożyło się wynagrodzenie reprezentującego go pełnomocnika, a którego to wysokość ustalono na podstawie § 8 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
W pkt. 3 sentencji postanowienia, pozostałymi kosztami sądowymi, od których wnioskodawca był zwolniony (opłata od wniosku w wysokości 2.000 zł oraz koszt publikacji w gazecie ogólnopolskiej ogłoszenia o wezwaniu do udziału w sprawie niewskazanych przez niego zainteresowanych w wysokości 977,85 zł), na zasadzie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych sprawach cywilnych, Sąd obciążył Skarb Państwa.
SSR Rafał Kucharzyk
Sygn. akt I Ns 34/15
S../Proszę:
1. Odnotować uzasadnienie;
2. Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć (...);
3. K.. 2 tygodnie.
S., dnia 03.07.2015 r.
SSR Rafał Kucharzyk