Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Bajor-Nadolska

Sędziowie: SSO Elżbieta Ciesielska

SSO Barbara Dziewięcka (spr.)

Protokolant: starszy protokolant sądowy Beata Wodecka

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2015 r. w Kielcach na rozprawie

sprawy z powództwa K. B.

przeciwko (...) SA w S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Busku - Zdroju

z dnia 2 grudnia 2014 r. sygn. I C 733/13

oddala apelację i zasądza od (...) SA w S. na rzecz K. B. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

II Ca 282/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Busku Zdroju zasądził od (...) Spółka Akcyjna w S. na rzecz K. B. 11 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2 grudnia 2014 roku, orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych oraz o kosztach procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 maja 2013 roku w miejscowości W. B. około godziny 15.45 z posesji położonej pod nr (...) wyjechał przez otwartą furtkę na drogę małoletni powód K. B.. W tym samym czasie drogą przebiegającą przez wieś drogą publiczną jechał kierujący samochodem m-rki R. J. L., który niewłaściwie obserwował drogę i w wyniku nagłego wjechania powoda na drogę, powód wjechał wprost pod nadjeżdżający samochód, doprowadzając przez to uderzenia w niego samochodem. W wyniku wypadku powód doznał złamania trzonu kości udowej prawej, trzonu kości piszczelowej prawej. W wyniku doznanych obrażeń powód został poddany leczeniu, a następnie rehabilitacji. Powód nadal zachowuje niepełny wyprost stawu kolanowego. Na skutek zdarzenia powód doznał 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu wydłużenia kończyny dolnej prawej, 10% długotrwałego uszczerbku z powodu przykurczu zgięciowego prawego kolana. Zdarzenie nie spowodowało u powoda zaburzeń w aspekcie psychologicznym i emocjonalnym. Pozwany w ramach zgłoszonej przez powoda szkody przyznał powodowi z tytułu zadośćuczynienia kwotę w wysokości 20 000 zł, przy czym przyjmując przyczynienie się powoda do zaistniałego zdarzenia i powstałej szkody w 70 %, wypłacił powodowi łącznie kwotę 6000 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sad Rejonowy orzekł jak w sentencji.

W uzasadnieniu tego stanowiska Sad Rejonowy wskazał:

Powód w dniu zdarzenia miał ukończone 8 lat. Uległ wypadkowi wyjeżdżając z posesji na drogę publiczną wprost pod nadjeżdżający samochód. Kierujący pojazdem w sposób niewystarczający obserwował drogę oraz pobocze, przez co nie zauważył wyjeżdżającego z posesji przez otwartą furtkę małoletniego powoda. Właściwa obserwacja drogi i pobocza, w tym także właściwe dostosowanie prędkości pojazdu do zagrożeń mogło, o ile nie doprowadzić do uniknięcia zderzenia z powodem, to do zmniejszenia skutków zdarzenia. Zachowanie powoda, który bez kontroli rodziców wyjechał w sposób nagły i niespodziewany na drogę publiczną, przyczyniło się do zaistniałego zdarzenia. Oceniając w tym przypadku zachowanie powoda należy uznać, że przyczynił się do zaistniałego zdarzenia w 50%. Przyjęte przez pozwanego przyczynienie się powoda do zaistniałej szkody w wysokości 70 % jest więc zawyżone i dowolne. Sąd uznał, że w ustalonych okolicznościach sprawy, należne powodowi zadośćuczynienie winno zamknąć się kwotą 35 000 zł. Po uwzględnieniu przyczynienia powoda do zaistniałej szkody oraz wypłaconego już powodowi zadośćuczynienia w kwocie 6000 zł, należne zadośćuczynienie dla powoda od pozwanego wyniosło ostatecznie kwotę 11 500 zł.

Powyższy wyrok zaskarżył pozwany, co do kwoty przekraczającej 3 000 zł oraz w punktach czwartym, piątym i szóstym (rozstrzygających o kosztach procesu i nieuiszczonych kosztach sądowych), zarzucając mu:

- nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy, wynikające z nieuwzględnienia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych dla ustalenia osoby odpowiedzialnej za powstanie wypadku oraz ewentualnie stopnia przyczynienia się powoda do powstania wypadku,

- art. 362 k.c. poprzez dowolne ustalenie stopnia przyczynienia się powoda do powstania wypadku,

- art. 445 ar. 1 k.c. poprzez przyjęcie , iż odpowiednim zadośćuczynieniem dla powoda będzie rażąco wygórowana kwota 35 000 zł,

- art. 328 par. 2 k.p.c. poprzez brak uzasadnienia pominięcia złożonego przez pozwanego wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych dla ustalenia stopnia przyczynienia się powoda do powstania wypadku,

- art. 233 par. 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i poczynienie dowolnych ustaleń w oparciu o wybiórczo dokonaną ocenę materiału dowodowego i pominięcie ustaleń poczynionych w postępowaniu toczącym się pod. Sygn. III Npw 72/13,

- art. 278 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych.

Wskazując na powyższe skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Zarzuty w niej podniesione nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy istotnie nie rozpoznał wniosku strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, nie odniósł się również do dokumentów znajdujących się w aktach sprawy III Npw 72/13.

Powyższe uchybienie nie miało jednak wpływu na prawidłowość ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie. W wymienionych aktach brak jest materiału , w oparciu o który biegły mógłby dokonać rekonstrukcji przebiegu wypadku. Ze znajdującej się w aktach tej sprawy notatki urzędowej wynika, że okoliczności zdarzenia ustalono w oparciu o relację kierującego samochodem R.. Sporządzony został tylko protokół z oględzin pojazdu. Nie zabezpieczono śladów zdarzenia, nie sporządzono też z przedmiotowego wypadku szkicu. W związku z powyższym sporządzenie opinii przez biegłego opierałoby się wyłącznie na zeznaniach kierującego samochodem. Nie można zatem zgodzić się ze skarżącym, aby w takich okolicznościach, Sąd Rejonowy dopuścił naruszenia art. 278 k.p.c.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie naruszając zasad logiki ani doświadczenia życiowego, a więc w sposób zgodny z dyspozycją art. 233 par. 1 k.p,c.

Poczynione przez Sąd I instancji ustalenia w oparciu o tak poczynioną oceną dowodów są prawidłowe.

W ustalonych okolicznościach sprawy nie może budzić wątpliwości, że zachowanie małoletniego powoda, w dacie wypadku mającego 8 lat było obiektywnie nieprawidłowe.

W odniesieniu do małoletniego, który nie ukończył 13 roku życia (art. 426 k.c.) nie można mówić o winie, a tym samym i o szkodzie powstałej wyłącznie z winy poszkodowanego, a zatem o przesłance, która co do zasady zwalnia z odpowiedzialności ( art. 435 k.c. w zw. z art. 436 k.c.). Natomiast można mówić o jego ewentualnym przyczynieniu się do szkody, co oznacza, że zachowanie małoletniego poszkodowanego, uwzględniającego jego wiek, stopień świadomości i rozeznania może uzasadniać pomniejszenie należnych mu świadczeń na podstawie art. 362 k.c. Samo ustalenie przyczynienia się poszkodowanego – w takim wypadku – nie nakłada na sąd obowiązku zmniejszenia odszkodowania. Ustalenie przyczynienia się jest warunkiem wstępnym, lecz niewystarczającym, gdyż samo przyczynienie nie przesądza zmniejszenia obowiązku naprawienia szkody, a ponadto – stopień przyczynienia nie jest bezpośrednim wyznacznikiem zakresu tego zmniejszenia. O tym czy obowiązek naprawienia szkody należy zmniejszyć ze względu na przyczynienie się, a jeżeli tak – to w jakim zakresie, decyduje sąd w procesie sędziowskiego wymiaru odszkodowania w granicach wyznaczonych przez art. 362 k.c.

Nie można zatem zgodzić się ze skarżącym, aby Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia art. 362 k.c., a w szczególności w sposób wskazany w zarzucie apelacyjnym.

W przedmiotowej sprawie zachowanie powoda, mającego w dacie wypadku 8 lat, podlega ocenie w kontekście jego przyczynienia się do powstałej szkody z punktu widzenia obiektywnej prawidłowości jego zachowania. Nie może budzić wątpliwości, że zachowanie powoda było obiektywnie nieprawidłowe. Dziecko mające ukończone 8 lat zna już elementarne zasady ruchu drogowego. Tę okoliczność Sąd Rejonowy trafnie uwzględnił, skoro przyjął, że powód w sposób znaczący przyczynił się do powstania szkody, bo w 50 %. W tym miejscu podnieść należy, że art. 362 k.c. nie daje możliwości przyczynienia się rodziców poszkodowanego za samego poszkodowanego, nawet jeżeli szkoda pozostawała w związku przyczynowym z zaniedbaniem rodziców poszkodowanego, wyrażającym się w braku nadzoru. W takim wypadku odpowiedzialność rodziców może być odpowiedzialnością in solidum ze sprawcą wypadku, ale nie pozwala na przyjęcie się przyczynienia poszkodowanego w jego relacji ze sprawcą wypadku komunikacyjnego ( patrz: wyrok S.A. w Łodzi z dnia 5 września 2014 roku I ACa 315/14).

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 445 k.c.

Określając wysokość zadośćuczynienia Sąd Rejonowy swoje stanowisko w powyższym zakresie w sposób przekonywujący uzasadnił. Powyższą argumentację Sądu I instancji Sąd odwoławczy w całości podziela i przyjmuje za własną, nie widząc potrzeby czynienia dalszych rozważań w tym przedmiocie. Z poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń nie można wyciągnąć takiego wniosku, aby przyznane powodowi zadośćuczynienie było wygórowane.

Z przyczyn wyżej przytoczonych Sąd Okręgowy oddalił apelację na mocy art. 385 k.p.c., nie znajdując uzasadnionych podstaw do jej uwzględnienia.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.

SSO B. D. SSO M. B.-N. SSO E. C.