Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 sierpnia 2012 roku powódka (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.790,13 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż na skutek kolizji drogowej z dnia 21 lutego 2012 roku, której sprawca posiadał zawartą z pozwaną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych pojazd marki T. (...), będący własnością N. S. uległ uszkodzeniu. Pojazd był naprawiany w okresie od dnia 22 lutego 2012 roku do dnia 7 marca 2012 roku. Poszkodowany został pozbawiony - nie z własnej winy – możliwości korzystania z własnego pojazdu i był zmuszony do skorzystania w okresie od dnia 22 lutego 2012 roku do dnia 7 marca 2012 roku z pojazdu zastępczego. W dniu 22 lutego 2012 roku powódka zawarła z poszkodowanym umowę cesji wierzytelności, na podstawie której stała się uprawniona do żądania od pozwanej zwrotu kosztów najmu auta zastępczego (w kwocie brutto). Powódka jest więc uprawniona do wystąpienia przeciwko pozwanej z niniejszym pozwem zważając na to, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie. Powódka zgłaszała swoje roszczenia wobec pozwanej przed wystąpieniem z niniejszym powództwem, jednakże pozwana nie uiściła należności dochodzonej pozwem (pozew – k. 3-4).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 września 2012 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. nakazał, aby pozwana zapłaciła powódce kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu oraz kosztami zastępstwa procesowego w terminie 14 dni od doręczenia nakazu zapłaty albo w tym terminie wniosła sprzeciw (nakaz zapłaty – k. 35).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana wskazała, iż nie kwestionuje okoliczności wypadku jak i własnej odpowiedzialności. Pozwana zakwestionowała czas naprawy uszkodzonego pojazdu, a w konsekwencji czas najmu pojazdu zastępczego. Pozwana wskazała również na zawyżenie dobowej stawki za wynajem samochodu zastępczego (sprzeciw – k. 39-43).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lutego 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący współwłasność N. S. i A. S.. Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w S..

(dowód: okoliczność niesporna; oświadczenie sprawcy zdarzenia drogowego – k. 5)

W dniu 21 lutego 2012 roku zgłoszono szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Tego samego dnia dokonano oględzin przednaprawczych pojazdu, jak i dostarczono do serwisu zatwierdzoną kalkulację naprawy. Ponadto zgłoszono konieczność wykonania dodatkowych oględzin pojazdu. Dnia 22 lutego 2012 roku doszło do dodatkowych oględzin pojazdu i dostarczono do serwisu poprawioną kalkulację naprawy sporządzoną przez zakład ubezpieczeń. Ponadto w dniu 22 lutego 2012 roku przyjęto uszkodzony samochód do naprawy. W dniu 23 lutego 2012 roku zostało złożone zamówienie na części zamienne, natomiast dostawa ich nastąpiła dnia 28 lutego 2012 roku. Naprawę pojazdu zakończono w dniu 7 marca 2012 roku. Samochód został odebrany z serwisu 8 marca 2012 roku.

(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 13)

W okresie, gdy wyżej opisany pojazd znajdował się w zakładzie naprawczym, tj. od dnia 22 lutego 2012 roku do dnia 7 marca 2012 roku N. S. użytkował pojazd zastępczy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. na podstawie umowy najmu (...) ( (...)) nr (...) z dnia 22 lutego 2012 roku. Wysokość czynszu wyniosła 2.784,65 złotych brutto.

(dowód: umowa najmu (...) ( (...)) – k. 6-9; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń - k. 11; (...) k. 12; pełnomocnictwo – k. 14; cennik – k. 24)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 22 lutego 2012 roku N. S. przelał na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 10; pełnomocnictwo – k. 14)

W dniu 21 marca 2012 roku (...) sp. z o.o. wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 22 lutego 2012 roku do dnia 7 marca 2012 roku (14 dni) opiewającą na kwotę 2.784,65 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT – k. 17)

Pismem z dnia 22 marca 2012 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 2.784,65 złotych. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 26 marca 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 18-22)

(...) S.A. z siedzibą w S. zapłaciło (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 994,52 złotych brutto uznając, iż uzasadniony czas korzystania z pojazdu zastępczego wynosił 5 dni.

(dowód: okoliczność niesporna; pismo (...) Towarzystwo (...) z dnia 30 marca 2012 roku – k. 23)

Samochód T. (...) nie powinien być eksploatowany w okresie od dnia kolizji do dnia przyjęcia do serwisu ze względu na zakres uszkodzeń pojazdu.

Konieczny i niezbędny czas usuwania szkody w samochodzie marki T. (...) powinien wynosić maximum 10 dni, w związku z tym naprawa powinna zostać zakończona w dniu 2 marca 2012 roku.

Przeciętny zakres stawek czynszu najmu samochodów w klasie aut compact w 2012 roku zawierał się w O. w przedziale cen 100 – 170 zł netto za dobę.

(dowód: opinia pisemna biegłego sądowego S. Ż. – k. 279-286; wyjaśnienia uzupełniające biegłego sądowego S. Ż. złożone na rozprawie – k. 327-330 i 378-379)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy oraz opinii biegłego sądowego S. Ż..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności faktycznych zdarzenia, swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę oraz ważności umów najmu oraz cesji wierzytelności Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła dwa zarzuty. Pierwszym był zbyt długi czas naprawy, a w konsekwencji zbyt długi czas najmu pojazdu zastępczego. Drugim była zbyt wysoka stawka czynszu najmu. W celu wykazania swoich twierdzeń pozwana zgłosiła wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

Jak wynika z opinii biegłego sądowego S. Ż. uszkodzony pojazd nie był sprawny technicznie. Technologiczny czas naprawy wynosił maksimum 4 dni robocze, zaś czas pomocniczy obejmujący przyjęcie pojazdu do warsztatu, wykonanie dodatkowych oględzin, oczekiwanie na akceptację poprawionej kalkulacji naprawy oraz oczekiwanie na dostarczenie części zamiennych wynosił 7 dni. W konsekwencji biegły wskazał, że uzasadniony czas naprawy powinien wynosić 10 dni i zakończyć w dniu 2 marca 2012 roku. Biegły wskazał, że przeciętny zakres stawek czynszu najmu na podstawie analizy cenników dostępnych w internecie w klasie samochodów compact zawierał się w 2012 roku w O. w przedziale cen 100-170 złotych netto, przy tym biegły wskazał, które wypożyczalnie brał pod uwagę.

W trakcie składania ustnych wyjaśnień biegły odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez strony. W szczególności biegły podkreślił, że z uwagi na kolejność poszczególnych operacji technologicznych nie było możliwe pozostawienie samochodu na noc w celu umożliwienia wyschnięcia lakieru. Ponadto, to pozwana ponosi odpowiedzialność z tytułu konieczności sporządzenia dodatkowej kalkulacji naprawy. Wynikała ona z tego, że przedstawiciel pozwanej w trakcie pierwszych oględzin nie uwzględnił wszystkich uszkodzeń samochodu. Biegły nie miał również zastrzeżeń do wskazanego w arkuszu naprawy procesu zamawiania części zamiennych (w tym deklarowanej długości oczekiwania na dostarczenie tych części). Biegły podkreślił, żaden serwis naprawczy nie posiada w swoim magazynie wszystkich części niezbędnych do naprawy – ma tylko akcesoria i części szybko rotujące. Biegły wskazał, że serwis zamówił części zamienne bez zbędnej zwłoki – następnego dnia po dokonaniu dodatkowych oględzin i otrzymaniu poprawionej, zatwierdzonej kalkulacji naprawy. Ponieważ magazyn centralny T. pracuje na jedną zmianę, a zamówienie zostało złożone w czwartek, dostarczenie części zamiennych w dniu 28 lutego 2012 roku (wtorek) jest bardzo prawdopodobne. Ponadto po złożeniu przez warsztat dodatkowej dokumentacji naprawczej (k. 361-364) biegły podkreślił, że dokumentacja ta potwierdza wskazane w arkuszu naprawy daty. Odnosząc się do wskazanego w opinii zakresu stawek czynszu najmu biegły wskazał, że w O. nie ma wypożyczalni, więc zmuszony był brać pod uwagę wypożyczalnie działające w większych miastach. Przy analizie stawek nie wziął pod uwagę firm stosujących najwyższe stawki, w tym A., H. czy (...). Biegły wskazał, że w czasie sporządzenia opinii wyszukał w internecie stosowane przez poszczególne wypożyczalnie stawki i dokonał ich korekty do realiów wskazanych w tezie dowodowej. Biegły podkreślił również, że posiłkował się danymi zawartymi w poprzednio sporządzonych przez niego opiniach. Ponieważ biegły stwierdził, że w związku z przyjętą przez niego metodologią nie jest w posiadaniu ofert wypożyczalni, oddalono wniosek pozwanej o zobowiązanie biegłego do złożenia tych ofert. Po złożeniu na wniosek pozwanej przez poszczególne wypożyczalnie swoich cenników biegły podkreślił, że są to wypożyczalnie stosujące niskie stawki. Z oferty firmy (...) wynika, że stawki czynszu najmu samochodów porównywalnej klasy (F. (...) i P. (...)) wynosiły w przypadku najmu na okres 8-15 dni od 80 złotych netto za 1 dobę do 130 złotych netto za 1 dobę, z oferty firmy (...) wynika, że stawki czynszu najmu pojazdów z grupy B (S. (...)) wynosiły 100 złotych netto za 1 dobę, a stawki czynszu najmu pojazdów z grupy D (T. (...)) wynosiły 120 złotych netto za 1 dobę. Z kolei, z pisma firmy (...) wynika, że stawka dobowa za wynajem samochodu w klasie C wynosiła 85,37 złotych netto. Wyżej opisane cenniki potwierdzają wnioski wynikające z opinii biegłego co do zakresu przeciętnych stawek. Biegły podkreślił przy tym, że istnieją przedsiębiorcy, którzy stosują stawki wyższe niż opisane w jego opinii.

Opinia biegłego jest jasna, logiczna i przekonująca. Ponadto, po złożeniu przez biegłego ustnych wyjaśnień żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub opinii innego biegłego.

W konsekwencji należało uznać, iż uzasadniony czas naprawy pojazdu, a tym samym uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego powinien zakończyć się z dniem 2 marca 2012 roku. Najem trwał od 22 lutego 2012 roku do 7 marca 2012 roku, a więc 5 dni najmu było bezzasadne (nie pozostawało w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą). Czynsz najmu za 5 dni (ustalony zgodnie z treścią faktury VAT wystawionej na podstawie zaakceptowanego przez najemcę cennika) powinien wynieść 808,55 złotych netto (5 razy 161,71 złotych), a więc 994,52 złotych brutto. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż uzasadniony czynsz najmu samochodu wyniósł 1.790,13 złotych brutto (2.784,65 złotych brutto minus 994,52 złotych brutto).

Zastosowana przez strony stawka czynszu najmu nie przekraczała stawek występujących na rynku lokalnym. Z opinii pisemnej biegłego wynika, że przeciętne stawki czynszu najmu wahały się od 100 do 170 złotych netto. Z kolei strony przyjęły stawkę 161,71 złotych netto. Z porównania obu stawek jednoznacznie wynika, że stawka przyjęta przez strony nie przekracza najwyższej stawki wskazanej w opinii biegłego. Ponadto biegły wskazał, że nie wziął pod uwagę wypożyczalni stosujących najwyższe stawki. W związku z tym przyjęta przez strony umowy stawka czynszu najmu stawka pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Uwzględniając fakt, że pozwana przez procesem zapłaciła 994,52 złotych, do zasądzenia pozostaje kwota 795,61 złotych.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Mając na uwadze, że wezwanie do zapłaty zostało doręczone pozwanej w dniu 26 marca 2012 roku (potwierdzenie odbioru – k. 22), uzasadnione było żądanie zasądzenia odsetek od dnia 26 kwietnia 2012 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II wyroku.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2002. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.) i dokonał stosunkowego ich rozdzielenia.

Powódka wygrała w 44,44% (795,61/1.790,13 razy 100%), a więc pozwana powinna ponieść 44,44% kosztów procesu.

Koszty procesu wyniosły w sumie 2.435,20 złotych, w tym:

- poniesione przez powódkę – opłata od pozwu 90 złotych plus wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową 617 złotych (łącznie 707 złotych);

- poniesione przez pozwaną - wynagrodzenie pełnomocnika 617 złotych plus zaliczka na opinię biegłego 1.000 złotych (łącznie 1.617 złotych)

- wypłacona kwota tymczasowo z sum Skarbu Państwa -111,20 złotych.

Pozwana powinna ponieść 44,44% kosztów procesu, a więc kwotę 1.082,30 złotych. Ponieważ pozwana poniosła kwotę wyższą, tj. 1.617 złotych, powódka powinna zapłacić kwotę 534,70 złotych, w tym kwotę 111,20 złotych na rzecz Skarbu Państwa (na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), a kwotę 423,50 złotych na rzecz pozwanej.