Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2015 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 615,00 zł (sześćset piętnaście złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11.08.2012 r. do dnia zapłaty,

II.  dalej idące powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 132,33 zł tytułem kosztów postępowania, po stosunkowym ich rozdzieleniu,

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

(...)Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. reprezentowany przez radcę prawnego w pozwie skierowanym przeciwko A. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) wniósł o zasądzenie kwoty 3.052,07 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 592,07 zł od dnia 2014-07-07 do dnia zapłaty, 1845,00 zł od dnia 2014-07-07 do dnia zapłaty, 615,00 zł od dnia 2014-07-07 do dnia zapłaty a nadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według norm prawem przewidzianych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że strona pozwana zawarła dwie umowy o zamieszczenie reklam z (...) s.p. z o.o. w W. na mocy których zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia za publikację reklam w „(...)”. Za wykonaną usługę (...) sp. z o.o. wystawiła fakturę VAT, obejmującą wynagrodzenie za opublikowaną reklamę: nr (...) z dnia 2012-08-23 na kwotę 1 845,00 zł z terminem płatności 2012-09-06 oraz fakturę nr (...) z dnia 2012-07-27 na kwotę 615,00 zł z terminem płatności 2012-08-10.W dniu 18.12.2013 r. (...) sp. z o.o. zawarła z powodem umowę cesji wierzytelności. W związku z brakiem zapłaty, powód jako nabywca wierzytelności wezwał stronę pozwaną do zapłaty należnej kwoty, przesyłając nadto stronie pozwanej zawiadomienie o przelewie wierzytelności, wystawione przez cedenta, potwierdzające wysokość zadłużenia strony pozwanej. Zawiadomienie zostało podpisane przez osobę upoważnioną do reprezentowania powoda na podstawie pełnomocnictwa. Roszczenie nr 1 stanowi suma skapitalizowanych odsetek ustawowych wyliczonych od kwoty należności głównej za okres od dnia następującego po dniu wymagalności należności głównej do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu tj. 2014-07-07 na kwotę 592,07 złotych. Powód żądał od zaległych odsetek także odsetek w oparciu o art. 482 § 1 k.c.

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie Wydział VI Cywilny nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 5 v) z dnia 01.08.2014 r. w sprawie VI Nc-e (...) orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W wywiedzionym przez pozwanego sprzeciwie od nakazu zapłaty (k.6-7,62-69) zaskarżył on w/w orzeczenie w części ponad kwotę 615 zł wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie (tj. co do należności wynikającej z umowy z dnia 24.07.2012r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 07/07/2014 oraz odsetek skapitalizowanych).

W uzasadnieniu wskazał, że przeczy wszelkim twierdzeniom powoda o ile wyraźnie ich nie przyznaje. Pozwany potwierdził, iż zawarł z poprzednikiem prawnym strony powodowej umowę o zamieszczenie reklamy dnia 20.07.2012r., która opiewała na sumę 615 zł brutto. W umowie tej pozwany podał jako osobę kontaktową, tj. jako osobę odpowiedzialną za kontakty z klientami P. Z.. Pozwany zaprzeczył jednak, ażeby zawierał kolejną umowę na kwotę zobowiązania 2460 zł brutto. Została bowiem zawarta przez P. Z., działającego bez zgody i wiedzy pozwanego. Z dołączonych do akt przez stronę powodową umów wynika, iż umowy z dnia 20.07.2012 r. i z dnia 24.07.2012 r. zostały zawarte przez dwie różne osoby. Pierwszą z nich zawarł pozwany, potwierdzając to własnoręcznym podpisem i pieczątką, którą zawsze się posługiwał. Natomiast druga została podpisana przez P. Z., a jego podpis potwierdzony został nieużywaną przez pozwanego pieczątką. Z porównania w/w dokumentów jednoznacznie wynika, iż zostały one podpisane przez dwie różne osoby oraz została przybita inna pieczątka. P. Z. współpracował z pozwanym w ramach powadzonej przez niego działalności, jednakże nie był on upoważniony do zaciągania zobowiązań w imieniu pozwanego. Przy podpisywaniu umowy nie przedstawił on poprzednikowi prawnemu strony powodowej żadnego pełnomocnictwa, pełnomocnictwo takie nie wynikało również z (...). Ponadto, to nie był pierwszy raz, kiedy P. Z. działał bez umocowania pozwanego, posługując się jego pieczątką, wyrządzając mu tym samym szkodę. Powyższe działanie było przedmiotem postępowania przed SR w Jeleniej Górze o sygn. akt V GC 10/13, w którym z ustaleń poczynionych przez sąd wynikało, iż P. Z. działał bez umocowania na niekorzyść pozwanego.

Postanowieniem z dnia 24.09.2014 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie Wydział VI Cywilny stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał do rozpoznania sprawę tutejszemu Sądowi.

Powód w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty (k.78-79) podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Powód jest przedsiębiorcą.

Pozwany prowadził działalność gospodarczą w okresie 01.11.2009 r. – 31.08.2012 r.

W dniu 20.07.2012 r. konsultant (...)( (...) Sp. z o.o. w W.) J. C. skontaktowała się z A. K. i zawarli umowę o zamieszczenie reklamy prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Strony ustaliły wynagrodzenie za tę usługę w kwocie 615 zł brutto, a pozwany wskazał osobę kontaktową w postaci swojego współpracownika P. Z.. Formularz umowy został podpisany przez pozwanego i opieczętowany pieczęcią firmową, której wymieniony używał m.in. przy wystawianiu faktur (k.42- 45).

W dniu 27.07.2012 r. (...) Sp. z o.o. w W. wystawiło fakturę na kwotę 615,00 zł brutto (k.40) z terminem płatności w dniu 10.08.2012 r. Następnie faktura ta została przesłana stronie pozwanej. Pozwany nie uregulował płatności z niej wynikającej.

W dniu 24.07.2012 r. inny konsultant P. Firm ( (...) Sp. z o.o. w W.) skontaktował się z P. Z. i zawarł on umowę o zamieszczenie reklamy prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej. Ustalono wynagrodzenie za tę usługę w kwocie 1845,00 zł brutto. Formularz umowy został przesłany P. Z., który go podpisał i opieczętował pieczęcią firmową której pozwany nie używał przy wystawianiu faktur (k.47- 49). Kradzież tejże pieczęci w lipcu 2012 r. pozwany zgłaszał na Policji.

W dniu 23.08.2012 r. (...) Sp. z o.o. w W. wystawiło fakturę na kwotę 1845,00 zł brutto (k.41) z terminem płatności w dniu 06.09.2012 r. Następnie faktura ta została przesłana stronie pozwanej. Pozwany nie uregulował płatności z niej wynikającej.

W dniu 18.12.2013 r. (...) sp. z o.o. na mocy umowy przelewu wierzytelności zbyła na rzecz powoda wierzytelność spółki wobec pozwanego.

Pismem z dnia 10.01.2014 r. powódka poinformowała stronę pozwaną
o nabyciu w/w wierzytelności od (...) Sp. z o.o. w W..

(wezwanie do natychmiastowej zapłaty z dnia 17.01. 2014r. k. 23, wydruk odsetek skapitalizowanych k. 24, zawiadomienie o cesji z 10.01.2014r. k.25-27, pełnomocnictwo z dn 3.09.2012r. k.28, akt notarialny z dn 20.06.2013r. k.29-34, wyciąg z rejestru Funduszu inwestycyjnych k .35, umowa przelewu wierzytelności z dn 18.12.2013r. k. 36-39, faktura VAT z dn. 27.07.2012r. k. 40, faktura VAT z dn 23.08. 2012r k. 41, umowa o zamieszczenie reklamy z dn 20.07.2012r. i z dn 24.07.2012r. k. 42-49, odpis KRS k. 50-57,informacja z (...) k. 70,faktura VAT z 31.07. 2012r. k. 71,dwa dowody wypłaty k. 88, faktura VAT k.89, przesłuchanie pozwanego k.91)

P. Z. był współpracownikiem pozwanego. W toku rozliczeń A. K. ze spółką (...) sp. z o.o. w L. bez upoważnienia pobrał za niego wynagrodzenie i nie zwrócił mu go. Posługiwał się wówczas pieczęcią firmową A. K. której ten nie używał przy wystawianiu faktur. Była to ta sama pieczęć której kradzież w lipcu 2012 r. A. K. zgłaszał na Policji i której P. Z. użył przy zawieraniu w dniu 24.07.2012 r. umowy z (...) Sp. z o.o. w W..

(dokumentacja znajdującej się w aktach Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze w sprawie o sygn. VGC 10/13 w postaci wyroków Sądu I i II instancji z uzasadnieniami, przesłuchanie pozwanego k.91)

Sąd zważył, co następuje :

Sąd przydał walor wiarygodności wszystkim dowodom zgromadzonym w sprawie.

Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Jak zaś stanowi art. 744 k.c. w razie odpłatnego zlecenia wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia, chyba że co innego wynika z umowy lub z przepisów szczególnych.

Sąd miał na uwadze, że powód domagał się zapłaty wierzytelności, nabytej na podstawie umowy cesji, tytułem wynagrodzenia za wykonanie umów o świadczenie usług z dni 20 i 24 lipca 2012 r.

Pozwany uznał roszczenie powoda w zakresie wynikającym z umowy z dnia 20 lipca 2012 r. tj. co do kwoty 615 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11.08.2012 r. do dnia zapłaty. W toku przesłuchania wyraźnie wskazał, że rzeczoną umowę zawarł osobiście jednakże nie zapłacił umówionej kwoty.

Pozwany zakwestionował istnienie drugiego z roszczeń powoda tj. w zakresie wynikającym z umowy z dnia 24 lipca 2012 r. Twierdził w pierwszej kolejności, że umowę tę zawarł jego współpracownik P. Z. , a strony nie zawarły żadnej umowy i nie wynika to z przedłożonych przez powódkę dokumentów. Natomiast P. Z. był upoważniony tylko jako osoba kontaktowa, a nie był osobą upoważnioną do zawierana umów w imieniu pozwanego, gdyż nie posiadał żadnego pełnomocnictwa w tym zakresie. Wnosząc o oddalenie powództwa w tym zakresie pozwany zakwestionował tym samym również wykonanie umowy z dnia 24.07.2012 r.

Wobec powyższego stwierdzić należało, że na powodzie ciążył obowiązek procesowy udowodnienia zarówno istnienia roszczenia dochodzonego pozwem co do zasady tj. faktu zawarcia umowy, jak i co do konkretnej wskazanej na spornej fakturze VAT kwoty tj. faktu wykonania umowy za które należy się umówione wynagrodzenie.

Sąd miał na uwadze, że zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c., strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis ten nie nakłada zatem na sąd obowiązku dążenia do wykrycia prawdy obiektywnej (materialnej) bez względu na procesową aktywność stron. Wręcz przeciwnie, przy rozpoznawaniu sprawy rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Adresatem normy zawartej w art. 3 k.p.c. są strony a nie sąd, a zatem co do zasady nie można zarzucać, iż sąd go naruszył ( vide : wyrok S. A. w Poznaniu z dnia 29 grudnia 2003 r. I ACa 1457/2003). Zważyć przy tym należało, że artykuł 6 k.c. dopuszcza możliwość rozstrzygnięcia przez sąd sporu także wtedy, gdy strona obarczona ciężarem dowodu nie udowodni faktów, z których wywodzi skutki prawne. Sąd nie ma obowiązku działania z urzędu w postępowaniu prowadzonym z udziałem podmiotów profesjonalnie zajmujących się działalnością gospodarczą, co jest zgodne z obecnymi tendencjami w ukształtowaniu kontradyktoryjnego postępowania sądowego ( vide : wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r. II CSK 22/2007).

W ocenie Sądu zaoferowane przez powoda w niniejszym postępowaniu dowody nie doprowadziły do udowodnienia roszczenia dochodzonego pozwem w kwestionowanym przez pozwanego zakresie. Sąd miał bowiem na względzie, że inicjatywa dowodowa powoda sprowadzała się do wniosku o przeprowadzenie dowodów z dokumentów. Wszystkie wnioskowane dowody zostały przeprowadzone przez Sąd.

Powodowi nie udało się udowodnić, że pierwotny wierzyciel zawarł z pozwanym w dniu 24.07.2012 r. umowę o świadczenie usług. Nie przedstawił dowodu świadczącego o tym by współpracownik pozwanego/osoba kontaktowa P. Z. posiadał umocowanie do zawarcia umowy lub by pozwany osobiście potwierdził zawarcie umowy. Sąd miał przy tym na uwadze, że pieczątka którą użył przy potwierdzeniu pisemnym umowy P. Z. nie była używana przez pozwanego i zgłosił on jej kradzież w lipcu 2012 r. na Policji. Niewątpliwie zaś podpisy i pieczęci z umów z dnia 20 i 24 lipca 2012 r. różnią się.

Dodać przy tym trzeba, że w świetle art. 97 k.c. w żadnym razie nie można przypisać P. Z. umocowania ustawowego do zawarcia spornej umowy. Przepis ten bowiem stanowi, że osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Dodać przy tym trzeba, że P. Z. był jedynie współpracownikiem pozwanego wskazanym przez wymienionego jako osoba kontaktowa tj. - jak wskazał pozwany w toku przesłuchania - w zakresie jego obowiązków pozostawało odbieranie telefonów i przekazywanie ich treści pozwanemu wówczas gdy pojawi się on w firmie. W tym też zakresie P. Z. uprawniony był zdaniem Sądu do reprezentowania pozwanego jako osoba czynna w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania klientów i kontaktów telefonicznych tj. posiadał uprawnienia do kontaktów a nie do podejmowania decyzji czy też zawierania umów za pozwanego. Nie sposób zatem na podstawie tegoż przepisu doszukać się jego kompetencji do zawierania w imieniu pozwanego umowy o świadczenie usług reklamujących pozwanego, bowiem nie dotyczyła ona kompetencji P. Z..

Zatem z powyższego wynika, że brak było jakichkolwiek wiarygodnych dowodów wskazujących na zawarcie umowy z dnia 24.07.2012 r. przez pierwotnego wierzyciela z pozwanym o treści wskazywanej przez powoda. Z całą stanowczością podkreślić przy tym trzeba, że takowego dowodu nie mógł stanowić wygenerowany przez pierwotnego wierzyciela dokument w postaci formularza faktury. Jest on bowiem dokumentem prywatnym sporządzonym przez stronę procesu. Przygotowanie i przedłożenie w Sądzie takiego dokumentu nie oznacza bynajmniej, że strona przeciwna umowę zawarła. Jak bowiem stanowi art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Zdaniem Sądu, nawet gdyby hipotetycznie założyć, że umowę z dnia 24.07.2012 r. zawarto, to powództwo i tak podlegałoby oddaleniu albowiem powód nie dowiódł faktu wykonania tejże umowy. Nie przedstawił żadnego dowodu wskazującego na jej wykonanie. Faktura VAT przedłożona wraz z pozwem nie stanowi dowodu wykonania umowy. Sąd miał bowiem na uwadze, że faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, jednym z tzw. dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej ( vide : wyrok S.A. w Katowicach z dnia 24 października 2002 r. I ACa 219/2002). Tymczasem w niniejszej sprawie faktura VAT objęta roszczeniem pozwu od czasu jej dostarczenia pozwanemu była przez wymienionego kwestionowana. Odmawiał ona konsekwentnie zapłaty kwoty na niej wskazanej i od początku twierdził, że nie zawierał żadnej umowy w dniu 24.07.2012 r.

Zważywszy na całokształt powyższej wskazanych okoliczności Sąd doszedł do wniosku, że powództwo w zakresie jego uznania przez pozwanego winno zostać uwzględnione – co odzwierciedla punkt I wyroku. Orzeczenie w zakresie odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty Sąd oparł na dyspozycji art. 481 k.c. w związku z terminem płatności wskazanym na fakturze VAT (k. 40) przypadającym na dzień 10.08.2012 r. Natomiast powództwo w pozostałym zakresie jako nie udowodnione w kwestii zawarcia i wykonania umowy stron z dnia 24.07.2012 r. winno podlegać oddaleniu i z tej przyczyny Sąd w punkcie II wyroku oddalił powództwo dalej idące.

Orzeczenie o kosztach Sąd oparł na dyspozycji art. 100 k.p.c. stanowiącego o stosunkowym rozdzieleniu kosztów procesu. Zważyć zatem należało, że powód domagał się zapłaty kwoty 3.052,07 zł, zaś zasądzono w wyniku procesu od strony pozwanej sumę 615 zł. Biorąc pod uwagę kwotę żądaną oraz zasądzoną Sąd stwierdził, iż powód w 20,15% wygrał niniejszy spór sądowy. Wynik procentowy należało więc odnieść do kosztów poniesionych przez strony. Sąd miał na uwadze, że poniósł je tylko powód. Wydatkował on koszty w kwocie 656,70 zł (39 zł – opłata od pozwu, 600 zł koszty zastępstwa procesowego, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 0,70 zł opłata manipulacyjna), natomiast strona pozwana nie poniosła kosztów. Pomnożywszy koszty powoda przez procentową wygraną tzn. 656,70 zł x 20,15 % Sąd uzyskał wynik 132,33 zł i należało zasądzić go od pozwanego na rzecz powoda.

Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie III wyroku na podstawie art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c. wobec częściowego uznania powództwa.

Sąd podczas rozprawy w dniu 25.06.2015 r. postanowił pominąć dowód z przesłuchania strony powodowej albowiem prawidłowo wezwana na termin rozprawy pod takim rygorem (k.86) nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojego niestawiennictwa.