Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 27 czerwca 2014 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 5573/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy J. S. prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji, złożonym w dniu 18 lipca 2014 roku, J. S. wniósł o przyznanie żądanego prawa z uwagi na to, że przepracował wymagane 15 lat w warunkach szczególnych. Podniósł, że pracował w takich warunkach także w okresie od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku w Zakładach (...) w R. na stanowisku pracownika magazynowo-transportowego.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

J. S., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 20 czerwca 2014 roku kolejny wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 w aktach ZUS)

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi łącznie 13 lat, 1 miesiąc i 23 dni. Jest to okres zatrudnienia od 4 grudnia 1984 roku do 31 grudnia 1998 roku w (...) Spółce z o.o. w R. na stanowisku robotnika rozładunkowego.

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(okoliczności niesporne)

W okresie od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku wnioskodawca był zatrudniony w Zakładach (...) w R.. W świadectwie pracy wskazano, że wnioskodawca pracował w ww. zakładzie pracy na stanowisku robotnika magazynowo-transportowego i robotnika transportowego.

(dowód: świadectwo pracy k. 12 w aktach ZUS)

Zgodnie z umową o pracę z dnia 6 listopada 1977 roku wnioskodawca został zatrudniony w Zakładach (...) w R. na stanowisku robotnika magazynowego. Z dokumentów pracowniczych wnioskodawcy wynika, że w trakcie zatrudnienia w ww. zakładach pracował on w okresie od 8 listopada 1978 roku do 30 czerwca 1983 roku na stanowiskach robotnika magazynowego, robotnika transportowo-magazynowego i robotnika transportowego, a w okresie od 1 lipca 1983 roku do 22 maja 1984 roku na stanowisku dozorcy.

(dowód: umowa o pracę k. 20, angaże k. 19, 18, 17, 16, 15, 14, karta obiegowa zmiany k. 13 w aktach ZUS)

Zakłady (...) w R. były zakładami odzieżowymi, w którym szyto ubrania dziecięce, bluzki, sukienki i koszule. Przez cały okres zatrudnienia w spornym okresie wnioskodawca pracował w magazynie, w którym był skład materiałów syntetycznych, bawełnianych i froty.

W ramach wykonywanych obowiązków wnioskodawca rozładowywał bele materiałów z samochodów transportowych i zawoził je do magazynu, z którego były on następnie przewożone na szwalnie. Ponadto wnioskodawca odbierał odpady z krojowni, a następnie w magazynie oddzielał bawełnę od froty, segregował guziki i gumy i belował odpady, tj. sprasowywał resztki odpadów. Rozładunek beli materiałów przy dostawach z samochodów transportowych zajmował wnioskodawcy od półtorej do dwóch godzin dziennie.

(dowód: zeznania świadków W. B. i T. K. k. 13 odwrót, zeznania wnioskodawcy k. 14 w zw. z k. 13 i 13 odwrót w aktach sprawy)

Zakłady (...) w R. nie wystawiły wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

(okoliczność niesporna)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. 2015r., poz. 748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.), obecnie rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do faktu, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i w dniu (...) 2014 roku ukończył 60 lat.

Organ rentowy uznał, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych co najmniej przez 15 lat. Wnioskodawca twierdził zaś, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, albowiem pracował w takich warunkach w okresie od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku w Zakładach (...) w R..

W ocenie Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uwzględnienia odwołania wnioskodawcy i przyznania mu prawa do emerytury ze względu na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych.

Dokonując ustaleń w zakresie prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku w Zakładach (...) w R. Sąd oparł się na dokumentach zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy w postaci umowy o pracę, angaży i karty obiegowej zmiany, zeznaniach świadków W. B. i T. K. oraz zeznaniach wnioskodawcy.

Z dowodów tych wynika, iż Zakłady (...) w R. były zakładami odzieżowymi, w których szyto ubrania dziecięce, bluzki, sukienki i koszule. Przez cały okres zatrudnienia w ww. magazynie wnioskodawca pracował w magazynie, w którym był skład materiałów syntetycznych, bawełnianych i froty.

W ramach wykonywanych obowiązków wnioskodawca rozładowywał bele materiałów z samochodów transportowych i zawoził je do magazynu, z którego były on następnie przewożone na szwalnie. Ponadto wnioskodawca odbierał odpady z krojowni, a następnie w magazynie oddzielał bawełnę od froty, segregował guziki i gumy i belował odpady, tj. sprasowywał resztki odpadów. Rozładunek beli materiałów przy dostawach z samochodów transportowych zajmował wnioskodawcy od półtorej do dwóch godzin dziennie.

W ocenie Sądu nie ma racji pełnomocnik wnioskodawcy wskazując, że prace przy szyciu odzieży mogą być kwalifikowane jako prace wykonywane w przemyśle włókienniczym. Przemysł włókienniczy jest bowiem gałęzią przemysłu lekkiego zajmującą się przetwórstwem surowców na włókna, tkaniny i dzianiny. Nie należy do tego przemysłu szycie odzieży, a więc prace związane z przetwórstwem gotowych tkanin i dzianin.

W świetle powyższego uznać należało, że wnioskodawca nie wykonywał żadnych z prac określonych w Dziale VII, poz. 1 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Pod pozycją tą wymienione są bowiem prace przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu, a nie surowców odzieżowych.

Pełnomocnik wnioskodawcy wskazywał, że praca wnioskodawcy powinna być kwalifikowana m. in. z Działu VII, poz. 1 pkt 2, 11 i 14 zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku w sprawie pracy wykonywanych w warunkach szczególnych w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG. 1987.4.7).

Pod wskazanymi pozycjami ww. zarządzenia istotnie wymienione są prace na stanowiskach sortowacza – włókna, szmat i odpadów, robotnika transportu wewnętrznego i belowacza włókna, szmat i odpadów, jednakże jak to wyżej wskazano, poz. 1, Działu VII dotyczy prac wykonywanych przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu, które to prace nie były w Zakładach (...) w R. wykonywane.

Gdyby nawet zaś przyjąć, że wnioskodawca wykonywał prace określone w Dziale VII, poz. 1 pkt 2 wykazu A stanowiącego załącznik do ww. zarządzenia, tj. prace na stanowisku sortowacza włókna, szmat i odpadów oraz w Dziale VII, poz. 1 pkt 14, tj. prace belowacza włókna, szmat i odpadów, to zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, że prace te wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Oprócz prac przy sortowaniu i belowaniu włókien szmat i odpadów wnioskodawca jako robotnik transportowo-magazynowy rozładowywał bele materiałów z samochodów transportowych i zawoził je do magazynu, z którego były on następnie przewożone na szwalnie. Rozładunek beli materiałów przy dostawach z samochodów transportowych zajmował wnioskodawcy od półtorej do dwóch godzin dziennie. W ocenie Sądu prace na stanowisku robotnika transportowego-magazynowego wykonywane w zakładzie odzieżowym, a nie włókienniczym nie mogą być uznane za prace robotnika transportu wewnętrznego określone w Dziale VII, poz. 1 pkt 11 wykazu A do ww. zarządzenia.

Poza sporem pozostaje natomiast, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony przy tym tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale wykonuje prace, o jakich mowa w rozporządzeniu (por. Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272 oraz z dnia 19 maja 2011 roku, III UK 174/10, LEX nr 901652).

Skoro zatem w okresie od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu prac wymienionych w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, to nie było podstaw do zaliczenia tego okresu do pracy w warunkach szczególnych.

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należało, iż w toku procesu wnioskodawca nie wykazał, by spełnił przesłankę wykonywania pracy w warunkach szczególnych w ilości co najmniej 15 lat. Fakt ten skutkował koniecznością przyjęcia, że nie spełnia on wymaganych prawem warunków do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 184 i art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Na marginesie wskazać należy, iż w aktach ubezpieczeniowych brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających zatrudnienie wnioskodawcy w Zakładach (...) w R. w latach 1976-1978, poza adnotacją, w karcie przebiegu zatrudnienia (k. 27 akt ZUS), że w okresie od 27 maja 1976 roku do 31 sierpnia 1977 roku wnioskodawca pozostał w zatrudnieniu. Nawet jednak przy założeniu, że wnioskodawca w ww. okresie pracował w Zakładach (...) w R., to w oparciu o zeznania świadków i wnioskodawcy, żądanie zaliczenia tego okresu do pracy w warunkach szczególnych podlegałoby oddaleniu z tych samych przyczyn, co żądanie zaliczenia okresu zatrudnienia od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku. od 8 listopada 1978 roku do 22 maja 1984 roku.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.