Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RC 650/13

UZASADNIENIE

W pozwie, złożonym dnia 24 listopada 2014 roku i sprecyzowanym na rozprawie w dniu 25 marca 2015 roku, przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki W. D. K. domagał się zasądzenia od pozwanej O. S. na rzecz małoletniej W. S. alimentów w kwocie po 600 złotych miesięcznie, płatnych do jego rąk do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry, poczynając od dnia 24 listopada 2014 roku z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia w płatności którejkolwiek z należności oraz zapłaty kwoty 18.000 złotych tytułem zaległych alimentów za okres od dnia 24 listopada 2011 roku do dnia 23 listopada 2014 roku.

W uzasadnieniu pozwu, przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki wskazał na swoją złożoną sytuację materialną.

Pozwana O. S. uznała powództwo do kwoty po 250 złotych miesięcznie tytułem alimentów bieżących, domagając się oddalenia powództwa w zakresie alimentów bieżących ponad kwotę 250 złotych miesięcznie oraz w zakresie alimentów zaległych.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia powódka W. S., ur. dnia (...), jest dzieckiem, pochodzącym z nieformalnego związku D. K.i pozwanej O. S..

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 11 lipca 2007 roku w sprawie sygn. akt VIII R Nsm 757/05 ustalono, iż miejscem zamieszkania małoletniej W. S. jest każdorazowe miejsce zamieszkania jej ojca D. K..

Małoletnia W. S. w roku szkolnym 2014/2015 ukończyła II klasę gimnazjum, od września 2015 roku będzie kontynuowała edukację w klasie III. Małoletnia uczestniczy w zajęciach plastyczno – artystycznych za odpłatnością rzędu 140 złotych miesięcznie oraz w nieodpłatnych zajęciach plastycznych w liceum plastycznym. Na zakup materiałów do zajęć przeznacza po 200 złotych miesięcznie. Ponadto, W. S. uczęszcza na basen za odpłatnością 140 złotych miesięcznie.

Małoletnia jest alergiczką. Na zakup lekarstw i witamin dla córki jej ojciec przeznacza po 60-70 złotych miesięcznie. W. S. korzysta z prywatnego stomatologa, co łączy się z wydatkami rzędu 400-500 złotych rocznie. Miesięczny koszt utrzymania córki D. K. oszacował na kwotę 2.000 złotych, w tym wyżywienie – 540 złotych. Małoletnia nie korzysta z obiadów szkolnych.

W. S. zamieszkuje wraz z ojcem w 3-pokojowym lokalu mieszkalnym. Opłaty, związane z jego użytkowaniem i eksploatacją oscylują w granicach 1.500 złotych miesięcznie, w tym opłata za najem – 900 złotych, czynsz – 450 złotych, prąd – 102 złote, gaz – 60 złotych. W 2014 roku D. K. kupił córce nowe meble do pokoju za kwotę około 4.000 złotych.

Z okresu sprzed wniesienia powództwa nie pozostały żadne niezaspokojone potrzeby małoletniej, D. K. nie zaciągał też jakichkolwiek zobowiązań celem zaspokojenia potrzeb córki.

Przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki D. K. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych i wykończeniowych oraz handlu materiałami budowlanymi. D. K. potrafi również wykonywać prace murarskie oraz prace z zakresu elektryki, hydrauliki, CO oraz wykończenia wnętrz. Do grudnia 2013 roku z tytułu prowadzonej działalności D. K. osiągał dochód rzędu 3.000-4.000 złotych miesięcznie netto, od stycznia 2014 działalność gospodarcza ojca małoletniej nie przynosi dochodów, lecz D. K. nie zawiesił jej wykonywania, nie zarejestrował się również jako bezrobotny i nie poszukuje pracy. Na utrzymanie siebie i córki przeznacza oszczędności w kwocie 10.000 złotych, nie korzysta z opieki społecznej i nie pobiera żadnych świadczeń z ZUS.

D. K. choruje na kręgosłup i na nadciśnienie. Z tytułu choroby ojciec małoletniej ponosi miesięczne wydatki rzędu 1.400-1.600 złotych, w tym leczenie – 800-1.000 złotych, lekarstwa – 200 złotych, rehabilitacja – około 400 złotych. D. K. poza córką W. nie ma nikogo na utrzymaniu. Ani on, ani małoletnia W. nie posiadają majątku.

Pozwana O. S. pozostaje w nieformalnym związku, z którego pochodzi 3,5–letnia A. F.. Pozwana wraz z rodziną zamieszkuje w 3-pokojowym lokalu mieszkalnym; koszty, związane z jego użytkowaniem i eksploatacją oscylują w granicach 700 złotych miesięcznie, w tym czynsz – 500 złotych, energia elektryczna – 200 złotych.

Pozwana ma lat 40, jest z wykształcenia technikiem biurowym, pracowała w tym charakterze przez kilkanaście lat. Od września 2014 roku rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług fotograficznych. Otrzymała na ten cel bezzwrotną dotację z PUP w wysokości 21.500 złotych pod warunkiem przeznaczenia tej kwoty na zakup sprzętu fotograficznego i prowadzenia działalności minimum przez rok. Działalność gospodarcza pozwanej na dzień dzisiejszy przynosi jej dochód rzędu 600-800 złotych miesięcznie, choć O. S.spodziewa się dochodu rzędu 2.000 złotych netto miesięcznie. Partner pozwanej od kilkunastu lat prowadzi działalność gospodarczą w tym samym zakresie – usługi fotograficzne, uzyskując dochód rzędu 1.500-2.000 złotych netto miesięcznie. O. S.prowadzi swoją działalność w zakładzie partnera.

Pozwana i jej siostra są współwłaścicielkami – każda w ½ części – domu jednorodzinnego, położonego w Ł. przy ul. (...). Matce pozwanej przysługuje prawo dożywotniego i bezpłatnego używania całej nieruchomości. O. S. jest również współwłaścicielką samochodu osobowego marki M. (...) z roku 1994 o wartości 5.000 złotych. Na zakup paliwa przeznacza po 250 złotych miesięcznie, na ubezpieczenie OC – 650 złotych rocznie. Pozwana ma problemy z kręgosłupem, leczy się nieodpłatnie, na zakup lekarstw przeznacza po 50 złotych miesięcznie. Szacuje, że zaspokojenie swych usprawiedliwionych potrzeb zamyka się w kwocie 500 złotych miesięcznie.

Od maja 2014 roku, O. S. przekazuje na konto córki W. średnio kwotę 200 złotych miesięcznie, Ponadto, pozwana przekazuje córce prezenty w postaci kosmetyków, odzieży, bielizny. Do lutego 2015 roku małoletnia W. S. odwiedzała matkę 2-3 razy w miesiącu, od piątku do soboty, czasami do niedzieli i wówczas pozostawała na jej utrzymaniu. Matka i córka pozostają w kontakcie telefonicznym.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów (k. 7,8,28-30,37-64,81-83,95-98,102-110,), zeznań świadków M. K. (k. 125-126) i Ł. K. (k.126) oraz zeznań przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki D. K. i zeznań pozwanej O. S. (k. 76-76v,126-127). Dowody z dokumentów nie nasuwały żadnych zastrzeżeń co do swej prawdziwości. Analogicznie Sąd ocenił zeznania świadków, w całości zeznania pozwanej oraz w tych częściach przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki, w których nie zawierały sprzeczności co do faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

I tak, Sąd odmówił waloru wiarygodności tym twierdzeniom przedstawiciela ustawowego, w których podał, iż całkowity koszty utrzymania małoletniej W. S. oscyluje w granicach 2.000 złotych miesięcznie, albowiem okoliczność ta nie została wykazana żadnymi dostępnymi środkami dowodowymi. Za takowe dowody nie można uznać załączonych do akt sprawy paragonów fiskalnych, gdyż na ich podstawie nie można ustalić nie tylko osoby dokonującej zakupów, ale również – jeżeli zakupów faktycznie dokonywał przedstawiciel ustawowy małoletniej – które artykuły zakupione zostały na rzecz dziecka, a które celem zaspokojenia potrzeb przedstawiciela ustawowego.

Sąd zważył, co następuje:

Rodzice dziecka, jako najbliżsi krewni, obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem niego, jeśli dziecko nie posiada majątku i nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz zasadami współżycia społecznego, każdy z rodziców obowiązany jest według swych sił i środków – możliwości zarobkowych i majątkowych – dbać o fizyczny i duchowy rozwój dziecka oraz przygotować je do samodzielnego życia w przyszłości.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie jest fakt, iż małoletnia powódka W. S. nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i w związku z tym wymaga wsparcia w postaci alimentacji. Osobami zobowiązanymi do alimentacji są w tym przypadku jej rodzice.

Uwzględniając całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – w tym wiek małoletniej, jej stan zdrowia oraz uczestnictwo w zajęciach dodatkowych – jak również kierując się zasadami doświadczenia życiowego Sąd przyjął, iż całkowity koszt zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki W. S. zamyka się w kwocie 1.000 złotych miesięcznie. Dodać należy, iż O. S. na co dzień nie uczestniczy w wychowaniu córki, ciężar ten w przeważającej większości spoczywa na ojcu małoletniej. W przekonaniu Sądu, skoro przedstawiciel ustawowy wypełnia swój obowiązek alimentacyjny, chociażby częściowo – z uwagi na wiek dziecka – poprzez osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie, udział pozwanej w kosztach zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb dziecka winien być odpowiednio większy, przy czym należy uwzględnić jej możliwości zarobkowe i majątkowe oraz sytuację osobistą. Pozwana O. S. od września 2014 roku prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług fotograficznych. Spodziewa się, że będzie z tego tytułu osiągać dochody rzędu 2.000 złotych miesięcznie – taką samą działalność prowadzi od kilkunastu lat jej partner; dochody przezeń uzyskiwane to kwota rzędu 1.500-2.000 złotych netto miesięcznie. Pozwana szacuje, iż na zaspokojenie swoich usprawiedliwionych potrzeb przeznacza po 500 złotych miesięcznie. Pozwana jest współwłaścicielką domu jednorodzinnego i samochodu osobowego. Tylko na zakup paliwa przeznacza po 250 złotych miesięcznie. Uwzględniając powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż żądana przez przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki tytułem alimentów kwota po 600 złotych miesięcznie jest adekwatna do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanej – przy uwzględnieniu, iż na jej utrzymaniu pozostaje również 3,5-letnia córka A..

Nie bez znaczenia dla oceny zasadności zgłoszonego w pozwie żądania jest konieczność realizacji zasady, w myśl której dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Dotyczy to zarówno sytuacji, w której dzieci żyją z rodzicami wspólnie, jak i gdy żyją oddzielnie. Zasądzona wysokość świadczeń alimentacyjnych jest wynikiem realizacji tej zasady.

Mając powyższe argumenty na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku na zasadzie art. 133 § 1 k.r.o w zw. z art. 135 § 1 i 2 k.r.o., zasądzając od pozwanej O. S. rzecz jej małoletniej córki W. S. alimenty kwocie po 600 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 24 listopada 2014 roku.

Sąd uznał za bezzasadne żądanie pozwu za okres od dnia 24 listopada 2011roku do dnia 23 listopada 2014 roku, tj. za okres poprzedzający wytoczenie powództwa. Zważyć należy, iż w myśl art. 137§ 2 k.r.o. – niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesienia powództwa o alimenty Sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. Natomiast zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1976 roku (III CRN 88/76, OSN 1977, poz. 33), a także uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1949 roku (OSN 1951, poz. 60), domaganie się świadczeń alimentacyjnych za okres poprzedzający wytoczenie powództwa może być uzasadnione tylko wówczas – z uwagi na charakter tych świadczeń, przeznaczonych na bieżące utrzymanie osoby uprawnionej – gdy pozostają z tego okresu niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania, zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie tychże potrzeb. Z analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż żadna z przesłanek, o których mowa wyżej nie zachodzi

Mając na uwadze powyższe, powództwo w tym zakresie należało oddalić na podstawie art. 137§ 2 k.r.o.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w myśl art. 100 k.p.c., o kosztach sądowych rozstrzygnięto na zasadzie art. 102 k.p.c. i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.Dz. U. 2014, poz. 1025).

Rygor natychmiastowej wykonalności nadany został wyrokowi w zakresie zasądzającym alimenty z mocy prawa w myśl art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.